(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NaNOgeNeeSkuN<strong>De</strong> MOrgeN:<br />
Nanobodies uit de woestijn Het Belgische bedrijf Ablynx ontwikkelt behandeling<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
reuma, chronische darmontsteking, beroerte <strong>en</strong> alzheimer, op basis van minuscule antilicha-<br />
m<strong>en</strong> afkomstig van kameelachtig<strong>en</strong>. <strong>De</strong>ze antilicham<strong>en</strong> zijn veel kleiner dan de antistoff<strong>en</strong><br />
van de m<strong>en</strong>s. Dankzij hun unieke structuur kunn<strong>en</strong> ze zich beter richt<strong>en</strong> op therapeuti-<br />
sche doel<strong>en</strong> die minder toegankelijk zijn voor conv<strong>en</strong>tionele antilicham<strong>en</strong>. Omwille van hun<br />
beperkte omvang doopte Ablynx deze eiwitfragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ‘nanobodies’.<br />
Nanobomm<strong>en</strong> rooster<strong>en</strong> tumor Kleine glaspareltjes (minder dan 100 nanometer in dia-<br />
meter) hecht<strong>en</strong> zich vast aan tumorcell<strong>en</strong> dankzij de tumorspecifieke antilicham<strong>en</strong> waaraan<br />
ze zijn gebond<strong>en</strong>. <strong>De</strong> buit<strong>en</strong>wand van de glaspareltjes is bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> bedekt met e<strong>en</strong> laagje<br />
metaal, meestal goud. Dat warmt op als m<strong>en</strong> de tumor met warmtestral<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> infrarood-<br />
laser behandelt. <strong>De</strong> gloei<strong>en</strong>de bolletjes barbecueën de tumorcell<strong>en</strong>.<br />
Nanocapsules Medicijn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingebed in holle structur<strong>en</strong> als<br />
liposom<strong>en</strong> <strong>en</strong> micell<strong>en</strong> (vetdeeltjes), d<strong>en</strong>drimer<strong>en</strong> (foto) of kool-<br />
stofbuisjes. <strong>De</strong>ze transportcontainers lat<strong>en</strong> slechts geleidelijk hun<br />
g<strong>en</strong>eesmiddel vrij zodat het over langere periodes in constante<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> in het lichaam blijft.<br />
Slimme pill<strong>en</strong> Nanocapsules van de tweede g<strong>en</strong>eratie wor-<br />
d<strong>en</strong> uitgerust met moleculaire ant<strong>en</strong>nes. Wanneer die in con-<br />
tact kom<strong>en</strong> met bepaalde structur<strong>en</strong> – bijvoorbeeld de bui-<br />
t<strong>en</strong>zijde van e<strong>en</strong> kankercel, bacterie of virus – klamp<strong>en</strong> ze<br />
zich vast <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> ze lokaal hun inhoud vrij. Hierdoor kunn<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> hoge dosis tot bij de ziektehaard wor-<br />
d<strong>en</strong> gebracht, zonder de rest van het lichaam te belast<strong>en</strong>.<br />
Niet-schur<strong>en</strong>de scharnier<strong>en</strong> E<strong>en</strong> supergladde <strong>en</strong> knoert-<br />
harde nanocoating wordt aangebracht op kunstgewricht<strong>en</strong>,<br />
zodat het gewricht soepeler beweegt <strong>en</strong> slijtvaster is. Skiën<br />
<strong>en</strong> voetball<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> kunstheup behor<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>kort tot<br />
de mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
13