Zeffi Namuncurá Een wonder - Origo

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 1 Nr. 8 – aug. 2007
Zeffi Namuncurá
zaligverklaring
Van Harrie Kanters kreeg ik een bericht van het
ANS (Agenzia iNfo Salesiana, http://infoans.org)
over de zaligverklaring van Zeffirino Namuncurá
(Chimpay 26-08-1886, Rome 11-11-1905, zoon van
een Patagonisch stamhoofd) dit jaar, op zijn sterfdag
en in zijn geboorteplaats.
Onze kennis van de roerige en bloedige geschiedenis
van Patagonië en van het leven van Zeffi kwam voornamelijk
uit twee salesiaanse publicaties: 'Moord op
een volk' van Jan Klein en 'Zeffi de fakkelloper' van
Wim Saris (beide 1951), ter viering van het 75 e jaar
sinds het ontstaan van de salesiaanse missiën daar.
Don Bosco had een
droom over een missie, en
toen hij wist welk land en
volk hij gezien had,
stuurde hij tien met zorg
gekozen salesianen onder
leiding van don Cagliero
naar Argentinië, waar ze
op 14 december 1875 aan
land gingen. Hun aantal
nam daarna snel toe.
De strijd tussen de spaanse veroveraars en de
inheemse stammen was al meer dan drie eeuwen
gaande, maar bereikte in de tweede helft van de 19 e
eeuw opnieuw een climax met de veldtocht van
generaal Roca in 1878. Alle Europeanen, ook
missionarissen, bevonden zich in een ambivalente
positie. De salesianen wonnen het vertrouwen van
de Araucanen, waartoe ook Zeffi behoorde.
Ook in het leven van Zeffi
overheerst ambivalentie, al
koos hij zelf overtuigend
voor het christendom en
wilde hij zijn eigen volk als
priester te hulp komen. Hij
stierf aan tuberculose, een
europese ziekte waar zijn
volk geen verweer tegen
had. Na zijn dood wordt
hij een voorbeeld voor zijn
eigen land en volk.
Don Rua
Een wonder
als bewijs?
Een medische commissie van het Vaticaan heeft
vastgesteld dat voor de genezing van een vrouw
van kanker, en het feit dat ze daarna een kind
kon krijgen geen medische verklaring gevonden
werd, en de conclusie was dat er sprake moest
zijn van een wonder. Hoe logisch is dat?
De volgende conclusie was dat Zeffirino, op grond
van het feit dat intensief tot hem gebeden was,
door zijn interventie bij god voor de genezing
gezorgd had. Die tweede conclusie omvat er drie:
de gebeden bereikten Zefirino, hij god en die deed
toen iets in strijd met de wetten der natuur.
Maar het ontbreken van een wetenschappelijke
verklaring is geen bewijs dat een natuurlijke verklaring
onmogelijk is. De drievoudige tweede conclusie
berust geheel en al op het geloof in drie, stuk voor
stuk uiterst dubieuze, veronderstellingen. Als bewijs
is deze constructie dus niets waard.
Waarom een notoire heilige niet ten voorbeeld
stellen en als zodanig doen vereren zonder om een
'wonder' te vragen? Zijn leven verwondert ons en
doet ons hem bewonderen. De heilige zelf heeft
geen getuigschrift meer nodig: hij is buiten bereik
van aardse jurisdictie en ongetwijfeld zalig.
Op het internet is veel te vinden over Zeffi zelf en
over de geschiedenis van zijn volk. Enkele
verwijzingen vindt u op website Origo / 'misventje'.
http://members.home.nl/ajm.overtoom
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 2 Nr. 8 – aug. 2007
Ton Moester
80 jaar
Op 12 september 1927 werd Ton Moester in de
plaats der plaatsen Amsterdam (mokum, hebr. mwqm)
geboren. Op vrijdag 14 september 1945, twee
dagen na zijn 18 e verjaardag, ging hij naar 'Don
Rua' in Ugchelen en kwam als student in de derde
klas voor het eerste trimester.
Klasgenoten van hem waren o.a.: Jaques van de
Berg, Ad Bransen, Kees van Ekelenburg, Jan
Grotenhuis, Gerrit Kraan, Jan van Osch, Piet Over
de Vest, Jan Raaijmakers, Gerard Remie, Cor van
der Schaft, Hans Snel, Ad Wenting en later nog
Henk Linnebank en Hans Wielage.
Na het noviciaat en de eerste geloften werden Ton,
Gerard Remie en Ad Wenting door don Bortoluzzi
benoemd voor de missie in Australië. Zij studeerden
samen filosofie, waren daarna assistent en waren weer
samen in Bollengo voor de theologie. Na hun
wijding volgde een lange reeks benoemingen.
Tot zijn grote verdriet overleden in juli 1999,
twee dagen na elkaar, zijn twee geliefde salesiaanse
broeders van het eerste uur: Gerard Remie en
Ad Wenting. Maar Ton is er, de hemel zij dank,
niet aan onderdoor gegaan. Hij leeft, is gezond
en wordt in september van dit jaar 80.
Vrijdag 27 juli j.l. kwam hij zelfs bij ons op
bezoek in Annen, met zijn broer en schoonzus.
We hebben, in aansluiting bij onze menigvuldige
emailcontacten, twee uur lang geanimeerd gepraat
en gelachen, tot onze oren er moe van werden.
Ik hoorde van dingen die ik nog niet wist.
Zo vertelde Ton dat hij, naast zijn vele andere
werkzaamheden, 24 jaar lang kerkelijk rechter is
geweest, met gemiddeld drie gevallen per maand,
en dat in al die jaren slechts één van zijn honderden
uitspraken door de beslissende instantie niet
werd overgenomen. Een bijzonder goed resultaat.
Ton Overtoom en Ton Moester in Annen
Bovenstaande foto illustreert het gehalte en de
sfeer der besprekingen heel aardig. Het tekent de
vroegere verhoudingen dat we zo'n goed contact
hebben terwijl ik Gerard, Ad en hem vrijwel alleen
maar kende van het afscheid op het toneel in de
refter voor hun vertrek naar de missie in 1950.
Er zijn dan ook genoeg raakpunten, zoals de nooit
aflatende interesse in alles wat de zin van het leven
betreft, zaken van godsdienst en menselijke verhoudingen.
Daarnaast doet hij al jaren genealogisch
onderzoek, iets waar ook ik – al is het minder
intensief – mee bezig ben geweest.
Hij heeft waardering voor mijn vroegere bijdragen
aan Don Bosco Binnen-kort en voor deze nieuwsbrief.
Evenals hij had ik affiniteit met het kerkelijk
recht. In Oud-Heverlee heb ik niet de Bijbel, wel
de hele Codex Iuris Canonici gelezen en een werkstuk
gemaakt voor dat vak (Origo/archief).
Latijn, talen: de betrekkelijke vertrouwdheid daarmee
is ook iets dat ons bindt, niet alleen hem en
mij, maar alle vroegere vrienden die er ooit mee in
aanraking mochten komen. Het o quam bonum et
jucundum habitare fratres in unum pas ik graag toe op
de geestelijke ruimte die wij bewonen.
Een email is binnen een minuut aan de andere
kant van de aardbol. Contacten hoeven niet meer
belemmerd te worden door tijd, kosten en moeite.
Het doet er minder toe dan vroeger waar we ons
op deze aarde bevinden. Dat is een zegen en een
troost wanneer we ver van elkaar wonen.
Op donderdag 16 augustus, na het verschijnen
van deze nieuwsbrief, stapt Ton Moester weer in
het vliegtuig voor de lange terugreis naar Adelaide
in Zuid-Australië. Intussen heeft hij met familie
en vrienden zijn verjaardag alvast gevierd. In het
verre Australië wonen ook nog de Nederlanders
Hein van der Laan (Sunbury), Niek Castelijns,
(Adelaide), Gerrit Kraan (Engadine), Hans Dopheide
en Frank de Dood (zoon van immigranten).
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 3 Nr. 8 – aug. 2007
Frans Muijsers
zonder tam-tam
Op maandag 23 juli ontving ik, als bijlage bij een
email van Piet Alofs, een copie van het overlijdensbericht
van de zeereerwaarde heer Frans Muijsers,
priester, ex-salesiaan, ex-pastor van het aartsbisdom
Keulen. Op deze pagina is de rouwbrief hieronder
leesbaar. In het pdf-bestand wat vergroten.
Zijn eerste vermelding in de Ugchelse kronieken:
"Zaterdag 15 maart 1947 Frans Muijsers, nieuwe
leerling voor de 3e klas." Hij was toen al 25 jaar oud,
want hij werd op 24 november 1921 in Venlo geboren.
Vóór zijn komst al jeugdleider: "Muijsers (de
'hopman')" vermeldt de Kroniek in aug. 1949.
Dat was vaak een moeilijk begin: als oudere jongeman,
en dan ook nog actief voor jongeren, gewend
aan een zeker overwicht, en dan ineens iemand die
in de studie links en rechts gepasseerd wordt door
jochies van half zo oud. Dat overkwam mijn jaargenoot
Siem Bruin, en ook Jan Zeegers.
Vijf jaar later ging Frans naar het noviciaat en deed
op 16 augustus 1952, nu 54 jaar geleden, zijn eerste
geloften als salesiaan. Na de filosofie was hij een
jaar assistent in Ugchelen en ging toen naar Lauradorp.
In 1958 ging hij naar Benediktbeuern. In 1962,
45 jaar geleden, werd hij daar tot priester gewijd.
Dat studiejaar – het laatste ook van Koos Heere en
Jan Vonk, het tweede van Jan Zeegers – waren
Henk Lansheer, Piet Alofs, Herman de Boer en ik
daar voor ons eerste jaar theologie. Een heterogene
maar vrij hechte groep. We maakten wandelingen,
o.a. naar de Benediktenwand (foto).
Benediktbeuern 1962
Zestien jaar lang (tot 1978) is Frans als priester nog
binnen de congregatie werkzaam geweest (Bones,
2001, Alle Salesianen.xls). Toen werd hij, volgens
de rouwbrief, als priester opgenomen in het aartsbisdom
Keulen, waar hij eind 1996, twee dagen na
zijn 68 e verjaardag, met pensioen ging.
Hij is in Duitsland dus ruim twintig jaar werkzaam
geweest in pastorale functies, eerst als plaatsvervangend
rector, toen als plaatsvervangend parochiepriester,
daarna als pastoor en vanaf 1989 ook nog
in een bestuurlijke functie binnen het dekenaat. Dat
lijkt me een rijkelijk gevuld priesterleven.
Kijken we naar de acht mensen op de foto hierboven
zoals een geoloog de achterliggende rotsen
zou bekijken, zonder vooroordeel, dan zien we dat
twee van hen jong gestorven zijn als salesiaans
priester (Koos Heere 61 en Henk Lansheer, 60 jaar).
Jan Zeegers en Frans Muijsers traden uit, maar
bleven als priester in functie.
Drie traden uit de congregatie en verloren ook hun
priesterlijke bevoegdheden. (Jan Vonk, Piet Alofs
en Herman de Boer). Maar gedrieën droegen ze wel
22 salesiaanse priesterjaren bij, de vijf uitgetredenen
samen 65 priesterjaren, de zeven gewijden in totaal
126 jaar als priester in functie. Voorwaar een edel
gesteente, respect en dankbaarheid waardig.
Naar mijn mening is het volkomen onjuist om dan
alleen degenen te gedenken die salesiaan gebleven
zijn. Dat getuigt van weinig begrip voor de jarenlange
investering van ieder afzonderlijk in het
leven met en voor don Bosco en als priester in
het pastoraat, zelfs na verwijdering uit het ambt,
en in andere beroepen, zoals het onderwijs.
Ik denk niet dat 'de heer van de oogst' deze zeven
mannen nalatigheid zal verwijten. Ook mij niet, al
werd mij, als blessing in disguise, zonder opgaaf van
redenen iedere wijding ontzegd. We delen alle acht
waar het om gaat: we zijn homines bonae voluntatis.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 4 Nr. 8 – aug. 2007
Horizon-taal
De twee eerste agenda's met gedichten zijn die
van 1986 en 1987: maagdelijk gebied, want niet
ontsloten door Henk Hendriks (die jaren geleden
al een transcriptie maakte de twee laatste, van 1988
en 1989). Pater Jan was in 1986 nog bezig met vingeroefeningen,
op zoek naar zijn hoogstpersoonlijke
inhoud en vorm: een moeizaam karwei.
Van vier tot tien augustus was hij, in aansluiting
bij de vorige weken, bezig met het thema loslaten
en bevrijding. Herinner u het mooie, wat weemoedige
gedicht 'Da-ag broeders' van 31 juli (zie
Idica Epica, nr.6). Hij had heimwee naar wat
voorbij was en voelde zich minder goed thuis in
de veranderende wereld om hem heen.
do. 7-8-86 Dennen
pennen
hun wortelvoet
niet wijder dan
strikt moet.
Beuken
verkreuken
de grond
soms meterswijd
in 't rond.
Zoals gewoonlijk kijkt hij om zich heen en ziet de
bomen staan, maar hier door de bril van zijn
gedachten en problemen. Hoe vast wil ik staan,
hoe wijd me wortelen, van invloed zijn op m'n
omgeving? Neem ik afscheid en afstand, of ga ik
toch weer verder, en waarheen dan? Zijn leven is
bijna voorbij, wat is zijn perspectief?
di. 5-8-86
De halle-gaanderijen van het bos
weergalmen op het timmeren van de specht
of er iets opengaat of dicht:
de toegang tot de herfst.
In het licht of in het donker, samen of alleen,
verdorren of vruchtbaar zijn. Het lijkt een beetje
op de donkere nacht van de ziel. Hij loopt door
de nacht, maar met wijdopen ogen. Is er licht,
dan zal hij het zeker zien dagen.
za. 9-8-86
Wat woont er in
de holten aan
de loofboskant
waar schaduwland
zo lokkend thuis
te geven lijkt?
Wat voor geheim
lokt mij daar tot
een kluis?
Jan was, door zijn aard, door zijn ontwikkeling en
door zijn doofheid nolens volens een Einzelgänger.
Toch verlangde hij naar uitwisseling en contact: hij
wilde graag delen en mededelen, doorgeven wat hij
had gevonden. Hij was docent in hart en nieren.
Maar hij wantrouwt nu zijn eigen toestand en
standpunt: wat heeft hij voor goeds te melden?
ma. 4-8-86
Berg me met mijn kwartje
in je kleine tasje.
Haal mij er weer uit
als de rijping sluit.
Wat een vreemd vers! Een kwartje is niet veel:
een fraktie van een talent zou je zeggen. Moet
dat, áls of mét hem, incuberen om tot rijping te
kunnen komen? Probeer dit niet logisch te ontleden,
maar voel het mee. Zoekt hij een niche, een
baarmoeder als het ware? Moet het oude worden
verteerd tot het geen belemmering meer vormt?
vr. 8-8-86
Doden bevolken mijn droom:
meesmuilend komen ze aan,
knikken, vegen hun hand vast schoon...
ken er niet een meer bij naam –
Wou je vrij zijn van vroeger? Van schuld?
Van alle plichtpleging en plicht?
Van je doden? Van toekomst? Geduld:
(zegt er iemand) terug in je wieg.
Een vorm van reïncarnatie schijnt hem door het
hoofd te spelen Dat kan twee kanten op: het
vermoeden van wedergeboorte op aarde, of wat
verlichten leren: niet de dood van het lichaam
maar die van het Ego, het afsterven van de
identificatie met het dier-lichaam, de persoon.
Dan komt het mens-wezen aan het licht.
do. 7-8-86
Vrij-zijn?
Jezelf zijn.
Echt zijn
die mens zijn
hij-zijn
zij-zijn
dit volk zijn
bevrijd zijn
verlost zijn
Gods volk zijn
zo wij-zijn
en eindlijk
– je weet nooit –
VRIJ ZIJN
Jan zoekt naar de deur van zijn gevangenis, wel
wetend dat die deur een opening is, niet op slot,
alleen maar nog niet gevonden, toen.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 5 Nr. 8 – aug. 2007
Don Bosco's Oudste (deel 9)
nders dan bij Don Bosco kon men bij Don Rua de ijzeren
wilskracht, waarmee hij zijn beknotte, zieke en gewonde lichaam
totterdood achtervolgde, duidelijk waarnemen. De bezwering van
alle aardsheid tekende zijn ascetengelaat en engelenhouding tot zo'n
bovenaardse schoonheid, dat menigeen op het eerste zien in hem
een heilige herkende. Juist als bij Don Bosco, zij het langs andere
weg. Tegen het einde van dit godgewijde leven schenen bovenaardse
stralen en met Don Bosco gedeelde trekken en wederwaardigheden
zich te vermenigvuldigen; alsof Don Bosco steeds meer "half om
half met hem deelde". Slechts de "dromen" deelde hij niet: het
tijdperk van de visionaire conceptie was voorbij en Don Rua's
tijdperk werd beheerst door de Levende Regel; terecht mocht hij
zeggen, dat hij trouw was gebleven aan de gehele Don Bosco. Als
een tweede Don Bosco beschouwde men hem algemeen; de Zalige
Pius X noemde hem "een waarachtige heilige, en niet een van de
geringste". Na zijn heilige dood (6 April 1910) groeide deze faam,
totdat de Kerk haar bevestigde met het decreet van de
heldhaftigheid zijner deugden (26 juni 1953). Heldhaftig is hier wel het woord. Het wachten is nog slechts
op de twee wonderen, die de Eerbiedwaardige Dienaar Gods Don Rua de glorie zullen kunnen schenken
van het altaar: het laatste kenmerk dat hij nog delen moet met zijn Vader, de Heilige Joannes Bosco.
tekst: Jan Klein – ill.: Wim Saris einde
INHOUD: I. Wonder van eenvoud. – II. Salesianen bedreigd. – Volwassen
gezelschap. – III. Ploeteren met Vader. – Pak aan, Michelino, pak aan. – De
zware erfenis. – IV. Burgertje tussen rapalje. – Beste van de klas. – Lawine van
werk. – V. Nooit druk. – Beter dan Savio? – Van het houtje. – VI. Over horloges.
– Geen letterknecht. – "Don Bosco is mijn boek!" – VII. Familie van Frans van
Sales. – VIII. Wezenlijk Priester. – Nooit kortsluiting met God. – IX. Man van de
orde. – Maar eigenlijk vader. – Bliksemactie. – X. Vader af. – "Tegenwoordigheid
Gods." – XI. Tactisch onderhandelaar. – Vicaris van Don Bosco. – Vervangend
wonderdoener. – XII. Bovennatuurgetrouw. – XIII. Honderdduizend kilometer
spoor van goedheid. – Kroon op Werk. – XIV. Wonden van het H. Hart. –
Angstaanjagend en onweerstaanbaar. – XV. Half om half.
De De Salesiaanse Salesiaanse boeken, boeken, aangehaald aangehaald op op blz. blz. 2, 2, 2, 5, 5, 6, 6, 6, 7 7 en en
en
12 12 12 zijn zijn bij bij ons ons ve verkrijgbaar ve krijgbaar krijgbaar tegen tegen de de prijs prijs van van resp.:
resp.:
f f 9.90, 9.90, f f 3.90, 3.90, f f 2.50, 2.50, f f 2. 2.- 2. (1 3.50 geb.) en en 1 1 4.75. Ve Verder Ve
der
voorradig: voorradig: voorradig: Don Don Bosco's Bosco's Alpenjagertje, Alpenjagertje, door door J. J. Klein
Klein
(f (f 1.75), 1.75), 1.75), Zeffi Zeffi Zeffi de de de Fakkelloper, Fakkelloper, door door Wim Wim Wim Saris Saris Saris (f (f 1.75),
1.75),
Don Don Bosco, Bosco, Bosco, door door dr dr de de Nier Nier (f (f (f 1. 1.-); 1. ); beelden, beelden, platen,
platen,
prentjes, prentjes, medailles.
medailles.
UITGEVERIJ - BOEKHANDEL DON BOSCO
UGCHELEN BIJ APELDOORN – Giro 333958
Imprimatur et Evulgetur, L. v. d. Griendt, censor. Sassenheini, 9 November 1953
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 6 Nr. 8 – aug. 2007
De Kiem
Van Jacques Beemer ontving ik een interessante
email: "Ik ben ook nog eens gaan kijken in de
Kiem. Voorzover mij bijstond ben ik namelijk
ook bij de oprichtingsvergadering geweest. Ik
weet nog dat ik als titel voor het blad 'Een
nieuwe lente' had voorgesteld. Na veel heen en
weer gepraat is het toen de kiem geworden.
Ik – maar ik denk met mij veel anderen – had in
die tijd een geheimschrift. Jan Klein had verteld
dat veel schrijvers en dichters een pseudoniem
hadden. Dat wilde ik ook, want als rechtgeaard
gymnasiast schreef ik natuurlijk ook gedichten.
Laatst kwam ik nog een oud schriftje tegen met
enkele gedichten. Door middel van dat eerder
genoemde geheimschrift nam ik de naam aan
van W. Oppapf. Wie schetst mijn verbazing toen
ik in het eerste nummer een kruiswoordraadsel
vond met mijn pseudoniem er onder.
Een beter bewijs kon ik voor mezelf niet vinden.
Omdat naderhand Een nieuwe lente wel als titel
is gebruikt, wist ik niet meer zeker of ik bij de
kiem betrokken was. Nu is het dus duidelijk.
Ik ben er nog niet uit hoe ik dat geheimschrift
vroeger heb gemaakt, misschien een mooie klus
voor iemand. Het was iets met zoveel vooruit en
dan weer terug. Ik hoop dat ik er weer achter kom."
Wie lost dit raadsel voor hem op?
Op homepage 'Origo' vindt u onder archief de zes
afleveringen van de derde jaargang van De Kiem.
De oplage was gestegen tot 450. Alle ouds
ontvingen het. Voor de Kroniek bestond grote
belangstelling. Hij werd uitgebreid tot vier pagina's
en kwam op gekleurd papier. Voor het eerst werd
de auteur genoemd: Frits Winter (4 e klas).
In deze jaargang vinden we een aantal grepen uit
de historie van het juvenaat in Leusden en Ugchelen
door een paar anonyme leerlingen van 1937, door
Henk Hendriks en Wob Bleeker. Mooie tekeningen,
o.a. van Bart Rysavy. De Kroniek bevat allerlei
gebeurtenissen waar vaak een humoristische draai
aan wordt gegeven. Heel informatief.
Dit was de derde en laatste volledige jaargang van
de Kiem in mijn bezit of geleend. Van de vierde
jaargang heb ik alleen de nummers 1 en 6, van de
vijfde jaargang de nummers 1, 3 en 4. Plus nog een
paar andere blaadjes: een ongedateerde vakantiekrant
'Don Rua' )blijkens de inhoud uit 1962), en
'Vita' (van groep B) nr.4 van Kerstmis 1967.
Die komen de volgende keer aan de beurt. Verder
zijn er natuurlijk nog tal van interessante blaadjes,
lijsten enz. Er is materiaal genoeg.
Toezending
kosten
toezending per email of post gratis
(op papier per post kost me ± € 1 per exemplaar)
vrijwillige bijdragen 454400
op girorekening t.n.v. A. Overtoom
aanmelding/opzegging
per email origo@home.nl
per brief redactie-adres
Bijdragen
Op postrekening 454400 werd ontvangen € 70.
Allen die door hun bijdrage en/of hun belangstelling
de nieuwsbrief steunen hartelijk dank..
Redactie
naam A.J.M. Overtoom
straat Hofakkers 6
plaats 9468 EE Annen
telefoon 0592 - 271 586
email origo@home.nl
website http://members.home.nl/ajm.overtoom
Cor Goorts
Colofon
De tekst is opgemaakt in twee kolommen, in het
lettertype Garamond 11 pt, de koppen (meestal)
in Comic Sans MS 14 pt.
Digitale weergave per aflevering in pdf-formaat,
op de homepage en per email. Gratis lezers zijn:
Acrobat Reader en Foxit Reader (kijk voor info en
download op: www.foxitsoftware.com).
Lemma
Vriendschap is meer dan zich aandacht laten welgevallen;
waarom die niet eens ongevraagd geven?
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft