De Rintjema's op Rintjema State

Dit dan alzoo zijnde ons egtelieden testatorens uiterste en laaste wille, zoo willen en begeren wij,
dat dezelve na ons dood stiptelijk zal worden agtervolgd, en dat dezelve stand zal grijpen, als een
solemneel reciprocque of weederzijds testament, codicil donatie causis mortis, of onder zodaanige
benaminge als best met de rechten deezer provincie kan bestaan, hebbende wij deezen zelve
eigenhandig onderteekend, ter presentie van nabenoemde perzoonen, die deezen neevens ons als
getuigen hebben verteekend, nadat zij ons hadden zien teekenen en hooren verklaaren, dat
hierinne ons uitterste en laaste wille was vervat, op ons eigen aangeeven geschreeven, en ons dor
den schrijver deezes duidelijk en van woorde tot woorde was te vooren geleezen, en den inhoud bij
ons wel was verstaan en begreepen, zijnde de getuigen niet als ‘t begin en einde te vooren
geleezen.
de naamen der getuigen zijn als Gerben Feenstra schrijver onder ‘t Ressort van Friesland,
Johannes Wilhemus Johansen, Faandrich onder de Vriessche Guarde, Hendrik Klaprot organist,
Hein Hettes Coopman, Jan Blom geappointeerde soldaat, Johannes Lens mr Bakker, benevens
Eliza Heringa Procr Fiscaal en schrijver deezes alle binnen Leeuwarden woonende.
Aldus gedaan in een context, zonder tusschenkoming van eenigen vreemden handel ten huize van
de Procr Fiscaal E. Heringa voornoemd, op huiden den twee en twintigsten van Herfstmaand
zeeventien hondert drie en tagtig zegge 22 7br 1783. (was getekent) Jan Harmens Rintjema,
Maaike Hendriks van der Mei. G. Veenstra schrijver. J.W.Johansen vaand. H. Klaprodt, Hein
Hettes dit is + Jan Blom zijn gezette merk. Johannes Lentz. E. Heringa Pr. Fiscaal 1783.
In eerste instantie lijkt het er op dat Maaike Hendriks van der Meij met een groot deel van de
erfenis aan de haal gaat. Maar dat valt bij nader inzien nogal mee. Zij en haar kinderen erven
niet de Rintjema State. Ze erven wel de helft van Donia Sate, maar moeten daarvoor ter
compensatie 7.000 Carolieguldens aan de nog levende kinderen van Grietje en Sjoukje
betalen. In 1818 zijn dat trouwens van Grietje: Harmen, Adriaantje en Sijke Roelofs, en van
Sjoukje: Adriaantje, Trijntje en Akke Durks. Deze zes mogen dus totaal 8.000,- verdelen.
In 1786 is er door de weduwe van Harmen Tjerks Rintjema, de oudste zoon van Tjerk
Harmens nog een proces gevoerd tegen de weduwe van Jan Harmens over de erfenis. Volgens
deze weduwe, Ytje Halbesma, was het testament een vervalsing. Ze verliest het proces. Ze zal
waarschijnlijk zeer teleurgesteld zijn geweest over het testament, want als we dat goed
begrijpen erven zij en haar kinderen niets omdat haar man, Harmen Tjerks Rintjema reeds is
overleden.
Had weduwe Ytje Halbesma ongelijk met haar beschuldiging? Waarschijnlijk wel, maar
vreemd is dat er in het testament twee keer gerept wordt van een wijlen zuster Sjoukje, terwijl
deze echt nog springlevend is en haar broer Jan zelfs 20 jaar zou overleven. Hoe kon Jan
Harmens zich zo vergissen? Zijn zuster woonde notabene luttele kilometers verderop.
Opmerkelijk is trouwens dat de Rintjema State verdeeld wordt onder de nakomelingen van de
drie oudste kinderen van Harmen Idzes. De nakomelingen van de andere twee krijgen alleen
geld. Waarom was dat? Waren alleen de oudste drie er geboren? Hadden die een speciale
band met de boerderij? We weten het niet. Wel lijken de erfgenamen aan Jan Harmens wens
om de boerderij in de familie te houden te hebben voldaan. Nog ruim honderd jaar blijft de
boerderij familiebezit.
In 1785 overlijdt Jan Harmens Rintjema. Er wordt dan een inventaris van zijn vermogen
gemaakt. We geven eerst weer een fragment:
De Rintjema‟s pagina 28