Bestemmingsplan SpoorHaven 1e fase - Gemeente Roosendaal

3. Bestaande situatie plangebied 25
3.1 Ruimtelijke hoofdstructuur
3.1.1 Ruimtelijke beschrijving en hoofdlijnen
Het gebied SpoorHaven 1 e fase ligt aan de rand van het stadscentrum van Roosendaal:
een uitgestrekt, extensief bebouwd terrein met veelal verouderde industrie en een inefficiënt
en onveilig spooremplacement. De gunstige ligging van SpoorHaven, zo dicht bij
de binnenstad, biedt grote kansen om er nieuwe functies te vestigen die aanvullend zijn
op de functies in het stadscentrum. Het is bij uitstek de plaats voor het vestigen van
functies die van belang zijn voor het functioneren van de gehele stad. De inzet van dit
bestemmingsplan is de metamorfose van het gebied SpoorHaven tot multifunctioneel
gebied met ruimte voor wonen, maatschappelijke voorzieningen en enkele commerciële
functies.
Het stedenbouwkundig plan resulteert in ruimte voor een nieuw stadskantoor, twee
nieuwe scholen en circa 800 woningen. Dit alles wordt ingepast in een nieuwe hoofdstructuur
die mede wordt bepaald door herstel van de historische Molenbeek en een
kwaliteitsverbetering van De Vliet. Het woningbouwprogramma is sterk gedifferentieerd
en levert ook verschillende woonmilieus op. In de eerste fase blijft een deel van de bedrijvigheid,
waaronder Van Gilse behouden.
3.1.2 Historische ontwikkeling
Ontstaan van Roosendaal
Roosendaal kent een rijke geschiedenis die terug gaat tot de 12 e en 13 e eeuw. In 1268
duikt de naam Rosendale voor het eerst op in een akte. Van oudsher maakte Roosendaal
onderdeel uit van het hertogdom Brabant. In de Middeleeuwen was er sprake van
een zekere bloei, door de opkomst van de turfstekerij. De turf diende als huisbrandstof.
Er ontstond een levendige handel. De turf werd via de Roosendaalse haven uitgevoerd
naar Holland, Zeeland, Vlaanderen en Antwerpen. De Vliet, die een centrale plaats in
het plangebied inneemt, stond toen nog in open verbinding met de Noordzee. De
Roosendaalse schippers ondernamen ook regelmatig tochten overzee naar Engeland
en Frankrijk.
Donkere tijden voor Roosendaal
De Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) maakte een einde aan de vooruitgang. Roosendaal
had zwaar te lijden van de rondtrekkende troepen. Plunderingen en brandstichtingen
waren heel gewoon. Tientallen jaren was het West-Brabantse platteland vrijwel geheel
verlaten.
De Franse overheersing door de troepen van Keizer Napoleon droeg vervolgens ook
niet bij aan de vooruitgang. Wel werd het dorp Roosendaal in 1809 tot stad verheven,
met als motivatie ‘de uitgestrektheid en de volkrijkheid’.
Adviesbureau RBOI
Rotterdam / Middelburg
Roosendaal Spoorstad
Figuur 3 Het oude station omstreeks 1860. Rechts de St. Janskerk
736.007920.00