ACTA 2004 blz. 173-347.pdf - Kerkrecht

231
waarom daardoor de eenheid geschaad zou worden. Anderen menen echter dat dit de eenheid in ieder
geval niet bevordert. Het blijkt in de praktijk zelfs verwijdering te geven. In een tijd van individualisme zullen
we als kerken de gemeenschap als een kostbaar geschenk dienen te bewaren en te bevorderen. Wat
gezongen wordt, raakt de kerken in z’n geheel. Zoals ook de liturgische formulieren de eenheid dienen.
Zorgvuldigheid is van belang. Dit geldt ten aanzien van de tekst, de melodie en het taalgebruik van de te
zingen liederen. Dit betreft ook de auteursrechten.
3.6.6. Eenheid binnen de gereformeerde gezindte
• Ten aanzien van de Gereformeerde Gemeenten geldt dat daar alleen de Psalmen en de Enige Gezangen
gezongen worden.
• De laatste synode van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) heeft een aantal liederen uit het Liedboek
voor de kerken goedgekeurd om te worden proefgezongen tot de volgende synode. Deputaten
hebben de opdracht er nog dertig liederen uit het Liedboek voor de kerken bij te zoeken plus negentig
liederen uit andere bundels. Daarnaast werken de deputaten aan een lijst van liederen die ook gebruikt
mogen worden bij bijzondere gelegenheden. Doel is in 2008 een voorlopige bundel en in 2011 een definitieve
bundel van ongeveer 180 liederen.
Wij als deputaten hebben contact gezocht en onderhouden met deputaten van genoemde kerken. Deze
hebben niet geleid tot een eenheid van beleid in dit opzicht. Dit hangt samen met het feit dat de Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) reeds een principiële beslissing met betrekking tot het zingen van het vrije
lied in de eredienst genomen hebben, terwijl de kerken waartoe wij behoren, nog voor een dergelijke
beslissing staan.
• In de Nederlands Gereformeerde Kerken is de praktijk dat het te zingen lied in de eredienst aan de vrijheid
van de plaatselijke kerken wordt overgelaten.
• ‘Zingen naar de Schriften’ is een uitgave van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde
Kerk, Huizen 2000. In dit rapport wordt gewezen op een gezamenlijke bezinning in de breedte van de
gereformeerde gezindte om elkaar te treffen rondom het zingen van hetzelfde lied in de eredienst (32).
In een noot op pagina 37 wordt opgemerkt dat de bundel ‘Uit aller mond’ het dichtst komt bij wat men
bedoelt.
3.6.7. ‘Uit aller mond’
Met algemene stemmen besloot de synode van 1980 (Acta 1980, blz. 53, 57) dat ten dienste van allerlei
vormen van kerkenwerk, gezin en school het van belang is dat er een bundel liederen komt.
Vanwege dit synodebesluit is contact gezocht met de gereformeerde gezindte. Vanuit het geheel van
deze gezindte (Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk, Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt),
Gereformeerde Gemeenten, Nederlands Gereformeerde Kerken en Christelijke Gereformeerde
Kerken) is door vertegenwoordigers ervan con amore meegewerkt via de in het leven geroepen Stichting
Geestelijk Lied Gereformeerde Gezindte aan het samenstellen en uitgeven van een bundel. ‘Uit aller
mond’ is een uitgave van 277 liederen, die naar het oordeel van de stichting voldoen aan schriftgetrouwheid
en overeenstemming met de gereformeerde belijdenis.
Daarnaast ontstonden tot hiertoe twee bundels met 200 liederen voor kinderen in de leeftijd van de
basisschool.
Om de eenheid met de gereformeerde gezindte ook in dit opzicht te bewaren is het van belang rekening
met elkaar te houden.
3.6.8. De redactie van artikel 69 K.O.
De eenvoudigste oplossing lijkt de redactie van art. 69 van de kerkorde te handhaven, terwijl we ervan
overtuigd zijn dat dit niet gevolgd wordt door een praktijk die daarmee in overeenstemming is. In steeds
meer gemeenten wordt door de kerkenraad een andere beslissing genomen en worden uit veel bundels
allerlei liederen gezongen, waarbij dient te worden opgemerkt dat hoe langer hoe meer ‘bijzondere diensten’
worden gehouden, waarvoor men het bepaalde in art. 69 K.O. ontoereikend acht.
3.6.9. Mogelijkheden
Er zijn diverse mogelijkheden, naast het blijven bij de huidige redactie van art. 69 K.O.:
1. de reeds eerder aangeboden bundel met 120 liederen, samengesteld door een vorig deputaatschap
voor het kerkelijk lied, alsnog te aanvaarden, en opdracht te geven deze uit te geven, met inachtneming
van de auteursrechten. Deze ‘eigen bundel’ is getoetst;
2. de bundel ‘Uit aller mond’ vrij te geven voor gebruik. Daarbij houden we de band met het geheel van
de gereformeerde gezindte zoveel mogelijk vast en kan er schriftuurlijk-confessioneel in de eredienst
worden gezongen;
3. na te gaan of we als kerken gebruik kunnen maken van de bundel liederen die in de Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) is vrijgegeven. Vanwege de contacten tussen beide kerkverbanden is het mogelijk
zo tot meer eenheid te komen ten aanzien van het zingen van liederen;
4. een opsomming te geven van schriftuurlijk verantwoorde liederen uit andere bundels. Daarvoor zou
een permanent deputaatschap dienen te worden ingesteld. Dit vraagt nogal wat;
5. de kerkenraden vrijheid te geven zelf dienaangaande beslissingen te nemen. Of deze weg bevorderlijk
is voor de eenheid van het kerkverband, is zeer de vraag. We zijn ons er in dit geval wel van bewust
dat dit alleen mogelijk is als de kerken beschikken over duidelijk omschreven criteria.
4. Voorstellen
Deputaten stellen u het volgende voor:
1. de handelingen van deputaten goed te keuren;
2. de twee concept-doopformulieren en het concept-huwelijksformulier vast te stellen, vrij te geven voor
gebruik in de kerken en door middel van publicatie beschikbaar te stellen;
3. deputaten de opdracht te geven een formulier samen te stellen dat gebruikt kan worden bij het afleggen
van openbare geloofsbelijdenis;
4. een besluit te nemen met het oog op het gebruik van het kerklied in onze kerken en deputaten naar
aanleiding van dat besluit een vervolgopdracht te geven;
5. deputaten de opdracht te geven de studie naar de samenhang tussen de huidige cultuur en de liturgie