ACTA 2004 blz. 173-347.pdf - Kerkrecht

229
3.6.2. Eenstemmig
De generale synode van 1980 besloot bij de behandeling van het rapport van het deputaatschap voor
onderzoek naar het kerkelijk lied o.a. (zie het Rapport ‘Eenstemmig’, dat verscheen): een definitieve beslissing
ten aanzien van Schriftgetrouwe liederen voor te bereiden en voorstellen te doen aan de generale
synode van 1983. Deze door de synode vast te stellen liederen zullen in de vorm van een eigen liedbundel
aan de kerken worden aangeboden (Acta 1983, blz. 206v.).
Aan de generale synode van 1983 werd een bundeling van 120 liederen voorgelegd, waarbij de criteria
voor een verantwoord lied worden aangegeven in het rapport van voornoemde deputaten (Acta 1983, blz.
210v.). Een aantal criteria is:
a. de liederen moeten het heilshandelen van God op zodanige wijze vertolken, dat zij met het geheel van
Gods heilsopenbaring in overeenstemming zijn en van de Geest der Schriften doordrenkt zijn;
b. de liederen moeten confessioneel verantwoord zijn en daardoor aanvaardbaar voor alle kerken;
c. de liederen moeten liturgisch verantwoord zijn;
d. literair en muzikaal moeten de liederen op niveau zijn.
Bezwaren tegen bepaalde liederen zijn verwoord op blz. 209 (Acta 1983).
De generale synode van 1983 is van oordeel dat het gebruik van de bundel, die door deputaten is samengesteld,
de eenheid van de kerken niet zal bevorderen, maar de verwijdering zal vergroten, wat met een
aantal overwegingen, waaronder die van het betrachten van eenheid, liefde en waarheid, in strijd moet
worden geacht (Acta 1983, blz. 62) en besluit te blijven bij het zingen van de 150 Psalmen in de eredienst
(blz. 62v.).
Appèls tegen dit besluit op de generale synode 1986 worden afgewezen (zie Acta 1986).
Op de generale synode van 1995 komt het kerkelijk lied opnieuw ter sprake via een instructie van de particuliere
synode van het Noorden. Voorgesteld wordt de redactie van artikel 69 K.O. te wijzigen en deputaten
te benoemen met de opdracht op de eerstvolgende synode liederen naar Schrift en belijdenis aan
te bieden. Deze synode besluit de instructie niet te aanvaarden daar er ‘geen nieuwe argumenten worden
aangevoerd vergeleken met de revisievoorstellen ten aanzien van het besluit van de generale synode
1983 inzake het kerkelijk lied, die op de generale synode van 1986 zijn afgehandeld’. ‘De synode is van
oordeel dat er geen gegronde redenen bestaan om genoemd besluit te herzien’ (Acta 1995, blz. 106).
Op de generale synode van 2001 kwam echter het zingen van liederen opnieuw aan de orde via een instructie
van de particuliere synode van het Oosten, waaruit ten slotte na diverse voorstellen ter synode de
opdracht gegeven werd zoals onder punt 1.1. is verwoord (Acta 2001, blz. 63-67; 134-137).
3.6.3. Werkwijze
Deputaten hebben zich allereerst bezonnen op de werkwijze die moest worden gevolgd om te voldoen
aan de opdracht van de generale synode van 2001. Vervolgens zijn de kerken opgeroepen aan het deputaatschap
voor te leggen wat in de plaatselijke erediensten wordt gezongen, en te laten weten of men zich
wil houden aan wat de generale synode bepaalt in artikel 69 K.O. (zie onder opdracht b.). Ook werden de
kerken in de gelegenheid gesteld aan deputaten liederen toe te zenden (zie onder opdracht c.). Hieronder
treft u een samenvatting aan van wat onder de aandacht van deputaten is gebracht.
Samenvatting van de uitslag van de enquête onder de kerkenraden in het najaar 2002 en de conclusies
van de deputaten.
Opmerkingen vooraf:
• Voor de exacte uitslag van de enquête verwijzen wij naar bijlage 3 van ons rapport.
• Aangezien bijna 80% van de kerkenraden op de enquête heeft gereageerd, kan, naar het oordeel van
de deputaten, worden gesteld dat de uitslag representatief is voor wat er ten aanzien van het kerklied
in onze kerken leeft.
• De 60 kerkenraden die in de erediensten uitsluitend de Psalmen en Enige Gezangen gebruiken, hebben
op alle volgende vragen antwoorden gegeven die samengevat kunnen worden met de uitdrukking ‘niet
van toepassing’.
• Enkele kerkenraden hebben hun keuze voor of tegen het zogenaamde vrije lied uitvoerig gemotiveerd
vanuit de Schrift en/of de traditie van onze kerken.
• Op de enquêtevraag welke vrije liederen men geschikt acht voor het gebruik in de eredienst, heeft het
overgrote deel van de kerkenraden zich bij de beantwoording beperkt tot het noemen van bundels
waaruit liederen geselecteerd zouden kunnen worden. Acht kerkenraden hebben een lijst met liederen
of een zelf samengestelde zangbundel toegezonden.
• Sommige vragen zijn door een aantal kerkenraden niet of onvolledig beantwoord. Dat blijkt uit het
aantal keren dat ‘geen antwoord’ moest worden genoteerd. Het betreft met name de vragen met betrekking
tot:
• de gehanteerde criteria bij de keuze van de vrije liederen,
• de auteursrechten,
• de geschikt geachte vrije liederen.
Een enkele keer was daardoor ook enige interpretatie vanuit eerder gegeven antwoorden nodig om tot
een wat vollediger beeld te komen. Dit betrof bijvoorbeeld het antwoord op de vraag welke liederen men
geschikt acht. Een relatie met de daaraan voorafgaande vraag over de liederen die men zingt naast de
officieel toegestane, ligt voor de hand.
De uitkomsten van de enquête met betrekking tot bovengenoemde vragen dienen met enig voorbehoud
te worden gehanteerd.