ACTA 2004 blz. 173-347.pdf - Kerkrecht

185
4.2.4. Beroepbaarstelling
Regelmatig werden D2-examens afgelegd, alle keren met goed gevolg. De volgende admissiale studenten
vroegen daarna beroepbaarstelling en verkregen die (tussen haakjes worden de gemeenten vermeld
waaraan zij verbonden werden): de brs. C. Agterhof (Baarn), dr. S.J. Wierda (Amsterdam), W.M. den Hertog
(Rozenburg), A. van de Bovekamp (Mussel), A. Hakvoort (Maarssen), H.P. Keuter (IJmuiden), L. van
Dalen (Hasselt), M.A. Kempeneers (Elburg), H. van Eeken (Delft), W.J. Plantinga (Den Haag-West), A.C.
Uitslag (Kerkwerve), C.P. de Boer (Werkendam), F.W. van der Rhee (Vlissingen) en A. Versluis.
Stud. A. Huijgen vroeg na zijn D2-examen nog geen beroepbaarstelling aan; hij werd benoemd tot AIO.
Bij de aanvraag voor beroepbaarstelling dienen de studenten een laatste preekvoorstel in te leveren. Het
curatorium heeft in 2003 besloten dat dit preekvoorstel voortaan uiterlijk drie maanden vóór de vergadering,
waarin de beroepbaarstelling zal worden verkregen, beschikbaar zal zijn om te worden besproken.
Op deze wijze kan eventueel vervolgens nog een inhoudelijk gesprek erover plaatsvinden, zonder dat dit
de feestelijke stemming die eigen is aan de examendag, belast.
4.3. AIO’s
De generale synode aanvaardde een regeling voor het aanstellen van AIO’s. Dat gebeurde toen nog in
het kader van de gedeeltelijke subsidie die van overheidswege ontvangen werd. N.a.v. het besluit van
het Ministerie om een volledige subsidie te verstrekken m.i.v. 2004 sprak het curatorium opnieuw over
de positie van AIO’s. De generale synode sprak, op voorstel van het curatorium, in 2001 uit dat voor het
AIO-schap slechts admissiale studenten in aanmerking komen. Op de achtergrond van het voorstel van
het curatorium aan de generale synode om deze beperking in acht te nemen, stond een tweetal overwegingen.
Allereerst hebben de kerken er groot belang bij dat er tijdig mogelijke opvolgers beschikbaar zijn
voor hoogleraarsposten aan de TUA. Daarnaast moesten de gelden daarvoor door de kerken opgebracht
worden. Tegen die achtergrond was het voorstel aan de generale synode en het dienovereenkomstige besluit
van de generale synode alleszins redelijk. Het kan in een situatie van groeiende moeite de kerkelijke
omslagen op te brengen moeilijk van de kerken verwacht worden, dat er gelden worden opgebracht voor
onderzoek, waar de kerken zelf niet of nauwelijks van kunnen profiteren.
Inmiddels is de situatie veranderd. Volledige subsidiëring is aangevraagd en inmiddels verkregen (tot
een gemaximeerd aantal studenten). Daarmee krijgt de TUA van overheidswege een budget, waarbinnen
in principe ruimte moet zijn voor de aanstelling van AIO’s. Iedere andere aangewezen instelling voor
hoger onderwijs in ons land financiert deze immers uit de van overheidswege ontvangen gelden. Bij
onderzoeksvisitaties zal van overheidswege dan ook gevraagd worden naar de bijdrage van AIO’s aan
de onderzoeksoutput. Om deze reden alleen al is het niet langer mogelijk uit te gaan van de vraag of zich
een chr. geref. predikant of admissiaal student aandient, die in aanmerking komt om aangesteld te worden
als AIO of ‘pastorie-promovendus’ (een de laatste tijd opkomende variant). Met het aanvragen van
volledige subsidiëring is de TUA als aangewezen instelling van hoger onderwijs gehouden de algemeen
geldende regels toe te passen. Daarin wordt de promotiestudie als AIO gezien als een laatste fase in de
opleiding, waarvoor dan ook in principe iedere student (dus niet slechts één met de admissiale status) in
aanmerking dient te komen.
Daarnaast moet gesteld worden dat de kerken een eigen belang bij de promotiestudie van haar predikanten
houden, nl. de vorming van een ‘reservoir’ van gepromoveerde theologen, uit wier midden t.z.t.
opvolgers van de huidige hoogleraren kunnen worden benoemd. In dat kader is het stimuleringsfonds te
noemen, voor het geval het niet mogelijk is hun onderzoek in te passen in de onderzoeksprogramma’s
van de TUA. Andere instellingen kennen ook de OIO (onderzoeker in opleiding), wiens formatieplaats
uit gelden van buiten de universiteit gefinancierd wordt. Naar analogie daarvan zou aan de TUA het
stimuleringsfonds de middelen kunnen verschaffen heel gericht over te gaan tot aanstelling van een of
meer OIO’s of pastorie-promovendi, waarbij de kerk eigen maatstaven mag aanleggen en eigen voorkeuren
mag laten prevaleren. Het curatorium constateert daarbij dat de huidige voorziening voor het
stimuleringsfonds minimaal is, feitelijk al onvoldoende voor één gegadigde. In 1995 vroeg het curatorium
c.q. de deputaten-financieel om een bedrag van ƒ 300.000,–; de synode besloot tot een reservering van
ƒ 150.000,– en de synode van 2001 bracht dit terug tot ƒ 80.000,–. Het curatorium is van oordeel dat het
gevraagde bedrag van (nu) € 140.000 reëel is, gezien de investering die alleen al één deelnemer aan dit
fonds eist; het verzoekt de synode haar besluitvorming te heroverwegen.
Het curatorium verzoekt de synode kennis te nemen van de noodzakelijke aanpassing van het reglement
van het aanstellen van AIO’s op grond van de genomen besluiten en de lijn die hierboven is uitgezet, goed
te keuren.
4.4. De persoonlijke begeleiding en persoonlijkheidsvorming van de studenten
In het kader van de persoonlijke begeleiding en persoonlijkheidsvorming van de studenten en gevolg
gevend aan de opdracht van de synode om een begeleidingstraject te realiseren, is in september 2003 tot
het volgende traject besloten (dat gedeeltelijk al gevolgd werd, maar nu werd uitgebreid):
Algemeen
Mede gelet op de problemen die zich rondom (jonge) predikanten en hun functioneren in de kerken
voordoen, zijn curatoren en hoogleraren van de TUA zich bewust van het feit dat voor iedere student de
vorming van een geestelijk en psychisch volwassen persoonlijkheid tijdens de studie van veel belang
is, zowel voor de persoon zelf als voor de kerken waarin hij zijn plaats hoopt te krijgen. Het college van
hoogleraren heeft zich bezonnen op de vraag hoe de TUA kan bijdragen aan een gezonde persoonlijkheidsvorming.
Hoewel de mogelijkheden hiertoe beperkt zijn, blijkt uit de onderstaande inventarisatie dat
op diverse momenten tijdens de studie de studenten een qua persoonlijkheidsontwikkeling stimulerende
en directieve begeleiding ontvangen.