Hoofdstuk III. Leden van de Gentse loges tot 1786 ... - Liberaal Archief

en hun twee kinderen (Gérard François en Théodore Jeanne) in het Poortersboek
ingeschreven, elk op grond van een bewijs van poorterschap.
Baron de Plotho was, zoals talrijke andere Gentenaren (bijv. Louis 't Kint* aan
deVisserij, gravin de Lannoy aan de Houtlei [zie onder het lemma de Nieulant], de
huidevetter François Jean Ligny aan de Sint-Lievensstraat bij het klooster van de
Arme Klaren, en de drukker Jan Francies van der Schueren aan het Prinsenhof)
geboeid door de toen sterk opkomende ballonluchtvaart. Vanuit zijn tuin aan de
Sint-Pietersnieuwstraat langs de Schelde liet hij geregeld luchtballonnen opstijgen.
Te Gent werd de eerste 'wolke wagen' of 'logtbol' blijkbaar opgelaten in december
1783. Dit gebeurde vanuit de tuin van de zo-even genoemde Ligny. De ballon viel
neer op het grondgebied van de gemeente Deurle.
Op 19 november 1785 was baron de Plotho waarschijnlijk aanwezig bij het
1
opstijgen van de luchtballon of 'Montgolfière' van de Fransman Jean Pierre
Blanchard (1753-1809) op de Bijlokemeersen (bij de Vaux-Hall, aan de Coupure).
De ballon van Blanchard "quitta le sol comme un éclair" en verdween reeds na
enkele minuten uit het zicht. Van het gebeuren werd een pentekening gemaakt door
de Brusselse kunstenaar Paul Vitzhumb (1751-1838). Een uitvoerige contemporaine
beschrijving vindt men ook (samen met de tekst van het door Blanchard zelf
opgestelde relaas) in het dagboek (Gentsche Kronyke, III, 124-133) van de
kroniekschrijver Eduard Caillon. Een fraaie aquareltekening ("Blanchard's ballon
boven het Belfort") die de kroniek van Caillon illustreert, is in wit-zwart afgedrukt
in Ghendtsche Tydinghen, 1997, blz. 26. Volgens de Gazette van Gend ging de
luchtballon 50.000 voet hoog, "alwaer hy eene groote warmte en hevige stormwinden
heeft ontmoet".
Boven de gemeente Wachtebeke liet Blanchard een zwart hondje met een
valscherm neer, wat paniek veroorzaakte bij de landbouwers die dachten een duivel
te zien vallen: Blanchard gooide een "parachute uyt aen welcke eenen hond hing.
In den oogenblik dat de parachute met den hond te Wachtebeke neder viel, quamen
er verscheyden boeren toegeloopen, roepende dat het den duyvel was, die uyt de
wolken daelde. Eenen koey wachter wat stouter zynde, naederde en maekt het
teeken des kruys, seggende dat hij aen de pooten herkende dat het enen hond was".
Duivels hadden immers gekloven bokkepoten (Willy Braekman)!
Blanchard was overigens de uitvinder van het valscherm. Zijn eerste experimenten
deed hij met dieren - zoals de hond die hij te Wachtebeke liet neervallen.
Blanchard daalde neer te Hontenisse (bij Hulst), waar hij door de hevige wind in de
Schelde terechtkwam. De bemanning van een Hollandse brik viste hem op.
Volgens Désiré Destanberg had "eene dame, mevrouw de l'Epinard ... de reis
willen medemaken, doch er ontbrak vitriool om meer waterstof te vormen".
1
De gebroeders de Montgolfier die op 4 juni 1783 de eerste luchtballon lieten opgaan,
waren allebei lid van een loge in Frankrijk: Jacques Etienne de Montgolfier (1745-
1799) was lid van de prestigieuze loge Les Neuf Soeurs te Parijs; zijn broer Joseph
Michel de Montgolfier (1740-1810) was lid van La Vraie Vertu in zijn geboortestad
Annonay, in de Ardèche.
de PLOTHO d'INGHELMUNSTER, François - 433