DoMUS handleiding versie 1.0 - Rijksuniversiteit Groningen

DoMUS
Verder kan er, afhankelijk van de doelgroep en de situatie, aan een aantal aspecten van het
huishoudelijk energiegebruik aandacht worden besteed. Hieronder worden enkele algemene
punten aangestipt:
• Isolatie is een van de makkelijkste manieren van besparen, er hoeft geen enkele luxe voor
te worden ingeleverd en de effecten zijn groot. Het levert in de meeste gevallen nog geld
op ook;
• Voeding: zelfs bij de energetisch meest gunstige keuzes blijft er nog altijd een
energiegebruik van 26 GJ (van de 44 voor een gemiddelde Nederlandse samengestelde
maaltijd) over, voor een driepersoonshuishouden. Bij een energiezuinig
consumptiepatroon blijkt voeding een van de categorieën te zijn met het hoogste
energiegebruik. Verdere besparingen in de categorie voeding zijn alleen te halen door
structurele veranderingen in de landbouwsector en de voedings- en
genotmiddelenindustrie;
• Transport is een van de grootste energiegebruikende categorieën. Transport is ook een van
de categorieën die het moeilijkst terug te dringen is. Als gevolg van kortere werktijden en
de opkomst van tweeverdieners is het woonwerkverkeer enorm gestegen. Hetzelfde geldt
voor het recreatieve verkeer. Ook technologische maatregelen bieden tot op heden weinig
soelaas. Het gunstige effect van de zuiniger automotor is de afgelopen decennia volledig
teniet gedaan door het zwaarder worden van de moderne auto (als gevolg van veiligheid,
comfort en luxe).
• Naarmate het reële inkomen groeit en het aantal ADV-dagen groeit zal het energiegebruik
steeds meer toenemen. Dit uit zich vooral in de categorie vakantie: consumenten nemen
steeds vaker een korte vakantie, het liefst met het vliegtuig;
• Een energiegebruik van 1,5 kW per persoon is in Nederland op dit moment nagenoeg
onhaalbaar op basis van de keuzen die de consument kan maken. Naarmate het relatieve
inkomen groeit zal het alleen maar moeilijker worden om een op duurzame
energiebronnen gebaseerde maatschappij te verwezenlijken. Om een duurzame
samenleving te realiseren, d.w.z. teruggaan naar 1,5 kW, zullen structurele veranderingen
nodig zijn in onze maatschappij. De consument heeft hier geen directe invloed op 1 .
Bij de vergelijking van de diverse huishoudens valt ondermeer op dat het voor het ene
huishouden (bijstandsgezin) veel makkelijker is om de doelstelling van 3kW te halen dan voor
het andere huishoudens (bijv. yuppen). De belangrijkste redenen hiervoor zijn:
1. de levensstijl die men zich, al dan niet gedwongen door de omstandigheden, heeft
aangemeten;
2. het inkomen: uit onderzoek (Biesiot, 1995) blijkt dat het inkomen een van de belangrijkste
determinanten van het huishoudelijk energiegebruik is;
3. de woonsituatie: de verschillen in energiegebruik tussen een flat en een vrijstaande
woning zijn erg groot.
Naast de meer algemene opmerkingen kan dieper worden ingegaan op de mogelijkheden die
de afzonderlijke huishoudens hebben om hun energiegebruik terug te dringen tot 3kW.
1
Wouter Biesiot beschrijft in ‘Fragmenten voor een droom’ hoe zo’n pad richting duurzaamheid er uit
zou kunnen zien.
38