DoMUS handleiding versie 1.0 - Rijksuniversiteit Groningen

DoMUS
In de praktijk (en in het model) wordt vaak met het warmtedoorgangscoëfficiënt of k-waarde
(k) gewerkt. De k-waarde geeft aan hoe groot het warmteverlies is, hoe kleiner deze k-waarde
des te beter een materiaal isoleert. De eenheid van de k-waarde is: W/m 2 *K.
Ventilatieverliezen
De tweede grote warmteverliespost betreft de verliezen als gevolg van luchtverversing
(warme binnenlucht wordt vervangen door koude buitenlucht). In de regel gaat men er van uit
dat in een huis de lucht éénmaal per uur wordt ververst (ventilatievoud=1). Deze waarde is als
‘default’-waarde in het model opgenomen. Als minimum wordt in het model een
ventilatievoud van 0,5 maal per uur gehanteerd. Ventilatie is altijd nodig.
Interne warmteproductie
De interne warmte is de warmte die geproduceerd wordt door mensen en door in bedrijf
zijnde apparatuur. Deze warmteproductie leidt tot een verlaging van de warmtevraag. Voor
apparatuur geldt echter dat de toevoer van energie, meestal elektrisch, veel duurder en
daardoor erg inefficiënt is.
De energiewinst afkomstig van apparatuur (licht, koken e.d.) is in DoMUS als een constante
meegenomen. De warmteproductie door mensen wordt in het model meegenomen op basis
van het aantal personen per huishouding en de aanwezigheid.
Zoninstraling
De zon verzorgt gemiddeld op de breedtegraad van Nederland minimaal 10% van de
warmtebehoefte in een woning. Naarmate een woning beter geïsoleerd is, zal dit percentage
nog toenemen. Het effect dat de zon heeft op het opwarmen van de lucht binnenshuis is
afhankelijk van vijf factoren:
• de grootte van het raamoppervlak;
• het type glas dat wordt gebruikt (enkel, dubbel etc.);
• de oriëntatie van de muur waarin zich het raam bevindt;
• de hellingshoek van het raam;
• de tijd van het jaar.
Helaas geldt dat naarmate de zon meer bij kan dragen aan de warmtebehoefte het minder
nodig is. Warmteopslag (dag- of seizoensopslag) ligt dan ook voor de hand, maar wordt
wegens de te hoge kosten slechts sporadisch toegepast. In het model is de optie van
warmteopslag niet meegenomen.
Het type woning
De warmtevraag wordt mede bepaald door het type woning. In DoMUS zijn vier typen
woningen opgenomen: het rijtjeshuis, het hoekhuis, de vrijstaande woning en een flatwoning.
De transmissieverliezen zijn afhankelijk van het type woning: hoe meer een woning is
‘ingebouwd’ hoe lager de transmissieverliezen zijn.
Naast het type woning is ook de inhoud van het huis en het soort dak van belang. In het
huishoudmodel wordt uitgegaan van een twee- of driecompartimentenwoning. Twee
compartimenten in het geval van een plat dak en drie wanneer voor een schuin dak wordt
14