Opmerking - Pragma ADE

Opmerking - Pragma ADE Opmerking - Pragma ADE

context.aanhet.net
from context.aanhet.net More from this publisher
13.07.2013 Views

84 ontstaan. Deze zou het uitgangspunt kunnen zijn voor een gezamenlijke campagne ten gunste van 85 een waarachtig milieubeleid. 14 86 Dan zou de milieubeweging zich wel in de politieke arena moeten storten in plaats van op veilige 87 afstand haar eigen gelijk te blijven opeisen en de afweging van allerlei tegenstrijdige belangen aan 88 anderen over te laten. In ieder geval hoeft de milieubeweging niet al te bang te zijn dat ze het 89 met lobby--activiteiten in de politiek verbruit bij haar achterban. Niet alleen komt het milieu al 90 geruime tijd bij allerlei opiniepeilingen uit de bus als een van de weinige dingen waar mensen 91 zich nog zorgen over maken, ook wordt langzamerhand duidelijk dat men van de regering een veel 92 doortastender optreden verwacht dan de op de individuele burgerconsument gerichte aanpak die 93 het ministerie van VROM nu hanteert. 15 94 Uit de milieubeweging zouden aanzetten moeten komen voor een nieuw, samenhangend rege- 95 ringsbeleid. Zo zou werkgelegenheidsbeleid bijvoorbeeld gekoppeld moeten worden aan herstel 96 en behoud van het milieu. Samenhangend beleid betekent ook een koppeling van milieu aan in- 97 komensbeleid, waardoor de kwaliteit van het bestaan voorrang krijgt boven een verhoging van de 98 koopkracht. Op internationaal vlak zou een dergelijk beleid gericht moeten zijn op een herverdeling 99 van de aanspraken die de naties redelijkerwijs op het milieu kunnen maken, opdat er uiteindelijk 100 een toekomstperspectief ontstaat voor de bevolking in ontwikkelingslanden. 16 101 Een tegenbeweging die weet wat ze wil en die bovendien de publieke opinie mee heeft, kan moeilijk 102 door de politiek worden genegeerd. Hoofdzaak is dat er eindelijk eens politici op het Haagse pluche 103 neerstrijken die weten wat ’duurzame ontwikkeling’ betekent en die daaromtrent een praktisch en 104 samenhangend beleid kunnen voeren. Ook in en rond de grote partijen die periodiek elkaar de 105 macht betwisten, moeten zulke mensen te vinden zijn. examen toelichting instructie vragen antwoorden Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

2 8 De milieuproblemen spelen op verschillende niveaus. De belangrijkste zijn de aantasting en ver- 9 dwijning van levensvormen, van allerlei soorten planten en dieren door ingrijpen van de mens, het 10 bederf van de materiële basisvoorwaarden voor het menselijk leven op aarde en de achteruitgang 11 van de kwaliteit van het menselijk bestaan in immateriële zin. 3 12 Op het eerste niveau is de natuurbeschermingsbeweging al bijna een eeuw actief in Nederland. In 13 de jaren zestig kreeg deze de wind in de zeilen. Bekend voorbeeld van dit type beweging is de Ver- 14 eniging tot Behoud van Natuurmonumenten of de Vereniging tot behoud van de Waddenzee. Een 15 tweede probleemgebied betreft de kwaliteit van de drie natuurelementen die voor de mens letterlijk 16 van levensbelang zijn: water, grond en lucht. Hier ligt het werkterrein van de moderne milieugroe- 17 peringen als Greenpeace, die zich steeds meer zorgen zijn gaan maken over de milieuvervuiling en 18 de beschikbaarheid van natuurlijke rijkdommen in de toekomst. 4 19 Het derde niveau ten slotte is nog voor een groot deel onontgonnen terrein. Het gaat om de immate- 20 riële kant van het menselijk bestaan en het is daarom heel wat moeilijker de omvang van de schade 21 en de kosten van een eventueel herstel te berekenen dan bij de andere twee niveaus. Enerzijds 22 gaat het om immateriële schade die voortvloeit uit het aantasten van natuurlijke rijkdommen en 23 hulpbronnen, anderzijds om de immateriële schade die de mens zichzelf met zijn gedrag toebrengt. 24 Recent buitenlands onderzoek heeft laten zien dat de groei van de welvaart in de ’ontwikkelde’ 25 landen gepaard is gegaan met een ontreddering van natuur en samenleving. Statistieken hebben 26 aangetoond dat Noorwegen bijvoorbeeld sinds 1960 drie keer zo rijk is geworden en dat tegelij- 27 kertijd verschijnselen als geweld, eenzaamheid, onveiligheid en vervuiling met een factor drie zijn 28 toegenomen. 16 In het tekstgedeelte van de alinea’s 2, 3 en 4 onderscheidt de auteur drie niveaus in de milieuproblematiek. Hieronder staan zes problemen a t/m f die met het milieu te maken hebben. a. De zeldzaamheid van het ijsvogeltje b. Het breken van een mammoettanker met olie in het Kanaal c. Het uitrijden van het mestoverschot op akkers en weilanden d. Het voortzetten van de walvisvangst (door Japan en Rusland) examen toelichting instructie vragen antwoorden antwoord Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

84 ontstaan. Deze zou het uitgangspunt kunnen zijn voor een gezamenlijke campagne ten gunste van<br />

85 een waarachtig milieubeleid.<br />

14 86 Dan zou de milieubeweging zich wel in de politieke arena moeten storten in plaats van op veilige<br />

87 afstand haar eigen gelijk te blijven opeisen en de afweging van allerlei tegenstrijdige belangen aan<br />

88 anderen over te laten. In ieder geval hoeft de milieubeweging niet al te bang te zijn dat ze het<br />

89 met lobby--activiteiten in de politiek verbruit bij haar achterban. Niet alleen komt het milieu al<br />

90 geruime tijd bij allerlei opiniepeilingen uit de bus als een van de weinige dingen waar mensen<br />

91 zich nog zorgen over maken, ook wordt langzamerhand duidelijk dat men van de regering een veel<br />

92 doortastender optreden verwacht dan de op de individuele burgerconsument gerichte aanpak die<br />

93 het ministerie van VROM nu hanteert.<br />

15 94 Uit de milieubeweging zouden aanzetten moeten komen voor een nieuw, samenhangend rege-<br />

95 ringsbeleid. Zo zou werkgelegenheidsbeleid bijvoorbeeld gekoppeld moeten worden aan herstel<br />

96 en behoud van het milieu. Samenhangend beleid betekent ook een koppeling van milieu aan in-<br />

97 komensbeleid, waardoor de kwaliteit van het bestaan voorrang krijgt boven een verhoging van de<br />

98 koopkracht. Op internationaal vlak zou een dergelijk beleid gericht moeten zijn op een herverdeling<br />

99 van de aanspraken die de naties redelijkerwijs op het milieu kunnen maken, opdat er uiteindelijk<br />

100 een toekomstperspectief ontstaat voor de bevolking in ontwikkelingslanden.<br />

16 101 Een tegenbeweging die weet wat ze wil en die bovendien de publieke opinie mee heeft, kan moeilijk<br />

102 door de politiek worden genegeerd. Hoofdzaak is dat er eindelijk eens politici op het Haagse pluche<br />

103 neerstrijken die weten wat ’duurzame ontwikkeling’ betekent en die daaromtrent een praktisch en<br />

104 samenhangend beleid kunnen voeren. Ook in en rond de grote partijen die periodiek elkaar de<br />

105 macht betwisten, moeten zulke mensen te vinden zijn.<br />

examen<br />

toelichting<br />

instructie<br />

vragen<br />

antwoorden<br />

Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!