Opmerking - Pragma ADE

Opmerking - Pragma ADE Opmerking - Pragma ADE

context.aanhet.net
from context.aanhet.net More from this publisher
13.07.2013 Views

1 1 In Amerika noemt men mensen die de hele dag voor de tv zitten ’telly--addicts’. In Nederland 2 spreken we over beeldbuisjunks. De terminologie geeft aan dat overmatig tv--kijken als een vorm van 3 verslaving beschouwd kan worden. Nu klinkt dat nogal dramatisch, want strikt genomen is er pas 4 sprake van een verslaving als bij onthouding van het middel lichamelijke ontwenningsverschijnselen 5 optreden. Zo niet, dan spreek je van gewenning of gewoontevorming. Wetenschappelijk bewijs dat 6 mensen ontwenningsverschijnselen vertonen als ze lange tijd geen tv kunnen kijken, is er niet. Maar 7 er is wel journalistiek bewijs. 2 8 Zowel in Nederland als in Amerika, Duitsland en België zijn door kranten of tv--stations onder- 9 zoekjes gedaan waarbij veelkijkers een bedrag geboden werd als ze hun tv voor één maand of 10 langer wilden opgeven. In het begin lijkt het leven zonder tv mee te vallen: men schaart zich rond 11 het monopoly--bord, besteedt tijd aan hobby’s, heeft wat meer sociale contacten en vermaakt zich 12 wel. Na verloop van een maand blijkt vrijwel iedereen heftig terug te verlangen naar zijn televisie. 13 De afkickers rapporteren verveling, nervositeit en een versterking van neerslachtige gevoelens. In 14 sommige gevallen gaan mensen meer roken of kalmeringstabletten slikken. 1 Zeg met eigen woorden wat de hoofdgedachte is van het tekstgedeelte van de alinea’s 1 en 2. Gebruik maximaal 15 woorden. examen toelichting instructie vragen antwoorden antwoord Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

10 52 Bij lang kijken neemt evenwel het gevoel van ontspanning af en een veelkijker kan in een vicieuze 53 cirkel raken. Hoe langer hij kijkt, des te minder ontspannen hij wordt, waardoor hij weer gaat 54 kijken omdat hij denkt dat hij er rustig van wordt. De concentratie, voor zover aanwezig, wordt 55 ook minder, en zo raakt een veelkijker in een soort trance. Tv--kijken heeft op die manier een 56 narcotiserend effect. Dat verklaart dat je een hele avond tv kunt kijken, terwijl je je er de volgende 57 dag bitter weinig van weet te herinneren. 11 58 Een andere oorzaak van een beeldbuisverslaving zou je kunnen vinden in het karakter van veel pro- 59 gramma’s. Tv biedt gevriesdroogde ervaringen aan: als kijker word je naar believen geconfronteerd 60 met de ervaringen en levens van anderen en krijg je, zonder daar moeite voor te doen, een blik 61 op vrijwel de gehele wereld. Dat geeft veel mensen een gevoel van ’er--bij--zijn’, van herkenning en 62 van op de hoogte zijn van wat belangrijk is. En dat verzacht misschien het schrijnen van de eigen 63 leefomstandigheden. 12 64 Overmatig tv--kijken mag dan een weinig inspannende bezigheid zijn, er staat wel een prijs tegen- 65 over. Tv--kijken is geen actieve bezigheid, maar biedt een illusie van activiteit. Veelkijkers voelen 66 zich na een avond tv--kijken minder ontspannen en tevreden dan na een avond waarop ze iets 67 anders doen. Op zichzelf is dat logisch. De meeste mensen voelen zich vaak prettiger als ze iets 68 doen waarvoor ze zich lichamelijk of geestelijk moeten inspannen. Veelkijkers melden dan ook vaak 69 een licht schuldgevoel. Voor een aantal mensen is zo’n negatief gevoel voldoende reden om maar 70 weer tv te gaan kijken. 2 Verslaving heeft als kenmerk dat je steeds meer van de ’drug’ nodig hebt. Dat werkt bij tv--kijken op twee manieren. Noem beide manieren. Baseer je antwoord op het tekstgedeelte van de alinea’s 10 t/m 12. Gebruik voor elk van beide manieren maximaal 20 woorden. Voorzie de manieren van nummer 1 en 2. examen toelichting instructie vragen antwoorden antwoord Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

1 1 In Amerika noemt men mensen die de hele dag voor de tv zitten ’telly--addicts’. In Nederland<br />

2 spreken we over beeldbuisjunks. De terminologie geeft aan dat overmatig tv--kijken als een vorm van<br />

3 verslaving beschouwd kan worden. Nu klinkt dat nogal dramatisch, want strikt genomen is er pas<br />

4 sprake van een verslaving als bij onthouding van het middel lichamelijke ontwenningsverschijnselen<br />

5 optreden. Zo niet, dan spreek je van gewenning of gewoontevorming. Wetenschappelijk bewijs dat<br />

6 mensen ontwenningsverschijnselen vertonen als ze lange tijd geen tv kunnen kijken, is er niet. Maar<br />

7 er is wel journalistiek bewijs.<br />

2 8 Zowel in Nederland als in Amerika, Duitsland en België zijn door kranten of tv--stations onder-<br />

9 zoekjes gedaan waarbij veelkijkers een bedrag geboden werd als ze hun tv voor één maand of<br />

10 langer wilden opgeven. In het begin lijkt het leven zonder tv mee te vallen: men schaart zich rond<br />

11 het monopoly--bord, besteedt tijd aan hobby’s, heeft wat meer sociale contacten en vermaakt zich<br />

12 wel. Na verloop van een maand blijkt vrijwel iedereen heftig terug te verlangen naar zijn televisie.<br />

13 De afkickers rapporteren verveling, nervositeit en een versterking van neerslachtige gevoelens. In<br />

14 sommige gevallen gaan mensen meer roken of kalmeringstabletten slikken.<br />

1 Zeg met eigen woorden wat de hoofdgedachte is van het tekstgedeelte van de alinea’s 1 en 2.<br />

Gebruik maximaal 15 woorden.<br />

examen<br />

toelichting<br />

instructie<br />

vragen<br />

antwoorden<br />

antwoord<br />

Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!