Opmerking - Pragma ADE
Opmerking - Pragma ADE Opmerking - Pragma ADE
1 1 In Amerika noemt men mensen die de hele dag voor de tv zitten ’telly--addicts’. In Nederland 2 spreken we over beeldbuisjunks. De terminologie geeft aan dat overmatig tv--kijken als een vorm van 3 verslaving beschouwd kan worden. Nu klinkt dat nogal dramatisch, want strikt genomen is er pas 4 sprake van een verslaving als bij onthouding van het middel lichamelijke ontwenningsverschijnselen 5 optreden. Zo niet, dan spreek je van gewenning of gewoontevorming. Wetenschappelijk bewijs dat 6 mensen ontwenningsverschijnselen vertonen als ze lange tijd geen tv kunnen kijken, is er niet. Maar 7 er is wel journalistiek bewijs. 2 8 Zowel in Nederland als in Amerika, Duitsland en België zijn door kranten of tv--stations onder- 9 zoekjes gedaan waarbij veelkijkers een bedrag geboden werd als ze hun tv voor één maand of 10 langer wilden opgeven. In het begin lijkt het leven zonder tv mee te vallen: men schaart zich rond 11 het monopoly--bord, besteedt tijd aan hobby’s, heeft wat meer sociale contacten en vermaakt zich 12 wel. Na verloop van een maand blijkt vrijwel iedereen heftig terug te verlangen naar zijn televisie. 13 De afkickers rapporteren verveling, nervositeit en een versterking van neerslachtige gevoelens. In 14 sommige gevallen gaan mensen meer roken of kalmeringstabletten slikken. 1 Zeg met eigen woorden wat de hoofdgedachte is van het tekstgedeelte van de alinea’s 1 en 2. Gebruik maximaal 15 woorden. examen toelichting instructie vragen antwoorden antwoord Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮
10 52 Bij lang kijken neemt evenwel het gevoel van ontspanning af en een veelkijker kan in een vicieuze 53 cirkel raken. Hoe langer hij kijkt, des te minder ontspannen hij wordt, waardoor hij weer gaat 54 kijken omdat hij denkt dat hij er rustig van wordt. De concentratie, voor zover aanwezig, wordt 55 ook minder, en zo raakt een veelkijker in een soort trance. Tv--kijken heeft op die manier een 56 narcotiserend effect. Dat verklaart dat je een hele avond tv kunt kijken, terwijl je je er de volgende 57 dag bitter weinig van weet te herinneren. 11 58 Een andere oorzaak van een beeldbuisverslaving zou je kunnen vinden in het karakter van veel pro- 59 gramma’s. Tv biedt gevriesdroogde ervaringen aan: als kijker word je naar believen geconfronteerd 60 met de ervaringen en levens van anderen en krijg je, zonder daar moeite voor te doen, een blik 61 op vrijwel de gehele wereld. Dat geeft veel mensen een gevoel van ’er--bij--zijn’, van herkenning en 62 van op de hoogte zijn van wat belangrijk is. En dat verzacht misschien het schrijnen van de eigen 63 leefomstandigheden. 12 64 Overmatig tv--kijken mag dan een weinig inspannende bezigheid zijn, er staat wel een prijs tegen- 65 over. Tv--kijken is geen actieve bezigheid, maar biedt een illusie van activiteit. Veelkijkers voelen 66 zich na een avond tv--kijken minder ontspannen en tevreden dan na een avond waarop ze iets 67 anders doen. Op zichzelf is dat logisch. De meeste mensen voelen zich vaak prettiger als ze iets 68 doen waarvoor ze zich lichamelijk of geestelijk moeten inspannen. Veelkijkers melden dan ook vaak 69 een licht schuldgevoel. Voor een aantal mensen is zo’n negatief gevoel voldoende reden om maar 70 weer tv te gaan kijken. 2 Verslaving heeft als kenmerk dat je steeds meer van de ’drug’ nodig hebt. Dat werkt bij tv--kijken op twee manieren. Noem beide manieren. Baseer je antwoord op het tekstgedeelte van de alinea’s 10 t/m 12. Gebruik voor elk van beide manieren maximaal 20 woorden. Voorzie de manieren van nummer 1 en 2. examen toelichting instructie vragen antwoorden antwoord Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮
- Page 395 and 396: 10 40 Aprésent, à Gap, il ne rest
- Page 397 and 398: 1 29 a Il est absorbé par son trav
- Page 399 and 400: 1 31 a Elle a du mal à combiner se
- Page 401 and 402: 1 33 a préfèrent un mariage arran
- Page 403 and 404: 1 35 a Elles expliquent pourquoi la
- Page 405 and 406: 1 37 a La certitude. b La pitié. c
- Page 407 and 408: 1 39 a Attaquer le pêcheur. b Atti
- Page 409 and 410: 1 41 a Comment la famille de Sireju
- Page 411 and 412: 1 43 a adore les animaux. b adore M
- Page 413 and 414: 1 45 a En la traitant ainsi, Jena e
- Page 415 and 416: 1 47 a Pour examiner Maya. b Pour l
- Page 417 and 418: 1 49 a affaiblies. b contredites. c
- Page 419 and 420: HAVO Nederlands Stelopdracht 1995 M
- Page 421 and 422: Instructie Werk de opdracht uit geg
- Page 423 and 424: Opgave A: Denken, gedenken, herdenk
- Page 425 and 426: Opgave B Vroeger was er wel eens ee
- Page 427 and 428: In een interview in de schoolkrant
- Page 429 and 430: Soft drugs lijken steeds meer geacc
- Page 431 and 432: De leus ’Een dag zonder krant is
- Page 433 and 434: ’Papa is blijven hangen aan de si
- Page 435 and 436: HAVO Nederlands Leesvaardigheid 199
- Page 437 and 438: Toelichting Dit examen bestaat uit
- Page 439 and 440: Vragen Bezeten van tv Milieubewegin
- Page 441 and 442: 5 24 Hun gegevens bevestigden wat u
- Page 443 and 444: 14 80 Niet alleen voor informatieve
- Page 445: Tekst 3 naar: Bert Bukman, Biechten
- Page 449 and 450: 8 42 De meeste mensen die tv--kijke
- Page 451 and 452: 13 71 Welke uitwerking heeft veelki
- Page 453 and 454: 17 98 Of je een tv--verslaving als
- Page 455 and 456: 4 19 Er is al veel onderzoek gedaan
- Page 457 and 458: 8 42 De meeste mensen die tv--kijke
- Page 459 and 460: 16 93 Toch zijn er naar schatting i
- Page 461 and 462: 14 Welke van de onderstaande zinnen
- Page 463 and 464: Milieubeweging moet in de politieke
- Page 465 and 466: 55 en grond in beginsel beschouwd a
- Page 467 and 468: 2 8 De milieuproblemen spelen op ve
- Page 469 and 470: 4 19 Het derde niveau ten slotte is
- Page 471 and 472: 8 47 Daarnaast is er ook de invloed
- Page 473 and 474: 11 66 Economen zijn oververtegenwoo
- Page 475 and 476: 12 72 Een politieke factor die ik n
- Page 477 and 478: 16 101 Een tegenbeweging die weet w
- Page 479 and 480: 26 De tekst ’Milieubeweging moet
- Page 481 and 482: 11 66 Economen zijn oververtegenwoo
- Page 483 and 484: 1 1 De wereldconferentie over het m
- Page 485 and 486: 13 78 Als er in onze samenleving é
- Page 487 and 488: Antwoorden Bezeten van tv Milieubew
- Page 489 and 490: 4 2 2 1. Je voelt je steeds minder
- Page 491 and 492: 3 4 De kern van een goed antwoord m
- Page 493 and 494: 3 6 De kern van een goed antwoord m
- Page 495 and 496: 2 8 ’Tv is ... te bieden.’ 1
1 1 In Amerika noemt men mensen die de hele dag voor de tv zitten ’telly--addicts’. In Nederland<br />
2 spreken we over beeldbuisjunks. De terminologie geeft aan dat overmatig tv--kijken als een vorm van<br />
3 verslaving beschouwd kan worden. Nu klinkt dat nogal dramatisch, want strikt genomen is er pas<br />
4 sprake van een verslaving als bij onthouding van het middel lichamelijke ontwenningsverschijnselen<br />
5 optreden. Zo niet, dan spreek je van gewenning of gewoontevorming. Wetenschappelijk bewijs dat<br />
6 mensen ontwenningsverschijnselen vertonen als ze lange tijd geen tv kunnen kijken, is er niet. Maar<br />
7 er is wel journalistiek bewijs.<br />
2 8 Zowel in Nederland als in Amerika, Duitsland en België zijn door kranten of tv--stations onder-<br />
9 zoekjes gedaan waarbij veelkijkers een bedrag geboden werd als ze hun tv voor één maand of<br />
10 langer wilden opgeven. In het begin lijkt het leven zonder tv mee te vallen: men schaart zich rond<br />
11 het monopoly--bord, besteedt tijd aan hobby’s, heeft wat meer sociale contacten en vermaakt zich<br />
12 wel. Na verloop van een maand blijkt vrijwel iedereen heftig terug te verlangen naar zijn televisie.<br />
13 De afkickers rapporteren verveling, nervositeit en een versterking van neerslachtige gevoelens. In<br />
14 sommige gevallen gaan mensen meer roken of kalmeringstabletten slikken.<br />
1 Zeg met eigen woorden wat de hoofdgedachte is van het tekstgedeelte van de alinea’s 1 en 2.<br />
Gebruik maximaal 15 woorden.<br />
examen<br />
toelichting<br />
instructie<br />
vragen<br />
antwoorden<br />
antwoord<br />
Nederlands 1995–1 HAVO ◭ ◭ ◮ ◮