De razzia van Rotterdam. 10-11 november 1944 - KNAW

DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 57
liet hij zijn verzoek tot Himmler gepaard gaan met de opmerking, dat een dergelijke
actie ook de illegaliteit zou versterken. Himmler zou daarop in een telexbericht
hebben geantwoord, dat hij deze drie divisies niet had en dat hij ze ook niet voor dit
doel ter beschikking zou stellen „weil ich” (Himmler) „mir meinen eigenen Höheren
SS- und Polizeiführern als Reichsführer-SS keine derartige Widerstandsbewegung auf-
baue.” 1 Zelfs aan een verzoek van Von Rundstedt om slechts één Polizei-Division
ter beschikking te stellen, heeft Himmler niet voldaan.
Uit na-oorlogse verklaringen van Christiansen en Von Wühlisch blijkt, dat het
argument, dat de illegaliteit door deze acties versterkt zou worden, ook voor hen zeer
zwaar gewogen heeft. De laatste deelt hierin mede, dat hij en Christiansen zich telefonisch
en schriftelijk tot Oberst-West (bedoeld wordt de opperbevelhebber van het
Oberkommando West, Von Rundstedt) gewend hadden met het verzoek de actie om
deze redenen te verhinderen.2 In hun verklaringen wijzen Rauter en Von Wühlisch
nog op andere bezwaren. Rauter betwijfelde, of het door bombardementen gehavende
Duitsland een dergelijke toevloed van buitenlanders wel kon opnemen.3 Christiansen
en Von Wühlisch verwachtten een storing in het economische leven in Nederland.
Bovendien waren de beide laatsten van mening dat de vordering niet tot de taak van de
Wehrmacht behoorde. Het militaire veiligheidsmotief Entziehung vom Wehrdienst
beim Feind, deed echter volgens Von Wühlisch al deze bezwaren teniet. Seyss-Inquart
tenslotte, verklaarde in zijn proces te Neurenberg, na op de toenemende militaire onveiligheid
en de betere bewapening van de illegaliteit gewezen te hebben, dat hij de verantwoordelijkheid
voor een protest tegen deze acties niet op zich had kunnen nemen.4
Ondertussen had Liese, die behalve volmachten van Goebbels, ook uitgebreide
volmachten van het OKW bezat, zich opnieuw met het OKW in verbinding gesteld
om voor de grootscheepse acties, die hij op touw wilde zetten, de beschikking te
krijgen over de benodigde troepen. Als antwoord kreeg hij een machtiging, waarin
was bepaald dat de Wehrmachtbefehlshaber Christiansen Liese moest ondersteunen
met alle militairen, die gemist konden worden. Daarop belastte Christiansen, met
toestemming van de commandant van het operationele leger, Heeresgruppe B (aan
wie hij ondergeschikt was), de commandant van de Feldkommandantur 724 te Utrecht
(die onder Christiansen stond), met de uitvoering van de bevelen, die door Von
Wühlisch gegeven zouden worden.5 De achtduizend soldaten die de razzia in Rotter­
1 a. Het is niet onwaarschijnlijk, dat de bespreking waar Rauter op zinspeelt, dezelfde is als die
van 15 October.
b. Het telexbericht, waar Rauter over spreekt is niet in het dossier aanwezig. Rauter citeerde
hier (zoals hij zeide) uit het hoofd. Zie: Het Proces Rauter (Bronnenpublicaties van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie. Serie Processen, Nr. 5, blz. 74).
2 Proces-verbaal ten laste van Von Wühlisch, 18 September 1947.
3 Het Proces Rauter (Bronnenpublicaties van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. Serie
Processen, Nr. 5, blz. 74).
4 a. Proces-verbaal ten laste van Von Wühlisch, 18 September 1947.
b. International Military Tribunal, Trial o f the Major War Criminals; vol. XV, blz. 665.
5 Proces-verbaal ten laste van Von Wühlisch, 18 September 1947.