De razzia van Rotterdam. 10-11 november 1944 - KNAW

30 ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD
de samenhang van de bevolking gewijzigd en jarenlange relaties verbroken. De
dichtbevolkte binnenstad, tevoren een centrum van handel en vertier, was een
woestenij geworden. Bij krachtige wind was het in de stad door het opwaaiende stof
bijna niet uit te houden. Temidden van de verwoeste gebieden en in de enerverende
sfeer van het telkens terugkerende geloei der sirenes, speelde en leefde de jeugd.
De omstandigheden lieten niet na, effect uit te oefenen op het moreel van het opgroeiende
geslacht. Reeds in 1942 waren er 1362 levensmiddelendiefstallen door
minderjarigen begaan.1 Het aantal bij de Kinderpolitie aangegeven misdrijven bedroeg
in hetzelfde jaar 3368 (in 1939: 768) en het aantal door haar opgemaakte processen-
verbaal 645 (in 1939: 175).2
Ondanks de moeilijke en afmattende omstandigheden waaronder de Rotterdamse
bevolking leefde, was zij allerminst gebroken. Al vielen er soms, direct na de Geallieerde
bombardementen, harde woorden, spoedig daarna kwam de haat van de bevolking
tegen de Duitsers weer naar voren. Toen in October 1940 geallieerde vliegtuigen
bommen lieten vallen op de rand van het door het grote bombardement verwoeste
gebied, beweerde men, dat een Duits vliegtuig de bommen had geworpen om de
bevolking anti-Engels te maken. Op 16 Juli 1941 vond een grote aanval overdag
plaats, waarbij 12 mensen het leven verloren en drie vliegtuigen neergeschoten werden.
Het ongedeerd neerkomen van een vliegtuig-bemanning op een puinvlakte midden
in de stad was voor het publiek aanleiding de Geallieerden hartelijk toe te juichen. 3
Op 31 Maart 1943, de dag waarop het grootste aantal slachtoffers viel tengevolge
van Geallieerde bombardementen, vermeldde een politierapport, dezelfde dag opgemaakt:
„Te ong. 14 uur moest tijdens het luchtalarm een tramstel van lijn 12 der R.E.T., waarin
een aangehouden Engelse parachutist onder geleide van twee leden der Luftwaffe werd
vervoerd, stilstaan op de Putselaan. Daar het publiek samenstroomde, brachten de militairen
de parachutist voorlopig naar een R.K. school, waarin de Kriegsmarine is gelegerd. De
politie heeft met gebruikmaking van de gummistok het publiek onmiddellijk verspreid.” 4
Van demonstratieve aard was eveneens de onafgebroken stroom bezoekers op 14
Mei 1942 naar het monument op de Algemene Begraafplaats, opgericht ter nagedachtenis
van hen, die bij de verdediging van Rotterdam gevallen waren. „Eigenlijk
waardiger en grootser dan het met alle officieel eerbetoon zou zijn”, zegt een dagboekschrijver.5
Een jaar later was het verboden bij het monument bloemen te leggen. De
1 Maandverslagen Jan.—Dec. 1942 van de Gemeentepolitie te Rotterdam.
Het aantal levensmiddelendiefstallen, door minderjarigen begaan in 1940, is niet bekend.
2 a. Maandverslagen Jan.—Dec. 1942 van de Gemeentepolitie te Rotterdam.
b. Verslag van de Kinderpolitie te Rotterdam over het jaar 1941, blz. 16.
In 1943 liggen de criminaliteitscijfers beneden die van 1942. Dit is hoofdzakelijk hieruit te
verklaren, dat zeer veel misdrijven niet meer werden aangegeven, en de politie lang niet alles
meer onderzocht.
3 Niet-gepubliceerd verslag De Luchtbeschermingsdienst te Rotterdam gedurende den bezettingstijd,
door C. J. van Nus, blz. 12/13.
4 Dagrapport No. 1124, 31 Maart 1943. Gemeentepolitie Rotterdam.
5 Uittreksel uit het dagboek van H. de J., 14 Mei 1942.