De razzia van Rotterdam. 10-11 november 1944 - KNAW

More documents

Recommendations

Info

20 HET BRONNENMATERIAAL 37. Gegevens betreffende de steunverlening, afgestaan door de Scheepvaart Vereeniging Zuid, Rotterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 38. Correspondentie en afrekeningen betreffende de hulpverlening tussen R. Mees & Zoonen, Rotterdam, Rotterdamsche Bank N.V., Rotterdam en de Scheepvaart Vereeniging Zuid, Rotterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 39. Archief van de Inlichtingendienst Weggevoerde Arbeidskrachten, Rotterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 40. Illegale bladen, verschenen in Rotterdam en omgeving en in Amsterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 41. Rapporten betreffende de geschiedenis van de illegaliteit in Rotterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 42. Situatie-rapporten, opgemaakt door een illegale organisatie betreffende Rotterdam (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 43. Telegrammen, verzonden door de Raad van Verzet naar de Nederlandse Regering in Engeland (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 44. Telegrammen, ontvangen en verzonden door het Bureau Inlichtingen van de Nederlandse Regering in Engeland (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 45. Telegrammen, verzonden door illegale groepen naar de Nederlandse Regering in Engeland (Verzameling fotocopieën van illegale berichten aan Bureau Inlichtingen Nederlandse Regering Londen. Archief Krijgsgeschiedkundige Afdeling van de Generale Staf, ’s-Gravenhage). 46. Telegrammen van een illegale groep naar de Nederlandse Regering in Engeland (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 47. Teksten van uitzendingen van Radio-Oranje (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 48. Correspondentie tussen vrouwen en hun weggevoerde mannen (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 49. Manuscript van de N.V. Brusse’s Uitgeversmaatschappij, Rotterdam. 50. „Onderzoek naar de razzia in Rotterdam op 10 en 11 November 1944” door: Mej. L. van Eeden. Mathematisch Centrum, Amsterdam. Statistische Afdeling, rapport S 52. 51. Jaarverslagen van de Gemeentelijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst, de Gemeentelijke Dienst voor Sociale Zaken en het Gewestelijk Arbeidsbureau, te Rotterdam, 1940 t/m 1945 (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). 52. Jaarverslagen van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Zuid-Holland 1940 t/m 1945 (Verzameling Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie). DE BRUIKBAARHEID DER BRONNEN Uit de grote hoeveelheid materiaal moest een keuze worden gedaan voor het citeren en voor het verwijzen naar bronnen. De keuze werd bepaald door het verschillend karakter van de bronnen. Over het karakter van de verslagen van besprekingen en vragenlijsten spraken we hiervoor reeds. Uit de ontstaanswijze van de dagboeken vloeit voort, dat zij de gebeurtenissen in chronologische volgorde weergeven en dat de reacties van de schrijver van dag tot dag te volgen zijn. Bovendien worden de gebeurtenissen vrijwel onmiddellijk na het beleven ervan opgeschreven. Daaruit is de intensiteit na te gaan waarmee een situatie wordt beleefd. Voorts komt in het dagverslag de frequentie van bepaalde gebeurtenissen tot uiting. Deze gunstige omstandigheden droegen er in hoge
DE BRUIKBAARHEID DER BRONNEN 21 mate toe bij, de dagboeken tot een graag gebruikte bron te maken. Een groot aantal dagboeken, die de situatie tijdens de razzia uitvoerig behandelden, stond ons echter niet ter beschikking. De dagboeken werden pas uitvoeriger, toen de schrijvers op hun uiteindelijke verblijfplaatsen waren aangekomen. Tijdens de reis immers was het maken van aantekeningen vrijwel niet mogelijk. Door de beperkte omvang van het dagboek-materiaal konden mededelingen van dagboek-schrijvers niet in de vereiste mate onderling vergeleken worden. Wij konden dus alleen citaten uit dagboeken overnemen als de strekking van hetgeen opgeschreven was, overeenkwam met het karakter van mededelingen uit andere bronnen. Het voordeel, dat de dagboek-schrijver zijn indrukken vers opschrijft, bleef dus ondergeschikt aan de resultaten, die de onderzoeker op grond van ander uitgebreid bronnenmateriaal verkregen had. Ten aanzien van de bruikbaarheid van de door de Rotterdammers na hun terugkeer geschreven overzichten en van de brieven, die men ons naar aanleiding van onze oproep zond, geldt het volgende. Vergeleken met dagboeken vallen bij dit materiaal de synoptische weergave der gebeurtenissen, de directe reacties van de betrokkene, het herhalingselement en de hoge mate van betrouwbaarheid door het vrijwel onmiddellijk neerschrijven van het beleefde, weg. Bij de weergave in de beschrijving achteraf wordt de verse indruk vervangen door de algemene, die een reeks gebeurtenissen bij iemand heeft nagelaten. Deze omstandigheid sluit aan bij het karakter van de werkzaamheid van de onderzoeker, die ook uit talloze gegevens abstraheert. Hier staat echter tegenover, dat vaak de interessante bijzonderheden waaruit de betrokkene het algemene geabstraheerd heeft, niet bekend zijn en dat de wisselende stemmingen, die hij onderging, niet beschreven worden. Kan bij het dagboek de onderzoeker dus het algemene uit het bijzondere halen, in de hier bedoelde overzichten doet de verslaggever dit zelf. De onderzoeker is dus afhankelijk van wat door de berichtgever belangrijk genoeg geacht wordt, om voor vermelding in aanmerking te komen. Uit het bovenstaande en uit de reeds eerder gemaakte opmerkingen blijkt, dat elke groep bronnen haar bijzondere eigenschappen heeft. De verschillen zijn inhaerent aan de wijze waarop het materiaal is ontstaan. Het beleefde wordt in de ene soort materiaal op een andere wijze benaderd dan in de andere. De verschillende soorten materiaal hebben ieder hun eigen waarde. Onze keuze van citaten in de tekst en van verwijzingen naar de bronnen door middel van voetnoten werd echter niet bepaald door de overweging dat de ene groep bronnen betrouwbaarder zou zijn dan de andere. Als maatstaf gold slechts de nauwkeurigheid en de uitgebreidheid van de betrokken citaten en verwijzingen, die wij in de eerste plaats als illustratie wensten te gebruiken. Citaten uit en verwijzingen naar vragenlijsten zal men slechts weinig aan treffen. Daarvoor waren zij in het algemeen te beknopt ingevuld. Bij de beschrijving hadden wij de keuze tussen een systematische, op het abstraheren gerichte samenvatting en een chronologische weergave. Daar zich op beide dagen
Page 1 and 2: M IN IS T E R IE VAN O N D ERW IJS,
Page 3 and 4: i}*3 Copyright 1951 by Netherlands
Page 5 and 6: INHOUD H o o fd stu k X I. D e t e
Page 7 and 8: 8 VOORWOORD onderzoek de gegevens t
Page 9 and 10: INLEIDING: HET ONDERZOEK DE PROBLEE
Page 11 and 12: 12 DE PROBLEEMSTELLING voeren? Hier
Page 13 and 14: 14 HET VERZAMELEN VAN DE BRONNEN be
Page 15 and 16: 16 HET VERZAMELEN VAN DE BRONNEN va
Page 17 and 18: HET VERZAMELEN VAN DE BRONNEN 17 be
Page 19: HET BRONNENMATERIAAL 19 19. Rapport
Page 23 and 24: HOOFDSTUK I ROTTERDAM, DE GETEISTER
Page 25 and 26: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 25 o
Page 27 and 28: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 27 B
Page 29 and 30: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 29 T
Page 31 and 32: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 31 g
Page 33 and 34: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 33 R
Page 35 and 36: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 35 O
Page 37 and 38: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 37
Page 39 and 40: ROTTERDAM, DE GETEISTERDE STAD 39 k
Page 41 and 42: DE ARBEIDSINZET IN NEDERLAND 41 ver
Page 43 and 44: DE ARBEIDSINZET IN NEDERLAND 43 vri
Page 45 and 46: DE ARBEIDSINZET IN NEDERLAND 45 zij
Page 47 and 48: DE ARBEIDSINZET IN NEDERLAND 47 naa
Page 49 and 50: DE ARBEIDSINZET IN NEDERLAND 49 dez
Page 51 and 52: MOTIEVEN VAN MILITAIRE AARD 51 de m
Page 53 and 54: MOTIEVEN VAN MILITAIRE AARD 53 die
Page 55 and 56: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 55 z
Page 57 and 58: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 57 l
Page 59 and 60: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 59 I
Page 61 and 62: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 61 G
Page 63 and 64: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 63 g
Page 65 and 66: DE VOORBEREIDING VAN DE RAZZIA 65 O
Page 67 and 68: DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 67 And
Page 69 and 70: DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 69 hee
Page 71 and 72:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 71 dat
Page 73 and 74:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 73 ,,
Page 75 and 76:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 75 in
Page 77 and 78:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 77 uit
Page 79 and 80:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 79 bre
Page 81 and 82:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 81 De
Page 83 and 84:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 83 Het
Page 85 and 86:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 85 bes
Page 87 and 88:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 87 Eld
Page 89 and 90:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN In het
Page 91 and 92:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN 91 sne
Page 93 and 94:
DE RAZZIA IN DE BUITENWIJKEN duiken
Page 95 and 96:
NAAR DE VERZAMELPLAATSEN OP 10 NOVE
Page 97 and 98:
NAAR DE VERZAMELPLAATSEN OP 10 NOVE
Page 99 and 100:
HOOFDSTUK V DE TOESTAND IN DE BINNE
Page 101 and 102:
IN DE BINNENSTAD OP 10 NOVEMBER 101
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
HOOFDSTUK VI DE RAZZIA IN DE BINNEN
Page 113 and 114:
DE RAZZIA OP 11 NOVEMBER 113 De wij
Page 115 and 116:
DE RAZZIA OP 11 NOVEMBER 115 Terwij
Page 117 and 118:
DE RAZZIA OP 11 NOVEMBER 117 gehoor
Page 119 and 120:
DE RAZZIA OP 11 NOVEMBER 119 „En
Page 121 and 122:
DE RAZZIA OP 11 NOVEMBER 121 tussen
Page 123 and 124:
HOOFDSTUK VII DE TOCHT NAAR DE VERZ
Page 125 and 126:
HOOFDSTUK VIII DE TOESTAND OP DE VE
Page 127 and 128:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 127 In ander
Page 129 and 130:
OP DE VFR7AMFI Pr.AAT.SFN 129 beste
Page 131 and 132:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 131 gebouwen
Page 133 and 134:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 133 bij gebr
Page 135 and 136:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 135 Tenslott
Page 137 and 138:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 137 Dan ware
Page 139 and 140:
OP DE VERZAMELPLAATSEN 139 nierskaz
Page 141 and 142:
HOOFDSTUK IX VAN DE VERZAMELPLAATSE
Page 143 and 144:
NAAR DE AFVOERPLAATSEN Na het inval
Page 145 and 146:
NAAR DE AFVOERPLAATSEN 145 „Overa
Page 147 and 148:
DE WEGVOERING — ALGEMEEN OVERZICH
Page 149 and 150:
DE WEGVOERING — ALGEMEEN OVERZICH
Page 151 and 152:
DE TOCHT TE VOET 151 Op de 11de waa
Page 153 and 154:
DE TOCHT TE VOET 153 we een ogenbli
Page 155 and 156:
DE TOCHT TE VOET voor 90 % dreigeme
Page 157 and 158:
DE TOCHT TE VOET 157 in een bord pa
Page 159 and 160:
DE TOCHT TE VOET 159 Van Utrecht we
Page 161 and 162:
DE TOCHT TE VOET 161 „Vanavond is
Page 163 and 164:
DE TOCHT TE VOET 163 enveloppen wer
Page 165 and 166:
DE TOCHT TE VOET 165 peren, chocola
Page 167 and 168:
DE TOCHT PER SCHIP 167 en zijn lotg
Page 169 and 170:
DE TOCHT PER SCHIP 169 inderdaad he
Page 171 and 172:
DE TOCHT PER SCHIP In Vreeswijk, wa
Page 173 and 174:
DE TOCHT PER SCHIP 173 gevormd hadd
Page 175 and 176:
DE TOCHT PER SCHIP 175 Niet overal
Page 177 and 178:
DE TOCHT PER SCHIP 177 alles terech
Page 179 and 180:
DE TOCHT PER SCHIP 179 mering komt.
Page 181 and 182:
DE TOCHT PER SCHIP 181 men op de gr
Page 183 and 184:
DE TOCHT PER SCHIP 183 marcheerden
Page 185 and 186:
DE TOCHT PER SCHIP 185 onder de voe
Page 187 and 188:
HET VERVOER PER TREIN 187 Al slaagd
Page 189 and 190:
HET VERVOER PER TREIN 189 De treine
Page 191 and 192:
HET VERVOER PER TREIN 191 In begins
Page 193 and 194:
HET VERVOER PER TREIN 193 kaarsen,
Page 195 and 196:
HET VERVOER PER TREIN 195 predikant
Page 197 and 198:
HET VERVOER PER TREIN 197 C. was op
Page 199 and 200:
HET VERVOER PER TREIN 199 Een voorb
Page 201 and 202:
HET VERVOER PER TREIN 201 weer op a
Page 203 and 204:
HOOFDSTUK XI DE TEWERKSTELLING IN D
Page 205 and 206:
DE TEWERKSTELLING 205 van Arnhem al
Page 207 and 208:
DE TEWERKSTELLING 2 0 7 in Bauzüge
Page 209 and 210:
DE TEWERKSTELLING 209 In het hoofds
Page 211 and 212:
DE TEWERKSTELLING 211 zij te Rotter
Page 213 and 214:
DE TEWERKSTELLING 213 gegevens van
Page 215 and 216:
ROTTERDAM NA DE RAZZIA 215 Ik hoord
Page 217 and 218:
ROTTERDAM NA DE RAZZIA 2 1 7 als ge
Page 219 and 220:
ROTTERDAM NA DE RAZZIA 2 1 9 Amersf
Page 221 and 222:
ROTTERDAM NA DE RAZZIA 221 fluister
Page 223 and 224:
ROTTERDAM NA DE RAZZIA 223 Reeds ti
Page 225 and 226:
An die Rotterdamer Bevölkerung Die
Page 227 and 228:
2 2 6 ROTTERDAM NA DE RAZZIA drijve
Page 229 and 230:
2 2 8 ROTTERDAM NA DE RAZZIA werkge
Page 231 and 232:
2 3 0 ROTTERDAM NA DE RAZZIA deren,
Page 233 and 234:
2 3 2 ROTTERDAM NA DE RAZZIA onderg
Page 235 and 236:
2 3 4 ROTTERDAM NA DE RAZZIA heeft
Page 237 and 238:
2 3 6 SLOTWOORD had gezonden. Hieri
Page 239 and 240:
2 3 8 SLOTWOORD waarschuwing van Se
Page 241 and 242:
2 4 0 SLOTWOORD onweer nogmaals de
Page 243 and 244:
2 4 2 SLOTWOORD 120.000 bedroeg. Va
Page 245 and 246:
2 4 4 SLOTWOORD Wij zullen daarom d
Page 247 and 248:
LIJST VAN DOCUMENTEN 1. Bevel van H
Page 249 and 250:
248 DUITSE DOCUMENTEN OVER DE RAZZI
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
2 5 2 DUITSE DOCUMENTEN OVER DE RAZ
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
2 5 6 DUITSE DOCUMENTEN OVER DE RAZ
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
PROBLEMS OF RESEARCH As a result of
Page 263 and 264:
SUMMARY 2 6 3 conditions in western
Page 265 and 266:
SUMMARY 2 6 5 Certain aspects of th
Page 267 and 268:
SUMMARY 267 BACKGROUND OF THE RAZZI
Page 269 and 270:
SUMMARY 2 6 9 Between 5 and 6 o’c
Page 271 and 272:
SUMMARY 271 to report. They were to
Page 273 and 274:
SUMMARY 2 7 3 the streets. Sometime
Page 275 and 276:
SUMMARY 275 not the principal funct
Page 277 and 278:
C O N T E N T S 277 P ag e F o r e
Page 279 and 280:
REGISTER
Page 281 and 282:
2 8 2 REGISTER H a r s t e r , Dr.
Page 283 and 284:
2 8 4 REGISTER Schade-Enquête-Comm
show all

De razzia van Rotterdam. 10-11 november 1944 - KNAW

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?