Bestand (1.6 MB) - VVOG
Bestand (1.6 MB) - VVOG
Bestand (1.6 MB) - VVOG
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
G1349N_2010<br />
Consensus van de Belgian Menopause<br />
Society in verband met therapie en<br />
strategieën na de menopauze<br />
Laatste update 01/05/2010<br />
KEywOrdS: BElGian mEnOpauSE SOCiEty – mEnOpauSE – SymptOm – HOrmOnE rEplaCEmEnt tHErapy – BEnEfit – riSK –<br />
COnSEnSuS 2010<br />
De leden van het Bestuur van de BMS: Valérie Albert (ULB), Herman Depypere (UGent), Joëlle Desreux (ULg), Christa Eelen (Antwerpen),<br />
Ulysse Gaspard (ULg), Mieke Hendrickx (Aalst), Marc L’Hermite (ULB), Patrick Neven (KUL), Axelle Pintiaux (ULg), Bruno Pornel (✝ Bruxelles),<br />
Serge Rozenberg (ULB), Mireille Smets (UCL).<br />
Methodologie<br />
- Deze specialisten stelden samen de volgende consensus<br />
op, die is gebaseerd op recente en geactualiseerde<br />
publicaties.<br />
- Het betrof voornamelijk meta-analyses, gerandomiseerde<br />
studies en grote epidemiologische observatiestudies.<br />
In januari 2005 werd een eerste consensus<br />
geschreven. Dit is de vijfde update van de eerste consensus,<br />
waarvoor dezelfde strategie werd gehanteerd.<br />
- De experts hopen dat dit document de aanpak van<br />
de menopauze in de praktijk zal vergemakkelijken. De<br />
voorgelegde consensus weerspiegelt de collectieve<br />
visie van deze experts. In sommige gevallen werd<br />
geen consensus bereikt. Ook deze punten zullen worden<br />
vermeld.<br />
- Bewijsniveaus 1 = gerandomiseerde, gecontroleerde<br />
studies; 2 = prospectieve observationele grote cohorten;<br />
3 = dier-, experimentele of retrospectieve gegevens.<br />
- In de literatuur wordt ‘standaard oestrogeendosis’<br />
gedefinieerd als het equivalent van 2mg E2, of 0,625<br />
CEE; ‘lage’ dosis als 1mg E2 of gelijkwaardig en ‘ultralage<br />
dosis’ als 0,5mg of lager. Momenteel hebben de<br />
lage dosis en de ultralage dosis de voorkeur.<br />
Definities<br />
- Onder oestrogeentherapie (ET) verstaan we alle oraal<br />
of parenteraal (transdermaal, percutaan, implantaat,<br />
neusspray) toegediende systemische oestrogenen.<br />
Oestrogeen-progestageentherapie (EPT) omvat schema’s<br />
waarin oestrogenen en progestagenen worden<br />
gecombineerd. Hormoon(substitutie)therapie (HST<br />
of HT) of menopauzehormoontherapie (MHT) omvat<br />
alle medicatieschema’s met steroïden voor de behandeling<br />
van symptomen van de menopauze, inclusief<br />
ET, EPT en tibolon.<br />
- Andere wijzen van toediening van oestrogenen en<br />
progestagenen (vaginale vormen, systemen voor<br />
intra-uteriene afgifte) worden apart besproken.<br />
- Andere geneesmiddelen zoals SERM’s, ook wel oestrogeenagonisten-antagonisten<br />
genaamd, geneesmiddelen<br />
voor osteoporose, cholesterolverlagers, androgenen,<br />
vitamine D, calcium, enz. zullen afzonderlijk<br />
worden besproken.<br />
Climacterische symptomen<br />
Symptomen die direct of indirect verband houden met de<br />
menopauze zijn:<br />
- vasomotorische symptomen (opvliegers en nachtelijk<br />
zweten en de gevolgen hiervan)<br />
- insomnia (slapeloosheid)<br />
- stemmingswisselingen, psychologische symptomen<br />
- concentratie- en geheugenstoornissen<br />
- seksuele disfunctie<br />
- urogenitale symptomen<br />
- artralgie<br />
Informeren van de patiënt<br />
- Gepersonaliseerd advies is nodig. De risico’s en<br />
voordelen moeten worden toegelicht, bij voorkeur<br />
met vermelding van absoluut en attributief risico.<br />
- Vrouwen moeten ook worden geïnformeerd over<br />
andere gezondheidsstrategieën.<br />
- De therapeutische behandeling moet regelmatig<br />
worden herbekeken.<br />
GUNAIKEIA ■ VOL 15 Nr 7 ■ 2010 241 47