Bestand (1.6 MB) - VVOG

230
- In patiënten met endometriose werd aangetoond
dat er een dysperistalsis en hyperperistalsis van de
junctiezone bestaat met een duidelijk gestoord transport
van zaadcellen naar de ipsilaterale zijde van de
dominante follikel. Een verhoogde incidentie van
adenomyose werd ook vastgesteld bij patiënten met
endometriose (Leyendekker et al 1996).
- Een retrospectieve IVF-studie (Simon et al 1994)
toonde aan dat onvruchtbaarheid bij endometriose
het gevolg kan zijn van eicelveranderingen met als
gevolg een verminderde implantatie van de embryo’s.
De bevindingen werden bevestigd bij acceptoren
voor eiceldonatie waarbij de eicellen afkomstig van
endometriotische ovaria een significant lager implantatiepotentieel
vertoonden in vergelijking met een
controlegroep.
- Een uitgebreide retrospectieve IVF-studie (Arici et al
1996) vond dat abnormale embryo-implantatie, die
zowel het gevolg kan zijn van endometriale disfunctie
als van een embryotoxische omgeving, een belangrijke
oorzaak is van endometriose-geassocieerde infertiliteit.
Dit effect was groter in de groep met minimale
tot milde endometriose dan in de groep met
matige en ernstige endometriose.
- Aansluitend op de verminderde decidualisatie van
zowel eutopisch als ectopisch endometriaal stromaal
weefsel (ESCs) bij patiënten met endometriose, toonden
Birgit Gellersen et al (2010) dat decidua een meer
actieve rol speelt in het implantatieproces. In aanwezigheid
van trofoblast vertonen gedecidualiseerde
ESCs een verhoogde motiliteit en invasieve capaciteit
waarmee de jonge conceptus wordt ingekapseld en
vervolgens door trofoblast wordt geïnvadeerd.
Kanker
Gegevens suggereren dat ovariële endometriose gepaard
gaat met een potentialiteit van kwaadaardige ontaarding.
Epidemiologische en genetische studies steunen dit
concept. Er zijn aanwijzingen dat ovariële endometriose
geassocieerd is met specifieke typen van ovariële kanker
(endometrioid en clear cell).
Er is geen duidelijk verband tussen endometriose en borst-
of endometriumkanker. Er is meer studie nodig om risicofactoren
voor kwaadaardige ontaarding en de individuen
met verhoogd risico te identificeren voor een meer nauwkeurige
opvolging.
Op het ogenblik is er ook geen verband aangetoond tussen
een bepaald type van kanker en het soort medicatie dat
gebruikt wordt in verband met endometriose en infertiliteit
(Ness et al 2002).
Diagnose met beeldvorming
De verschillende technieken van beeldvorming hebben een
preoperatieve diagnose van ernstige vormen van endometriose
mogelijk gemaakt. Mits bepaalde restricties, kun-
GUNAIKEIA ■ VOL 15 Nr 7 ■ 2010
nen adenomyomata en cystische, ovariële endometriose
met een hoge probabiliteit preoperatief gediagnosticeerd
worden.
Ovarieel endometrioma
- Hoewel transvaginale sonografie (TVS) de eerste
keuze van beeldvorming blijft om een verdachte pelvische
massa te onderzoeken, is de capaciteit voor
weefselanalyse beperkt. Zo is het niet altijd eenvoudig
een cystisch en hemorragisch geel lichaam te onderscheiden
van een echt endometrioma. Bovendien
gaan de zeer kleine (jonge) endometriomata beneden
de 10 à 12mm diameter met de conventionele vaginale
echografie vaak gemist worden, terwijl het wellicht
opportuun zou zijn om endometriomata in die
vroege stadia te kunnen ontdekken en behandelen.
Figuur 6: Klassieke oudere blauwzwarte endometriose op
het peritoneum, inclusief fibrose & stellaire fibrotische
retractie rondom de letsels (laparoscopisch).
Figuur 7: Uitgedoofde ovariële endometriose (self limiting
disease, laparoscopisch).