Bestand (1.6 MB) - VVOG

224
de spieren voor zorgen. De spierkracht zorgt voor de
grootste meerbelasting: alleen al springen op één been
vermenigvuldigt de belasting met 30 (d.i. 2,1 ton voor een
persoon van 70kg).
Die extra belasting leidt tot een vervorming van het bot
waardoor een evenwicht ontstaat tussen de botvorming
en de botresorptie. Als de extra belasting afneemt,
neemt de resorptie toe. Het bot verliest zijn elasticiteit
en consistentie. Dat proces verloopt heel snel (een
paraplegiepatiënt heeft in het eerste jaar na zijn ongeval
17% botverlies, daarna verloopt het zeer traag en continu,
nagenoeg zoals bij de algemene bevolking). Omgekeerd
bevorderen spieroefeningen, omdat ze het bot meer
vervormen, de botvorming. Dat is heel belangrijk, temeer
omdat we weten dat het botverlies veroorzaakt door de
leeftijd wordt gecompenseerd als het bot een grotere
diameter krijgt.
Andere uitstekende oefeningen zijn triltechnieken of
oefeningen op een plank met wisselend steunpunt. Omdat
ze de spierspanningen van het lopen nabootsen, kan de
patiënt snel revalideren. Lopen is immers het belangrijkste
aspect van mobiliteit…
Er bestaat overigens een zeer sterk verband tussen de
spiermassa en de botmassa. Het fractuurrisico bij atleten
is meer het gevolg van verlies van vermogen dan van een
verlies van spierkracht (spierkracht is de kracht die nodig is
om een weerstand te bestrijden) omdat de notie vermogen
ook een notie snelheid inhoudt. Een hoge leeftijd is niet
bevorderlijk, waarschijnlijk door de vermindering van
het aantal spiervezels en hun volume, maar ook van de
verbindingen tussen de spiervezels. Dat vrouwen fragieler
zijn dan mannen, wordt waarschijnlijk verklaard door het
GUNAIKEIA ■ VOL 15 Nr 7 ■ 2010
“Vandaag is duidelijk dat het corticaal bot het meest bijdraagt
tot de stevigheid van het hele bot. Dat geldt vooral voor de
radius en de heup, en voor bejaarden. Het corticaal bot zou
dus een specifiek therapeutisch doelwit kunnen worden. Op
het vlak van de vermindering van het fractuurrisico is er nog
heel wat vooruitgangsmarge. Het is niet uitgesloten dat we
subgroepen zullen kunnen bepalen die meer baat hebben
bij een bepaalde behandeling, en specifieke behandelingen
zullen kunnen ontwikkelen voor elk soort fractuur…”
Mary Bouxsein
feit dat ze tijdens hun vruchtbare periode in verhouding
meer bot produceren dan spieren. Dat proces verdwijnt
na de menopauze en de ‘spierschaarste’ veroorzaakt een
sneller botverlies.
Niet alle botten zijn hetzelfde (e)
Omdat veel fracturen bij mensen zonder osteoporose
optreden, zonder dat een duidelijke fragiliteit de oorzaak
is, wordt heel wat onderzoek verricht naar de relatieve
rol van het corticaal en het trabeculair bot voor de
botstevigheid en het ontstaan van fracturen. “Eerste
vaststelling, zegt Mary Bouxsein (Boston): het belang
van de botcomponenten (trabeculair bot dat het interne
compartiment vormt en compacter corticaal bot dat
de externe component is) werd zwaar onderschat. Nu
beseffen we dat het corticaal bot doorslaggevend is, maar
dat overwicht verschilt naargelang de plaats.”
Een studie van de microarchitectuur ter hoogte van de
radius leidt tot de vaststelling dat de parameters van het
corticaal bot meer zeggen over de botstevigheid dan de
parameters van het trabeculair bot (22). Ter hoogte van
de wervels daarentegen is de situatie veel complexer: het
belang van het corticaal bot voor de stevigheid varieert
volgens de studies van 10 tot 80%. Dat lijkt logisch
aangezien de dikte van het corticaal bot op dit niveau
moeilijk kan worden gemeten met de gewone technieken.
In dit kader werpt de ontwikkeling van nieuwe technieken
zoals de microscanner een nieuw licht op de zaak. De
bijdrage van het corticaal bot tot de botstevigheid is
kleiner aan de uiteinden van het wervelplateau en groter
in het midden (23).