Bestand (1.6 MB) - VVOG

G1288N_2010
Elke Van den Abbeele
216
VErGadErinG Van dE BElGian mEnOpauSE SOCiEty, BruSSEl, maart 2010
“Imaging in the post-menopausal
woman”
Verslag van Elke Van den Abbeele (GSO VUB)
Op 13 maart organiseerde de Belgian Menopause Society een congres over de beeldvorming bij postmenopauzale vrouwen.
Het nut van pelvische echografische
screening bij postmenopauzale vrouwen
Thierry Van den Bosch (UZ Leuven)
Voor het screenen van een ziekte, moet die ziekte een
hoge incidentie hebben, een hoge morbiditeit/mortaliteit
en een behandelbare precursor. Bovendien moet er een
screenings test voorhanden zijn die accuraat is, weinig kost
en patiëntvriendelijk is.
Op wat gaan we dan screenen (via echografie) bij postmenopauzale
vrouwen?
Endometriumkanker? Ovariumkanker? Uteriene sarcomen?…
Endometriumkanker heeft een incidentie van 25/100.000,
heeft een 5-jaarsoverleving van 80% en een behandelbare
precursor, namelijk EIN (Endometriale Intra-epitheliale
Neoplasie).
Ovariumkanker daarentegen heeft een incidentie van
21/100.000, heeft een 5-jaarsoverleving van 50%, maar
heeft geen behandelbare precursor. Als screeningstest
kunnen we echografie of de bepaling van CA125
gebruiken.
Er werd een grote studie gedaan in de UK (1) waar 202.638
vrouwen werden geïncludeerd. De helft werd gescreend,
de andere helft niet. Van de screeningsgroep werd de helft
gescreend door de bepaling van CA125 met echo in 2de
lijn en de andere helft via echografie alleen.
Hieruit bleek dat in de echografische screeningsgroep
beduidend meer patiënten werden geopereerd en dat
de positief predictieve waarde van de CA125-bepaling +
echografie veel hoger is dan echografie alleen.
Uit dit alles blijkt dus dat er geen indicatie is voor massascreening
van ovariumtumoren en endometriumtumoren
bij postmenopauzale vrouwen.
GUNAIKEIA ■ VOL 15 Nr 7 ■ 2010
Moeten we dan niet kijken naar specifieke gevallen?
- Wat doen we met een verhoogde endometriumdikte
(> 5mm bij vrouwen die bloeden, en > 11mm bij vrouwen
die niet bloeden)?
- Wat doen we met vrouwen onder tamoxifen? In dit
geval is het aan te raden een echografie te doen voor
de start van de behandeling en wanneer we een focale
laesie vermoeden, een Fluid instillation-sonografie
te doen.
- Wat doen bij een poliep? Hier is het belangrijk om te
weten dat de kans op maligniteit laag is bij asymptomatische
postmenopauzale vrouwen, namelijk 1%.
- Wat doen we met fibromen? De incidentie op
50-jarige leeftijd is ongeveer 50%.
- En wat dan als het een sarcoom is?
Er zijn echografische eigenschappen die kunnen
wijzen op een sarcoom (groot, ovaalvormig, inhomogeen,
irreguliere bloedvatdistributie met lage impedantie
en hoge bloedsnelheid, geen calcificaties),
maar er is een grote overlap met gewone fibromen. Er
bestaan dus geen patognomonische eigenschappen.
- Als we zouden screenen voor fibromen, zou er een
grotere mortaliteit zijn ten gevolge van complicaties
van interventies dan als we niet zouden screenen. In
dat geval zouden enkel diegenen met effectief een
sarcoom sterven.
- Wat doen we met een annexiële massa? Is deze
goedaardig of kwaadaardig?
Een gemakkelijke manier om dit uit te maken, is het
gebruik van de M- en B-rules (Figuren 1 en 2).
Een massa is te classificeren via deze regels in 76%
van de gevallen. Deze classificatie heeft een hoge
sensitiviteit (95%) en specificiteit (91%).
Als conclusie kunnen we stellen dat echografische
screening in postmenopauzale vrouwen geen nut heeft.