21. Nieuwe esoterie - René Pieyns - Esoterie : De hogere graden

tot de bevolking) is de Belgische federatie, met meer dan zesduizend leden. Er bestaat hier
een strakke internationale organisatie, met een Opperraad die waakt over de eenheid van de
orde. De gemengde vrijmetselarij word Co-Masonry geheten in de Angelsaksische landen.
Buiten het DH bestaan nog tal van kleine gemengde maçonnerieën. Zo scheurden in 1925 een
aantal Engelse loges (uit onvrede met het oriëntalisme en het theosofisch overwicht) zich af
van de Human Duty om, o.l.v. Aimée Bothwell-Gloss en Marjory C. Debenham, The Order of
Ancient, Free and Accepted Masonry for Men and Women op te richten. En hieruit ontstond
dan weer in 1982 The Order of Ancient Freemasonry for Men and Women.
Uit de Zwitserse DH-federatie kwam in 1999 een afscheuring van zes (van de twaalf) loges
om de Grande Loge Mixte de Suisse/Gemischte Schweizerische Grossloge op te richten. In
Genève werkt ook de onderstaande OITAR. In Duitsland bestaat de gemengde Universaler
Freimaurerorden „Humanitas‟ Deutschland (1959) en de Freimaurerbund zur Aufgehende
Sonne (sinds 1995), in Nederland de Nederlandse Grootloge van de Gemengde Vrijmetselarij
(1960). Italië kent de gemengde Gran Loggia Simbolica Mista, evenals de Gran Loggia
d‟Italia degli Antiche Liberi Accettati Muratori (sinds 1950) en de Gran Loggia Simbolica
Unita (sedert 2000). Verder eveneens gemengde maçonnerieën (buiten DH) in Oostenrijk en
Zweden (Ius Humanorum).
Vooral Frankrijk kent een hele resem kleine gemengde vrijmetselaarsorden, o.a. de Grande
Loge Mixte Universelle (1973, onder impuls van Éliane Brault), de Grande Loge Mixte de
France (1982, afscheiding van de vorige), Memphis-Misraïm, de GLISRU (Grande Loge
Indépendante Symbolique des Rites Unis, sedert 1968, gesticht door René-Jacques Martin, elf
ritussen), OITAR (Ordre Initiatique et Traditionnel de l‟Art Royal, werkt sedert 1974 met de
Rite Opératif de Salomon). De meeste van die obediënties hebben ook kleine buitenlandse
vertakkingen.
----
De oudste vrouwenmaçonnerie is de Engelse. In 1908 ontstond uit de gemengde Human Duty
de uitsluitend voor vrouwen bestemde Honourable Fraternity of Ancient Masonry, wegens
onvrede met de theosofische druk op de gemengde vrijmetselarij. De werking en structuur
werd grotendeels overgenomen van de (mannelijke) United Grand Lodge. In 1964 werd de
naam gewijzigd in The Order of Women Freemasons, die thans zowat vierhonderd loges en
twaalfduizend leden telt, met een wereldwijde uitzwerming in de anglofone landen. Sinds
1913 bestaat een afscheuring, die de eerste benaming behield, met vandaag een veertigtal
loges, vooral in Londen.
De Europese continentale vrouwenmaçonnerie is in de 20 e eeuw ontstaan uit de adoptieloges
van de Grande Loge de France (zie mijn Encyclopedie). Na WO-2 vormden o.l.v. Anne-Marie
Gentily (1882-1972) vijf van de oude adoptieloges in 1945 de Union Maçonnique Féminine,
vanaf 1959 Grande Loge Féminine de France genaamd. Aanvankelijk werd met de
Opperbouwmeester en de Schotse Ritus gewerkt, maar sinds 1973 bestaat een vrije
rituskeuze. De jonge obediëntie groeide erg snel (onder impuls van Liberté Morté, 1919-89),
in 1985 waren er in Frankrijk al vijfduizend leden en het dubbele in 2000.