21. Nieuwe esoterie - René Pieyns - Esoterie : De hogere graden

stichtte de initiatieke orde Loto + Croce (1948), die in 1968 Associazione Archeosofica werd;
de ascetische techniek van de archeosofie berustte op meditatie, transcendentie en astrale
reizen („Techniche di Risveglio iniziatico‟, 1975).
Neo-templarisme. De tempelridders van onze tijd bestaan zowel in katholieke als in
esoterische organisaties. Bij de enen en bij de anderen woekeren de pseudo-tempeliers in alle
graden en hoedanigheden. Het gaat zo ver dat het Vaticaan zich verplicht zag om in 1970 in
de Osservatore Romano een lijst van een dertigtal organisaties op te sommen, die
uitdrukkelijk niet werden erkend als reguliere tempelorde (zoals wél het geval is met bv. de
Orde van Malta). Op 25 oktober 2007 werden de oude Tempeliers, door de uitgave in Rome
van het boek „Processus contra Templarios‟, niet langer als ketters beschouwd.
In de vrijmetselarij begint de belangstelling voor de Tempelorde met het fabeltje van Ridder
Ramsay in zijn Discours van 1737 over de kruisvaarders als voorgangers van de
vrijmetselaren (“Nos Ancêtres, les Croisés …”). Daarna kwamen o.m. de ritualen van de
Strikte Observantie (1760), die in 1782 op het Convent van Wilhelmsbad werden opgenomen
in de Rite Ecossais Rectifié (van Willermoz) als hauts grades templiers – zie hfst. 12. Ook
sporen in de Zweedse Ritus. Buiten de vrijmetselarij werd in Parijs een Ordre du Temple
opgericht in 1808 door Bernard-Raymond Fabré-Palaprat (1773-1838), die uitzwermde over
diverse Europese landen; hij steunde daarbij op de Griekse mystificatie Levitikon. In 1890
werd Joséphin Péladan betrokken bij de Tempelorde en in 1904 René Guénon. De lijn-
Palaprat werd in 1932 doorgetrokken naar Brussel (Ordre Souverain et militaire du Temple,
geleid door Émile Vandenberg). Terug naar Parijs in 1945 (de Portugees Antonio Sousa
Fontes, 1878-1960), dan met diens zoon Fernando naar Porto in 1970.
In het laatste kwart van de vorige eeuw werden diverse nieuwe of afgescheurde tempelorden
gesticht, waronder in 1984 de Ordre du Temple Solaire o.l.v. Jo di Mambro en Luc Jouret, die
berucht werden door de collectieve zelfmoorden van 54 leden in 1994 en 1997.
De meeste coherente esoterische verwijzing naar de tempel te Jeruzalem vindt men bij de
Amerikaanse vrijmetselaren, nl. de Chivalric Orders die deel uitmaken van de York Rite. En
dan vooral de bekende Knights Templar (cf. hfst. 11). De ritualen getuigen van een christelijk
militantisme.