Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

etekenissen, die deze activiteiten in zich hebben, vergroten (zoals de Engelse burgemeester Ray
Mallon in Middlesbrough heeft laten zien).
C. Omdat voor een burgemeester het vermogen tot de uitvoering van zijn identiteits- en
gemeenschapsvormende functie beperkt is, dient de burgemeester zich hierin te laten bij staan
door verschillende actoren behorende tot het lokaal bestuur zoals, wethouders, met behulp van
wat in Engeland ‘backbenchers’ worden genoemd, deelgemeentevoorzitters en soms ook
ambtenaren.
D. De speelruimte van een burgemeester is hierin wel afhankelijk van het bestuursmodel waarbinnen
een burgemeester opereert; als een burgemeester gekozen is lijkt hij in ieder geval meer
speelruimte te hebben; hij kan zich dan beroepen op een mandaat van de bevolking.
E. Als de burgemeester gekozen is bepaalt ook zijn zeggenschap in het college zijn
identiteitsvormende en normstellende vermogen; hij heeft meer autonomie als hij zijn wethouders
mag benoemen.
F. Omdat voor een burgemeester het vermogen tot de uitvoering van zijn identiteits- en
gemeenschapsvormende functie beperkt is, dient de burgemeester zich hierin tevens te laten
bijstaan door verschillende leiders uit het maatschappelijk middenveld.
G. In het uitoefenen van de identiteits- en gemeenschapsvormende rol dient de burgemeester zich
soms te richten op de gemeenschap als geografisch geheel, maar omdat het gemeenschapsgevoel
van een gemeente als geografische éénheid beperkt is, dient hij zich ook op wijk- en buurtniveau
te oriënteren.
H. Een sterk persoonlijke invulling in het uitdragen van een gemeenschappelijke identiteit met
bijbehorende normen en waarden, is niet alleen onderhevig aan pragmatische grenzen, het wordt
vaak ook als onwenselijk beschouwd; identificatie met de lokale eigenheid is noodzakelijk.
I. Complexe en controversiële beleidsonderwerpen vragen om een bewuste en een gewogen
invulling van de gemeenschapsvormende retoriek en symboliek; de mate van kritiek die een
burgemeester krijgt bij het uitdragen van identiteitsbepalende waarden en de mate waarin
maatschappelijke uitsluiting kan ontstaan, zal afhangen van de mate van abstractie, maar
onduidelijkheid versterkt het samenbindende vermogen niet; burgemeesters dienen soms voor
bepaalde waarden te kiezen.
J. Sterk profilerende burgemeesters die hun (partij)politieke achtergrond duidelijk naar voren
brengen kunnen daar hun samenbindende rol in belemmeren; een gekozen burgemeesterschap
leidt, blijkt uit de Engelse ervaringen, niet tot een type burgemeester die de samenbindende rol
moeilijk kan vervullen.
Thema 2: De toegenomen rol van de media in samenleving en bestuur, leidt tot de vraag om sterk en
expressief leiderschap, maar daarbij dient een burgemeester zijn samenbindende rol te blijven vervullen,
ook in het netwerk van betrokken (lokale) partners. Om aan deze vragen te kunnen voldoen dienen zij
met de volgende factoren rekening te houden:
A. Door de media-isering van bestuur en leiderschap is een goede relatie met de pers, een pro-actieve
omgang met de media nodig, waarin de burgemeester een duidelijke regiefunctie in het gemeentelijke
contact met de pers dient te hebben.
B. De wenselijkheid van sterk en expressief leiderschap hangt van de invulling van deze behoefte af; de
invulling dient te staan voor een leiderschap waarbij de burger zich met de leider wil identificeren,
waarbij de leider zoekt naar draagvlak en de noden van een gemeenschap duidelijk articuleert in de
media en richting en visie geeft.
C. De toegenomen media-aandacht heeft geleid tot een grotere aandacht voor het persoonlijke; de
aandacht voor leiderschapsstijl is toegenomen en de persoonlijkheid van een burgemeester is bepalend
voor zijn verschijning in de media; dit proces wordt versterkt bij een gekozen burgemeester.
D. Sterke persoonlijkheden die goed de visie voor de gemeenschap weten uit te dragen zijn succesvol in
de burgemeestersverkiezingen, is gebleken uit de Engelse ervaringen.
E. Het succes van deze persoonlijkheden wil echter niet zeggen dat het gekozen burgemeesterschap niet
gericht zal zijn op de inhoud van serieuze kwesties; vooral die burgemeesters die begrip van de
serieuze kwesties hebben en bekwaamheid om lokale zorgen daarover te representeren worden
gekozen.
83