Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

More documents

Recommendations

Info

populisten zouden zijn die van alles beloofden, niets waar maakten en weigerden moeilijke keuzen uit te leggen, ongegrond blijken te zijn. Wat kan er nu gezegd worden over de angst dat er bij een gekozen burgemeesterschap teveel macht wordt geconcentreerd in de handen van één persoon? In de vorige paragraaf is gesteld dat de machtsconcentratie niet automatisch leidt tot een autocratisch leiderschap, maar deskundigen bepleiten ook voor een stevige controlerende rol van raadsleden xvii. Als de concentratie van de uitvoerende macht groter wordt, is er een grotere noodzaak van een effectief controlerend orgaan. De raadsleden hebben een rol in het verantwoordelijk houden van de executieve en in het verzekeren dat er een band is met de burger vanuit de wijken. Raadsleden dienen zich verder te ontwikkelen in de gemeenschapsrol en in een groter inzicht in de waarde van de controlerende bevoegdheid. Daarnaast vinden deskundigen en veel burgemeesters een recall een goede aanvulling op de bestaande verantwoordingsmechanismen. Een recall procedure moet het lokale electoraat in staat stellen incompetente burgemeesterstussentijds naar huis te sturen. 64
7 Het leiderschap van de Nederlandse burgemeester in heden en toekomst De gesprekken met Nederlandse burgemeesters en deskundigen hebben informatie opgeleverd die inzicht geeft in het leiderschap van de burgemeester, en in het bijzonder inzicht geeft in de geformuleerde onderzoeksdeelvragen. Dit hoofdstuk is een weergave van het empirisch onderzoek, hoewel het geen volledige weergave is van alle vragen en antwoorden uit de interviews. Alle empirische data zijn vergeleken en geanalyseerd op basis van de verschillende onderzoeksvragen en de daarvoor opgestelde hulpvragen. De generalisaties en de uitzonderingen daarop vormen de inhoud van dit hoofdstuk. De generalisaties en de uitzonderingen zijn wel vaak ondersteund met letterlijk weergegeven passages of uitspraken uit de interviews. Het meest typerende verhaal of het meest treffende citaat is weergegeven om een generalisatie of uitzondering inzichtelijk te maken, daardoor komen sommige burgemeesters in dit hoofdstuk misschien meer aan het woord dan andere. De verhalen van burgemeesters maken het begrijpen van hun leiderschap mogelijk; de verhalen geven soms veel inzicht in de leiderschapsstijl en de omgang met dilemma’s van burgemeesters. In hoofdstuk 8 worden deze inzichten vergeleken met de inzichten vanuit hoofdstuk 7, over het leiderschap van de Nederlandse burgemeester, en geanalyseerd om een antwoord te kunnen formuleren. De drie paragrafen in dit hoofdstukken corresponderen met de drie thema’s van dit onderzoek. 7.1 Identiteitsvorming en samenbinding Nederlandse burgemeesters benadrukken dat de huidige burgemeester een leidende rol in zowel identiteits- als in gemeenschapsvorming speelt. Misschien is het wel hun belangrijkste rol. Volgens Jacques Wallage, burgemeester van Groningen is de huidige burgemeester verder vooral een soort afroepkracht als er spanningen zijn. ‘Je komt pas aan de orde als het proces je nodig heeft. De wethouders besturen in feite hun sectoren en ze beschouwen de burgemeester als een soort ‘mannetje met het oliekannetje’. Dus dat betekent dat je potentieel door de dag heen maar beperkt wordt gebruikt. Wat mij opvalt, is dat de symbolische functie, de burgervader functie of die samenbindende functie, wel heel belangrijk is. De meerwaarde van een burgemeester zit hem toch vooral in het feit dat hij die gemeenschap representeert op een niet-politiek wijze. Als je nu naar de publieke functies kijkt, scoort de burgemeester heel hoog. Dat hoge scoren zit hem in het feit dat de burgemeestersfunctie iets van de koningin is; het hoort namelijk niet bij dat politieke gedoe, bij die partijen, ervaren veel mensen.’ Ook als het gaat om normen en waarden of gedrag, dan zeggen de meeste burgemeesters daar een duidelijk sturende rol in te hebben. Vooral als het gaat om symboliek, verteld Michiel van Haersma Buma, die op dit moment burgemeester van Leidschendam-Voorburg is. ‘Toen ik op mijn vijfendertigste in Markelo burgemeester was, was men verbaasd dat mensen mij in de supermarkt tegenkwamen. Ze dachten dat mijn vrouw ziek was, omdat ze toen niet gewend waren dat een man boodschappen deed. Dus op zo’n moment heb je een emancipatorische rol, waar ik toen nog nooit bij stil had gestaan.’ Burgemeesters vervullen dagelijks een rol in de vorming van identiteit en gemeenschapsgevoel. Volgens burgemeesters, waaronder Jan Waaijer van Zoetermeer, vervullen ze deze rol vooral in extreme situaties die zich in de gemeente afspelen; bij gebeurtenissen van vreugde of verdriet, een feestelijke opening of bij een rampzalige gebeurtenis. ‘Op zo’n moment ben je individuele gevoelens aan het collectiveren. Je zegt wat over de identiteit van de gemeenschap en over de normen en waarden die belangrijk zijn’, aldus burgemeester Waaijer. Burgemeesters zijn geneigd om hun rol in normstelling en identiteitsvorming wel enigszins te nuanceren. Peter Rehwinkel, burgemeester van Naarden ziet zijn mogelijkheden hierin beperkt omdat de rol is gebaseerd op collegialiteit en samenspraak binnen het college van burgemeester en wethouders. Bovendien is het lastig om een grote gemeente als één éénheid te benaderen, legt Waaijer uit: ‘Om deze rol te kunnen vervullen moet je je wel oriënteren op het wijk niveau. 110.000 mensen bereik je niet in één keer. Burgers ervaren een gemeenschappelijke identiteit als inwoners van een grote gemeente als Zoetermeer niet altijd zo; het directe leefniveau is de buurt, de school, de kerk of de sportvereniging. Op die plaatsen gebeurt vaak meer wat betreft identiteits- en gemeenschapsvorming dan een geografische 65
Page 1 and 2:
Publiek leiderschap en de burgemees
Page 3 and 4:
Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Inleidi
Page 6 and 7:
1 Inleiding In de loop der tijd is
Page 8 and 9:
2 Publiek leiderschap en de burgeme
Page 10 and 11:
leiderschap in het openbaar bestuur
Page 12 and 13:
2. Vereenvoudiging: oorzaken en gev
Page 14 and 15: De samenbindende en identiteitsvorm
Page 16 and 17: etrekking tussen leiders en volgeli
Page 18 and 19: De vernieuwingen van lokaal bestuur
Page 20 and 21: Deze beschouwingen over spiegelen s
Page 22 and 23: Hiermee raken we de kern van de val
Page 24 and 25: Anderzijds zou het wel degelijk vol
Page 26 and 27: correctiemechanismen aan bijdragen.
Page 28 and 29: Al deze processen waar een burgemee
Page 30 and 31: verkregen. Internationaal vergelijk
Page 32 and 33: Gemeente Burgemeester Partij Popula
Page 34 and 35: eder inzicht in het leiderschap van
Page 36 and 37: Ook zonder er om te vragen zijn de
Page 38 and 39: een minder vergaande rol in de same
Page 40 and 41: uitvoerende macht en een volksverte
Page 42 and 43: Watford heeft ruim 80.000 inwoners
Page 44 and 45: De laagste verkiezingsopkomst werd
Page 46 and 47: Deze ontwikkelingen vroegen om een
Page 48 and 49: moet zijn, of ondergeschikt. Omdat
Page 50 and 51: onder andere geen regels waren opge
Page 52 and 53: 6 De Engelse burgemeester als gekoz
Page 54 and 55: leggen; de direct gekozen burgemees
Page 56 and 57: Media spelen een belangrijke rol in
Page 58 and 59: hij Ray Mallon is, of omdat hij een
Page 60 and 61: werkers gekomen en wordt gezamenlij
Page 62 and 63: Steve Bullock ziet een coach niet a
Page 66 and 67: eenheid als Zoetermeer.’ Veel bur
Page 68 and 69: Noordergraaf denkt dat de samenbind
Page 70 and 71: Charisma zou Wallage liever niet al
Page 72 and 73: mensen verwachten en de feitelijke
Page 74 and 75: goede methode zou kunnen zijn, ik b
Page 76 and 77: 8 Burgemeesterlijk leiderschap; een
Page 78 and 79: dilemma verder uit elkaar te gaan l
Page 80 and 81: oven een autoritaire leider die een
Page 82 and 83: 9 Publiek leiderschap en de burgeme
Page 84 and 85: F. Sterke gekozen burgemeesters zij
Page 86 and 87: Als het model van ‘local self gov
Page 88 and 89: Literatuur Abma, T. (2000) Telling
Page 90 and 91: Hague, R., M. Harrop & S. Breslin (
Page 92 and 93: Peters, T.J. & R.H. Waterman (1982)
Page 94 and 95: Zoonen, L. van (2004) De direct gek
Page 96: 3 Dit verklaarde Ed van Thijn in ee
show all

Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?