Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

Steve Bullock ziet een coach niet als grootste leverancier van goede reflectie. ‘Hoewel ik zelf wel een
raadsleider in een andere gemeente begeleid, heb ik zelf geen coach, omdat het mijn prioriteit niet is; er
zijn andere dingen die me kunnen helpen. Ik besteed meer tijd aan het nadenken over de rol van de
gekozen burgemeester dan iedere andere direct gekozen burgemeester, omdat ik vanaf 1995 betrokken
ben in een adviesgroep van de regering. Verder vind ik de feedback vanuit het netwerk van gekozen
burgemeesters, ‘The New Local Government Network’, heel nuttig.
Het netwerk van gekozen burgemeesters komt enkele malen per jaar samen en blijkt voor de meeste
burgemeesters een welkome rol te vervullen in het reflecteren op hun leiderschap. Ray Mallon maakt er
echter geen gebruik van. ‘Ik ga niet met de andere burgemeesters om. Ik wil niet worden gefotografeerd
met andere direct gekozen burgemeesters. Sommigen zijn goed, maar er zijn er ook een paar die dat niet
zijn. Ik hou niet van de houding van sommigen; ik twijfel aan hun motieven. Ik wil niet worden betrokken
in de problemen van de Labour Party, of de Conservative Party. Deze burgemeesters zijn hier niet om de
juiste redenen, en daarom wil ik geen deel uitmaken van de groep. Ik ben de burgemeester van
Middlesbrough en er is voor mij geen reden om betrokken te zijn in het netwerk van gekozen
burgemeesters.’
Burgemeesters staan, naar eigen zeggen, open voor reflectie van iedereen. Een burgemeester zit er per slot
van rekening bij gratie van het volk, zo stellen zij. De burgemeesters erkennen ook dat zij de druk van
verantwoording afleggen dagelijks ervaren. De burgemeesters vertellen dat de druk soms erg groot is en
duidelijk groter geworden is sinds de invoering van de directe verkiezing. Hoe gaan burgemeesters daar
mee om? Sommige burgemeesters lieten een klein stukje zien van hun innerlijke worstelingen.
Dorothy Thornhill spreekt open over haar ervaringen met de druk van verantwoordelijkheidsgevoel. ‘De
druk is zeer zeer hoog, het is enorm. Er gebeuren veel onverwachte dingen, soms heb ik het idee dat ik
geen controle over dingen heb of dingen niet kan beïnvloeden. Maar het is gelukkig soms ook zeer eervol
werk. Dit werk kent veel pieken en dalen, meer dan iedere vorige functie of baan die ik heb gehad.’
Ook geeft Thornhill aan dat zij de druk heeft zien toenemen sinds de invoering van de direct gekozen
burgemeester. De herverkiezing in aantocht maakt de druk voor burgemeesters groter, want in de
verkiezingscampagne gaat het vooral om het persoonlijke karakter en over hoe je iets zegt, in plaats van
over wat je hebt gedaan. De media spelen hier een grote rol in, soms denk je tien minuten na een
microfoon onder je neus gekregen te hebben: ‘Hoe heb ik dat zo kunnen zeggen? Ik had het heel anders
moeten formuleren.’ Ik heb veel slapeloze nachten gehad in de afgelopen jaren. Ik denk dat de mannelijke
burgemeesters dat minder snel zullen toegeven. Ik ben nerveuzer voor de volgende verkiezingscampagne
dan bij de vorige. Ik voel me verantwoordelijk. De vraag of ik herkozen word is erg persoonlijk; ik kan
mezelf niet voor de gek houden en ik kan iemand anders niet de schuld geven; het is aan mij.’
Ray Mallon, praat niet over slapeloze nachten, maar wel over zijn verantwoordelijkheidsgevoel. ‘Ja, ik voel
veel druk. De grootste criticus van mij, ben ik zelf. In de laatste twee maanden heb ik fouten gemaakt, die
anderen helemaal niet als fouten zullen beschouwen, maar ik heb hoge standaarden. Soms doe ik fysieke
training om de stress kwijt te raken. Ik sta onder extreme druk, maar ik ben me er bewust van en ik kan er
mee omgaan.’
In hoeverre zijn burgemeesters in staat om fouten achter zich te laten? De respons op deze vraag
varieerde. Robin Wales zegt het niet moeilijk te vinden omdat hij zich niet zo’n zorgen maakt over zijn
werk als burgemeester. ‘Het enige waar ik me zorgen om maak is mijn familie en mijn kinderen.’ Jules Pipe
geeft daarentegen aan dat hij er zeer veel moeite mee heeft. ‘Als ik iets beloofd heb dan wil ik dat het
bereikt wordt. Ik moet dan soms tegen mijn zin in gaan uitleggen waarom iets niet is gelukt. Ja, ik zal dan
door gaan, maar niet met negeren van wat ik gedaan heb of nagelaten te doen. Gelukkig is er ontwikkeling
in mijn omgang met fouten.’ Volgens Ray Mallon duurt het even om te accepteren dat je fouten hebt
gemaakt. ‘Het is net zoals in een voetbalwedstrijd. Het duurt even voordat je hersteld bent en je
concentratie terug is nadat je een eigen doelpunt gemaakt hebt.’
Steve Bullock ervaart de druk van het altijd verantwoordelijk zijn, als het grootst. ‘Ik kan over het
algemeen de druk en de kritiek van mensen wel aan. Ik kan het aan als er mensen buiten me tegen me
staan te schreeuwen. Maar de omvang van de baan is moeilijk. Ik hou ervan om 8 uur ‘s avonds thuis te
komen en te ontspannen. Ik ervaar het vanwege de constante verantwoordelijkheid in deze baan
moeilijker om te ontspannen als ik thuis ben.’
62