Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

6 De Engelse burgemeester als gekozen leider
De gesprekken met Engelse burgemeesters en deskundigen hebben informatie opgeleverd die inzicht geeft
in het leiderschap van de burgemeester, en in het bijzonder inzicht geeft in de geformuleerde
onderzoeksdeelvragen. Dit hoofdstuk is een weergave van het empirisch onderzoek, hoewel het geen
volledige weergave is van alle vragen en antwoorden uit de interviews. Alle empirische data zijn vergeleken
en geanalyseerd op basis van de verschillende onderzoeksvragen en de daarvoor opgestelde hulpvragen.
De generalisaties en de uitzonderingen daarop vormen de inhoud van dit hoofdstuk.
De vragen en antwoorden van de interviews met burgemeesters zijn na het Engelse empirisch onderzoek
voorgelegd aan de deskundigen. De deskundigen worden alleen specifiek vermeld als zij vanuit hun
verifiërende rol nieuwe elementen toevoegden aan de antwoorden van de burgemeesters.
De generalisaties en de uitzonderingen zijn wel vaak ondersteund met letterlijk weergegeven passages of
uitspraken uit de interviews. Het meest typerende verhaal of het meest treffende citaat is weergegeven om
een generalisatie of uitzondering inzichtelijk te maken, daardoor komen sommige burgemeesters in dit
hoofdstuk misschien meer aan het woord dan andere. De verhalen van burgemeesters maken het
begrijpen van hun leiderschap mogelijk; de verhalen geven soms veel inzicht in de leiderschapsstijl en de
omgang met dilemma’s van burgemeesters. In hoofdstuk 8 worden deze inzichten vergeleken met de
inzichten vanuit hoofdstuk 7, over het leiderschap van de Nederlandse burgemeester, en geanalyseerd om
een antwoord te kunnen formuleren. De drie paragrafen in dit hoofdstukken corresponderen met de drie
thema’s van dit onderzoek.
6.1 Leiderschap als identiteitsvorming en samenbinding
Lokale gemeenschappen kenmerken zich door een toegenomen diversiteit, wat leiding geven voor een
burgemeester niet altijd even gemakkelijk maakt. Vooral Hackney, Newham en Lewisham kenmerken zich
door grote diversiteit, met name als het gaat om de etnische achtergrond van burgers. De spanningen
tussen groeperingen van verschillende etnische afkomst, die in deze grote urbane gemeenschappen te
verwachten zijn, vallen volgens de burgemeesters van deze steden erg mee. Volgens Steve Bullock, de
burgemeester van Lewisham, zijn gedurende de afgelopen decennia veel burgers gewend geraakt aan de
hoge culturele diversiteit van hun lokale gemeenschap.
Heel anders gaat het er aan toe in sommige oude Engelse industriesteden zoals Stoke. De grote blanke
arbeidersklasse heeft volgens de burgemeester van Stoke waarden als eerlijkheid en vriendelijkheid hoog in
het vaandel staan, maar desondanks is er veel racisme. Als je arm bent, zoals de meeste arbeiders in Stoke,
dan zie je immigranten veel eerder als een bedreiging voor je baan, vertelt burgemeester Mike Wolf. Er
was in Stoke op het gebied van verdraagzaamheid nog het één en ander in te halen; een taak die Mike
Wolf ook in zijn campagne niet uit de weg is gegaan.
Lokale politiek is niet altijd verweven met ‘hoogverheven’ waarden; vooral veel visuele of ruimtelijke
beleidsissues, zoals infrastructuur of voldoende groene ruimte, zijn onderwerp van discussie. De
gemoederen in de gemeenten kunnen hierover hoog oplopen. Parkeergelegenheid is volgens burgemeester
Jules Pipe van Hackney één van de meest controversiële onderwerpen. Parkeerruimte is iets waar iedere
burger meer van wil, maar niet ten koste van de eigen straat. Bouwprojecten worden ook vaak als een
aanwinst voor de stad gezien, maar leiden soms ook tot fel protesterende groeperingen.
Vrijwel alle burgemeesters zien voor zichzelf een grote rol weggelegd in het creëren en uitdragen van een
lokale identiteit. Hoe wordt er aan die rol invulling gegeven? In veel dingen die een burgemeester doet en
zegt, zit symboliek die met identiteits- en gemeenschapsvorming te maken heeft, zeggen de burgemeesters.
Het bezoeken van allerlei openingsevenementen, sportactiviteiten, culturele of religieuze bijeenkomsten
zijn vaak genoemde voorbeelden van gemeenschapsvormende symboliek die burgemeesters gebruiken.
Burgers en maatschappelijke groeperingen hebben behoefte aan erkenning, hetgeen voor een groot deel
door aandacht uit het openbaar bestuur verkregen kan worden. Om de ‘boel bij elkaar te houden’ heeft de
burgemeester van Watford, Dorothy Thornhill, een zogenaamd ‘multi-faith-forum’ opgezet teneinde
religieuze leiders met elkaar in aanraking te laten komen en om als burgemeester naar hen te kunnen
luisteren en om samen problemen te onderkennen en aan te pakken.
52