Publiek leiderschap en de burgemeester - Erasmus Thesis Site ...

Ondanks het inzicht dat het bovenstaande figuur kan opleveren, kan er tegenin worden gebracht dat de
rol van de overheid los is gekoppeld van het bestuur, terwijl beide onlosmakelijk met elkaar verbonden
zijn en elkaar dus continu beïnvloeden. Ook wordt in deze schematische weergave geen rekening
gehouden met het onderscheid tussen functie en persoon. Om aan deze bezwaren tegemoet te komen,
heb ik het schema aangepast en vereenvoudigd.
Samenleving
(maatschappij en
openbaar bestuur)
2.3 Functies van publiek leiderschap
Persoon
(individuele
kenmerken)
Publiek
leiderschap
Figuur 2 Publiek leiderschap
Functie
(institutionele
positie)
Publiek leiderschap wordt ook wel opgevat als de uitvoering van meerdere richtinggevende functies
binnen een gemeenschap. Zoals reeds aangegeven ligt de focus in dit onderzoek zowel op de
persoonsafhankelijke psychologische factoren van leiderschap als op de institutionele orde waarbinnen de
leiderschapsfunctie wordt vervuld
Een treffende definiëring van de verschillende functies die de publieke leider dient te vervullen is recent
geformuleerd door ’t Hart en Ten Hooven (2004). Zij signaleren de onderstaande cruciale
leiderschapsfuncties die in ieder politiek-bestuurlijk systeem moeten worden vervuld. Het is volgens hen
een orde die de sleutelposities van de publieke leider beschrijft, waaraan bevoegdheden,
verantwoordelijkheden en verwachtingen kleven.
1. Gemeenschapsvorming: wij en zij
Leiderschap omvat het nemen van initiatieven en het stelling nemen in de identiteitsvraag wie we zijn en
waar we voor zijn. Leiderschap omvat het aangeven wie en wat de leden van een gemeenschap moeten
vrezen en wie of wat ze moeten koesteren in een wereld vol onzekerheid en gevaar. Beelden van vriend en
vijand worden gekoppeld aan arrangementen voor maatschappelijke in- en uitsluiting.
Gemeenschapsvorming schept duidelijkheid wat in tijden van grote onzekerheid over identiteitskwesties
van groot belang is. Volgens ’t Hart en Ten Hooven (2004) is dat een harde kant van leiderschap en is het
naïef om te denken dat leiderschap uitsluitend gloedvolle, nobele werken omvat.
11