De Vreugde der Wet - Musica Sacra

De Vreugde
der Wet
15
t/m
18
september
2011
1

2
De Vreugde der Wet - De Last van de Vrijheid
We hameren graag op het aambeeld van de vrijheid
en willen daarbij zo min mogelijk weten van belemmeringen
of beperkingen. De Franse Revolutie koppelde
de roep om vrijheid aan eisen van gelijkheid
en broederschap en stelde daarmee grenzen aan die
vrijheid. Liberalen in Nederland legden en leggen de
grenzen van vrijheid bij democratisch functioneren.
De jongste politieke stroming, die vrijheid als enige
motto in zijn naam voort, roept het hardst om strengere
straffen. Kan vrijheid wel op zichzelf bestaan?
Gods vrije natuur is als begrip een romantische misvatting,
iedere bioloog zal dit beamen. De marges
van voeding, voortplanting en overleven zijn daarvoor
te klein. De ongebonden vrijheid, in de jaren
zestig geproclameerd, leverde niet op wat ervan
werd verwacht. Uiteindelijk werd die ervaren als belemmerend
en belastend. En wel vaker loopt vrijheid
het risico in het tegendeel te verkeren. Of zoals
Jonathan Franzen onlangs kort en kras opmerkte:
‘Freedom is a pain in the ass.’
Opmerkelijk dat het onbevangen spel van kinderen
– en wat lijkt er vrijer dan dat? – als vanzelf samengaat
met het hanteren van strikte regels. Eventueel
ontstaan ze tegelijk met de ontplooiing van het spel.
Wie de regels overtreedt, doet niet meer mee.
Voetballen zonder spelregels is ondenkbaar. Des te
boeiender wordt het wanneer de grenzen van de
regels worden opgezocht. Bij flagrante overtreding
volgt er onvermijdelijk geel of rood.
Componisten en schrijvers slagen dikwijls beter in hun
opzet, wanneer ze zich conformeren aan stringente
bepalingen die ze als spelregels vooraf hebben vastgesteld.
Welke monumentale resultaten danken we
niet aan deze werkwijze? Denk alleen maar aan
Bachs Kunst der Fuge en Musikalisches Opfer.
Vrijheid komt kennelijk pas tot haar recht in een
situatie van gebondenheid. Daarmee houdt vrijheid
niet op vrijheid te zijn.
Dit inzicht is niet nieuw. Binnen en buiten de christelijke
traditie is het bij herhaling betoogd en voorgeleefd.
Het werd en wordt manifest in de levens van
kloosterlingen over de hele wereld. De joodse traditie
kent het feest van De Vreugde der Wet, jaarlijks
gevierd, niet om de beperkende bepalingen die de
Tora oplegt, maar om de vruchtbaarheid en kiemkracht
daarin vervat. De juiste wetten verlichten niet
alleen de last van een al te ongebonden en daardoor
verlammende vrijheid, maar staan, mirabele dictu,
ook en juist aan de basis van het ontplooien van
vrijheid. De apostel Paulus spreekt van ‘de volmaakte
wet die vrijheid brengt.’
Dat niet iedere wet volmaakt is, moge evident zijn.
Musica Sacra Maastricht 2011 stelt de precaire en
complexe balans aan de orde tussen wet en vrijheid,
tussen beperking en ontplooiing en doet dat onder
het motto: De Vreugde der Wet - De Last van de
Vrijheid.
De programmacommissie
du sanftestes Gesetz,
an dem wir reiften, da wir mit ihm rangen
• Rainer Maria Rilke
Musica Sacra Maastricht · Cultuurweekend in het buitenhuis van Nederland

donderdag 15 september 2011 pagina
festivalprelude • vrij entree
19.00-19.40u • Selexyz Dominicanen Lezing ‘De Vreugde der Wet’ door Cyrille Offermans 5
20.00-21.15u • TheaTer aan heT VrijThof Presentatie door studenten van de drie grote Maastrichtse 5
kunstopleidingen: Conservatorium, Toneelacademie en Academie Beeldende Kunsten
20.00-21.30u • lumière cinema maaSTrichT Der Golem zwijgende film met live muziek 5
vrijdag 16 september 2011
festivalOpening • vrij entree
15.30-15.50u • SinT SerVaaSbaSiliek Marcel Verheggen • orgel Karg-elert Jesu, meine Freude 7
16.00-16.30u • TheaTer a/h VrijThof Currende o.l.v. Erik Van Nevel Bach Jesu, meine Freude
17.30-18.30u • huiSTheaTer opera zuiD • entree € 12 (incl. bus) Battistelli • Experimentum Mundi 7
19.15-19.35u • TheaTer a/h VrijThof, e. huSTinx zaal • vrij entree Le Danze del Re David Jeroen riemsdijk piano 7
19.15-19.45u • TheaTer a/h VrijThof, SouTerrain • vrij entree Inleiding op avondconcert (20.00u) Hella Melkert 8
19.30-20.45u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Pickpocket robert Bresson regie 8
20.00-21.00u • TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20 Limburgs Symfonie Orkest 8
Lucas Vis • dirigent, Liza Ferschtman • viool Copland Fanfare for the Common Man
Bloch Baal Shem voor viool en orkest Hindemith Die Harmonie der Welt
20.00-21.15u • ToneelacaDemie • vrij entree Nachtelijke Onzekerheden Woody richardson laurens regie 8
21.30-23.15u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 A Serious Man Joel en ethan Coen regie 8
21.30-22.30u • onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 8 Schola Maastricht Hans Heykers dirigent 9
21.30-22.30u • SinT janSkerk • entree € 8 Beethoven • Diabelli-variaties Jan Michiels piano 9
21.30-22.45u • ToneelacaDemie • vrij entree Joseph in Egipte rené lobo regie 9
23.00-00.15u • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12 Souzan Haddad 9
1

2
11.30-12.30u • binnenSTaD Participatie ‘In C’ amateurverenigingen en Champ d’action. terry riley In C 11
13.00-13.20u • TheaTer a/h VrijThof, e. huSTinx zaal • vrij entree Le Danze del Re David Jeroen riemsdijk piano 11
13.00-14.00u • kapel zuSTerS onDer De bogen • entree € 12 Tweeluik Missae l’Homme armé (I) 11
Vocaal ensemble singer pur en Cas gevers trombone
13.30-14.00u • TheaTer a/h VrijThof, boVenzaal • vrij entree David Lang • The So-Called Laws of Nature 12
studenten Conservatorium Maastricht
14.30-15.30u • SinT marTinuSkerk • entree € 12 Collegium Ad Mosam Huub ehlen dirigent. o.a. Mendelssohn 12
16.15-16.45u • abDij SinT beneDicTuSberg • entree € 16 (incl. bus) Kate Moore • No man’s land WereldpreMière 13
Cello8ctet amsterdam
16.00-17.00u • SinT janSkerk • entree € 8 Hindemith • Ludus tonalis ivo Janssen piano 14
17.30-18.30u • urSulinenkapel • entree € 8 Angeli, Zingare e Scienziati the royal Wind Music 14
17.30-18.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 14
19.00-19.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzik galili choreografie WereldpreMière 15
19.00-19.30u • TheaTer a/h VrijThof, SouTerrain • vrij entree Inleiding op avondconcert (20.00u) Clemens romijn 15
19.30-21.15u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Habemus Papam nanni Moretti regie 15
20.00-21.15u • ToneelacaDemie • vrij entree Joseph in Egipte rené lobo regie 15
20.00-22.00u • TheaTer aan heT VrijThof • entree € 20 Conti • Isacco figura del Redentore les Muffatti 16
20.30-21.00u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzik galili choreografie 17
21.30-22.45u • ToneelacaDemie • vrij entree Nachtelijke Onzekerheden Woody richardson laurens regie 17
21.30-23.15u • lumière cinema • entree € 8 Moses und Aron Jean-Marie straub en danièle Huillet regie 17
22.30-23.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 17
23.00-00.15u • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12 Souzan Haddad 17
11.30-12.30u • binnenST
13.00-13.20u • TheaTer a
13.00-14.00u • kapel zu
Vocaal ensemble sin
13.30-14.00u • TheaTer
studenten Conserva
14.30-15.30u • SinT mar
16.15-16.45u • abDij Sin
Cello8ctet amsterda
16.00-17.00u • SinT janS
17.30-18.30u • urSuline
17.30-18.30u • brouwer
19.00-19.30u • hal STaD
19.00-19.30u • TheaTer
19.30-21.15u • lumière
20.00-21.15u • Toneelac
20.00-22.00u • TheaTer
20.30-21.00u • hal STaD
21.30-22.45u • Toneelac
21.30-23.15u • lumière
22.30-23.30u • brouwer
23.00-00.15u • keizerza
zaterdag 17 september 2011

zondag 18 september 2011
09.00-10.00u • TheaTer a/h VrijThof • vrij entree Echo van Eeuwigheid live radio-uitzending met antoine Bodar 19
10.00u • onze lieVe VrouwebaSiliek (hoogmiS) Basilicakoor o.l.v. Hans leenders. leenders o.a. Missa Canonica 19
10.15u • SinT janSkerk (DienST) Schola Stralsundensis Maurice van lieshout dirigent. van Cleve en Maessens 19
10.30-11.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 19
11.30u • SinT SerVaaSbaSiliek (hoogmiS) Cappella Sancti Servatii o.l.v. peter serpenti. Weegenhuise 19
13.00-13.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzhik galili choreografie 19
13.00-14.00u • kapel zuSTerS o/D bogen • € 12 Tweeluik Missae l’Homme armé (II) Cantica symphonia 19
14.00-15.35u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Nazarín luis Buñuel regie 20
14.30-15.30u • olV baSiliek • entree € 12 Beati immaculati schola stralsundensis o.l.v. Maurice van lieshout 20
15.00-15.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzhik galili choreografie 20
16.00-17.00u • cellebroeDerSkapel • entree € 8 Bach • Goldberg-variaties Benjamin alard clavecimbel 21
16.00-17.00u • TheaTer a/h VrijThof • entree € 8 Kryptos Quartet adams Shaker Loops; davies Children’s Games 21
16.00-18.00u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Jane Eyre Cary fukunaga regie 21
16.00-17.00u • bonnefanTenmuSeum • entree € 8 Rondleiding ‘Extended Drawing’ met aansluitend: 22
17.15-17.45u • bonnefanTenmuSeum Lang • The So-Called Laws of Nature studenten Conservatorium
17.30-18.30u • ThereSiakerk • entree € 12 Studium Chorale o.l.v. Hans leenders. Ken gould chazzan 22
ensemble 88. Hochman Cantate Simchat Tora leenders Hoc est praeceptum meum WereldpreMières
18.30-19.30u • cellebroeDerSkapel • entree € 8 Bach • Goldberg-variaties Benjamin alard clavecimbel 22
20.00-21.30u • slOtCOnCert ST. marTinuSkerk • € 20 Cappella Amsterdam schütz Schwanengesang 22
muziek muziektheater theater/dans film liturgie lezing/inleiding expositie radio-opname
voor flankerende programmering zie pagina 23, schematische weergave op pagina’s 24 en 25
3

donderdag 15 september
festivalprelude
Het festivalstartschot wordt gegeven door Cyrille Offermans,
bekend van bijdragen in onder meer De Groene
Amsterdammer, Vrij Nederland en De Standaard. Speciaal
voor Musica Sacra Maastricht reflecteert Offermans in
een nieuw essay over de centrale festivalthematiek.
Aansluitend laten studenten van de drie Maastrichtse
kunstopleidingen hun licht schijnen over het evenwicht
tussen Wet en Vrijheid.
Voor filmliefhebbers staat de klassieker Der Golem, wie
er in die Welt kam op het programma, een expressionis -
tische versie van de Golem-legende. Die vertelt dat de
Joden, toen zij uit het 16de-eeuwse Praag verdreven
dreigden te worden, een monster van klei bouwden om
de maatschappelijke orde te herstellen. Door een uit de
hand gelopen liefdesgeschiedenis slaat het monster
echter op hol.
Pianist en filmrecensent Kevin Toma voorziet de film van
nieuwe muziek: klassieke instrumenten (piano, viool en
klarinet), soundscapes, beats en (semi-)traditionele Joodse
melodieën dragen bij aan een unieke ervaring.
Lezing ‘De Vreugde der Wet’
Door Cyrille Offermans
• Selexyz Dominicanen • vrij entree
donderdag 15 september · 19.00 - 19.40 uur
Presentatie
Door studenten van de Maastrichtse kunstopleidingen
(Conservatorium, Toneelacademie en Academie
Beeldende Kunsten)
• TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
donderdag 15 september · 20.00 - 21.15 uur
Der Golem • zwijgende film met live muziek
paul Wegener en Henrik galeen regie (Duitsland, 1915)
Kevin toma piano
dolf van der plas klarinet
gerard van der graaf viool
• lumière cinema maaSTrichT • vrij entree
donderdag 15 september · 20.00 - 21.30 uur
p.4 Brushstrokes in Four Directions (1994) door Sol lewitt © peter cox • zie rondleiding ‘extended Drawing’ in bonnefanten op p.22
Cyrille Offermans
Der Golem
5

vrijdag 16 september
FESTIVALOPENING • Jesu, meine Freude
i. Marcel verheggen orgel
• sigfrid Karg-elert Jesu, meine Freude - symfonisch koraal
• SinT SerVaaSbaSiliek · 15.30 - 15.50 uur
ii. Currende o.l.v. erik van nevel
• Johann Sebastian Bach Jesu, meine Freude - motet
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal · 16.00 - 16.30 uur
Teksten uit liturgie en Heilige Schrift dreigen te verstenen
onder de last van ritueel en gedachtenloos herhalen, of
onder het gewicht van een verstikkende exegese. In de
appreciatie van Bachs werken kijken we daarom vaak een
beetje langs de tekst heen en richten we onze aandacht in
de eerste plaats op zijn muziek. Het is de tekst van zijn
motet Jesu, meine Freude die de essentie van het festivalthema
treft. Het motet bestaat uit elf korte episodes, zes
strofen van het koraal Jesu meine Freude, afgewisseld met
vijf fragmenten uit Paulus’ brief aan de Romeinen. Hierop
baseert Bach zijn schitterende architectuur van contrasterende
delen. De piëtistische koraalstrofen benadrukken de
vreugde om de bevrijdende wet waarover Paulus spreekt in
de tussenliggende delen en die als volgt kan worden samengevat:
‘Denn das Gesetz des Geistes […] hat mich frei gemacht.’
Hieraan vooraf gaat het feestelijke symfonisch
koraal van Karg-Elert, gespeeld door Marcel Verheggen.
vrijdag 16 september • vrij entree
Aansluitend busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar
Huistheater Opera Zuid, vertrek 17.00 uur
Giorgio Battistelli • Experimentum Mundi
Opera di musica immaginistica
voor 16 ambachtslieden, 4 zangeressen, acteur en
slagwerker o.l.v. giorgio Battistelli.
Experimentum Mundi (1981) is een hommage aan de
vreugde van het traditionele ambacht. Zestien Italiaanse
handwerkslieden, van pasticcieri via schrijnwerker tot
schoenmaker, staan op het podium, als op de piazza van
Battistelli’s geboortestadje, Albano in Latium. Met hun hele
arsenaal aan werktuigen, zoals benoemd in de Encyclopédie
van Diderot en D’Alembert. Na een uur werk is het resultaat
een wijnvat, een muur, een straatje, schoenen en
spaghetti. Schijnbaar buiten hun weten om vormen ze
de harmonie van een slagwerkorkest. Battistelli voegde
er nog echte percussie en vrouwenstemmen aan toe.
In dertig jaar heeft deze uitzonderlijke productie nog
niets aan zeggingskracht verloren.
• huiSTheaTer opera zuiD • entree € 12 (incl. busvervoer*)
vrijdag 16 september · 17.30 - 18.30 uur
* Busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar Huistheater
Opera Zuid, vertrek 17.00 uur; na afloop busvervoer van
Huistheater Opera Zuid naar Theater aan het Vrijthof.
Le Danze del Re David
Jeroen riemsdijk piano
• Mario Castelnuovo-Tedesco Le Danze del Re David
Het boek Samuël II vertelt hoe koning David danst voor de
Ark van het Verbond – met daarin de Tafelen der Wet – als
die onder bazuingeschal naar Jeruzalem wordt teruggebracht.
De Florentijns-Joodse componist Mario Castelnuovo-
Tedesco roept dit moment van vreugdevolle overgave op
Denis Diderot in 1767 geportretteerd
door louis-michel van loo
p.6: Het ambacht van de kuipers
(tonneliers) zoals afgebeeld in de
Encyclopédie van Diderot & D’alembert
7

Liza Ferschtman © marco borggreve
The Pickpocket
8
in zijn rapsodie (in de vorm van een danssuite) voor piano
uit 1925. Elke dans wordt ingeluid met de roep van de
sjofar of ramshoorn.
• TheaTer aan heT VrijThof, eDmonD huSTinx zaal • vrij entree
vrijdag 16 september · 19.15 - 19.35 uur
(ook zaterdag · 13.00 - 13.20 uur, zie p.11)
Inleiding op het avondconcert (20.00 uur)
door Hella Melkert
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree
vrijdag 16 september · 19.15 - 19.45 uur
Pickpocket
robert Bresson regie (Frankrijk, 1959)
De eenzame Michel heeft door het zakkenrollen het
gevoel dat hij leeft. Hij acht zich verheven boven zijn
medemens. Contact met anderen is hem vreemd, behalve
tijdens de diefstal: een serie erotisch geladen handelingen
waaraan hij dwangmatig toegeeft. Pas in de gevangenis,
met strenge regels en strakke regelmaat, lijkt hij tot
inkeer te komen.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
vrijdag 16 september · 19.30 - 20.45 uur
Limburgs Symfonie Orkest
lucas vis dirigent liza ferschtman viool
• Aaron Copland Fanfare for the Common Man
• Ernest Bloch Baal Shem voor viool en orkest
• Paul Hindemith Die Harmonie der Welt - symfonie
Blochs drieluik voor viool en orkest is genoemd naar Baal
Shem Tov, de 18de-eeuwse stichter van de (C)hassidim,
die God wilden bereiken door gebed en de vreugde van
zang en dans. Het derde luik is gewijd aan Simchat Torah,
het Joodse feest van de Vreugde der Wet. Die Harmonie
der Welt ontstond voorafgaand aan Hindemiths gelijknamige
opera rond de astronoom Johannes Kepler, auteur
van de Harmonices Mundi (1619). Hij geeft daarin een
wiskundige verklaring aan het idee van de Harmonie der
Sferen, de klinkende beweging der hemellichamen en
hoogste vorm van muziek.
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20
vrijdag 16 september · 20.00 - 21.00 uur
Nachtelijke Onzekerheden
‘Weet u, als elke geschiedenis zijn eigen wetten heeft…en
dat denk ik… als iedere verbintenis zijn eigen grondvorm
heeft… en dat is iets wat ik geloof… dan hadden we…’.
‘U weet, we waren heel, heel jong…’. Twee jonge acteurs
spelen vrolijk de toekomst tegemoet, gebaseerd op La
Musica Twee van Marguerite Duras. Bo Maerten, roben
Mitchell van den dungen Bille (studenten acteursopleiding
Toneelacademie) spel Marijke van Mulekom spel en zang
Woody richardson laurens regie
• ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
vrijdag 16 september · 20.00 - 21.15 uur
(ook zaterdag · 21.30 - 22.45 uur, zie p.17)
A Serious Man
Joel en ethan Coen regie (VS/GB/Fr 2009)
Met deze zwarte komedie dompelen de gebroeders Coen
de kijker onder in het joodse milieu van hun jeugd. We
volgen het leven van Larry Gopnik, docent natuurkunde

aan de universiteit in Minneapolis, anno 1967. Hij kan
zijn studenten op briljante wijze het onzekerheidsprincipe
uitleggen, maar in het dagelijks leven heeft hij daar weinig
aan. Larry wordt namelijk door vele tegenslagen getroffen.
Zelfs de rabbi’s die hij raadpleegt kennen geen wet
die voorschrijft hoe je een vreugdevol leven kunt leiden.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
vrijdag 16 september · 21.30 - 23.15 uur
Schola Maastricht
schola Maastricht o.l.v. Hans Heykers
‘Uw voorschriften zijn voor mij een vreugde, zij zijn mijn
enige liefde. Naar uw voorschriften strek ik mijn handen
uit, van uw wet is mijn denken vervuld.’ (Psalm 119, 47-48)
In dit programma met gregoriaanse muziek klinken
naast Psalm 119 enkele antifonen die het gebod van de
liefde als kernboodschap hebben.
• onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 8
vrijdag 16 september · 21.30 - 22.30 uur
Beethoven • Diabelli-variaties
Jan Michiels piano (Steinway 1875)
In een instrumentale triptiek voor toetsinstrumenten
(clavecimbel, historische en moderne vleugel) worden
drie werken gepresenteerd die zich met vreugde en
succes onderwerpen aan een dwingend uitgangspunt: de
Goldberg-variaties, de Diabelli-variaties en Ludus tonalis.
De Diabelli-variaties zijn Beethovens antwoord op Bachs
Goldberg-variaties. Uitgaande van een vrij banaal thema,
dat vijftig andere componisten voor één variatie hadden
aanvaard, creëert Beethoven een alomvattende muzikale
wereld. Anders dan in de Goldberg-variaties blijft het
thema uiteindelijk niet aan zichzelf gelijk: het parmantige
walsje wordt na alle omzwervingen getransformeerd tot
een statig en waardig menuet.
• SinT janSkerk • entree € 8
vrijdag 16 september · 21.30 - 22.30 uur
(zie ook Ludus tonalis p.14 / Goldberg-variaties p.21)
Joseph in Egipte (1640)
In dit stuk van Joost van den Vondel probeert Jempsar,
vrouw van de Egyptenaar Potifar, de vrome Jood Joseph
te verleiden. Scènes hieruit worden gespeeld door evelien
Bosmans, naomi velissariou en Jord Knotter (studenten
acteursopleiding Toneelacademie), rené lobo regie.
• ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
vrijdag 16 september · 21.30 - 22.45 uur
(ook zaterdag · 20.00 - 21.15 uur, zie p.15)
Souzan Haddad • zang
firas Hassan tabla adnan fathallah luit
De Syrische zangeres Souzan Haddad, die ook in 2004 te
gast was, is een veelzijdige artieste. Zij studeerde niet
alleen klassieke oosterse zang in Damascus, maar behaalde
tevens haar Master aan het Conservatorium van Maastricht.
In dit programma combineert ze Oud-Syrische
melodieën met volksliederen uit Libanon en Irak.
• keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12
vrijdag 16 september · 23.00 - 00.15 uur
(ook zaterdag · 23.00 - 00.15 uur, zie p.17)
Souzan Haddad © Paul Mellaart
9

zaterdag 17 september
Participatie ‘In C’
Muziekverenigingen en amateurmusici
uit de regio Maastricht en Champ d’action
• Terry Riley In C
Zo’n 200 uitvoerders uit diverse Maastrichtse amateurverenigingen
brengen een gezamenlijke vertolking van
In C, een baanbrekende compositie uit de jaren zestig
van de Amerikaanse componist Terry Riley, een van de
pioniers van het minimalisme. De performance palmt
letterlijk de binnenstad in en vindt zijn absolute climax
wanneer alle groepen op de Markt samenkomen. Bij
regenweer vindt dit project plaats in het Theater aan
het Vrijthof.
Kijk op www.musicasacramaastricht.nl voor de meest
actuele informatie en een overzicht van alle deelnemers.
Met medewerking van RTV Maastricht.
• binnenSTaD Van maaSTrichT
zaterdag 17 september · 11.30 - 12.30 uur
Le Danze del Re David
Jeroen riemsdijk piano
• Mario Castelnuovo-Tedesco Le Danze del Re David
• TheaTer aan heT VrijThof, eDmonD huSTinx zaal • vrij entree
zaterdag 17 september · 13.00 - 13.20 uur
(ook vrijdag · 19.15 - 19.35 uur, meer informatie op p.7)
p.10 Ridder in gotische wapenrusting houtsnede uit Concilium zu Constanz (1483)
Tweeluik Missae l’Homme armé (I)
Vocaal ensemble singer pur en Cas gevers trombone
• Missae l’Homme armé i t/m v
Het is niet onaannemelijk dat Antoine Busnois, hofcomponist
van Karel de Stoute, de muziek heeft geschreven
die is overgeleverd in een indrukwekkend Napolitaans
handschrift. Zeker is wel dat het werd opgedragen aan
Beatrice, dochter van koning Ferdinando en echtgenote
van de Hongaarse koning Matthias.
Het handschrift bevat zes miscomposities in monumentale
samenhang, die elk verband houden met de melodie
l’Homme armé. Alleen in de zesde mis komt die melodie
in haar geheel voor. De eerste vijf missen gebruiken ieder
als thema een opeenvolgend kort fragment van deze
melodie. De thematische verwerking is onderworpen aan
strenge procédés en resulteert in een rijke muzikale variatie.
Weergaloze polyfonie als resultaat van weergaloos
vakmanschap, dat zich juist ontplooide binnen extreme
beperkingen. We kunnen de verzameling opvatten als
een Kunst der Fuge van de 15de-eeuwse polyfonie.
Singer Pur maakt een keus van delen uit de eerste vijf
missen. Cantica Symphonia wijdt zich op zondag om
13.00 uur aan de gehele zesde mis.
• zuSTerS onDer De bogen • entree € 12
zaterdag 17 september · 13.00 - 14.00 uur
(zie ook het concert op zondag · 13.00 - 14.00 uur, p.19)
Terry Riley © lenny gonzalez
Singer Pur
11

Abdij Sint Benedictusberg Vaals (Mamelis)
12
The So-Called Laws of Nature
tim verstegen, sandra de Jong, eric gherardi en stan
Beckers slagwerk (studenten Conservatorium Maastricht)
• David Lang The So-Called Laws of Nature
In deze compositie voor vier slagwerkers onderzoekt
David Lang de betekenis van verschillende processen en
formules die aan muziek ten grondslag liggen. Leiden
deze muzikale getallen en proporties tot een zekere
structuur, vorm en context, of zijn ze zelf een incidentele
afgeleide van dieper liggende, mysterieuze processen en
wetmatigheden? Met de titel verwijst David Lang naar
Wittgenstein en de illusie van de natuurwetten als verklaring
van de natuurlijke fenomenen.
• TheaTer aan heT VrijThof, boVenzaal • vrij entree
zaterdag 17 september · 13.30 - 14.00 uur
(dit concert ook op zondag om 17.15 uur, als onderdeel
van de rondleiding in het Bonnefantenmuseum, zie p.22)
Collegium Ad Mosam
Huub ehlen dirigent
• felix Mendelssohn Ich weiche nicht von deinen Rechten
• felix Mendelssohn Deine Rede präge ich meinem
Herzen ein
• Carl f. fasch Heil dem Manne, der rechtschaffen lebet
• ferdinand Hiller Wohl denen, die ohne Wandel leben
• felix Mendelssohn Denn er hat seinen Engeln befohlen
In dit dubbelkorig programma klinkt de Vreugde der Wet
uit Psalm 119 in een vroeg-romantisch idioom. Motetten
van Mendelssohn worden geflankeerd door werk van diens
jeugdvriend Ferdinand Hiller en van Carl Friedrich Fasch,
oprichter van de Sing-Akademie zu Berlin, waarmee Mendelssohn
in 1829 een memorabele uitvoering van Bachs
Matthäus-Passion zou geven.
• SinT marTinuSkerk • entree € 12
zaterdag 17 september · 14.30 - 15.30 uur

No man’s land • Kate Moore
Cello8ctet amsterdam
• Kate Moore No man’s land wereldpremière
In het klooster Mamelis nabij Vaals bidden en werken de
monniken volgens de strenge regels van Sint Benedictus.
In overeenstemming met die leefregels zijn de kloosterkerk
en omgeving streng en eenvoudig. Ze werden gebouwd
naar een ontwerp van Dom H. van der Laan OSB,
tot aan zijn dood in 1992 monnik in Mamelis. Monumentaal
in alle soberheid, maakt zijn werk tegelijk een overrompelende
en een weldadige indruk.
De jonge componiste Kate Moore (Australië/Den Haag)
houdt zich bezig met muziek, muziekinstallatie, muziektheater
en alles daaromheen en daartussen. Ze laat zich
niet makkelijk indelen. Ze is oorspronkelijk, sensitief,
onbevangen, altijd smaakvol. Ze durft te verwijzen naar
bestaande stijlen, maar blijft zichzelf.
Musica Sacra Maastricht vroeg haar om zich te laten
inspireren door het atrium in het klooster. Voor deze
ruimte schreef zij No man’s land voor cello-octet.
Aansluitend (om 17.00 uur) bestaat de mogelijkheid om de
reguliere vesperdienst van onze gastheren – gregoriaans
gezongen – in de kloosterkerk bij te wonen.
• abDij SinT beneDicTuSberg VaalS / mameliS
• entree € 16 (incl. busvervoer*)
zaterdag 17 september · 16.15 - 16.45 uur
aansluitend vespers · 17.00 - 17.30 uur
* Busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar de abdij,
vertrek 15.15 uur; na afloop busvervoer van de abdij
naar Theater aan het Vrijthof, aankomst ca. 18.30 uur.
(zie ook documentaire Dom H. van der Laan, p.23)
13

Ivo Janssen © gert jan van rooij
14
Hindemith • Ludus tonalis
ivo Janssen piano
• Paul Hindemith Ludus tonalis
Weliswaar werden vele twintigste-eeuwse componisten
beïnvloed door Bach, maar weinigen lieten zo’n monumentaal
eerbetoon aan de grootmeester van het contrapunt
na als Paul Hindemith. Hindemith componeerde in
navolging van Bachs Wohltemperiertes Klavier de cyclus
Ludus tonalis. Dit werk doorloopt de toonsoorten volgens
een zelfontworpen tonaal systeem, waarbij Interludia
zorgen voor de gewenste tonale overgangen tussen de
twaalf fuga’s. Het Postludium is een spiegelbeeld van het
Preludium; alsof je de partituur op zijn kop zet en het
stuk nog eens speelt.
• SinT janSkerk • entree € 8
zaterdag 17 september · 16.00 - 17.00 uur
(zie ook Diabelli-variaties p.9 / Goldberg-variaties p.21)
Angeli, Zingare e Scienziati
the royal Wind Music
The Royal Wind Music, een ensemble van dertien blokfluiten,
presenteert met Angeli, Zingari e Scienziati een
programma over de spanning tussen wet en vrijheid in
de muziek van de Italiaanse Renaissance. Componisten
vonden hun muzikale vrijheid ondanks of dankzij de
strenge regels van het contrapunt en de harmonie en
de formele en ritmische beperkingen van dansvormen
zoals de pavane en galliarde. De abstracte, intellectuele
ricercari van Gabrieli en Frescobaldi, de virtuoze, experi-
mentele dansen van Trabaci en Rossi en de motetten
van Palestrina en Trombetti zijn zoektochten naar de
grenzen van de muzikale wetmatigheden van die tijd.
• urSulinenkapel • entree € 8
zaterdag 17 september · 17.30 - 18.30 uur
Intro in situ • Mis voor Ongelovigen
Mis voor Ongelovigen wereldpremière
Jeroen d’hoe componist lieke Benders theaterregie
Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak
aag dereymaeker viool ludo Mariën accordeon
Jurgen de bruyn gitaar daniela Bernoulli sopraan
Wout Oosterkamp bas
Vanuit de Tien Geboden naar een Mis voor Ongelovigen
lijkt een scherpe tegenstelling. Maar wordt niet elk mens
ooit geconfronteerd met de vraag hoe hij zich verhoudt
tot het religieuze? Voor vele kunstenaars vormen de mens
en zijn geloofsvraagstuk dan ook een belangrijke inspiratiebron.
Gebaseerd op het boek De Tien Geboden;
handleiding voor de 21ste eeuw van de Spaanse filosoof
Fernando Savater (1947), is deze Mis voor Ongelovigen
een abstracte compositie, waarin volksmuziek en gecomponeerde
muziek zich vervlechten en verleiden tot dans
en zang.
Een productie van Intro in situ.
• brouwerij De riDDer • entree € 12
zaterdag 17 september · 17.30 - 18.30 uur
(ook zaterdag · 22.30 - 23.30 uur, zie p.17
en zondag · 10.30 - 11.30 uur, zie p.19)

Taharah • Dansvoorstelling
itzik galili choreografie wereldpremière
Helena volkov en Jessica van rueschen dans
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums
De internationaal gelauwerde choreograaf Itzik Galili
werkte met befaamde dansgezelschappen wereldwijd,
waaronder Les Ballets de Monte Carlo, Batsheva Dance
Company, Stuttgart Ballet en het Royal Winnipeg Ballet.
Hij werkte jarenlang in Nederland, was medeoprichter van
Dansgroep Amsterdam en maakte choreografieën voor
het Nederlands Danstheater en Het Nationale Ballet.
Itzik Galili baseert zijn nieuwe choreografie voor Musica
Sacra Maastricht op de orthodox-joodse zuiveringsceremonie,
waarin de Tora een prominente plaats bekleedt.
En dat op de plaats waar in Maastricht de meeste huwelijken
worden gesloten, onder een plafondschildering die
verwijst naar het joodse geloof.
Deze wereldpremière is een coproductie van Musica Sacra
Maastricht en Helikon, het Euregionaal Dansplatform in
opdracht van Via 2018, Maastricht kandidaat Culturele
Hoofdstad van Europa.
• hal STaDhuiS • vrij entree
zaterdag 17 september · 19.00 - 19.30 uur
(ook zaterdag · 20.30 - 21.00 uur
en zondag · 13.00 - 13.30 en 15.00 - 15.30 uur)
Inleiding op avondconcert (20.00 uur)
Clemens Romijn in gesprek met Peter van Heyghen over
Isacco figura del Redentore van Nicola Conti.
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree
zaterdag 17 september · 19.00 - 19.30 uur
Habemus Papam (voorpremière)
nanni Moretti regie (Italië/Frankrijk, 2011)
Crisismanagement in het Vaticaan: voor de Italiaanse
acteur/regisseur Nanni Moretti een mooi uitgangspunt
voor een opvallend milde komedie over het wel en wee
van de katholieke kerk, met Freud, God, Darwin, Tsjechov
en volleybal als de belangrijkste ingrediënten.
Habemus Papam opent met de keuze van een nieuwe
paus. Witte rook is al uit de schoorsteen van de Sixtijnse
kapel gekringeld, wanneer blijkt dat de nieuwe paus
volkomen verlamd is door de druk en het niet aandurft
om zijn volgelingen toe te spreken. Achter de schermen
wordt een (atheïstische) psycho-analist ingehuurd om
het zelfvertrouwen van de nieuwe Paus op te vijzelen
en te onderzoeken of hij mentaal wel stabiel genoeg is
om de katholieke kerk te leiden.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
zaterdag 17 september · 19.30 - 21.15 uur
Joseph in Egipte (1640)
In dit stuk van Joost van den Vondel probeert Jempsar,
vrouw van de Egyptenaar Potifar, de vrome Jood Joseph
te verleiden. Scènes hieruit worden gespeeld door evelien
Bosmans, naomi velissariou en Jord Knotter (studenten
acteursopleiding Toneelacademie), rené lobo regie.
• ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
zaterdag 17 september · 20.00 - 21.15 uur
(ook vrijdag · 21.30 - 22.45 uur, p.9)
15

16
Isacco figura del Redentore
les Muffatti o.l.v. Peter Van Heyghen
Zsuzsi tóth sopraan · isacco
lucile richardot mezzosopraan · angelo
luciana Mancini alt · sara
david erler altus · gamari
fernando guimaraes tenor · abramo
• Nicola Conti Isacco figura del Redentore
nederlandse première
De vreugde der wet, het met blijdschap en overgave opvolgen
van Gods geboden vanuit het diepe besef dat Hij
ons steeds heeft liefgehad en altijd zal blijven liefhebben,
is veel meer dan alleen een centrale gedachte binnen zowel
het jodendom als het christendom. Het is hét element
bij uitstek dat de twee tradities op een anachronistische
wijze met elkaar verbindt: met het lijden en de kruisdood
van Jezus, zijn eigen Zoon, heeft God immers zelf het
ultieme voorbeeld gegeven, waartoe eerder de aartsvader
Abraham zonder aarzelen bereid was. Het offeren van
zijn eigen zoon Isaac in navolging van Gods gebod, en dat
lang voor Gods wet kenbaar werd gemaakt via Mozes.
Dit gegeven is het thema van Pietro Metastasio’s achtste
en laatste oratoriumlibretto Isacco figura del Redentore
(Isaac als voorafbeelding van de Verlosser) uit 1740. De
Napolitaan Nicola Conti maakte een van de eerste muzikale
zettingen van dit libretto.
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20
zaterdag 17 september · 20.00 - 22.00 uur

Taharah • Dansvoorstelling
itzik galili choreografie
Helena volkov en Jessica van rueschen dans
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums
• hal STaDhuiS • vrij entree
zaterdag 17 september · 20.30 - 21.00 uur
(ook zaterdag · 19.00 - 19.30 uur
en zondag · 13.00 - 13.30 en 15.00 - 15.30 uur
meer informatie op p.15)
Moses und Aron
Jean-Marie straub en danièle Huillet regie
(Oostenrijk/Frankrijk/West-Duitsland/Italië 1975)
De geboden van God zijn er om ons in vrijheid te laten
leven: de vreugde der wet. Maar terwijl Mozes op de berg
de stenen tafelen van de Heer ontving, stond zijn tijdelijke
plaatsvervanger Aäron onderaan de berg toe dat het volk
Israël een Gouden Kalf maakte om het te vereren. Dit
bijbelverhaal vormde het uitgangspunt voor de dodecafone,
onvoltooide opera Moses und Aron van Arnold
Schönberg. Straub en Huillet maakten deze opera tot
een compromisloze, minimalistische film. Belichaamt
Mozes de pure religieuze idee, die enkel via het woord
wordt overgedragen, Aäron daarentegen betoogt dat de
mens behoefte heeft aan beelden om naar de wetten
van de Heer te kunnen leven.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
zaterdag 17 september · 21.30 - 23.15 uur
Nachtelijke Onzekerheden
Twee jonge acteurs spelen vrolijk de toekomst tegemoet,
gebaseerd op La Musica Twee van Marguerite Duras.
• ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
zaterdag 17 september · 21.30 - 22.45 uur
(ook vrijdag · 20.00 - 21.15 uur, meer informatie op p.8)
Intro in situ • Mis voor Ongelovigen
Jeroen d’hoe componist lieke Benders theaterregie
Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak
aag dereymaeker viool ludo Mariën accordeon
Jurgen de bruyn gitaar daniela Bernoulli sopraan
Wout Oosterkamp bas
Een productie van Intro in situ.
• brouwerij De riDDer • entree € 12
zaterdag 17 september · 22.30 - 23.30 uur
(ook zaterdag · 17.30 - 18.30 uur
en zondag · 10.30 - 11.30 uur, meer informatie op p.14)
Souzan Haddad • zang
firas Hassan tabla adnan fathallah luit
• keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12
zaterdag 17 september · 23.00 - 00.15 uur
(ook vrijdag · 23.00 - 00.15 uur, meer informatie op p.9)
Itzik Galili © karel zwaneveld
p.16: Mozes met de Tien Geboden
in 1648 geschilderd door philippe
de champaigne (1602-1674)
17

zondag 18 september
Echo van Eeuwigheid
antoine Bodar presentatie
Rechtstreekse uitzending van het Radio4-programma
Echo van Eeuwigheid (RKK) met Antoine Bodar. Live
muziek met remy syrier orgel, vocaal ensemble singer
pur (zie ook p.11) en Jeroen riemsdijk piano (zie ook p.7)
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree
zondag 18 september · 09.00 - 10.00 uur
Hoogmis in de Onze Lieve Vrouwebasiliek
Basilicakoor
• Hans leenders Missa Canonica; Motet Dixit Balam
• onze lieVe VrouwebaSiliek (liTurgiSche Viering)
zondag 18 september · 10.00 uur
Dienst in de Sint Janskerk
schola stralsundensis o.l.v. Maurice van lieshout
• Joannes van Cleve Mirabilia testimonia tua
(Ps 119, 129-131) en
• pieter Maessens Memor esto (Ps 119, 49-50)
• SinT janSkerk (liTurgiSche Viering)
zondag 18 september · 10.15 uur
Intro in situ • Mis voor Ongelovigen
Jeroen d’hoe componist
lieke Benders theaterregie
Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak
aag dereymaeker viool
ludo Mariën accordeon Jurgen de bruyn gitaar
daniela Bernoulli sopraan Wout Oosterkamp bas
Een productie van Intro in situ.
• brouwerij De riDDer • entree € 12
zondag 18 september · 10.30 - 11.30 uur
(ook zaterdag · 17.30 - 18.30 uur en 22.30 - 23.30 uur,
meer informatie op p.14)
Hoogmis in de Sint Servaasbasiliek
Cappella sancti servatii o.l.v. peter serpenti
• Johan Weegenhuise Missa Passacaglia
• SinT SerVaaSbaSiliek (liTurgiSche Viering)
zondag 18 september · 11.30 uur
Taharah • Dansvoorstelling
itzik galili choreografie
Helena volkov en Jessica van rueschen dans
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums
• hal STaDhuiS • vrij entree
zondag 18 september · 13.00 - 13.30 uur
(ook op zaterdag · 19.00 - 19.30 en 20.30 - 21.00 uur
en op zondag · 15.00 - 15.30, meer informatie op p.15)
Tweeluik Missae l’Homme armé (II)
Cantica symphonia o.l.v. giuseppe Maletto
• Missa l’Homme armé VI
In de bibliotheek in Napels bevindt zich een manuscript
(VI E 40), gedateerd 1460-1470, met daarin zes cyclische
missen die zijn gebaseerd op de melodie l’Homme armé.
Deze anoniem overgeleverde werken zijn mogelijk van de
hand van de componist Antoine Busnois. Tijdens het
Antoine Bodar
p.17: Il Sacrificio di Isacco (1726-1728)
van giovanni battista Tiepolo (1696-1770)
in het palazzo patriarcale in udine
19

Benjamin Alard
© agence romain romain
20
eerste concert van dit tweeluik – op zaterdag 17 september
– brengt vocaal ensemble Singer Pur een overzicht
van de eerste vijf missen. Tijdens dit concert vertolkt het
Italiaanse gezelschap Cantica Symphonia de integrale
zesde mis, met korte instrumentale tussenspelen ontleend
aan de eerste vijf missen. De zesde mis is een hoogstaand
staaltje van polyfone compositietechniek en kan zonder
twijfel vergeleken worden met wat Bachs Kunst der
Fuge betekent voor het instrumentale contrapunt van
de 18de eeuw.
• zuSTerS onDer De bogen • entree € 12
zondag 18 september · 13.00 - 14.00 uur
(zie ook het concert op zaterdag om 13.00 uur, p.11)
Nazarín
luis Buñuel regie (Mexico, 1959)
In 1946 week Luis Buñuel uit naar Mexico. In het Spanje
van Franco kreeg hij geen artistieke ruimte meer, maar in
Mexico was er wel nog plaats voor zijn messcherpe werk.
In Nazarín vertelt hij het verhaal van Nazario, een naïeve
katholieke priester die aan het begin van de twintigste
eeuw in een sloppenwijk leeft, temidden van hoeren,
bedelaars en criminelen. Hij tracht nauwgezet te leven,
maar ziet uiteindelijk in hoe irrelevant zijn werk is voor
de zondaars die hem omringen.
Nazarín bleek een controversiële film en werd door veel
kijkers als blasfemisch ervaren. Toch is Buñuels film geen
rechtstreekse aanval op het geloof. Het venijnige van de
film schuilt in Buñuels analyse van de onmacht van het
geloof om iets te veranderen aan de misère waarin
sommige mensen moeten leven.
De film won in 1959 de Grote Prijs van de Jury in Cannes.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
zondag 18 september · 14.00 - 15.35 uur
Schola Stralsundensis · ‘Beati immaculati’
schola stralsundensis
Maurice van lieshout dirigent
Werken van o.a. Heinrich isaac, Clemens non papa,
Orlando di lasso, Johannes van Cleve en pieter Maessens
Psalm 119 (‘Beati immaculati’) wordt van oudsher verbonden
met het feest van de ‘Vreugde der Wet’ (Simchat Tora).
Deze grote lofzang op de Wet, met zijn 176 verzen de
langste in het psalter, staat niet alleen centraal in de
joodse traditie, maar heeft ook een belangrijke rol in de
christelijke liturgie (orthodox, katholiek, protestants). In
de loop der eeuwen hebben dan ook vele componisten,
geïnspireerd door de poëzie, gedeelten van psalm 119
op muziek gezet. Schola Stralsundensis presenteert een
bloemlezing van meerstemmige zettingen uit de 16de
eeuw. Werk van beroemde componisten als Heinrich
Isaac, Clemens non Papa en Orlando di Lasso staat naast
niet minder mooie composities van minder bekende
meesters als Johannes van Cleve en Pieter Maessens.
Het programma wordt afgerond met het monumentale
zesstemmige motet Christus Filius Dei van Heinrich Isaac.
• onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 12
zondag 18 september · 14.30 - 15.30 uur
Taharah • Dansvoorstelling
itzik galili choreografie
Helena volkov en Jessica van rueschen dans

Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums
• hal STaDhuiS • vrij entree
zondag 18 september · 15.00 - 15.30 uur
(ook zaterdag · 19.00 - 19.30 uur en 20.30 - 21.00 uur
en zondag · 13.00 - 13.30 uur, meer informatie op p.15)
Bach • Goldberg-variaties
Benjamin alard clavecimbel
Bach rondde zijn vierdelige Clavierübung in 1741 af met
een monumentale cyclus van dertig variaties, een genre
dat tot dusver in zijn oeuvre ontbrak. Dwingend principe
is dat elke derde variatie een strikte canon is, in stijgende
interval-volgorde: van unisono tot none. In de dertigste
variatie wordt de canon een quodlibet, waarna het thema
ongewijzigd wordt herhaald. In de vrije variaties beoefent
Bach virtuoos alle stijlen, van motet in stile antico tot een
reeks van levende dansvormen: de sarabande wordt zo
polonaise, passepied, courante, gavotte en menuet.
• cellebroeDerSkapel • entree € 8
zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur
(ook zondag · 18.30 - 19.30 uur, zie p.22
zie ook Diabelli-variaties p.9 / Ludus tonalis p.14)
Kryptos Quartet • Shaker Loops
Kryptos Quartet: Hanna drzewiecka viool elisabeth
Wybou viool vincent Hepp altviool anthony gröger cello
m.m.v. an simoens viool veerle simoens cello
ruben appermont contrabas
• peter Maxwell davies Naxos Quartet no.4
‘Children’s Games’
• John adams Shaker Loops
Zoals David danste voor de Ark, zo uiten de Shakers,
officieel de United Society of Believers in Christ’s Second
Appearing, hun geloof met eenvoudig gezang en extatische
dans. John Adams verbond dat idee met het muzikale
equivalent van to shake: de tremolo. Musica Sacra Maastricht
brengt dit werk in de zelden gehoorde originele
versie voor strijkseptet.
In het strijkkwartet Children’s Games, geïnspireerd door
het panoramische schilderij van Pieter Bruegel, laat Peter
Maxwell Davies het plezier horen, maar ook de latente
agressie van het kinderspel.
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 8
zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur
Jane Eyre (voorpremière)
Cary fukunaga regie (Groot-Brittannië/VS 2011)
Jane Eyre is na een ongelukkige jeugd vol tragische
gebeurtenissen als gouvernante aangenomen op het
landgoed Thornfield Hall. Haar baas, de humeurige en
mysterieuze Edward Rochester, stelt zich uitermate kil op.
Toch wordt ze verliefd op hem en ondanks haar streven
naar vrijheid trouwt zij met hem.
Voor deze nieuwe verfilming van Charlotte Brontë’s klassieke
roman over de aantrekkingskracht op een deugdzame,
idealistische heldin van een gevaarlijke man, kon
Cary Fukunaga een beroep doen op twee van de meest
talentvolle jonge acteurs van dit moment: Mia Wasikowska
(Alice in Wonderland) vertolkt Jane Eyre; Michael Fassbender
(Hunger) vertolkt de rol van Edward Rochester.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
zondag 18 september · 16.00 - 18.00 uur
The Shakers gravure uit 1840
21

Koning David afgebeeld met harp op
een miniatuur (met het initiaal ‘b’ van
psalm 1: beatus vir)
22
Rondleiding ‘Extended Drawing’
De expositie Extended Drawing laat werk zien van Sol
LeWitt, Robert Mangold, Bruce Nauman en Richard
Serra, waarin lijn en tekening over hun oorspronkelijke
grenzen worden getild. De door de hand getrokken lijn
wordt door deze kunstenaars nadrukkelijk niet ingezet
als individuele expressievorm. Juist het onpersoonlijke
wordt nagestreefd en de lijn wordt benut als architectonisch
en sculpturaal instrument, waarbij omtrek en contour
een grote rol spelen. Repetitie en ook de uitvoering
dragen daar toe bij. De rondleiding wordt gegeven door
Guido Goossens, cultuurfilosoof en docent Cultuurwetenschappen
aan de Universiteit Maastricht.
• bonnefanTenmuSeum • entree € 8
zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur
aansluitend (van 17.15 - 17.45 uur) door
tim verstegen, sandra de Jong, eric gherardi en stan
Beckers slagwerk (studenten Conservatorium Maastricht)
• David Lang The So-Called Laws of Nature
(ook zaterdag · 13.30 - 14.00 uur, p.12)
Studium Chorale
Ken gould chazzan (voorzanger), ensemble 88
Hans leenders dirigent
• Gilad Hochman Cantate Simchat Tora wereldpremière
• Hans leenders Hoc est praeceptum meum wereldpremière
De jonge Israëlische componist Gilad Hochman (1982)
bracht voor zijn opdrachtcompositie een aantal psalmteksten
bij elkaar die naadloos aansluiten bij het thema
van De Vreugde der Wet. De muziek van Hochman
verkent elementen van de joodse traditie via de westerse
klassieke muziek en brengt deze samen in een culturele
dialoog. Het werk is geschreven voor voorzanger, vrouwenkoor,
gemengd koor en klein instrumentaal ensemble.
Een nieuw werk van Hans Leenders, Hoc est praeceptum
meum voor vrouwenkoor en gebaseerd op Johannes
15,12, completeert het programma.
• ThereSiakerk • entree € 12
zondag 18 september · 17.30 - 18.30 uur
Bach • Goldberg-variaties
Benjamin alard clavecimbel
• cellebroeDerSkapel • entree € 8
zondag 18 september · 18.30 - 19.30 uur
(ook zondag · 16.00 - 17.00 uur, meer informatie op p.21;
zie ook Diabelli-variaties p.9 / Ludus tonalis p.14)
SLOTCONCERT • Cappella Amsterdam
Klaas stok dirigent
• Heinrich schütz Schwanengesang
Schütz was 85 jaar toen hij al zijn krachten verzamelde om
zijn oeuvre te bekronen met een monumentale compositie.
Hij toonzette de volledige tekst van de omvangrijkste
psalm: psalm 119, die in voortdurende variatie de vreugde
van Gods wet bezingt. De 22 strofen van de psalm voegde
hij twee aan twee samen tot elf motetten, en hij voegde
er een motet op psalm 100 en een Deutsches Magnificat
aan toe. In de zekerheid dat het zijn laatste werk werd,
noemde hij het geheel Schwanengesang.
Na voltooiing attendeerde Schütz de keurvorst in Dresden
op dit ‘geringes Wercklein’. In feite is het zijn muzikaal en
geestelijk testament, niet minder dan de samenvatting

en bekroning van zijn leven, zijn geloof en zijn werk. We
mogen het ook opvatten als een ware Kunst der Fuge
van de retorica. De muzikale inventie, die bij hem altijd
strikt gebonden is aan de tekst, en die in dit geval voortdurend
hamert op hetzelfde aambeeld, levert in zijn handen
eindeloos geschakeerde variatie op. Dit retorisch
kunststuk verpakte Schütz in de gedaante van Venetiaanse
dubbelkorig heid, het geheel perfect geleed, als een lange
brug met pijlers, door de doxologieën in archaïserende
stijl, waarmee elk motet afzonderlijk wordt afgesloten.
Cappella Amsterdam laat deze ‘muziek van de eeuwigheid’
weerklinken als slotconcert van Musica Sacra
Maastricht 2011.
• SinT marTinuSkerk • entree € 20
zondag 18 september · 20.00 - 21.30 uur
flankerende programmering
Documentaire Dom H. van der Laan
Als beginsel voor zijn architectuur hanteerde de Benedictijner
monnik Hans van der Laan het idee van de nobele
eenvoud. Het klooster in Mamelis is daarvan een perfect
voorbeeld. In 1982 vertelde hij in een diaprogramma over
zijn werkwijze: maten, vormen en ruimte ordenen tot een
sluitend systeem, zodat een evenwichtige maatvoering
ontstaat.
• TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
donderdag 15 t/m zondag 18 september
(zie ook No man’s land van Kate Moore, p.13)
Expositie Academie Beeldende Kunsten
In een unieke expositie geven studenten van de Academie
Beeldende Kunsten Maastricht hun visie op het thema
De Vreugde der Wet.
• TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
donderdag 15 t/m zondag 18 september
(zie ook Festivalprelude, p.5)
Toneelacademie
Studenten van de Toneelacademie Maastricht ontwikkelen
voorstellingen in het kader van het festival. Zie voor
gedetailleerde informatie de aparte flyer en de website
www.toneelacademie.nl.
• ToneelacaDemie • vrij entree (reserveren via
toneelacademie@hszuyd.nl of 043 3466690)
vrijdag 16 en zaterdag 17 september
Cappella Amsterdam © Marco Borggreve
23

24
muziek
muziektheater
theater en dans
film
liturgie
lezing/inleiding
expositie
09.00
10.00
10.15
11.30
12.00
13.00
13.15
13.30
13.45
14.00
14.15
14.30
14.45
15.00
15.15
15.30
15.45
16.00
16.15
16.30
16.45
17.00
17.15
17.30
17.45
18.00
18.15
18.30
18.45
19.00
19.15
19.30
19.45
20.00
20.15
20.30
20.45
21.00
21.15
21.30
21.45
22.00
22.15
22.30
22.45
23.00
23.15
23.30
23.45
00.00
donderdag 15 vrijdag 16
festivalOpening
Marcel Verheggen · orgel
Sint Servaasbasiliek 7
Currende o.l.v. Erik Van Nevel
Theater aan het Vrijthof 7
vertrek bus vanaf Theater a/h Vrijthof
Battistelli
Experimentum Mundi
Huistheater Opera Zuid
vertrek bus naar Theater a/h Vrijthof
7
festivalprelude
De Vreugde der Wet
Inleiding Hella Melkert Le Danze del Re David
Selexyz Dominicanen 5
Theater aan het Vrijthof 8 Theater aan het Vrijthof 7 Pickpocket (1959)
Robert Bresson · regie
Presentatie Der Limburgs Symfonie Orkest Nachtelijke Onzekerheden
studenten van Golem Liza Ferschtman · viool
3 Maastrichtse (1915) Copland, Bloch, Hindemith Lumière Cinema Maastricht 8
kunstopleidingen Theater aan het Vrijthof 8
Theater a/h Vrijthof 5 Toneelacademie 8
Lumière 5
Beethoven · Diabelli-variaties Schola Maastricht Joseph A Serious Man
Jan Michiels · piano Hans Heykers · dirigent in Egipte (2009)
Joel en
Sint Janskerk 9 Onze Lieve Vrouwebasiliek 9 Toneel- Ethan Coen
academie 9 · regie
Souzan Haddad Lumière 8
Keizerzaal Sint Servaasbasiliek 9
09.00
10.00
10.15
11.30
12.00
13.00
13.15
13.30
13.45
14.00
14.15
14.30
14.45
15.00
15.15
15.30
15.45
16.00
16.15
16.30
16.45
17.00
17.15
17.30
17.45
18.00
18.15
18.30
18.45
19.00
19.15
19.30
19.45
20.00
20.15
20.30
20.45
21.00
21.15
21.30
21.45
22.00
22.15
22.30
22.45
23.00
23.15
23.30
23.45
00.00

09.00
10.00
10.15
11.30
12.00
13.00
13.15
13.30
13.45
14.00
14.15
14.30
14.45
15.00
15.15
15.30
15.45
16.00
16.15
16.30
16.45
17.00
17.15
17.30
17.45
18.00
18.15
18.30
18.45
19.00
19.15
19.30
19.45
20.00
20.15
20.30
20.45
21.00
21.15
21.30
21.45
22.00
22.15
22.30
22.45
23.00
23.15
23.30
23.45
00.00
zaterdag 17 zondag 18 september 2011
Antoine Bodar presenteert
Echo van Eeuwigheid TahV 19
Hoogmis
Onze Lieve Vrouwebasiliek 19 Dienst
Sint Janskerk 19 Mis voor Ongelovigen
Participatie ‘In C’ - muziek- Hoogmis Jeroen d’Hoe · componist
verenigingen, Champ d’Action Sint Servaasbasiliek 19 Brouwerij De Ridder 19
Binnenstad 11
Le Danze del Re David Tweeluik Tweeluik Taharah · Galili
Theater aan het Vrijthof 11 Missae l’Homme armé (I) Missae l’Homme armé (II) Hal Stadhuis 19
The So-Called Laws of Nature Singer Pur Cantica Symphonia
Theater aan het Vrijthof 12 Kapel Zusters onder de Bogen 11 Kapel Zusters onder de Bogen 19
Nazarín (1959)
Luis Buñuel · regie
Collegium Ad Mosam Beati immaculati
Mendelssohn, Fasch, Hiller Schola Stralsundensis
Isaac, Non Papa, Di Lasso Taharah · Galili
vertrek bus naar Vaals
vanaf Theater aan het Vrijthof
Sint Martinuskerk 12 Onze Lieve Vrouwebasiliek 20
Lumière Cinema Maastricht 20
Hal Stadhuis 21
13 Hindemith · Ludus tonalis Adams · Shaker Loops Bach · Goldberg-variaties Rondleiding Jane Eyre
Kate Moore · No man’s land Ivo Janssen · piano Kryptos Quartet e.a. Benjamin Alard · clavecimbel ‘Extended (2011)
wereldpremière Drawing’ Cary
Abdij St. Benedictusberg, Vaals 13 Sint Janskerk 14 Theater aan het Vrijthof 21 Cellebroederskapel 21 Fukunaga
Vespers Bonnefanten 22 · regie
Abdij St. Benedictusberg, Vaals 13 The So-Called
vertrek bus naar Maastricht Angeli, Zingare e Scienziati Mis voor Ongelovigen Studium Chorale, Ken Gould, Laws of Nature Lumière Cinema
vanaf Abdij St. Benedictusberg The Royal Wind Music chazzan. Hochman · Cantate
Simchat Tora wereldpremière
Maastricht 21
13 Ursulinenkapel 14 Brouwerij De Ridder 14 Theresiakerk 22
Bach · Goldberg-variaties
Benjamin Alard · clavecimbel
Inleiding Clemens Romijn Taharah · Galili wereldpremière
Theater aan het Vrijthof 15
Habemus Papam (2011)
Hal Stadhuis 15 Cellebroederskapel 22
Nanni Moretti · regie slOtCOnCert
Conti · Isacco figura del Joseph Cappella Amsterdam
Redentore in Egipte o.l.v. Klaas Stok
Les Muffatti Taharah · Galili Schütz · Schwanengesang
o.l.v. Peter Van Heyghen
Lumière Cinema Maastricht
Toneel- Hal Stadhuis
15 academie 15
17
nederlandse première Sint Martinuskerk 22
Moses und Aron (1975) Nachtelijke
Theater aan het Vrijthof 16 Jean-Marie Straub Onzekeren
Danièle Huillet · regie heden
Toneelacademie
17 Mis voor
Ongelovigen
Souzan Haddad Lumière Cinema Maastricht 17 Brouwerij
De Ridder 17
Keizerzaal Sint Servaasbasiliek 17
09.00
10.00
10.15
11.30
12.00
13.00
13.15
13.30
13.45
14.00
14.15
14.30
14.45
15.00
15.15
15.30
15.45
16.00
16.15
16.30
16.45
17.00
17.15
17.30
17.45
18.00
18.15
18.30
18.45
19.00
19.15
19.30
19.45
20.00
20.15
20.30
20.45
21.00
21.15
21.30
21.45
22.00
22.15
22.30
22.45
23.00
23.15
23.30 25

praktische informatie
Kaartverkoop en reserveringen
De kaartverkoop start dinsdag 12 juli 2011.
Kaarten zijn 24 uur per dag verkrijgbaar via
• www.musicasacramaastricht.nl
• www.theateraanhetvrijthof.nl
of bij de centrale festivalkassa uitbalie theater
aan het vrijthof, dinsdag t/m zaterdag 12-18 uur;
telefonisch van 13-18 uur via 043 350 5555.
De UITbalie is gesloten van 15 juli t/m 15 augustus.
Voor films in Lumière Cinema Maastricht en rondleiding
Bonnefantenmuseum zijn kaarten tot 1 uur
voor aanvang verkrijgbaar bij de UITbalie (daarna
ter plaatse).
Voor voorstellingen met vrij entree kunnen geen
kaarten worden gereserveerd (vol is vol), behalve
voor voorstellingen in Toneelacademie (reserveren
via toneelacademie@hszuyd.nl of 043 3466690).
dinervouchers
Vrijdag 16 en zaterdag 17 september serveert het
Theatercafé tussen 18.00 en 20.00 uur een lichte
maaltijd (soep/salade en 2 broodjes) à € 7,50;
vouchers zijn verkrijgbaar aan de UITbalie of online.
26
Busvervoer
Bij de voorstellingen Experimentum Mundi (Huistheater
Opera Zuid, zie p.7) en No man’s land (Abdij
Sint Benedictusberg Vaals, zie p.13) is busvervoer
voorzien vanaf het Theater aan het Vrijthof (inbegrepen
in de entreeprijs). Na afloop van deze voorstellingen
brengt de bus u terug naar het Theater.
• Geen toegang na aanvang concert of voorstelling.
• Enkele locaties hebben een beperkte capaciteit.
• Niet alle locaties zijn rolstoeltoegankelijk.
• Eindtijden zijn bij benadering.
• Wijzigingen voorbehouden.
• Tijdens voorstellingen dienen mobiele telefoons
uitgeschakeld te zijn.
• Het maken van foto’s en video- of geluidsopnamen
op welke wijze dan ook is niet toegestaan.
programmatoelichtingen
Programmatoelichtingen kunnen vanaf 10 septem-
ber 2011 gedownload worden via de festivalwebsite.
Musica Sacra Maastricht verspreidt tevens, zolang
de voorraad strekt, gratis programmatoelichtingen
bij de concerten en activiteiten. De integrale
festivalmap met alle programmatoelichtingen is
verkrijgbaar aan de UITbalie voor € 10.
vrienden van Musica sacra Maastricht
Voor een bijdrage vanaf € 30 geniet u als Vriend
van Musica Sacra Maastricht vele voordelen.
Zie www.musicasacramaastricht.nl voor informatie
en aanmelden.
KrO-leden
KRO-leden genieten een korting van 20% op de
entreeprijs van de drie avondconcerten met aanvangstijd
20.00 uur, zie www.kro.nl/leden voor
meer informatie.
Colofon
Coproducenten
Musica Sacra Maastricht is een coproductie van de
Stichting Musica Sacra Maastricht, Theater aan het
Vrijthof Maastricht en KRO Radio4.
Mediapartners
KRO, Zuiderlucht, RTV Maastricht, L1 Radio en
Televisie en Dagblad De Limburger (media Groep
Limburg). De KRO maakt concertopnamen voor
uitzending op Radio 4.

samenwerkingspartners
Lumière Cinema Maastricht, Selexyz Dominicanen,
Conservatorium Maastricht, Academie Beeldende
Kunsten Maastricht, Toneelacademie Maastricht,
Toute Maastricht, Maastricht VIA 2018, Opera Zuid,
Limburgs Symfonie Orkest, Intro in situ, Bonnefantenmuseum,
Studium Chorale, RKK, Dr. Fons
Kurris, Ds. Joen Drost, Dom Adrianus Lenglet, RTV
Maastricht, alle deelnemende muziekverenigingen
(Participatieproject ‘In C’) en locaties.
Ondersteuning
Musica Sacra Maastricht 2011 dankt het Fonds
Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente
Maastricht, Theater aan het Vrijthof, KRO Radio4,
Fonds voor Cultuurparticipatie, Stichting Elisabeth
Strouven, Maastricht VIA 2018, RKK, Stichting
Kanunnik Salden Nieuwenhof, de Vrienden van
Musica Sacra Maastricht, Limburgs Festival Platform,
Zuiderlucht, RTV Maastricht, VVV Maastricht en
Cultuurzomer, L1 Radio en Televisie en Dagblad
De Limburger (Media Groep Limburg) voor de
financiële en promotionele ondersteuning.
deadline festivalbrochure
15 juni 2011
Comité van aanbeveling
Mw. C. D’haen †, dichteres, biografe Guido
Gezelle, Prijs der Nederlandse Letteren 1992
Prof. Drs. G. Cerfontaine,
voormalig President & CEO Schiphol Group
Kardinaal G. Danneels, Aartsbisschop emeritus
van Mechelen-Brussel
Dr. J. Linden, oud-Oberbürgermeister Stadt Aachen,
voorzitter Raad van Toezicht Stichting Culturele
Hoofdstad Maastricht 2018
Mw. W. Sorgdrager, lid Raad van State,
oud-voorzitter Raad voor Cultuur
Dhr. J. Thielemans, voorzitter Sectorraad Kunsten
en Erfgoed Vlaamse Gemeenschap
Mw. H. d’Ancona, oud-minister van Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur
Drs. A.G.F. Boersma, oud-voorzitter Amsterdamse
Kunstraad en Sweelinck Conservatorium
Prof. F.C. de Ruiter, directeur Academie der Kunsten
Universiteit Leiden en lid College van Bestuur
Stichting Hogeschool der Kunsten Den Haag
volgende editie Musica sacra Maastricht
7 t/m 9 september 2012
festivalteam
festivaldirectie Jacques Giesen en Hugo Haeghens
programmacommissie Jacques Giesen, Hugo
Haeghens, Stijn Boeve en Fons Dejong (Theater
aan het Vrijthof), Russell Postema, Sylvester
Beelaert (KRO) en Jos Leussink (hors catégorie)
projectleiding en fondsenwerving Stijn Boeve
Marketing en publiciteit Edmée Janssen
productie Peter Noten
Basisontwerp Dorine Verharen bNO
redactie en vormgeving Philip Leussink
uitbalie Hanneke Roymans
techniek Peter Vanhex
facilitair Roel Schoenmaeckers en Claire Dullens
financiën Jos Spauwen en Joyce Paquay
Bestuur
De heren Jean Jacobs, Mr. Eddy Klomp en Bas Huijser
Contact
Stichting Musica Sacra Maastricht
Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht
info@musicasacramaastricht.nl
www.musicasacramaastricht.nl
druk Andi Druk, Maastricht-Airport
27

28
Huistheater
Opera Zuid
ursulinenkapel
• •
Cellebroederskapel
theresiakerk
• selexyz
Brouwerij
de ridder •
Adressen
• Abdij Sint Benedictusberg (Mamelis) Vaals (niet op de kaart) **
• Bonnefantenmuseum, Avenue Ceramique 250
• Brouwerij De Ridder, Oeverwal
• Cellebroederskapel, Cellebroedersstraat
• Huistheater Opera Zuid, Malpertuisplein **
• Kapel Zusters onder de Bogen, Sint Servaasklooster 14
• Keizerzaal Sint Servaasbasiliek, Henric van Veldekenplein *
(niet toegankelijk voor mindervaliden)
• Lumière Cinema Maastricht, Bogaardenstraat 40b *
• Onze Lieve Vrouwebasiliek, Onze Lieve Vrouweplein 7
• Selexyz Dominicanen, Dominicanerkerkstraat 1
• Sint Janskerk, Henric van Veldekenplein
• Sint Martinuskerk, Rechtstraat 7
• Sint Servaasbasiliek, Keizer Karelplein 5
• Stadhuis, Markt
• Theater aan het Vrijthof, Vrijthof 47
• Theresiakerk, Theresiaplein 8
• Toneelacademie, Lenculenstraat 31-33
• Ursulinenkapel, ingang via Capucijnenstraat
Bonnefanten
museum
* locaties met een beperkte bezoekerscapaciteit
** entreebewijs geeft recht op busvervoer Theater aan het Vrijthof - concertlocatie v.v.
www.musicasacramaastricht.nl • UITbalie 043 3505555