pdf 1,5MB - Vlaams Bouwmeester

R I J S H E R G
I K /H E R B E S
I N G •P R I J S
H E E R 2 0 0 5
S P U B L I E
I M T E • P R I
N S T I N O P
H T • P R I J S
S C H A P • P
I N F R A S T
U U R • P R I

P R I J S
B O U W H E E R 2 0 0 5

0 5 / Doelstelling & Situering
0 7 / Intervieuw Smets
CATEGORIE NIEUWBOUW
1 0 / Intervieuw laureaat Nieuwbouw & definitie
1 2 / Gemeentebestuur Antwerpen // Gezondheidshuis prostitutie Antwerpen / Antwerpen
1 4 / C.V. Zonnige Kempen – sociale huisvestingsmaatschappij // Sint Antoniuspleintje / Westerlo
1 6 / Ministerie Vlaamse Gemeenschap – Afdeling Gebouwen // Uitbreiding Waterbouwkundig Labo / Borge
1 8 / Vlaamse Milieumaatschappij // Kantoorgebouw Vlaamse Milieumaatschappij / Aalst
2 0 / V.Z.W. Huize Monnikenheide // Huis aan de Voorne/Huis aan de kerk / Zoersel
CATEGORIE HERGEBRUIK/HERBESTEMMING
2 2 / Interview laureaat Hergebruik/Herbestemming & definitie
2 4 / Gemeentebestuur Kortrijk // Nieuw stadhuis / Kortrijk
2 6 / Gemeentebestuur Antwerpen // Permeke-site / Antwerpen
2 8 / Gemeentebestuur Hooglede // Verbouwen van fabrieksgebouw tot leslokalen voor muziek- en tekena
3 0 / V.Z.W. Huize Monnikenheide // Domein Monnikenheide / Zoersel
3 2 / Ministerie Vlaamse Gemeenschap – Afdeling Gebouwen // Alden Biezen, overkoepeling van de kastee
CATEGORIE PUBLIEKE RUIMTE
3 4 / Interview laureaat Publieke Ruimte & definitie
3 6 / Gemeentebestuur Sint-Niklaas // Margarethaplan – Stationsplein / Sint-Niklaas
3 8 / Gemeentebestuur Deerlijk // Het nieuwe gemeentehuis / Deerlijk
4 0 / Gemeentebestuur staden // Herinrichting Dorpsstraat en J. Dewindeplein / Staden – Westrozebeke
4 2 / Gemeentebestuur Knokke-Heist // Rubensplein – Kunst in opdracht ‘Lemuren’ / Knokke-Heist
4 4 / Gemeentebestuur Wetteren – NMBS – De Lijn // Herinrichting stationsomgeving / Wetteren
CATEGORIE KUNST IN OPDRACHT
4 6 / Interview laureaat Kunst in Opdracht & definitie
4 8 / Gemeentebestuur Knokke-Heist // Rubensplein – Kunst in opdracht ‘Lemuren’ / Knokke-Heist
5 0 / Gemeentebestuur Sint-Niklaas // Stationsplein – Kunst in opdracht ‘Projections – Triptyque’ / Sint-Ni
5 2 / Vlaamse Milieumaatschappij // Kantoorgebouw Vlaamse Milieumaatschappij / Aalst
CATEGORIE LANDSCHAP
5 4 / Uit het verslag van de jury & definitie
CATEGORIE INFRASTRUCTUUR
5 6 / Interview laureaat Infrastructuur & definitie
5 8 / Gemeentebestuur Wetteren – NMBS – De Lijn // Wetteren herinrichting stationsomgeving / Wetteren
CATEGORIE GEÏNTEGREERDE OPDRACHT
6 0 / Interview laureaat Geïntegreerde opdracht & definitie
6 2 / Vlaamse Milieu Maatschappij // Kantoorgebouw Vlaamse Milieu Maatschappij / Aalst

Juryleden (van links naar rechts):
Pierre Hebbelinck
Jan Moens
Cilly Jansen
Dirk Jaspaert?
Jo Lefebure
Rob Timmermans
Paul Deroose
Kurt Herregodts
Geert Bruloot
Antoinette Timmermans
Jan Strubbe
Jan Bruggeman
Els Nulens
Rob Cuyvers
Roel Verhaeren
Edith Doove
Philippe Van Wesenbeeck
Pieternel Vermoortel (TOPOS)
Joris Scheers
Mat Steyvers (TOPOS)
Edwin De Ceukelaire (team Vlaams Bouwmeester)
De Vlaamse Bouwmeester wil de aanjager zijn van een stedenbouwkundig,
landschappelijk en architecturaal kwaliteitsbeleid voor overheidsopdrachten.
De rol van publieke opdrachtgever is hierbij het begin en eindpunt van
kwaliteit. De ‘Prijs Bouwheer’ wil een erkenning geven aan de goede
opdrachtgever van overheidsprojecten.
De ‘Prijs Bouwheer’ uitgereikt door de Vlaamse Regering is een tweejaarlijks
initiatief van de Vlaamse Bouwmeester, georganiseerd in samenwerking met
de Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning (VRP). De Prijs is aan zijn
tweede editie toe. Deze oproep wil zowel nieuwe als gevestigde bouwheren
uit de publieke sector uitnodigen om aan de ‘Prijs Bouwheer 2005’ deel te
nemen en om na te denken over een kwaliteitsvol bouwbeleid.
De verschillende overheden (gemeenten en provincies, OCMW’s, het Ministerie
van de Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse gemeenschapscommissies in
Brussel) en de semi-openbare instellingen die een projectsubsidie van minstens
60% genieten (intercommunales, sociale huisvestingsmaatschappijen…) kunnen
zich met een of meerdere bouwprojecten kandidaat stellen.
Bouwheren kunnen recente projecten indienen in één of meerdere categorieën:
nieuwbouw, hergebruik en herbestemming, publiek ruimte, kunst in opdracht,
landschap, infrastructuur, internationaal project. De jury nomineert en
bekroont voor elke categorie én voor de geïntegreerde opdracht. Voor de
geïntegreerde opdracht kunnen de bouwheren niet rechtstreeks indienen.
De jury kiest de nominaties en de laureaat ervan op basis van de kandidaturen
binnen de zeven categorieën. Projecten die minimum drie categorieën op
een zinvolle manier integreren, komen voor deze erkenning in aanmerking.
De jury beoordeelt elk project op basis van drie gelijkwaardige criteria:
de opdracht, het proces en het resultaat.

Marcel Smets: ‘Je moet afkomen
met een voorstel van hoog niveau
en je moet dat door interactie
nog beter maken.’
Een derde van de gemeentebesturen gaat voor openbare bouwprojecten al in zee
met het team van de Vlaamse bouwmeester. De beste werden bekroond. Zij hebb
een voorbeeldfunctie: ‘Want een goed bouwproject heeft een goede architect nod
maar vooral een goede bouwheer,’ aldus Vlaams bouwmeester Marcel Smets.
‘Bij een goed project voelt iedereen de magie. Die ontstaat in de interactie
en openheid vanaf het moment dat een goede architect en een goede
bouwheer elkaar vinden.’ Aan het woord is de tweede Vlaamse bouwmeester
Marcel Smets, net voor de lauwering van de beste Vlaamse publieke
bouwheer eind oktober. ‘We willen openbare bouwheren huldigen omdat
ze laten zien dat ze weten wat ze willen en omdat ze a priori bereid zijn
tot een experiment, terwijl ze belang hechten aan de waarden van vandaag
zoals duurzaamheid en multiculturaliteit,’ zegt hij met grote nadruk.
Helpen de bekroonde projecten Vlaanderen mooier te maken? Marcel
Smets: ‘Dat wil ik absoluut beklemtonen.’ In het vergaderzaaltje in het
Vlaamse Parlement zit naast Marcel Smets ook Geert Bourgeois, als
voogdijminister van de Vlaamse bouwmeester én als verantwoordelijk
minister voor de huisvesting van de Vlaamse ambtenaren. Volgens
Bourgeois zijn wij, Vlamingen, veel te bescheiden. ‘Natuurlijk kan alles
beter en we hoeven niet chauvinistisch te worden. Maar op dit moment
werkt een derde van alle Vlaamse gemeentebesturen voor publieke
bouwprojecten samen met de Vlaamse bouwmeester en zijn team. Deze
besturen zijn een voorbeeld voor de anderen. Wat nu wordt bekroond is
van grote klasse. Deze bekroningen moeten verder uitgedragen worden.’
Marcel Smets bevestigt dit: ‘In Vlaanderen hebben we de neiging niet op
het voorplan te treden. Het wordt stilaan tijd dat we erkennen dat we
waardevol bezig zijn. Deze prijs is een voorbeeld, wie hem krijgt motiveert
de anderen. We moeten afleren onszelf naar beneden te halen. Bij de
ingestuurde projecten was maar één buitenlandse architect betrokken.
Onze Vlaamse architecten behoren tot de wereldtop.’
Weinig belangstelling
Toch hebben maar weinig besturen hun kandidatuur ingediend, op de
prijsuitreiking met exquise receptie is er bitter weinig persaandacht.
Dat laatste is ook te wijten aan de nationale staking. Bovendien is de
prijs jong, hij wordt nog maar voor de tweede keer uitgeloofd. Volgens

landschappelijke weefsel.’
Marcel Smets mag de inhoud van de prijs ook iets meer zijn dan een
juweel en de deelname aan een architecturale studiereis: ‘Ik weet wel
dat een geldprijs iets is als subsidie achteraf, maar de prijs moet goed de
waardering uitdrukken. De architecten zien al wel het nut in van de prijs,
daarom dienden vooral architecten hun project in en niet de bouwheer.’
In het juryverslag valt op dat er geen enkel landschappelijk project werd
ingediend. Smets: ‘Toch lopen er projecten bij de VLM die perfect kunnen
worden gelauwerd, maar ze werden niet ingediend.’ Bourgeois: ‘Net zoals
bij particulieren denkt de publieke bouwheer pas aan de tuin wanneer het
bouwwerk af is. Ik pleit voor een globaal plan van tevoren, zodat het
gebouw past in het landschappelijke weefsel.’ Smets: ‘Er zijn heus wel
sterke ontwerpers. Hopelijk dienen zij over twee jaar wel projecten in.’
Inbedding
De eerste Vlaamse bouwmeester Bob Van Reeth hechtte veel belang
aan de projectdefinitie, zijn opvolger Smets huldigt hetzelfde princiep:
‘Er bestaat geen goed bouwwerk als je van tevoren niet weet wat je wilt.
Je kunt beter wat meer tijd in je voortraject steken.’ In het juryrapport
valt bovendien ook het belang aan maatschappelijke inbedding van elk
project op. Volgens Smets bestaat een goed project bij de gratie van de
ondersteuning door de omgeving. ‘De mensen die er vlakbij wonen,
moeten een bijdrage hebben kunnen leveren. Ik zeg niet dat een bouwheer
absoluut alle inspraakprocedures moet doorlopen, maar het helpt
wel. Ik pleit zeker niet voor referenda waarin mensen pro of contra
kunnen stemmen. Ik ben voor een leerproces. Je moet afkomen met
een voorstel van hoog niveau en je moet dat door interactie nog beter
maken. Hoe je dat organiseert, hangt af van het project en van de
schaal. De essentie is dat je mensen als intelligent beschouwt en dat je
serieus rekening houdt met hun bijdrage. Je moet ze niet naar de mond
praten maar je moet ze ook niet willen opvoeden. In planningsprocessen
moet je weten wat er in de gemeenschap leeft. In een concreet project
proberen de architect en de bouwheer daar eerder informeel achter te
komen. De ontwikkeling van een bouwproject is niet de uitvoering van
een politiek programma waar je per definitie aan een consensus werkt.
Zo kom je niet tot een goed project. Maar een architect houdt wel de
hele tijd rekening met de haalbaarheid. Daar hecht ik veel belang aan.’
Projecten waarbij bevriende architecten de opdracht krijgen, werken
niet. Het systeem van de Open Oproep begint zijn vruchten af te werpen.
Kan kunst de wereld redden?
Voor de categorie Kunst in Opdracht waren weinig kandidaten.
Winnaar werd het Rubensplein in Knokke, een mooi voorbeeld van hoe
het wel kan. ‘Voor de gebouwen van de Vlaamse overheid geldt de eenprocentregeling.
Eén procent van de bouwkosten gaat naar kunst. Voor
de lokale overheden geldt deze regel niet,’ zegt Bourgeois. ‘En wanneer
de Vlaming een huis bouwt, denkt hij eerst niet aan de tuin, maar pas na
de bloemen en de bomen komt er ruimte voor kunst.’
Marcel Smets is heel bedachtzaam: ‘Er is nog een lange weg af te leggen.
Mensen zijn bang dat kunst highbrow en duur is, ze vragen zich af of er
geen grotere behoeften zijn. Het gaat om het nadenken over wat je hier
op de wereld doet, over het interpreteren. Kunst kan beter worden als ze
tijdens het ontwerpproces geïntegreerd wordt. Een mooi voorbeeld zie je
ook in het provinciegebouw van Vlaams-Brabant waar je in een verlichte
band in 73 talen welkom wordt geheten. Iedereen is erdoor getroffen.
Ik ben iemand, dat is de boodschap. Maar het duurt lang voor je een
taal tegenkomt die je zelf verstaat.’
Volgens hem is er nog een omslag nodig, die gestimuleerd kan worden
door prijzen. Smets: ‘Op termijn zal dit ook effect hebben op de private
bouwheren, op grote instellingen en ondernemingen. Het proces is al
bezig, maar de overheid moet het voorbeeld geven.’ Bourgeois knikt:
‘Vlaanderen wordt mooier. We zijn eraan bezig.’
Bron: interview VVSG met Marcel Smets door Marlies van Bouwel
Marcel Smets: ‘De ontwikkeling van

iuscincin hent nis at veniam, quisi tie dipsum vel duis exer senim ex etuer augiam, verci
ui ea faccumm odolortie tie digna faccum iure dolum ea feuguerostie ming eros aliqui
iusto od tat adionsed elent autpatem quam, vel irilit eugiamet, sit pratem ipsusto ero
dolut lut adit utpat, suscidui bla facilis cidunt am vullaore corem non henibh eugiat,
ipsumsandre feui tatet utpat il eniam, quat. Ut wissecte ex et, quam, quisl euis ni.
riusto od tat adionsed elent autpatem quam, vel irilit
eugiamet, sit pratem ipsusto ero diamet, sum
Dolorer in vero commolobor il ing el ut vulla faccummolor sum qui bla
alit la feumsandit iurerilis dolorem velenim essenisi bla at, cor ipit
iriurercil ut aliquatue feugait nonsed delesequat velit dunt dolor si
tincilis nostisit la ad tat. Lorperostin henit prat iustrud eugue dolore
vent la faccum iril utem vel eum vercipit nibh elenisi ex ea consequat.
Ommod essit laore mincinisim iurem vendreet doloboreet erostinci bla
facidunt wissis nim zzrit, quat, sisci bla conum quatis nonsendre con
henisim venit alisci blandigna commy nos augait utpatisit diatuer aute
et lum er ad er alit wisim volor suscing elenim zzrit nismolore mincil er
sis nim eliquatio del in henim quam volor sed essequat adit vel doloreratem
vel ute euis et, vulla alit nit luptat wisim amcommodiam, vero do
eum ad magnim exero odolortie conum et in ex enim volortio dolore
digniam zzrilit ipit am, consequam atet wissequisit prat. Ut wisi tet,
susci tet voleseq uipisci niscipsumsan ex eu feuisisl duipsuscil ip eu
faccum velit iriustion utatinci te tio dit esto commodip ercil do dolobore
te diam, consequip etue tincipsum at num incin velessed tet vullaortin
et ulla facipsu stincid uipisl delis acin henis dolut am irit wis aliquis ad
eugiamet ullandignibh ex elit praesto eros nim dunt alit wis nit nullut
luptat essisci liquisim zzriusc inciduip eugait nos adignim zzriliquisi et
nulputat, quat, si.
Volorpe rostis alit pratinim ipsusci pismodolor at la atio odo odolent nisl
iliquat luptatio diam nim in henibh ea facipis cidunt velit wis num enim
ing ese molor sis nisim voloreet, ver se dolor am niam vulla feugiat. Ut
eraesectem quat inis eumsan et praesto euisi.
Borper incil ing ex elenit velit veriure mincipisi. Ent il irit lam do ex et ut
alissecte consecte do core mod elessed magna augiatem zzriurem iril
in verit, quisl ex elismod olobor irit la facil irit lore etum inisl ilit luptatum
etumsandrem dolore tet do diamet nummod min vel eumsan heniam
elisl do er sim et, veliquis ex enisl er irit am nit nit, commod dunt
dolore eugiam ipit praestrud dunt wis at laore facip et, conulla feum
veliquam, sequissim vullametum vero do consequat adionequat, vulputetue
moloborer il ing el ut vulla sendiamet ullaorerat lut veniam volorem
inci tatummolor.
Liquis del iriuscincin hent nis at veniam, quisi tie dipsum vel duis exer
senim ex etuer augiam, verci euis nulla feui ea faccumm odolortie tie
digna faccum iure dolum ea feuguerostie ming eros aliqui tis dolorpe
tem ipsusto ero diamet, sum dolut lut adit utpat, suscidui bla facilis
cidunt am vullaore corem non henibh eugiat, venibh ex el ipsumsandre
feui tatet utpat il eniam, quat. Ut wissecte ex et, quam, quisl euis nis
dolorer in vero commolobor il ing el ut vulla faccummolor sum qui bla
alit la feumsandit iurerilis dolorem velenim essenisi bla at, cor ipit iriurercil
ut aliquatue feugait nonsed delesequat velit dunt dolor si tincilis
nostisit la ad tat. Lorperostin henit prat iustrud eugue dolore vent la
faccum iril utem vel eum vercipit nibh elenisi ex ea consequat. Ommod
essit laore mincinisim iurem vendreet doloboreet erostinci bla facidunt
wissis nim zzrit, quat, sisci bla conum quatis nonsendre con henisim
venit alisci blandigna commy nos augait utpatisit diatuer aute et lum er
ad er alit wisim volor suscing elenim zzrit nismolore mincil er sis nim
eliquatio del in henim quam volor sed essequat adit vel doloreratem vel
ute euis et, vulla alit nit luptat wisim amcomdiam, vero do eum ad magnim
exero odolortie conum et in ex enim volortio dolore digniam zzrilit
ipit am, consequam atet wissequisit prat. Ut wisi tet, susci tet voleseq
uipisci niscipsumsan ex eu feuisisl duipsuscil ip eu faccum velit iriustion
utatinci te tio dit esto commodip ercil do dolobore te diam, consequip
etue tincipsum at num incin velessed tet vullaortin et ulla facipsu
stincid uipisl delis acin henis dolut am irit wis aliquis ad eugiamet
ullandignibh ex elit praesto eros nim dunt alit wis nit nullut luptat
essisci liquisim zzriusc inciduip eugait nos adignim zzriliquisi et nulputat,
quat, si. Evenit alisci blandigna commy nos augait utpatisit diatuer
aute et lum er ad er alit wisim volor suscing elenim zzrit nismolore
mincil er sis nim eliquatio del in henim quam volor sed essequat adit
vel doloreratem vel ute euis et, vulla alit nit luptat wisim amcomdiam,
vero do eum ad magnim exero odolortie conum et in ex enim volortio
dolore digniam zzrilit ipit am, consequam atet wissequisit prat. Ut wisi
tet, susci tet voleseq uipisci niscipsumsan ex eu feuisisl duipsuscil ip eu
faccum velit iriustion utatinci te tio dit esto commodip ercil do dolobore
te diam, consequip etue tincipsum at num incin velessed tet vullaortin
et ulla facipsu stincid uipisl delis acin henis dolut am irit wis aliquis ad
eugiamet ullandignibh ex elit praesto eros nim dunt alit wis nit nullut
luptat essisci liquisim zzriusc inciduip eugait nos adignim zzriliquisi et
nulputat, quat, si. Aullandignibh ex elit praesto eros nim dunt alit wis nit
nullut luptat essisci liquisim zzriusc inciduip eugait nos adignim zzrili-
De bouwheer le
en stimuleert e
antwoorden ka
vragen van van
resultaat van e
leemtes, behoe
in een bepaald
context. De bo
ontwikkelt een
ambitie – resul
De pré-adviesju
de Prijs Bouwhe
elke inzending b
proces / resulta
– Innovatie/stra
procesopvolg
– Maatschappe
ale karakter,.
– Complexiteit
aantal actore
– (politieke) mo
niet-evidente

Antwerpen
g Nieuwbouwproject in de Antwerpse rosse buurt ingeplant als
uitvalsbasis en huisvesting voor het project gezondheidszorg
en hulpverlening ten aanzien van prostituees en als sterke
baken in een weinig gestructureerd gebied.
Multiprofessionele architectenvennootschap bvba, Antwerpen
– Stad Antwerpen / stadsontwikkeling / patrimonium
– Stad Antwerpen / sociale zaken / prostitutiebeleid
– VZW Ghépro, Antwerpen
– Bureau Bouwtechniek, werfopvolging, Antwerpen
– NV Bouwbedrijf VMG-DE COCK, aannemener, Sint-Niklaas
Opening juni 2005
1. Herstel verbinding binnenstad
2. Toeristisch ruienproject
3. Atelierbeleid
4. Wervend programma
5. Heraanleg woonstraten
6. Woonwijzer + renovatiecontracten
7. Ontmoetingscentrum
8. Renovatie raamprostitutiepanden
9. Heraanleg prostitutiestraten
10. Politieantenne
11. Gezondheidshuis
12. Krottenbeleid
13. Bouwblokproject Barreiro
14. Stadsproject Falconplein-zeemanshuis
15. Private initiatieven

nige Kempen – sociale huisvestingsmaatschappij
ONIUSPLEINTJE / westerlo
E N I E U W B O U W
Westerlo
g Sociaal huisvestingsproject van 13 woningen gebaseerd op de
principes van ecologisch bouwen in een deelkern van Westerlo.
Eduard Maes, Westerlo
– Studiebureau Carlier, studie omgeving, Westerlo
– Vlaamse HuisvestingsMaatschappij, Brussel
– AGI, Brussel
april 2005

Borgerhout
g Uitbreiding van de administratieve gebouwen van het Waterbouwkundig Labo middels een
hangbrug die fungeert als circulatiepatroon, vergaderzaal en een kunstwerk integreert.
BOB 361 Architecten, Brussel
– Waterbouwkundig Labo, Frank Mostaert, Afdelingshoofd, Burgerhout
– Afdeling gebouwen, Jan Severyns, leidend ambtenaar, ROHM Antwerpen
midden 2004

Milieumaatschappij
GEBOUW VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ / aalst
E N I E U W B O U W
Aalst
g Vestiging van nieuw kantoor VMM en afstemming van nieuwe
en vroegere functies in een omvangrijk binnengebied:
nieuw kantoorgebouw als standaard van duurzaam wonen,
restauratie van voormalige pastorij, behoud en omarming
van vroegere tuin, afstemming en ontwikkeling publiek
domein, integratie van een kunstwerk.
De Smet Vermeulen architecten bvba, Gent
– Lemco bvba, ingenieur stabiliteit, Aalst
– Moens Engineering, ingenieur technische uitrusting, Lede
– Patrick Van Caeckenberg, kunstnaar, Sint-Kornelis

g
Zoersel
Huis aan de Voorne: Huiswerk architecten, Antwerpen
Huis aan de kerk: Johan De Coster, Antwerpen
Huis aan de Voorne
– Newton / Bart Velleman / ingenieur stabiliteit, Antwerpen
– Dillen, aannemer, Balen
Huis aan de kerk
– Newton / Bart Velleman / ingenieur stabiliteit, Antwerpen
– Abesco / Bruno Gebruers / veiligheidscoördinator, Tienen
– Noordbouw / André Horemans / aannemer, Herentals
Huis aan de Voorne juni 2002
Huis aan de kerk maart 2005

De bouwheer s
gebouwen en ta
en/of herbeste
het om de toew
we functie aan
bruik staat de d
ven centraal. D
teiten van het g
de huidige en to
proces dat de o
kracht en funct
De pré-adviesju
De bouwheer sc
gebouwen en ta
en/of herbestem
stemming staat
gegeven centra
kwaliteiten van
voor de huidige
een proces dat
kracht en funct
voor de toekom
toekomst over
– behoud – ma
de drager van h

ebestuur kortrijk
adhuis / kortrijk
E R G E B R U I K / H E R B E S T E M M I N G
Kortrijk
g Omvorming van een voormalig bankgebouw – palend aan het
bestaande historische stadhuis – tot stedelijk administratief
centrum.
NOA architectenbureau
Extern adviesbureau (nam niet vermeld)
in gebruik op 1 januari 2004

Antwerpen
g Herbestemming van jarenlang leegstaande Fordgarage ‘Permeke’ tot een site die verschillende
gemeenschapsfuncties clustert: centrale openbare bibliotheek, sociale diensten
van stad en district, vergaderruimtes, verwijssite voor ondernemers, grand-café/dienst
voor geleide stadsbezoeken… Realisatie binnen masterplan voor de stationsomgeving)
Stramien bvba
– Stad Antwerpen / Cultuur, sport en recreatie / Jan Van Vaeren bergh, bestuurscoördinator
Permeke
– Stad Antwerpen / Stadsontwikkeling / Planningscel / Dries Willems, coördinator planningscel
– Stad Antwerpen / stadsontwikkeling / openbaar domein / Johan Pieraerts, consulent
architectuur
– Stad Antwerpen / Patrimoniumonderhoud / Studiedienst / Inneke Van Couteren, consulent
architectuur
– Stad Antwerpen / Marketing en communicatie / Pierre De Strycker, bedrijfsdirecteur
– Stad Antwerpen / Sociale Zaken / Marjan Knockaert, bedrijfsdirecteur
– Stad Antwerpen / Districts- en loketwerking / Paul van Steenvoort, waarnemend
bedrijfsdirecteur
– NOA / Dominique Peirs, coördinator bedrijvencentrum NOA, Antwerpen
– Stad Antwerpen / Veiligheid / Tom Meeuws, waarnemend bedrijfsdirecteur
– Bureau Bouwtechniek bvba / Jan Moens, Antwerpen
– Spec / Bruno Smis, zaakvoerder, Borgerhout
– Compagnie en Leyder, Goele leyder, Deurne
opening complex april 2005; wintertuin najaar 2005/voorjaar 2006; kunstwerk najaar
2005/voorjaar 2006

ebestuur hooglede
en van fabrieksgebouw tot leslokalen voor muziek-
nacademie / hooglede
H E R G E B R U I K / H E R B E S T E M M I N G
Hooglede
g Verbouwen van voormalig fabrieksgebouw en opslagplaats in de
dorpskern tot leslokalen voor muziek- en tekenacademie
Bert Deckmyn (gemeentelijke dienst)
Uitvoering in eigen beheer, behoudens beperkte partiële uitbestedingen
Opening september 2005

ize Monnikenheide
onnikenheide / zoersel
E R G E B R U I K / H E R B E S T E M M I N G
Zoersel
g Herwerking van 30 jaar oude gebouwen/voorzieningen voor
mensen met een handicap tot een nieuwe eigenzinnige
infrastructuur.
Architectuurgroep Jo Peeters, Antwerpen
– Newton – Bart Velleman / ingenieur stabiliteit, Antwerpen
– IRS / Bruno Depré / ingenieur technieken, Kortenberg
– Abesco / Bruno Gebruers / veiligheidscoördinator, Tienen
– Van Roey / Bart Boeckx / aannemer, Rijkevorsel
gebruik sinds september 2003

H E R G E B R U I K / H E R B E S T E M M I N G
Bilzen-Rijkhoven
g Vergroting van de gebruiksmogelijkheden van de kasteelbinnenkoer door
een mobile overkoepeling met een geautomatiseerd paraplusysteem met
snelle bediening om te beschutten tegen weersomstandigheden.
Ney & Partners NV, Brussel
– Electro Onderneming NV / Karl Neyrinck / aannemer, Gullegem
– FPA NV / Paul Bleuzé / aannemer, Oudenaarde
in gebruikname 2003

De publieke ru
nissen: de pub
als voorwaarde
voor de omligg
een dialoog tot
van de publieke
in een nieuwe o
De kwaliteit va
bepaald door h
de ruimtelijke b
van die ruimte
De pré-adviesju
Bouwheer 2005
beoordeling het
van de volgende
– openbaar func
– (strategie tot)
– meenemen e
– collectief geh
– complexiteit e
– multifunction
– potenties ben
– informeel geb
– langdurigheid
– wanden / ran
– interferentie
– structurerend

Sint-Niklaas
g – Margarethaplan: strategisch project voor de ontwikkeling
van de Grote Markt en omgeving als kwalitatieve stedelijke
verblijfs- en ontmoetingsruimte
– Stationsplein: strategisch project voor het stationsplein op
basis van de verweving van verschillende deeloperaties,
binnen een PPS-samenwerkingsband van Stad, NMBS,
De Lijn en twee private partners met het stadsbestuur
als initiatiefnemer en regisseur.
Margarethaplan / Cepezed
Stationsplein / Cepezed
Margarethaplan
– Dexia Bank / Francis De Wilde, Marc Wauters / Brussel
– Starke Diekstra, Sint-Niklaas Stationsplein
– NMBS / Paul Martens / General Manager Patrimonium
NMBS, Brussel
– De Lijn / Albin Van Walle / Afdelingshoofd investeringen
en infrastructuur, Mechelen
– Wilma Project Developmen / Frank As-driaensen /
projectontwikkelaar, Antwerpen
– Lesure develoment Sint / Niklaas
– Olivier Bherman, projectverantwoordelijke, Wilrijk
– NV Euro Immo Star / Herwig Persoons / Brussel
Margarethaplan voltooiing maart 2005
Stationsplein voltooiing mei 2004

ebestuur Deerlijk
we gemeentehuis / Deerlijk
E P U B L I E K E R U I M T E
Deerlijk
g Creëren van een doorsteek langs het nieuwe
gemeentehuis met drie verschillende zones van
betekenis, functie en beleving
Nero bvba
– Studiebureau Mouton bvba / Guy Mouton /
stabiliteit, Gent
– Studiebureau IV / Ignace Vermeersch /
werfopvolging, Drongen
– Partners NV / Wim Schamp / technieken / Gent
Ingebruikname april 2005

E P U B L I E K E R U I M T E
Staden – Westrozebeke
g Herinrichting kleine dorpskern van Westrozebeke met
oog voor groen, ontmoetingskansen, veiligheid en
respect voor traditie
In eigen beheer
– Provincie West-Vlaanderen / Bern Paret / verantwoordelijke
Plattelandsloket, Sint-Andries
– Vlaamse Gemeenschap / pdpo-project
– Europese Unie / EOGFL_bijdrage
– Provincie West-Vlaanderen
opening Dorpsstraat juli 2005
opening J. Dewindeplein november 2005

ebestuur Knokke-Heist
lein – Kunst in opdracht ‘Lemuren’ / knokke-heist
P U B L I E K E R U I M T E
Knokke-Heist
g Het ontwerp van een plein gerealiseerd via een samenwerking
tussen architect en kunstenaar.
Paul Robbrecht en Hilde Daem / architecten, Franz West,
Oostenrijk
2003

Wetteren
g Realisatie in PPP-samenwerking van gemeente, NMBS en De lijn met herinrichting
van de stationsomgeving, met inbegrip van een nieuwe onderdoorgang voor langzaam
verkeer met geïntegreerde fietsenstallingen en een busstation.
– Technum (Gent) Afdeling ruimtelijke planning
– NMBS / Peter Van Parys / ingenieur, Gent
– De Lijn / Jan De Craene / hoofd Technisch Bureel Vaste Installaties, Gentbrugge
Voorlopige oplevering juni 2003

Ruimte geven a
er voor kiest om
ontwerper en k
wezenlijk deel v
project. De bouw
hij voor kunst i
matig te werk g
het project betr
naar ruimte ge
als op het resu
De pré-adviesjur
Kunst in Opdrac
en specificeert h
Belangrijk is da
begin wordt ge
eenheid, dialoo
De bouwheer d
termijn, niet all
stedenbouw, m
Kunst in publie
woordelijkheid
schappelijke ro
kunstwerk als
de kunstenaar,
Kunst in openb
geen louter dec

ebestuur knokke-heist
lein – Kunst in opdracht ‘Lemuren’ / Knokke-Heist
K U N S T I N O P D R A C H T
Knokke-Heist
g Het ontwerp van een plein gerealiseerd via een samenwerking tussen
architect en kunstenaar.
Paul Robbrecht en Hilde Daem / architecten, Franz West, Oostenrijk
2003

Sint-Niklaas
g ‘Projections – Tryptique’ een kunstwerk dat inspeelt op de stationsomgeving en de
visie van Sint-Niklaas
Cepezed
– NMBS / Paul Martens / General Manager Patrimonium NMBS, Brussel
– De Lijn / Albin Van Walle / Afdelingshoofd investeringen en infrastructuur, Mechelen
– Wilma Project Developmen / Frank As-driaensen / projectontwikkelaar, Antwerpen
– Lesure develoment Sint-Niklaas
– Olivier Bherman, projectverantwoordelijke, Wilrijk
– NV Euro Immo Star / Herwig Persoons / Brussel
– Marin Kasimir, kunstenaar, Brussel
Stationsplein voltooiing mei 2004

Milieumaatschappij
gebouw Vlaamse Milieumaatschappij / Aalst
E K U N S T I N O P D R A C H T
Aalst
g Ontwerp van een kunstwerk door Patrick Van Caeckenberg
voor het binnenplein van het kantoorgebouw.
De Smet Vermeulen architecten bvba, Gent
– Lemco bvba, ingenieur stabiliteit, Aalst
– Moens Engineering, ingenieur technische uitrusting, Lede
– Patrick Van Caeckenberg, kunstenaar, Sint-Kornelis Horebeke
opgeleverd op 31 mei 2005

– In de categorie Landschap komt geen enkel project inhoudelijk in
aanmerking voor een kandidatuur.
– Het ontbreken van dossiers voor deze categorie kadert volgens de jury
in een gebrek aan aandacht voor de discipline landschapsarchitectuur
in Vlaanderen. In Vlaanderen wordt de landschapsarchitect zelden van
bij de aanvang van het bouwproces betrokken. Zijn opdracht bestaat
vaak in het “bebloemen”, tegen het einde van de realisatie.
– De jury maakt het onderscheid tussen projecten die indirect landschapsversterkende
elementen aandragen en projecten die expliciet
de intrinsieke kwaliteit van het landschap beogen. Enkel de tweede
categorie komt in aanmerking voor de categorie landschap.
– Er zijn zeker projecten in Vlaanderen die in aanmerking zouden
kunnen komen (bvb. Bos en Groen subsidieren jaarlijks een 10 tal
projecten in gemeenten. (Bvb. de gerealiseerde parkuitbreiding
Middelheim ; bvb. Het stedelijke landschap Graslei-Gent).
– De jury stelt aan de Bouwmeester voor om een bijeenkomst met
mensen uit het vakgebied.
– De jury stelt aan de Bouwmeester voor om bouwheren met waardevolle
landschapsinitiatieven actief aan te moedigen tot deelname aan de Prijs.
– ‘Landschap’ maakt substantieel deel uit van de opdracht van de
bouwheer. De jury pleit ervoor om de categorie landschap in de
Prijs Bouwheer zeker te behouden.
– Mogelijk zijn de definitie en de beeldvorming van landschap in de
Prijs Bouwheer te vaag. Definitie en verwachtingen naar potentiële
indieners dienen in de toekomst nog meer verduidelijkt te worden.
– Een ruimere omschrijving van de categorie als ‘Groenvoorzieningen en
Landschap’ biedt mogelijkheden om ook kleinere projecten in te dienen.
– Bouwheren die wel effectief werken aan het landschap vinden de
weg naar de Prijs Bouwheer nog niet of onvoldoende. Er is dus
een communicatieprobleem dat dient opgenomen te worden.
– Misschien dienen vanuit de organisatie van de Prijs Bouwheer
actievere stappen gezet te worden om bouwheren met waardevolle
landschapinitiatieven aan te moedigen tot deelname aan de Prijs.
– De jury merkt op dat dezelfde vaststellingen ook door de jury van
de Prijs Bouwheer 2003 werden gemaakt. (zie : Juryrapport
Prijs Bouwheer 2003)
– Jurylid Jan Bruggemans zal een tekst opmaken ten behoeve van
de Bouwmeester waarin het belang van landschap binnen de Prijs
Bouwheer wordt geduid.
– De jury beveelt een bijeenkomst van de Vlaamse Bouwmeester met
vertegenwoordigers uit het vakgebied aan over de relatie van de
categorie landschap met de Prijs Bouwheer.
Ieder landschap
een veelheid van
de – intrinsieke
duurzame drage
Hij evalueert he
op basis van he
het beheer een
versterken de la
De pré-adviesjur
categorie Landsc
De manier waa
onderdeel van e
ontwerp. Voora
menten zoals b
reliëf, water, ru
het project intri
voor de eigenlij
In tweede orde
waarden die nie
een duidelijke m
De pré-adviesju
- in 5 van de 7 i
verband met
ingediende do
- het criterium
werd opgeme
- de 2 overige p

Het proces dat
een antwoord
en uitmonden
minimaal gebr
resultaat berei
Infrastructuren
de integratie in
en dragen in di
de site.
De pré-adviesju
categorie Infrast
Onder infrastru
kundige ingrepe
Redenen waar
zouden kunnen
– De maatscha
verbeelding d
de aanzet tot
– De wijze waar
vergaard en g
– De bijzondere
waarop de re

Wetteren
g Realisatie in PPP-samenwerking van gemeente, NMBS en
De lijn met herinrichting van de stationsomgeving, met
inbegrip van een nieuwe onderdoorgang voor langzaam
verkeer met geïntegreerde fietsenstallingen en een busstation.
Technum (Gent) Afdeling ruimtelijke planning
Voorlopige oplevering juni 2003

Naast de erken
wordt ook een p
opdracht. Voor
niet rechtstree
selecteert de la
binnen de zeven
drie categorieë
komen voor de
De kernjury ste
neerd is in drie
dat reglementa
gesteld kunnen
vier inzendingen
rieën. Deze proj
in andere categ
De jury kwam t
Vlaamse Milieu
‘Kantoorgebouw
het meest kwa
derde categori
het proces en h
Vlaamse Milieu
van de prijs voo

Milieu Maatschappij
gebouw Vlaamse Milieu Maatschappij / Aalst
G E Ï N T E G R E E R D E O P D R A C H T
Aalst
g Vestiging van nieuw kantoor VMM en afstemming van nieuwe en vroegere
functies in een omvangrijk binnengebied : nieuw kantoorgebouw als
standaard van duurzaam wonen, restauratie van voormalige pastorij,
behoud en omarming van vroegere tuin, afstemming en ontwikkeling
publiek domein, integratie van een kunstwerk.
De Smet Vermeulen architecten bvba, Gent
opgeleverd op 31-05-05