Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Cum Flaccus nescio quid carmen effudisset in suis scedis, eaque ad manus meas pervenissent, eidem respondi meis: Flacce, tuos versus, vastique encomia regni Vidimus, Oceanus salsis quod circuit undis Incola odoriferos ter ubi capit arbore fructus Amboynae Batavus leges ubi condidit aequas Fragrantes interque nuces collesque calentes Bandanos domuit populos, gentique dolosae Imposuit frenum Javae, regemque fateri Compulit, aut victum se aut armis esse minorem; Auspiciis Mauriti tuis, ductore Verhago. Posteritas ventura tibi olim concinet, et te Laudibus aeternis vehet alta ad sidera, quando Longinquas classes alium volitasse per orbem Ignoti referent populi: gentesque remotas Lustrasse et sucis statuisse trophaea Moluccis Victores Batavos invitus credet Iberus: Pervia cum tota his 95 elementa; marisque nec ultra Nec terrae superesse aliquid, quo non Neptunia proles Pervenerit, quo non (victricia protulit arma) 96 Veridici annales et vatum carmina dicent. Si maledicta tibi, si scaeva et reddere verba, Flacce, tibi vellem, (vel dare convitium), 97 Nil magnum id (quivis minima de plebe potessit). 98 Nos alia voluit vivere lege Deus. Julius [5-7-1621] 5. Brieven uuyt Engelant gecomen van Cloppenborch. Inhoudende, hoe dat de Engelsche brieven, mit het schip - gesonden aen de compagnie aldaer, tot Londen bij hem gelevert waren. Die daer weynich contentement uuyt namen. Dolerende grootelicx, soo aen het parlement als den coninck selver, over de injuriën die sij seyden, hun volck in Indiën aengedaen te worden bij den generael Coenen ende den sijnen. Dat men haer schepen niet en hadde willen restitueren volgens het accoort, ende de Engelsche dagelicx, met gevangen te houden ende andersins, was lederende. Waerover den coninck seer gestoort was geweest, ende den ambassadeur Carron hadde ontboden, hem aenseggende, soo men den sijnen geen contentement en gave, dat hij 95 Klein geschreven boven het onderstreepte woord ‘ipsis’. 96 Onderstreept; in de marge: metuenda locaverit arma. 97 Dubbel doorgestreept; hierachter eenmaal doorgestreept: reddere et opprobrium; in de marge:et carmina de trivio. 98 Onderstreept: quivis en potessit; ter vervanging hiernaast: cuivis en liceret; minima bovengeschreven. 98
ordre soude geven, bij represaliën daerinne te remediëren. Sulcx dat te beduchten staet, dat het accoort, met d’Engelsche gemaect, weynich sal opereren, d’wijle deselve natie, superbe sijnde sonder discretie, ende seer staende op haren coninck, altijt het hoghe woort sullen willen voeren, ende de meester maecken. Daertoe de onse met goede redenen niet en sullen connen verstaen, als die de meeste costen, moyten ende periculen uuytgestaen hebben. Dirck Aluwijnsen van Herderwijck worden bevonden, ontrent 4.700 gld. capitael in de Oost- Indische Compaignie te participeren, wesende een van de remonstranten ofte dolerende participanten. Uuyt Zeelant wert gescreven, dat men de realen van achten aldaer soude mogen becomen tegen 48 sts., doch van wissel soude tenminsten 5 ten hondert moeten geven. Dat men sulcx oeck metten eersten soude moeten overscrijven, alsoo die van de wisselbanck die tegens rijcxdaelders, die seer worden getrocken, meenden te wisselen. Daerop is gescreven, sulx de Compaignie niet dienstich te wesen, ende daerover affgeslagen. Meenende tot minder scade realen elders te becomen, daer noch weynich apparentie toe was, ende de Zeeusche tot 50 sts. ende ontrent een halve st. souden monteren. Is Schoonhoven weder uuyt Den Haghe gecomen, ende met hem Brouwer. Waerover desen morgen vergaderinge is geleit, ende Brouwer denselven dach weder na Den Haghe gereyst. Schoonhoven hier blijvende, die seyde goede apparentie, omme met de Françoisen de saecken aff te maecken. Screeff dieselve oock aen de Camere in Zeelant, dat se aldaer de waren van het schip - , die men verstont wel geconditioneert te wesen, met voorgaende uuytscrijvens van billetten souden venten, volgens de ordre, daerover gegeven. Bracht deselve Schoonhoven mede scrijvens van de heeren Staten-Generael aen de admiraliteyt van Amsterdam, omme de questie van het jacht - aen dese sijde de linie genomen, af te maecken op het alderspoedichste, ende heeft die den commys gelangt. Gepermitteert de wedue van Hendrick de Haes, volgens haer mans testament, te mogen transporteren alsulcke 2.000 gld. actie capitaels, ten behoeve van haren soon ofte dien het haer gelieven sal. Geauthoriseert de vercoopers omme te openen seeckere kiste, staende in de ontfangerscamere, ende te inventariseren de goederen die daerin bevonden sullen worden. De actiën sijn lest vercocht tot 227 gld. Te vernemen na: - Den trompetter op het oorlochschip - . - Alsmede borge van de gelichte penningen van eenen Deen, in den dienst van de Compaignie in Indiën gestorven. Waervan de moeder als de rechte erffgenaeme, volgens gerechtelicke certificatiën, bij haer overgelevert, nu deselve erffenisse ende haers soons verdiende loon, ontrent 400 gld. belopende, is vervorderende. - Neffens eenen seilmaecker, in Oost-Indiën onlancx geseilt. - Ende eenen anderen, sich ontrent Alcmaer armelicken onderhoudende, die d’selve penningen onder valsche certificatiën hebben geparticipeert, teneynde men eenich verhael van ’tgeene nu andermael moste betaelt werden, mochte becomen. Scrijvens van Cornelis van de Voort, als gecommitteert totten Utrechtschen tol, hoe dat hem belast was van de heeren Staten van Utrecht, de Compaignie aen te dienen, dat alsoo d’selve Staten de voornoemde Compaignie voor seeckere jaeren hadde vergont vrijheit op haere tollen, soo tot Utrecht als tot Wijck te Duersteden, tot revocatie ofte wederroepinge van deselve vergonninghe, dat sijluden nu omme seeckere redenen ’tselve waren opseggende. 99
- Page 47 and 48: [juni 1620] In junio, den … is de
- Page 49 and 50: hondert dusent guldenstotte aequipa
- Page 51 and 52: ende - - verovert onder Sunda de
- Page 53 and 54: Hiervoor hebbe ic de situatie van h
- Page 55 and 56: ebus collocandis idoneum, vendidiss
- Page 57 and 58: goet gevonden werden. Dat het een l
- Page 59 and 60: goetgevonden, hiervan een poinct va
- Page 61 and 62: Voort voor sijnen getrouwen dienst,
- Page 63 and 64: Dat men diegeene die het fort Polew
- Page 65 and 66: was Jan Wedden, nam uuyt Hollandia
- Page 67 and 68: handelinge, die mogelick waer te be
- Page 69 and 70: November [2-11-1620] 2. Is het volc
- Page 71 and 72: Catoenen lijwaet, meest gebleyckt,
- Page 73 and 74: opdat die op eene egale voet mochte
- Page 75 and 76: Compaignie grootelicx soude scaden,
- Page 77 and 78: oeder oock publycquelicken was gesc
- Page 79 and 80: hetselve schip in octobri daerna 16
- Page 81 and 82: hadden geleth, bevonden souden hebb
- Page 83 and 84: Den 8. Comende aen het Oost-Indisch
- Page 85 and 86: Wijders, als men haer hadde toegela
- Page 87 and 88: waren, de Fransche vercorten ende b
- Page 89 and 90: gehouden wert, de toelatinge op Moc
- Page 91 and 92: veranderen, dat die in de plaetse v
- Page 93 and 94: D’Engelse drijven seer aen, dat s
- Page 95 and 96: den soldaten als bootsgesellen toec
- Page 97: 1618 van ’tselve schip gegaen in
- Page 101 and 102: schip was weleer door een paepsche
- Page 103 and 104: - Item hoe men sal handelen mette F
- Page 105 and 106: [12-8-1621] Den 12. augusti tot Ams
- Page 107 and 108: sulcx onbillick te wesen. D’wijle
- Page 109 and 110: Den commys Gisels proponeerden twee
- Page 111 and 112: Peter van de Werve, een soon van de
- Page 113 and 114: Ende hebbe alsoo successorem gecreg
- Page 115 and 116: Den admirael Verhagen leyde het ver
- Page 117 and 118: opgerechte ooren te rijsen om te ve
- Page 119 and 120: 5. Presenteren hiervan naerder bewi
- Page 121 and 122: In fine octobris 1622 fui Amsteroda
- Page 123 and 124: libellum, postquam frustra iustitia
- Page 125 and 126: 11. Een bewinthebber die, in’t ov
- Page 127 and 128: 3 lb. bezar steenen, alias 3 stucks
- Page 129 and 130: Anno Christiano MDC XXI [00-00-1621
- Page 131 and 132: Ende alhoewel de hooch mog. heeren
- Page 133 and 134: nedersetten. ’t Welck niet met mi
- Page 135 and 136: Alsofte men de quaetdoenders niet e
- Page 137 and 138: De wint is tot noch contrarie, sulc
- Page 139 and 140: achtergebleven ende ontlopen. Dat o
- Page 141 and 142: In octobri. Eenige prisen becomen,
- Page 143 and 144: In’t beginsel van februario is to
- Page 145 and 146: espringende, also het te water impr
- Page 147 and 148: huyshouden. Ende sal andere ordre w
ordre soude geven, bij represaliën daerinne te remediëren. Sulcx dat te beduchten staet, dat het<br />
accoort, met d’Engelsche gemaect, weynich sal opereren, d’wijle deselve natie, superbe sijnde<br />
sonder discretie, ende seer staende op haren coninck, altijt het hoghe woort sullen willen<br />
voeren, ende de meester maecken. Daertoe de onse met goede redenen niet en sullen connen<br />
verstaen, als die de meeste costen, moyten ende periculen uuytgestaen hebben.<br />
Dirck Aluwijnsen <strong>van</strong> Herderwijck worden bevonden, ontrent 4.700 gld. capitael in de Oost-<br />
Indische Compaignie te participeren, wesende een <strong>van</strong> de remonstranten ofte dolerende<br />
participanten.<br />
Uuyt Zeelant wert gescreven, dat men de realen <strong>van</strong> achten aldaer soude mogen becomen<br />
tegen 48 sts., doch <strong>van</strong> wissel soude tenminsten 5 ten hondert moeten geven. Dat men sulcx<br />
oeck metten eersten soude moeten <strong>over</strong>scrijven, alsoo die <strong>van</strong> de wisselbanck die tegens<br />
rijcxdaelders, die seer worden getrocken, meenden te wisselen. Daerop is gescreven, sulx de<br />
Compaignie niet dienstich te wesen, ende daer<strong>over</strong> affgeslagen. Meenende tot minder scade<br />
realen elders te becomen, daer noch weynich apparentie toe was, ende de Zeeusche tot 50 sts.<br />
ende ontrent een halve st. souden monteren.<br />
Is Schoonhoven weder uuyt Den Haghe gecomen, ende met hem Brouwer. Waer<strong>over</strong> desen<br />
morgen vergaderinge is geleit, ende Brouwer denselven dach weder na Den Haghe gereyst.<br />
Schoonhoven hier blijvende, die seyde goede apparentie, omme met de Françoisen de saecken<br />
aff te maecken. Screeff dieselve oock aen de Camere in Zeelant, dat se aldaer de waren <strong>van</strong><br />
het schip - , die men verstont wel geconditioneert te wesen, met voorgaende<br />
uuytscrijvens <strong>van</strong> billetten souden venten, volgens de ordre, daer<strong>over</strong> gegeven.<br />
Bracht deselve Schoonhoven mede scrijvens <strong>van</strong> de heeren Staten-Generael aen de<br />
admiraliteyt <strong>van</strong> Amsterdam, omme de questie <strong>van</strong> het jacht - aen dese sijde<br />
de linie genomen, af te maecken op het alderspoedichste, ende heeft die den commys gelangt.<br />
Gepermitteert de wedue <strong>van</strong> Hendrick de Haes, volgens<br />
<br />
haer mans testament, te mogen transporteren alsulcke 2.000 gld. actie capitaels, ten behoeve<br />
<strong>van</strong> haren soon ofte dien het haer gelieven sal.<br />
Geauthoriseert de vercoopers omme te openen seeckere kiste, staende in de ontfangerscamere,<br />
ende te inventariseren de goederen die daerin bevonden sullen worden.<br />
De actiën sijn lest vercocht tot 227 gld.<br />
Te vernemen na:<br />
- Den trompetter op het oorlochschip - .<br />
- Alsmede borge <strong>van</strong> de gelichte penningen <strong>van</strong> eenen Deen, in den dienst <strong>van</strong> de Compaignie<br />
in Indiën gestorven. Waer<strong>van</strong> de moeder als de rechte erffgenaeme, volgens gerechtelicke<br />
certificatiën, bij haer <strong>over</strong>gelevert, nu deselve erffenisse ende haers soons verdiende loon,<br />
ontrent 400 gld. belopende, is vervorderende.<br />
- Neffens eenen seilmaecker, in Oost-Indiën onlancx geseilt.<br />
- Ende eenen anderen, sich ontrent Alcmaer armelicken onderhoudende, die d’selve<br />
penningen onder valsche certificatiën hebben geparticipeert, teneynde men eenich verhael <strong>van</strong><br />
’tgeene nu andermael moste betaelt werden, mochte becomen.<br />
Scrijvens <strong>van</strong> Cornelis <strong>van</strong> de Voort, als gecommitteert totten Utrechtschen tol, hoe dat hem<br />
belast was <strong>van</strong> de heeren Staten <strong>van</strong> Utrecht, de Compaignie aen te dienen, dat alsoo d’selve<br />
Staten de voornoemde Compaignie voor seeckere jaeren hadde vergont vrijheit op haere<br />
tollen, soo tot Utrecht als tot Wijck te Duersteden, tot revocatie ofte wederroepinge <strong>van</strong><br />
deselve vergonninghe, dat sijluden nu omme seeckere redenen ’tselve waren opseggende.<br />
99