Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

- Daer waren oeck eenige hondert coybeesten ende weynige verren, hadden daer goede
weyden, daer men suyvel aff conde winnen.
Hij brachte oock over vijff joncxkens, in Amboyne geboren, omme d’selve alhier te laten
instrueren ende onderwijsen, soo in de christelicke relligie als andere goede exercitiën. 91 De
twee oudste, ontrent van 14 ende 15 jaeren, waren soonen van twee conincxkens aldaer in’t
lant, d’een genaemt Ray Kilan, 92 d’ander Ray Soye. De 2 daeraen volgende, minder van
jaeren, waren kynderen van 2 orankies, dat is eedelluyden, ende het joncxsten was een
mestiso, soon van
eenen Johan van Tax, secretaris eertijts op fort van Amboyna, geboren van een Indiaensche
vrou. Waren genaemt:
don Andrea de Castrano, soon van Soyen,
don Marcus, soon van den coninck van Kielang,
don Laurentio Nullay,
don Laurentio de Fretis, ende
Johan Tack.
Als daer meede verscheen eenen Willem Jacob Woutersz van Ackersloot, gerecommandeert
tot schipper bij Jan Poppen, die men verstont dat seer paepsgesint was. Worden denselven
voorgeleyt, dat hij hem soude moeten onderwerpen de wetten die gebruyckelicken waren, in
de schepen onderhouden te worden, als eenige vermaningen ende exercitiën van de relligie.
Ende dewijlen men hem andersgesint bevonden hadde, twijffelden ofte hij haer soude connen
dienstich wesen.
Daerop hij antwoirden, wel catholycqs gesint te wesen, doch dat hij in alles soude haere
bevelen ende ordonnantiën nacomen, dat sij daerover geen occasie souden hebben van
miscontentement. Worden daerover belast, over acht ofte tien dagen wederom te comen,
wanneer men hem soude bijvoegen om het bootsvolck aen te nemen.
Worden oock voorgehouden, alsoo sij nu van de heeren Staten geïnterpelleert worden, te
delibereren over het aennemen van eenen nieuwen bewinthebber, die hun nut ende bequaemst
mochte sijn. Dat se nu genoch uuyt de magistraet voorsien waren, die met haere saecken
meest besich, ende geoccupeert met des stadts affairen, weinich haer conden ontledigen. Dat
men oick de bedieningen mochte veranderen.
Wert uuyten Haghe gescreven, dat het antwoirt op der clagender participanten ofte der
remonstranten requeste ende versoeck voor een maent uuytgestelt was.
Die van Enckhuysen (ofte Hoorn) scrijven op het oversenden van de naemen der doleerende
participanten, die het voorseyde request hadden geteyckent, dat geen van die in haere camere
waren participerende.
De overgesonden kynderen werden goet gevonden, dat men metten eersten totte minste costen
van de Compaignie soude sien, ergens op’t lant bij eenich predicant ofte schoolmeester te
bestellen, daer die in goede tuchte ende leeringe mochten opgetrocken worden.
Hendrick van Bemmel, van Utrecht, soon van Rutger van Bemmel, wachtmeester, is voor
assistent op’t schip - uuytgevaren in februario 1617. Ende is den 6. februarii
91 Zie ook fol. 131r. Op 27 okt. 1622 noemen ze zich: Andreas, natus rex Soye; Marcus, natus rex Kylangiae;
Laurentius Diego; Laurentius de Fretis; Johannes Tack.
92 Eerst gespeld Chilan?
96