Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

More documents

Recommendations

Info

Den pensionaris droech voor, dat den commys Vischenisch veel wiste te discoureren van de Arabische custe, ende daerom niet ongeraetsaem soude wesen, dat men met hem naerder daerover in communicatie soude treden, ende soe men daeruuyt eenich fondament verstont, dat men hem ’tselve in scrift soude doen stellen, om naerder daerover te beraden. Den admirael Van der Hagen is weder hier gecomen, soo ick meen, om sijn saecken vorder aen te dienen. Quo effectu, dies docebit, ut vereor, exiguo, nam collegae nostri, quibus favent facile multa, imo omnia tribuunt. Et in quos semel odia conceperunt, haud facile ea deponunt. Nescius Gelder Hardervicenus hoc tempore comparuit in collegio. Het Sweetsche geschut (daervan acht staende bij de Compaignie aengenomen waren) als die tot meerder verseeckerheyt noch werden beproeft, sijn noch 3 ofte vier daervan geborsten. Niettegenstaende de voorgaende proeve. D’oorsaecke meenden Trip te sijn, dat het te licht van ijser was, ende den bal te swaer, etlicke hondert lb. minder wegende als’t behoorden. Elias Trip ontfing meede een brieff van sijn soon, gescreven aen de Capo de don Lopez Gonzales. [18-11-1620] 18. Werden het volck van de schepen - -, dat sijn leste reyse soude doen, ende het jacht - gemonstert. Op dit leste waren noch, behalven den coopman, voorgestelt Frederick Crijnsz, ondercommys, Jacob Schooffs, Hendrick Kerkringen, Simon Adriaensz Staes, assistenten. Ick vinde noch in de verdeelinge der assistenten op’t schip : Matheus van Ockerze (forte ondercommys), Jan Michielsz Hoppesack, Abraham Lernou, Jacob Hendricksz Rotgans, Jan Jansz van Amsterdam, assistent tot 14 gld., Jan Willemsz uuytten Briel tot 12 gld., Laurens Coolen 12, Gerrit Gerritsz van Amsterdam tot 10, Willem Lambertsz van Papenbroeck tot 8 gld., Willem Jacobsz van Amsterdam tot 8 gld. Noch op’t -- : Aelst Backer, eerste assistent, Hans Jurriaens van Amsterdam, Bertolomeus Bodden tot 16 gld., Pieter Barentsz van Amsterdam tot 16 gld., Reynier Jansz van Groeningen tot 14 gld., Heymen Sivertsz van Amsterdam tot 14 gld. ter maent, assistenten. Bij de monsteringe worden de schippers ende officiers haere chifletten gelevert, insgelijcx den provoost sijne stocken, alle met oraignie sijde banden. [19-11-1620] 19. De actiën werden geseyt te lopen de hondert capitael tot 222 ofte daerontrent, somtijts weyniger. Den commys Lemmens is voor eenige sijne pretensiën toegeleyt bij de reeckenmeesters, daertoe gecommitteert, 700 gld. Sieur Sypesteyn betaelt 29 julii 1618 eyndigende Joncker Grovesteyns betaelt 20 augusti 1618 beginnende. (Rest tot behoef Sypestein 21 dagen). 80 Ende niettegenstaende ick remonstreerden, dat Grovesteyns’ commissie moest beginnen den 1. octobris 1618 ouden stijl, onse bewinthebberen en wilden ’tselve niet verstaen, maer bleven bij de annotie, te boecke gestelt, dat de commissie van Grovesteins was van dato den 20. augusti 1618. Waerna sij hem hadden betaelt, niettegenstaende, soo sij wel op de commissie 80 In de marge. 80
hadden geleth, bevonden souden hebben als voren. Ende oversulcx indebite aen Grovesteins ontrent 7 weecken betaelt. Een vrou versocht, nadien haer man nu 10 ofte 12 jaeren in Indiën was geweest, ende sijnen tijt geëxpireert sijnde, hem weder op nieus verbont, dienende aldaer voor capiteyn op een jacht, alwaer hij oock sijne maentgelden ontfing, sonder sijne huysfrou ofte kynderen te bedencken. Oock, soe sij verstont, daer seer dissolut was levende. Dat de bewynthebberen wilden scrijven aen den generael, dat hij sulcken weder nae dit landt stuerden, ofte tenminsten een derdendeel van sijne maentgelden liet lopen, tot proufijte van sijne huysfrou ende kynderen. Hetwelck haer is belooft. Drie sieck wesende op’t jacht in’t voorjaer uuytgeseylt ende in Guinea aen de Capo don Lopez Gonsales gecomen, sijn met seecker jacht na het vaderlant van Guinea varende, wederomme gesonden, andere in haer plaetse gestelt. Den eenen als constapels maet voor de 6 maenden, verdient hebbende 84 gld., daervan 42 voor 3 maenden in’t uuytvaren betaelt waren, ende resteerden noch gelijcke somme. Den tweeden 36 gld., den derden was noch cranck. Dese versochten daervan betalinge, maer haer werden aengeseyt, dat sij noch deselve maentgelden niet en hadden verdient, alsoo noch geen bescheyt becomen en was, dat het schip in salvo tot Bantam was gearriveert. Ende dan noch moste lopen haer risico van’t overcomen. Doch soo sij haer penningen begeerden, mosten dobbelde presentie betalen tot assecuratie, als acht ten hondert ginswart ende acht ten hondert herwarts, volgende den articule brieff. Doch souden alle drie tsamentelick comen, ende men soude naerder met haer handelen, omme niet in questie met soo cleyne saecke te comen. Worden gecommitteert, omme op’t schip te gaen in Tessel, Lucas van Ness, die hetselve voor acht ofte tien dagen accepteerden. Dan moste daernaer in Gelderlant gaen op den lantdach wesen, ende worden geseyt, dat men hem alsdan soude successorem ordonneren. Den schipper van - - tot Hoorn aengenomen, ende weder affgestelt, claechden aen dese Camere, dat hem ongelijck geschiede. Dat sulcx oock alle de bewynthebberen verstonden, uuytgenomen een ofte twee, die met haer hooft voort wilden. Waerop geseyt worden, dat de een Camere over d’andere niet en hadde te gebieden, dat hij den Seventienen, die men vermoeden dat binnen 14 dagen souden vergaderen, sulcx moste aengeven. Ofte voor schepenen sijne saecke beclagen, als ordinaris rechters. [20-11-1620] Sequenti die, ut domum cum uxore reverterer, constitutum. Id die profesto divi Martini, styli veteris, 20 novembri. Verhagius hic remonstrantiam exhibere cogitat, simulque rerum a se in Indiis gestarum commentaria, eo fine, ut honorario pro amplitudine servitiorum extra ordinem pro more donetur. De effectu, vereor, saltem ex animi ipsius conceptu. Vermaenden van den soberen ijver der predicanten die in Indiën gesonden worden, die men oversulcx veeleer huerlingen als harderen mochte noemen, doordien die princepalicken schijnen te letten op haere gagiën. Ende als meerendeel wijf ende kynderen in’t vaderlant hebbende, tot haer verreysen verlangende, den meestendeel des tijts die sij aldaer sijn, wert bij haer doorgebracht om de [tael] te leeren, ende de weynichste is haer over, om andere te leeren. Sijn derhalven sommighe seer rou, weynich goede exemplen gevende om na te volgen. Werden daerinne veel overtreft van de jesuïten, ende geven diensaengaende veel ergenissen aen de inwoonderen, die de voorgaende patres prijsen van hare vrindelicke onderwijsingen ende leeringhen geaccomodeert na haer begrip, hare versoeckinge, behulpinge, troost in tegenspoet, siecten, armoede. Daer de onse seer nalatich in werden bevonden, meer soeckende 81
Page 1 and 2:
Aantekeningen van Arnoldus Bucheliu
Page 3 and 4:
3r Geschiedenis van de 5v Buchel be
Page 5 and 6:
Indiën, soo vaste als eylanden aen
Page 7 and 8:
Ex libro Athanasii Kircheri, cui ti
Page 9 and 10:
Waerover ick doen op mijn beraet be
Page 11 and 12:
[10-11-1619] In novembri, na den ou
Page 13 and 14:
subject maecken dienaengaende de ov
Page 15 and 16:
orgermeester, hadde ’tselve voorg
Page 17 and 18:
6. Egbert Jansz During, wesende gec
Page 19 and 20:
verstaende, die bij corte wegen end
Page 21 and 22:
Sijn volck was ten deele seer moetw
Page 23 and 24:
Item, dat noch vijff schepen na de
Page 25 and 26:
achten, ende de andere op 10 gelijc
Page 27 and 28:
Een François presenteerden sijnen
Page 29 and 30: De governeur Reael, sieck van het p
Page 31 and 32: Ick vynde seecker accoord tusschen
Page 33 and 34: Worden gecommitteert borgemeester W
Page 35 and 36: Vlacq gecommitteert om met de instr
Page 37 and 38: Op de verclaringe bij joffrou Anna
Page 39 and 40: Werden goetgevonden, dat men het 47
Page 41 and 42: Waertoe gebracht sijnde, is het see
Page 43 and 44: Men soude oock connen versoecken, o
Page 45 and 46: Toegeleyt voor de groote schepen, d
Page 47 and 48: [juni 1620] In junio, den … is de
Page 49 and 50: hondert dusent guldenstotte aequipa
Page 51 and 52: ende - - verovert onder Sunda de
Page 53 and 54: Hiervoor hebbe ic de situatie van h
Page 55 and 56: ebus collocandis idoneum, vendidiss
Page 57 and 58: goet gevonden werden. Dat het een l
Page 59 and 60: goetgevonden, hiervan een poinct va
Page 61 and 62: Voort voor sijnen getrouwen dienst,
Page 63 and 64: Dat men diegeene die het fort Polew
Page 65 and 66: was Jan Wedden, nam uuyt Hollandia
Page 67 and 68: handelinge, die mogelick waer te be
Page 69 and 70: November [2-11-1620] 2. Is het volc
Page 71 and 72: Catoenen lijwaet, meest gebleyckt,
Page 73 and 74: opdat die op eene egale voet mochte
Page 75 and 76: Compaignie grootelicx soude scaden,
Page 77 and 78: oeder oock publycquelicken was gesc
Page 79: hetselve schip in octobri daerna 16
Page 83 and 84: Den 8. Comende aen het Oost-Indisch
Page 85 and 86: Wijders, als men haer hadde toegela
Page 87 and 88: waren, de Fransche vercorten ende b
Page 89 and 90: gehouden wert, de toelatinge op Moc
Page 91 and 92: veranderen, dat die in de plaetse v
Page 93 and 94: D’Engelse drijven seer aen, dat s
Page 95 and 96: den soldaten als bootsgesellen toec
Page 97 and 98: 1618 van ’tselve schip gegaen in
Page 99 and 100: ordre soude geven, bij represaliën
Page 101 and 102: schip was weleer door een paepsche
Page 103 and 104: - Item hoe men sal handelen mette F
Page 105 and 106: [12-8-1621] Den 12. augusti tot Ams
Page 107 and 108: sulcx onbillick te wesen. D’wijle
Page 109 and 110: Den commys Gisels proponeerden twee
Page 111 and 112: Peter van de Werve, een soon van de
Page 113 and 114: Ende hebbe alsoo successorem gecreg
Page 115 and 116: Den admirael Verhagen leyde het ver
Page 117 and 118: opgerechte ooren te rijsen om te ve
Page 119 and 120: 5. Presenteren hiervan naerder bewi
Page 121 and 122: In fine octobris 1622 fui Amsteroda
Page 123 and 124: libellum, postquam frustra iustitia
Page 125 and 126: 11. Een bewinthebber die, in’t ov
Page 127 and 128: 3 lb. bezar steenen, alias 3 stucks
Page 129 and 130: Anno Christiano MDC XXI [00-00-1621
Page 131 and 132:
Ende alhoewel de hooch mog. heeren
Page 133 and 134:
nedersetten. ’t Welck niet met mi
Page 135 and 136:
Alsofte men de quaetdoenders niet e
Page 137 and 138:
De wint is tot noch contrarie, sulc
Page 139 and 140:
achtergebleven ende ontlopen. Dat o
Page 141 and 142:
In octobri. Eenige prisen becomen,
Page 143 and 144:
In’t beginsel van februario is to
Page 145 and 146:
espringende, also het te water impr
Page 147 and 148:
huyshouden. Ende sal andere ordre w
Page 149 and 150:
d’onderhoudinge van’t eerste oc
Page 151 and 152:
Ende weynich voorwart aen de noorts
Page 153 and 154:
Den XI. junii 1631. Gecomen in de g
Page 155 and 156:
een kiste sijde 24 ijsere stucken 4
Page 157 and 158:
De ordre is als voor, ende sijn ont
Page 159 and 160:
Op Sorysory sijn de helft vanouts m
Page 161 and 162:
Seyt noch, dat aldaer onder het vol
Page 163 and 164:
Namentlick, dat se haerselven ende
Page 165 and 166:
Alsoe de Ambonese kinderen tot Amer
Page 167 and 168:
Van den 15. novembris totten 15. ap
Page 169 and 170:
Het silver, verwacht uuyt Japan te
Page 171 and 172:
Dese mohumetanen in de benedenlande
Page 173 and 174:
So mijn God de Heere spaert met ges
Page 175 and 176:
Gescreven uuyt Goa, in’t jaer ons
Page 177 and 178:
Eodem tendebat Wassenburgii filius,
Page 179 and 180:
leert hadden, in Engelant, Vrancrij
Page 181 and 182:
3.000 lb. indigo s. Gille 8.464 lb.
Page 183 and 184:
431 sockels foli 235 picol Japons c
Page 185 and 186:
In novembri 1625. III schepen gelop
Page 187 and 188:
[01-1-1633] In’t begin van 1633.
Page 189:
Oost-Indiën is van ouden tijden de
show all

Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?