Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
een assignatie op Ranst, waervan den generael Rainst oom geweest was, wonende in de Coystraet, inhoudende als volcht: Henrick Reynst, UL. gelieve te betaelen aen mr. Aernt van Buchel, onse confrater, ofte den thoonder van desen, de somme van achthondert gld. per cassa. Ende sal UL. tegens ons ontfangers, wegen d’Oost-Indische Compaignie valideren. Actum in Amsterdam, den 11. novembris anno 1620. f 800 H. Schellinger, D. Heynck Dese penningen hebbe ick den 12. deses ontfangen aen penningen boven den gevalueerden cours, als Jacobuspenningen van 12 gld., pistoletten tot 7-14, matten tot 50 sts., ende Aerntgens schellingen. Atque ita minime ex animi mei sententia. 78 In het generael advis, gescreven in het schip , den 29. maii 1620 aen de Tafelbay, ende geteyckent bij den command ur Nicolaes van Baccum ende den scheepsraet, worden verhaelt, de schepen onder hetselve commandement sijnde, te weeten het voorseyde -. - . , -- - ende .. Noch van een boot in de Baye Soldany gesonden, ende soo daer geen Engelsche schepen vernomen worden, eenige lanttochten in’t lant gedaen te hebben. Doch sonder want, niettegenstaende daer wel eenige vestigia, soo van menschen als beesten, gevonden waren. Oock eenige menschen te spraecke hadden geweest, maer met deselve, seer schou sijnde, geen handel en hadden connen verwerven. Sulcx dat het scheen, dat haer bij eenige met schepen aldaer gecomen, quaet tractement moste aengedaen sijn. Hiervan was in’t particulier breeder verhaelt, met eenige overgesonden caertgens daertoe dienende. Doch omme deselve lanttochten 40 ofte 50 mijlen in’t lant te doen, was geheel onmogelick, overmits de bergen ende diepe valleyen, ende dat het volck neffens haere wapenen, proviande ende dranck voor sommige dagen mosten hebben meededragen in de groote onverdraechgelicke hette. Het Robbeneylant is ontrent twee uren gaens in’t ronde, met steyle clippen beset, ende maer aen een plaetse aen te comen, daer een sandtbayken is. Binnen heuvelachtich ende genochsaem onvruchtbaer. Men vynt daer geen ofte weynich gras, maer alleenlicken verscheyde cruyden, waeronder eenige welrieckende doch onbekent. Daer sijn veel pinguyns ende robben, swaere ende onlieffelicke cost. Oeck veel eyeren van pinguyns ende zeemeuwen, maer meest vuyl. Wilde ganssen waren daer oeck gesien, ende voetstappen van eenich viervoetich gedierte, maer en hadden geen connen becomen. Hadden op eenen steen aldaer gehouden, dat Frederick Houtman, governeur, nu de vierde reyse in Indiën gereyst met het schip -, den 18. maii 1619 aldaer was gearriveert. Ende op eenen anderen, dat Jacob d’Eedel, raet van Indiën, met doctor Martinus Schonck, fiscal, met het schip . - den 20. maii daer bij was gecomen, ende waren beyde die schepen, opten 4. junii daeraen, vertrocken. Ick vynde in seeckeren brieff bij Abraham Olivier, commys op . -, dat 78 Hs. abus.: anime mei. 78
hetselve schip in octobri daerna 1619 te Bantam is gearriveert, wesende in januario tevoren van Amsterdam gevaren. In de voornoemde stenen worden oock gevonden, dat den generael Laurens Reael den 11. octobris 1619 van de Capo gevaren was met - , hebbende tot commys Corneille Haubraecken. Daer werden oock verhael gedaen van een jacht , daer eenen Isaac Sterck op was, dat se aldaer van verre hadden vernomen, met hetwelck sij eenige brieven hadden overgesonden. In recompense ’tselve versiende met wat nodige proviande, die daer gantsch gebreck was, alsoo daer niet dan wat broots ende pinguyns, die doen al begonden te stincken, overich was. Desen Sterck maecten eerst uuytwegen, bij de vlote te comen, dan door den noot worden daertoe gedrongen, seyde daer om robben te vangen gesonden te sijn. Maer schijnt sijn desseing tot ander gestreckt te hebben, als men uuyt het relaes van den stierman ende andere maets, die met hem geweest hadden, ende voor verhaelt staet, genoch can speuren. Dit scheepken, nisi fallor, is alhier te lande vanwegen de Compaignie in arrest genomen, als buyten het placaet ende ordre van de heeren Staten op de Indische vaert gemaect, geattendeert hebbende. Men verstont meede uuyt hetselve scrijven, dat den 25. februarii 1620 Augustijn de Beaulieu, generael van drie Franse schepen, aldaer geweest was. [16-11-1620] Den 16. gecomen eenige brieven, door een Guineae-vaerder gescreven aen de Capo de Don Lope Gonsalves, uuyt de schepen - .ende , den 25. augusti 1620. Hadden weynige dooden, doch veel siecken, die op’t lant weder bequamen, sulcx dat die schepen haest in Compaignie meenden t’seyl te gaen, omme haeren wech te vervolgen naer Indiën. Sij hadden elcx een vat lamoensap uuyt het Guineesch schip tot 100 gld. (het vat) 79 overgenomen, dat haer seer dienstich was voor de siecken. Sij claechden oeck, dat haere wijnvaten seer vermindert waren bevonden. Oock de tarvaten qualicken van hoepen bewaert, ooc eenige proviande minder als haer was aengescreven, ende sommige niet anders van alles toegerust, dan ofte sij in de Strette van Gibralter souden varen. Den coopman van het schip - claechden over den sergeant, wesende een Fransman, die veel moeten maeckten ende aenhang sochte, vresende ofte hij een quaden tour soude willen speelen. Daer waren oeck metten Guineavaerder drie wederomme gesonden die meest sieckelick waren geweest, ende men hadde andere bequaeme in de plaetse gestelt. Hier beneffens ginck het journael tot dien tijt. Het schip vlot sijnde was gisteren van Pampus naer Tessel gevaren, - noch vast blijvende. Ende werden oversulcx geresolveert, dat men de soldaten voor als morgen sal beginnen aen te nemen. Daer worden voorgedragen, dat op attestatie voor desen ende onder cautie ontrent 400 gld. van eenen die gestorven was, gelicht waren bij die haer uuytgaven sijne erfgenamen. Welcke attestatie valsch bevonden worden, de moeder noch levende ende nu de erffenisse vorderende, daerentegens de borgen ofte fugityff ofte van weynige middelen waren. Sulcx dat te vresen stont, de Compaignie dese penningen noch souden moeten opleggen. Dan werden goet gevonden, naerder te vernemen nae diegeene die de penningen gelicht hadden, ende dat men andermael geen en soude betalen, dan bij rechtvorderinge geconstringeert, ende dan bij consignatie. 79 Zeer klein bovengeschreven. 79
- Page 27 and 28: Een François presenteerden sijnen
- Page 29 and 30: De governeur Reael, sieck van het p
- Page 31 and 32: Ick vynde seecker accoord tusschen
- Page 33 and 34: Worden gecommitteert borgemeester W
- Page 35 and 36: Vlacq gecommitteert om met de instr
- Page 37 and 38: Op de verclaringe bij joffrou Anna
- Page 39 and 40: Werden goetgevonden, dat men het 47
- Page 41 and 42: Waertoe gebracht sijnde, is het see
- Page 43 and 44: Men soude oock connen versoecken, o
- Page 45 and 46: Toegeleyt voor de groote schepen, d
- Page 47 and 48: [juni 1620] In junio, den … is de
- Page 49 and 50: hondert dusent guldenstotte aequipa
- Page 51 and 52: ende - - verovert onder Sunda de
- Page 53 and 54: Hiervoor hebbe ic de situatie van h
- Page 55 and 56: ebus collocandis idoneum, vendidiss
- Page 57 and 58: goet gevonden werden. Dat het een l
- Page 59 and 60: goetgevonden, hiervan een poinct va
- Page 61 and 62: Voort voor sijnen getrouwen dienst,
- Page 63 and 64: Dat men diegeene die het fort Polew
- Page 65 and 66: was Jan Wedden, nam uuyt Hollandia
- Page 67 and 68: handelinge, die mogelick waer te be
- Page 69 and 70: November [2-11-1620] 2. Is het volc
- Page 71 and 72: Catoenen lijwaet, meest gebleyckt,
- Page 73 and 74: opdat die op eene egale voet mochte
- Page 75 and 76: Compaignie grootelicx soude scaden,
- Page 77: oeder oock publycquelicken was gesc
- Page 81 and 82: hadden geleth, bevonden souden hebb
- Page 83 and 84: Den 8. Comende aen het Oost-Indisch
- Page 85 and 86: Wijders, als men haer hadde toegela
- Page 87 and 88: waren, de Fransche vercorten ende b
- Page 89 and 90: gehouden wert, de toelatinge op Moc
- Page 91 and 92: veranderen, dat die in de plaetse v
- Page 93 and 94: D’Engelse drijven seer aen, dat s
- Page 95 and 96: den soldaten als bootsgesellen toec
- Page 97 and 98: 1618 van ’tselve schip gegaen in
- Page 99 and 100: ordre soude geven, bij represaliën
- Page 101 and 102: schip was weleer door een paepsche
- Page 103 and 104: - Item hoe men sal handelen mette F
- Page 105 and 106: [12-8-1621] Den 12. augusti tot Ams
- Page 107 and 108: sulcx onbillick te wesen. D’wijle
- Page 109 and 110: Den commys Gisels proponeerden twee
- Page 111 and 112: Peter van de Werve, een soon van de
- Page 113 and 114: Ende hebbe alsoo successorem gecreg
- Page 115 and 116: Den admirael Verhagen leyde het ver
- Page 117 and 118: opgerechte ooren te rijsen om te ve
- Page 119 and 120: 5. Presenteren hiervan naerder bewi
- Page 121 and 122: In fine octobris 1622 fui Amsteroda
- Page 123 and 124: libellum, postquam frustra iustitia
- Page 125 and 126: 11. Een bewinthebber die, in’t ov
- Page 127 and 128: 3 lb. bezar steenen, alias 3 stucks
hetselve schip in octobri daerna 1619 te Bantam is gearriveert, wesende in januario tevoren<br />
<strong>van</strong> Amsterdam gevaren. In de voornoemde stenen worden oock gevonden, dat den generael<br />
Laurens Reael den 11. octobris 1619 <strong>van</strong> de Capo gevaren was met - , hebbende<br />
tot commys Corneille Haubraecken.<br />
Daer werden oock verhael gedaen <strong>van</strong> een jacht , daer eenen Isaac Sterck op was, dat<br />
se aldaer <strong>van</strong> verre hadden vernomen, met hetwelck sij eenige brieven hadden <strong>over</strong>gesonden.<br />
In recompense ’tselve versiende met wat nodige proviande, die daer gantsch gebreck was,<br />
alsoo daer niet dan wat broots ende pinguyns, die doen al begonden te stincken, <strong>over</strong>ich was.<br />
Desen Sterck maecten eerst uuytwegen, bij de vlote te comen, dan door den noot worden<br />
daertoe gedrongen, seyde daer om robben te <strong>van</strong>gen gesonden te sijn. Maer schijnt sijn<br />
desseing tot ander gestreckt te hebben, als men uuyt het relaes <strong>van</strong> den stierman ende andere<br />
maets, die met hem geweest hadden, ende voor verhaelt staet, genoch can speuren. Dit<br />
scheepken, nisi fallor, is alhier te lande <strong>van</strong>wegen de Compaignie in arrest genomen, als<br />
buyten het placaet ende ordre <strong>van</strong> de heeren Staten op de Indische vaert gemaect, geattendeert<br />
hebbende.<br />
Men verstont meede uuyt hetselve scrijven, dat den 25. februarii 1620 Augustijn de Beaulieu,<br />
generael <strong>van</strong> drie Franse schepen, aldaer geweest was.<br />
[16-11-1620]<br />
Den 16. gecomen eenige brieven, door een Guineae-vaerder gescreven aen de Capo de Don<br />
Lope Gonsalves, uuyt de schepen - .ende , den 25.<br />
augusti 1620. Hadden weynige dooden, doch veel siecken, die op’t lant weder bequamen,<br />
sulcx dat die schepen haest in Compaignie meenden t’seyl te gaen, omme haeren wech te<br />
<br />
vervolgen naer Indiën.<br />
Sij hadden elcx een vat lamoensap uuyt het Guineesch schip tot 100 gld. (het vat) 79<br />
<strong>over</strong>genomen, dat haer seer dienstich was voor de siecken. Sij claechden oeck, dat haere<br />
wijnvaten seer vermindert waren bevonden. Oock de tarvaten qualicken <strong>van</strong> hoepen bewaert,<br />
ooc eenige proviande minder als haer was aengescreven, ende sommige niet anders <strong>van</strong> alles<br />
toegerust, dan ofte sij in de Strette <strong>van</strong> Gibralter souden varen.<br />
Den coopman <strong>van</strong> het schip - claechden <strong>over</strong> den sergeant, wesende een<br />
Fransman, die veel moeten maeckten ende aenhang sochte, vresende ofte hij een quaden tour<br />
soude willen speelen. Daer waren oeck metten Guineavaerder drie wederomme gesonden die<br />
meest sieckelick waren geweest, ende men hadde andere bequaeme in de plaetse gestelt. Hier<br />
beneffens ginck het journael tot dien tijt.<br />
Het schip vlot sijnde was gisteren <strong>van</strong> Pampus naer Tessel gevaren, - noch vast<br />
blijvende. Ende werden <strong>over</strong>sulcx geresolveert, dat men de soldaten voor als morgen<br />
sal beginnen aen te nemen.<br />
Daer worden voorgedragen, dat op attestatie voor desen ende onder cautie ontrent 400 gld.<br />
<strong>van</strong> eenen die gestorven was, gelicht waren bij die haer uuytgaven sijne erfgenamen. Welcke<br />
attestatie valsch bevonden worden, de moeder noch levende ende nu de erffenisse vorderende,<br />
daerentegens de borgen ofte fugityff ofte <strong>van</strong> weynige middelen waren. Sulcx dat te vresen<br />
stont, de Compaignie dese penningen noch souden moeten opleggen. Dan werden goet<br />
gevonden, naerder te vernemen nae diegeene die de penningen gelicht hadden, ende dat men<br />
andermael geen en soude betalen, dan bij rechtvorderinge geconstringeert, ende dan bij<br />
consignatie.<br />
79 Zeer klein bovengeschreven.<br />
79