Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

31.05.2013 Views

een assignatie op Ranst, waervan den generael Rainst oom geweest was, wonende in de Coystraet, inhoudende als volcht: Henrick Reynst, UL. gelieve te betaelen aen mr. Aernt van Buchel, onse confrater, ofte den thoonder van desen, de somme van achthondert gld. per cassa. Ende sal UL. tegens ons ontfangers, wegen d’Oost-Indische Compaignie valideren. Actum in Amsterdam, den 11. novembris anno 1620. f 800 H. Schellinger, D. Heynck Dese penningen hebbe ick den 12. deses ontfangen aen penningen boven den gevalueerden cours, als Jacobuspenningen van 12 gld., pistoletten tot 7-14, matten tot 50 sts., ende Aerntgens schellingen. Atque ita minime ex animi mei sententia. 78 In het generael advis, gescreven in het schip , den 29. maii 1620 aen de Tafelbay, ende geteyckent bij den command ur Nicolaes van Baccum ende den scheepsraet, worden verhaelt, de schepen onder hetselve commandement sijnde, te weeten het voorseyde -. - . , -- - ende .. Noch van een boot in de Baye Soldany gesonden, ende soo daer geen Engelsche schepen vernomen worden, eenige lanttochten in’t lant gedaen te hebben. Doch sonder want, niettegenstaende daer wel eenige vestigia, soo van menschen als beesten, gevonden waren. Oock eenige menschen te spraecke hadden geweest, maer met deselve, seer schou sijnde, geen handel en hadden connen verwerven. Sulcx dat het scheen, dat haer bij eenige met schepen aldaer gecomen, quaet tractement moste aengedaen sijn. Hiervan was in’t particulier breeder verhaelt, met eenige overgesonden caertgens daertoe dienende. Doch omme deselve lanttochten 40 ofte 50 mijlen in’t lant te doen, was geheel onmogelick, overmits de bergen ende diepe valleyen, ende dat het volck neffens haere wapenen, proviande ende dranck voor sommige dagen mosten hebben meededragen in de groote onverdraechgelicke hette. Het Robbeneylant is ontrent twee uren gaens in’t ronde, met steyle clippen beset, ende maer aen een plaetse aen te comen, daer een sandtbayken is. Binnen heuvelachtich ende genochsaem onvruchtbaer. Men vynt daer geen ofte weynich gras, maer alleenlicken verscheyde cruyden, waeronder eenige welrieckende doch onbekent. Daer sijn veel pinguyns ende robben, swaere ende onlieffelicke cost. Oeck veel eyeren van pinguyns ende zeemeuwen, maer meest vuyl. Wilde ganssen waren daer oeck gesien, ende voetstappen van eenich viervoetich gedierte, maer en hadden geen connen becomen. Hadden op eenen steen aldaer gehouden, dat Frederick Houtman, governeur, nu de vierde reyse in Indiën gereyst met het schip -, den 18. maii 1619 aldaer was gearriveert. Ende op eenen anderen, dat Jacob d’Eedel, raet van Indiën, met doctor Martinus Schonck, fiscal, met het schip . - den 20. maii daer bij was gecomen, ende waren beyde die schepen, opten 4. junii daeraen, vertrocken. Ick vynde in seeckeren brieff bij Abraham Olivier, commys op . -, dat 78 Hs. abus.: anime mei. 78

hetselve schip in octobri daerna 1619 te Bantam is gearriveert, wesende in januario tevoren van Amsterdam gevaren. In de voornoemde stenen worden oock gevonden, dat den generael Laurens Reael den 11. octobris 1619 van de Capo gevaren was met - , hebbende tot commys Corneille Haubraecken. Daer werden oock verhael gedaen van een jacht , daer eenen Isaac Sterck op was, dat se aldaer van verre hadden vernomen, met hetwelck sij eenige brieven hadden overgesonden. In recompense ’tselve versiende met wat nodige proviande, die daer gantsch gebreck was, alsoo daer niet dan wat broots ende pinguyns, die doen al begonden te stincken, overich was. Desen Sterck maecten eerst uuytwegen, bij de vlote te comen, dan door den noot worden daertoe gedrongen, seyde daer om robben te vangen gesonden te sijn. Maer schijnt sijn desseing tot ander gestreckt te hebben, als men uuyt het relaes van den stierman ende andere maets, die met hem geweest hadden, ende voor verhaelt staet, genoch can speuren. Dit scheepken, nisi fallor, is alhier te lande vanwegen de Compaignie in arrest genomen, als buyten het placaet ende ordre van de heeren Staten op de Indische vaert gemaect, geattendeert hebbende. Men verstont meede uuyt hetselve scrijven, dat den 25. februarii 1620 Augustijn de Beaulieu, generael van drie Franse schepen, aldaer geweest was. [16-11-1620] Den 16. gecomen eenige brieven, door een Guineae-vaerder gescreven aen de Capo de Don Lope Gonsalves, uuyt de schepen - .ende , den 25. augusti 1620. Hadden weynige dooden, doch veel siecken, die op’t lant weder bequamen, sulcx dat die schepen haest in Compaignie meenden t’seyl te gaen, omme haeren wech te vervolgen naer Indiën. Sij hadden elcx een vat lamoensap uuyt het Guineesch schip tot 100 gld. (het vat) 79 overgenomen, dat haer seer dienstich was voor de siecken. Sij claechden oeck, dat haere wijnvaten seer vermindert waren bevonden. Oock de tarvaten qualicken van hoepen bewaert, ooc eenige proviande minder als haer was aengescreven, ende sommige niet anders van alles toegerust, dan ofte sij in de Strette van Gibralter souden varen. Den coopman van het schip - claechden over den sergeant, wesende een Fransman, die veel moeten maeckten ende aenhang sochte, vresende ofte hij een quaden tour soude willen speelen. Daer waren oeck metten Guineavaerder drie wederomme gesonden die meest sieckelick waren geweest, ende men hadde andere bequaeme in de plaetse gestelt. Hier beneffens ginck het journael tot dien tijt. Het schip vlot sijnde was gisteren van Pampus naer Tessel gevaren, - noch vast blijvende. Ende werden oversulcx geresolveert, dat men de soldaten voor als morgen sal beginnen aen te nemen. Daer worden voorgedragen, dat op attestatie voor desen ende onder cautie ontrent 400 gld. van eenen die gestorven was, gelicht waren bij die haer uuytgaven sijne erfgenamen. Welcke attestatie valsch bevonden worden, de moeder noch levende ende nu de erffenisse vorderende, daerentegens de borgen ofte fugityff ofte van weynige middelen waren. Sulcx dat te vresen stont, de Compaignie dese penningen noch souden moeten opleggen. Dan werden goet gevonden, naerder te vernemen nae diegeene die de penningen gelicht hadden, ende dat men andermael geen en soude betalen, dan bij rechtvorderinge geconstringeert, ende dan bij consignatie. 79 Zeer klein bovengeschreven. 79

hetselve schip in octobri daerna 1619 te Bantam is gearriveert, wesende in januario tevoren<br />

<strong>van</strong> Amsterdam gevaren. In de voornoemde stenen worden oock gevonden, dat den generael<br />

Laurens Reael den 11. octobris 1619 <strong>van</strong> de Capo gevaren was met - , hebbende<br />

tot commys Corneille Haubraecken.<br />

Daer werden oock verhael gedaen <strong>van</strong> een jacht , daer eenen Isaac Sterck op was, dat<br />

se aldaer <strong>van</strong> verre hadden vernomen, met hetwelck sij eenige brieven hadden <strong>over</strong>gesonden.<br />

In recompense ’tselve versiende met wat nodige proviande, die daer gantsch gebreck was,<br />

alsoo daer niet dan wat broots ende pinguyns, die doen al begonden te stincken, <strong>over</strong>ich was.<br />

Desen Sterck maecten eerst uuytwegen, bij de vlote te comen, dan door den noot worden<br />

daertoe gedrongen, seyde daer om robben te <strong>van</strong>gen gesonden te sijn. Maer schijnt sijn<br />

desseing tot ander gestreckt te hebben, als men uuyt het relaes <strong>van</strong> den stierman ende andere<br />

maets, die met hem geweest hadden, ende voor verhaelt staet, genoch can speuren. Dit<br />

scheepken, nisi fallor, is alhier te lande <strong>van</strong>wegen de Compaignie in arrest genomen, als<br />

buyten het placaet ende ordre <strong>van</strong> de heeren Staten op de Indische vaert gemaect, geattendeert<br />

hebbende.<br />

Men verstont meede uuyt hetselve scrijven, dat den 25. februarii 1620 Augustijn de Beaulieu,<br />

generael <strong>van</strong> drie Franse schepen, aldaer geweest was.<br />

[16-11-1620]<br />

Den 16. gecomen eenige brieven, door een Guineae-vaerder gescreven aen de Capo de Don<br />

Lope Gonsalves, uuyt de schepen - .ende , den 25.<br />

augusti 1620. Hadden weynige dooden, doch veel siecken, die op’t lant weder bequamen,<br />

sulcx dat die schepen haest in Compaignie meenden t’seyl te gaen, omme haeren wech te<br />

<br />

vervolgen naer Indiën.<br />

Sij hadden elcx een vat lamoensap uuyt het Guineesch schip tot 100 gld. (het vat) 79<br />

<strong>over</strong>genomen, dat haer seer dienstich was voor de siecken. Sij claechden oeck, dat haere<br />

wijnvaten seer vermindert waren bevonden. Oock de tarvaten qualicken <strong>van</strong> hoepen bewaert,<br />

ooc eenige proviande minder als haer was aengescreven, ende sommige niet anders <strong>van</strong> alles<br />

toegerust, dan ofte sij in de Strette <strong>van</strong> Gibralter souden varen.<br />

Den coopman <strong>van</strong> het schip - claechden <strong>over</strong> den sergeant, wesende een<br />

Fransman, die veel moeten maeckten ende aenhang sochte, vresende ofte hij een quaden tour<br />

soude willen speelen. Daer waren oeck metten Guineavaerder drie wederomme gesonden die<br />

meest sieckelick waren geweest, ende men hadde andere bequaeme in de plaetse gestelt. Hier<br />

beneffens ginck het journael tot dien tijt.<br />

Het schip vlot sijnde was gisteren <strong>van</strong> Pampus naer Tessel gevaren, - noch vast<br />

blijvende. Ende werden <strong>over</strong>sulcx geresolveert, dat men de soldaten voor als morgen<br />

sal beginnen aen te nemen.<br />

Daer worden voorgedragen, dat op attestatie voor desen ende onder cautie ontrent 400 gld.<br />

<strong>van</strong> eenen die gestorven was, gelicht waren bij die haer uuytgaven sijne erfgenamen. Welcke<br />

attestatie valsch bevonden worden, de moeder noch levende ende nu de erffenisse vorderende,<br />

daerentegens de borgen ofte fugityff ofte <strong>van</strong> weynige middelen waren. Sulcx dat te vresen<br />

stont, de Compaignie dese penningen noch souden moeten opleggen. Dan werden goet<br />

gevonden, naerder te vernemen nae diegeene die de penningen gelicht hadden, ende dat men<br />

andermael geen en soude betalen, dan bij rechtvorderinge geconstringeert, ende dan bij<br />

consignatie.<br />

79 Zeer klein bovengeschreven.<br />

79

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!