Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

31.05.2013 Views

Dat het oock ongeraden was, eenige proviande per het schip -- te senden, ende vandaer na de garnisoenen op de Moluckes, d’wijle die door de hette ende lanckheyt des tijts soude verderven. Maer dat men deselve met soude senden. Hetwelck men meenden verre het grootste te wesen ende meer soude connen laden. Worden mede geclaecht van de menichte van jongers, ende geseyt, nadien het getal op van menschen was aenwasschende, het nodich soude wesen meer waters te bestellen, als met het branthout meest op de schepen van doen sijnde. Desgelijckx proponeerden andere van -- . Doch de resolutie viel, dat men over de 250 mannen daer niet op en soude brengen, tenwaer eenige jongens daer overliepen, die men daerbij soude mogen voegen. Ontfangen een brief van de camere van Hoorn, om eenige nootdruften tot de twee jachten - - ende ., die men haest meenden ter zee te brengen, het eerste nu voor de derde reyse. De heer Sypestein hadde mij een missive gegeven, aen de bewynthebberen van onse Camere, waervan het opscrift hielt als volcht: Eedele, hoochgeleerde, wijse, voorsienige, seer discrete heeren, de bewinthebberen der Generale Oost-Indische Compaignie, residerende tot Amsterdam. (Quartierden sijn signet wapen met scade, met vleugelen op den helm). Sijne pretentie ende versoeck was, dat hij meenden, hem noch twee maenden tractaments ofte provisie te competeren, te weeten hetgeene tusschen het leste julii, wanneer sijn possessie genomen was, ende den eersten octobris, wanneer hij vermoeden, dat Grovesteins’ commissie, die gelimiteert was, inginck. Doch het scheen dat Grovesteins, wiens commissie was van date den 20. augusti 1618, het tusschenverloop ontfangen hadde. De rekenmeesters ende betaelders alleenlicken geleth hebbende op den date van de commissie, ende niet op den tijt die deselve uuytdructe. Den generael Both stelden sieur Laurens Real vice-governeur over de Molucques, Amboyna ende Banda, ende heeft hem voor sijn vertreck doen beëdigen. [3-1-1621] Den 3. januarii 1621. Sijn binnen Jacatra te nachtmael gegaen in de gereformeerde kercke 40 personen, bij … in sijn bescrijvinge der Nederlantse oorlogen, genomineert hebbende aldaer haren predicker Adriaen Jacobsz Hulsebos. [10-11-1620] Men meent morgen den 10. vroech de schepen ende -- opte diepte te brengen met hoochwater ende zuidwestenwynt. Ende sijn tegens den middach ontrent Pampus gecomen. [12-11-1620] 12. Worden in de vergaderinge gelesen eenen brief uuyt Middelborch gesonden, geteyckent bij Boreels ende Van Vlierden, bewynthebberen van de Oost-Indische Compaignie aldaer. Inhoudende een pacquet brieven uuyt Engelant comende, oversonden, dat se verwachten de behoeften daer sij meermaels omme hadden gescreven. Meenden oeck, dat de miredich wortelen, nu uuyt oosten met de leste wint al souden gearriveert (die doch met de andere nootdrufticheden al waren gesonden) sijn. Dan wisten niet wat verhinderinge tot noch toe gevallen was, dat de damasten niet en waren overgesonden, dewijle sij die soo nodich hadden, ende soo ernstich eenige reysen daeromme hadden gescreven. Het mochte comen, dat het de 74

Compaignie grootelicx soude scaden, wanneer men de heeren van de admiralité mochte van doene hebben. Voorts wilden wel weeten wat ware van de Armoysiden, bij haer herwarts over gesonden, welcke daervan vercocht waren, omme deselve op haere boecken te annoteren, ende welcke beschadicht waren. Ock verlangden te verstaen den staet van de goederen in mayo lestleden gemaeckt, ende wilden die metten eersten wel overgescreven hebben. De brieven uuyt Engelant, van London gesonden, waren in Engels gescreven, met 13 namen van bewynthebberen van Oost-Indische vaert aldaer onderteyckent, ende daerbij in translatie gecopieert. Hielden in beneffens eenige compliementos, dat sij geresolveert waren, twee uuyt den haeren herwarts te senden, omme mondelinge bequamer met den onsen te tracteren van saecken, die tot onderhoudinge van het gemaeckte accoort souden strecken. Versoeckende, dat de onse daertoe wilden geprepareert ende gewaerschout wesen, opdat hare gesonden ofte te senden, (die sij meenden tegens den eersten novembris (ouden stijl) 75 souden uuyt Engelant scheyden) niet lange tot costen opgehouden werden. Wijders vermaenden van het rencontre ende goet onthael, dat haer schip , nu in Engelant gearriveert, van den onsen aen de Capo de Bonna Esperance was geschiet. Vertrouwende dat onse schepen in gelijcke occurencen van de haere niet anders en souden getracteert en beholpen werden. Dese gecopieert, worden goetgevonden aen de andere cameren over te senden. Haer vermanende dat sij haer wilden gereet houden, soo de gelegentheyt het mochte vereyschen, als men meende, omme eenige uuyt den haeren bij de handelinge metten Engelschen over te senden. Uuyt presumptie daer bijvoegende, dat men oeck uuyt eenige advertentiën hadde verstaen, dat de bijeencompste princepalicke tot drie stucken soude dienen. Alse: a. omme de restitutie van den peper, (die de onse van de Engelsche genomen ende herwarts over gesonden hadden, nu al meest vercocht hadden) hier te lande te vercrijgen, b. omme een eenparige prijs op de comanschappen, herwarts uuyt Indiën over comende, met gemeen advys der beyder compaigniën te stellen, c. noch te adviseren over den Persiaenschen handel, omme die g meender handt te drijven. Men hadde verstaen, dat … Abbout tot het herwarts over comen bij de Engelschen waren gecommitteert. Den brief van Croppenborch hielt, dat de Engelsche bewinthebberen hem hadden visie gedaen van haere papieren met overgecomen. Ende hadde daeruuyt verstaen, dat de Engelschen ontmoet was, niet verre van de Capo Comori. Het schip - (de onse meenden dat het . moste sijn) qualicken gestelt, als veele siecken in hebbende. Vermoeden, dat het doen in januario lestleden al te Paleacate in salvo was gearriveert. Si meenden dat het wel met contanten voorsien was, ende aldaer goede retoure soude connen becomen. Denselven brief vermaenden meede, dat Engelsche alle haere waren binnen 10 ofte 12 dagen meenden te vercopen. Oock dat de 22 Engelsche schepen waren affgeseilt, maer onseecker tot wat eyndt. D’onse, hoorende het vermaen van het schip - , d’Engelsche ontmoet, seer swack van volck, als meest sieck sijnde, quamen in suspitie dat het mochte van de Engelsche genomen sijn. Andere anders opinerende. 75 In de marge. 75

Dat het oock ongeraden was, eenige proviande per het schip -- te senden, ende<br />

<strong>van</strong>daer na de garnisoenen op de Moluckes, d’wijle die door de hette ende lanckheyt des tijts<br />

soude verderven. Maer dat men deselve met soude senden. Hetwelck men meenden<br />

verre het grootste te wesen ende meer soude connen laden.<br />

Worden mede geclaecht <strong>van</strong> de menichte <strong>van</strong> jongers, ende geseyt, nadien het getal op <br />

<strong>van</strong> menschen was aenwasschende, het nodich soude wesen meer waters te bestellen, als met<br />

het branthout meest op de schepen <strong>van</strong> doen sijnde. Desgelijckx proponeerden andere <strong>van</strong><br />

-- . Doch de resolutie viel, dat men <strong>over</strong> de 250 mannen daer niet op en soude<br />

brengen, tenwaer eenige jongens daer <strong>over</strong>liepen, die men daerbij soude mogen voegen.<br />

Ontfangen een brief <strong>van</strong> de camere <strong>van</strong> Hoorn, om eenige nootdruften tot de twee jachten<br />

- - ende ., die men haest meenden ter zee te brengen, het eerste nu voor<br />

de derde reyse.<br />

<br />

De heer Sypestein hadde mij een missive gegeven, aen de bewynthebberen <strong>van</strong> onse Camere,<br />

waer<strong>van</strong> het opscrift hielt als volcht:<br />

Eedele, hoochgeleerde, wijse, voorsienige, seer discrete heeren,<br />

de bewinthebberen der Generale Oost-Indische Compaignie, residerende tot Amsterdam.<br />

(Quartierden sijn signet wapen met scade, met vleugelen op den helm).<br />

Sijne pretentie ende versoeck was, dat hij meenden, hem noch twee maenden tractaments ofte<br />

provisie te competeren, te weeten hetgeene tusschen het leste julii, wanneer sijn possessie<br />

genomen was, ende den eersten octobris, wanneer hij vermoeden, dat Grovesteins’<br />

commissie, die gelimiteert was, inginck. Doch het scheen dat Grovesteins, wiens commissie<br />

was <strong>van</strong> date den 20. augusti 1618, het tusschenverloop ontfangen hadde. De rekenmeesters<br />

ende betaelders alleenlicken geleth hebbende op den date <strong>van</strong> de commissie, ende niet op den<br />

tijt die deselve uuytdructe.<br />

Den generael Both stelden sieur Laurens Real vice-g<strong>over</strong>neur <strong>over</strong> de Molucques, Amboyna<br />

ende Banda, ende heeft hem voor sijn vertreck doen beëdigen.<br />

[3-1-1621]<br />

Den 3. januarii 1621. Sijn binnen Jacatra te nachtmael gegaen in de gereformeerde kercke 40<br />

personen, bij … in sijn bescrijvinge der Nederlantse oorlogen, genomineert hebbende aldaer<br />

haren predicker Adriaen Jacobsz Hulsebos.<br />

[10-11-1620]<br />

Men meent morgen den 10. vroech de schepen ende -- opte diepte te brengen<br />

met hoochwater ende zuidwestenwynt. Ende sijn tegens den middach ontrent Pampus<br />

gecomen.<br />

<br />

[12-11-1620]<br />

12. Worden in de vergaderinge gelesen eenen brief uuyt Middelborch gesonden, geteyckent<br />

bij Boreels ende Van Vlierden, bewynthebberen <strong>van</strong> de Oost-Indische Compaignie aldaer.<br />

Inhoudende een pacquet brieven uuyt Engelant comende, <strong>over</strong>sonden, dat se verwachten de<br />

behoeften daer sij meermaels omme hadden gescreven. Meenden oeck, dat de miredich<br />

wortelen, nu uuyt oosten met de leste wint al souden gearriveert (die doch met de andere<br />

nootdrufticheden al waren gesonden) sijn. Dan wisten niet wat verhinderinge tot noch toe<br />

gevallen was, dat de damasten niet en waren <strong>over</strong>gesonden, dewijle sij die soo nodich hadden,<br />

ende soo ernstich eenige reysen daeromme hadden gescreven. Het mochte comen, dat het de<br />

74

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!