Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

goet gevonden werden. Dat het een lant is, seer abondant van volck ende manufacturen, die
nootsaeckelicken bij haer moeten verhandelt werden, ofte souden van gebreck moeten
vergaen. Daerbij gevoecht werden, dat het geen volck en was die seer ter wapenen gestelt
waren, ende hare schepen weynich tot defencie versien sijn.
Denselven dach hebbe ick Hessel Gerritsz, den caertmaecker van de Oost-Indische
Compaignie, die hem seer op die saecke verstaet, besocht, ende verscheyde van sijn caerten
ende de teyckenen der forten ende castelen, eenige seer cluchtich bij G. van Vianen gedaen,
gesien. Verhaelden oock, gevraecht van het eylant dat men seyt tusschen de Cabo ende
Bantam, eerst bij de Portugesen ende naemaels bij den onsen eenige reysen opgedaen is,
’tselve onvruchtbaer
ende inaccessibel, jae maer een rotse te schijnen, soo niemant eenich vorder bescheyt daervan
heeft connen becomen.
Dicebat, plures de generalis austeritate minus bene sentire, multorumque se querelas de eo
intellexisse.
Waren sommige boven haren tijt, door gebreck van volck in Indiën behouden. Ende de jonge
maets, daer gesonden om de tale te leeren ende andersins gebruyct te werden, verstaet men
gestelt te sijn tot arbeyden aen de forten. Daerdoor bijcans grijs ende geheel ongevallich te
schijnen, seer door den arbeyt ende locht verandert.
[5-10-1620]
Post mensem et quod excurrit, nempe 5. octobris novi styli, domo Amsterodamum profectus,
cum admiralio Verhagio. Hebbe denselven dach op’t Boschhuys in de Oost-Indische
vergaderinge geweest, daer meest alle de commisen, ondercommisen ende assistenten ofte
aengenomen waren, ofte doen werden, dat weynige plaetsen open bleven, sulcx dat nadien
d’andere meest werden afgeslagen.
De generale resolutie is, dat de Compaignie dit jaer noch 13 scepen sullen equipperen, ende
alhier sijn bijcans daertoe gereet het schip , nieu gebout, Dordrecht, onlancx uuyt
Indiën gecomen, mitsgaders - -. Waerbij nieus werden gemaect drie jachten, alse
- ende . Op de twee eerste schepen sullen wesen voor elcx 50
soldaten met een sergeant.
[8-10-1620]
Is geresolveert den 8., dat men de schepen et - - soude meede geven,
elcx een groote met een cleyne sloepe, ofte twee cleyne van 50 voeten lang. Niettegenstaende
eenige daertegen waeren, seggende dat sulcx in de vergaderinge van de 17 voorgebracht, niet
goet en was gevonden. Hetwelck nochtans gesalveert werden, uuyt redenen dat alleenlicken
de andere cameren difficulteerden over de moyten, ende dat in de voorgaende toerustinge
eenige schepen geheel sonder sloepen vanhier geseylt waren.
De admiralité van Rotterdam urgeerden de Compaignie seer, etiam Ordinum Generalium
authoritate interposita, omme te hebben liquidatie ende satisfactie, vanwegen de prijse ende
eenige bijgesette schepen, ammunitie, etc. Waerover de Compaignie veel uuytvluchten is
soeckende. Doch werden geresolveert, dat men eenige die in Den Hage souden reysen,
belasten sal, de difficulteyten van sulcx te doen voor dese tijt den H.M. heeren Staten voor te
dragen, alse de groote lasten, daer se noch meede was beswaert. De aenstaende equipagiën
van nieuwe schepen, ende dat de Cameren vooreerst met malcanderen daerover mosten
57