Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Tumultuantur nautae ob frigus atque gelu, et mensis unius praeter solitum stipendium postulant, quod ipsis postea concessum, nempe . en . ... Relacie van de saecke van Eustachio, hoe dat men hem van grote logenen heeft geconvinceert, que le cappiteyn Le Lièvre (ainsi il se nomme) n’est qu’un pyrate. Met wat manieren den ambassadeur soeckt sijne saecke te verdedigen, ende voor te staen, te weeten dat den coninck niet en soude toelaten, dat men sijne ondersaten alhier soude in recht trecken, maer soo men wilde van de iniquité der represaliën clagen, dat men sulcx aldaer in Vranckrijck mochte doen. Hetwelcke de Staten seyden ongehoort te wesen, dat actor reos soude trecken ad iudicem, nulla ratione competentem, nulla quoque citatione praevia. Dat in sulcke maniere men de ingesetenen van dese landen soude connen priveren van alle haere middelen, dat hetselve street tegens de fondamentale wetten ende privilegiën van dese landen, die de Staten genootdruct waren te mainteneren, oeck sels sijne majesteyt gewilt hadde, bij de allianciën met dese Geconfedereerde Provinciën gemaect, gedefendeert ende voorgestaen te worden. Dat Eustache als actor hier alrede reos hadde geconvenieert coram iudice competente, waerover proces was hangende, daervan hij niet en conde resiliëren, ende lopen weder naer Rouan, ende aldaer op sijn lichtveerdich angeven ende logenen impetreren tegens de Compaignie alhier represaliën ofte arresten. D’selve ongeraen ende ongehoort, soo sulcx was strijdende tegens alle natuerlicke ende alder volckeren wetten. Ende dat meer is, dat het niet en waren dan calumniën, die hij voortbrachte, seggende van sijne advocaten ende procureuren bedrogen te sijn, ende dat men hem geen recht en sochte te doen, d’wijle dat de heeren Staten hem niet alleen den wech van justitie bereyt waren te openen, ende alrede geopent hadden, maer oock tevreden, denselven tot sijn faveur te vercorten. Dat hij oeck noyt alhier gepretendeerde sententie hadde willen verthonen. Dat het mede versiert ende onwaerheyt was, ’tgeene hij hadde laten verluyden in Vranckrijc, dat men hem alhier soude hebben willen houden ofte vastsetten. Eodem. Scrijvens uuyt Engelant van de compaignie aldaer, waerbij sij versochten, eerst dat neffens haer jacht een ander van de onsen soude gaen in compaignie, omme aen de Caep de Bonne Esperança op te doen ende te bekennen enich lant ofte bequame plaetse om een colonie te planten ofte eenich verblijff te maecken. Waerop geantwoort was voor desen, dat men daertoe last gegeven hadde aen onse vlote, om sulcx te tenteren met meerder respect, daer sij haer bij gecontenteert hielden. Ten tweeden, alsoo sij in’t beginsel van februario meenden, gereet te hebben 4 schepen, dat de onse gelijcke getalle daerbij wilden voegen, omme mette haere in compaignie te gaen naer Oost-Indiën, teneynde die bijeen gevoecht beter mochten resisteren. Die haer voornemen feytelicken souden soecken te beletten (tacite Hispanos denotantes) ende voort haeren handel per compaignie op de custen van Suratten ende Cormandel te vervorderen. Den secretaris van de admiraliteyt versocht, in possessie gestelt te werden van verscheyden recht, dat hij seyde hem te competeren over de vercochte goederen van de Compaignie, daer hij doch noyt toe gebruyckt en was. Maer worden uuytgestelt tot een anderen tijt. Omme te comen tot een eynde van de saecke der crediteuren van Cognet, d’wijle Alexander van den Berge met geene persuasiën ofte middelen is te brengen, dat hij den staet gerechtelicken ende sinceerlicken verclaere. Ende daer alreede meer dan 50 processen sijn gewydeert, ende noch meer verwachten staen, sulcx dat men in langen tijt daer niet en siet uuyt te geraecken, is goetgevonden bij den curateuren van de crediteuren gestelt, met advys van het meerendeel derselver bij requeste te versoecken aen de hoghe overicheyt, authorisatie ofte op eenige van den gerechte alhier, ofte op andere onpartidige goede luyden, hem dies 18
verstaende, die bij corte wegen ende als bij compromis souden mogen uten de vordere questiën, meest bestaende in materie van liquidatie, die dagelicx in den voorseyden verlatenschap rijsende sijn, ende dat sonder appel, niettegenstaende al eenige daertoe onwillich, niet verstaen en wilden. Ende want de Compaignie daermede ten achteren is, worden voorgestelt, ofte Anthonis Rycques, gecommitteert omme die saecken te vervorderen, dit voorgestelde versoeck uuyt den naeme van de Compaignie oock soude onderteyckenen. D aerop goet gevonden is, soo de saecke ende den tijt het conden lijden, dat men hetselve de Camere van Zeelant (uuyt welck het achterwesen was spruytende) soude verwittigen, soo niet ’tselve evenwel onderteyckenen, ende daervan de voorseyde Camere scrijven. Den pensionaris Pauw meenden, dat bij compromis van alle de crediteuren sulcx spoedelicker soude connen versocht werden aen de gecommitteerde totten Hoghen Raedt van Hollant, soo aldaer geen vorder appel nochte revisie en soude wesen te verwachten. Doch, soo men meenden, dat eenige crediteuren hun niet en souden willen daertoe conformeren, verstont de voorgestelde maniere de seeckerste te sijn. Daer werden mede gevraecht, waromme de penningen bij de Compaignie pro rata uuyt het geïnde niet en werden gelicht, alleen afslaende de interesse, die met het faillissement van Coniect verstaen werden te cesseren, nadien de coop waeruuyt de schult was spruytende, op dach geschiet was. [17-1-1620] 17. Vergaderinge op het scrijven van de Engelsche compagnie, daerop goetgevonden, vier schepen te senden naer Engelant ende de Cabo de Bonne Esperança, om met de Engelsche in compaignie te gaen na de custe van Cormandel ende Suratte, soo verre als den tijt ende het weder sulcx wilden toelaten. Dat men yder schip mede soude geven 2 kisten met matten, die bedragen souden tesamen 60.000 gld., behalven enige andere coopmanschappen van carmosie, lakenen, geschilderde lantschappen van olyverve, elephantstanden, loot, spiegel, etc. Dan, soo die de Engelsche niet en vynden ofte in meerder getal, om geen scade te lijden, dat oirbaer soude sijn, haer na Bantam te maecken. Ende soo den tijt niet te verliesen, soo men van de Capo moet varen in junio. In augusto de monsons beginnende te veranderen. Noch sijn verscheyde deliberatiën namaels daerover gehouden in de vergaderinge, mede van de 17. in martio volgende. Tot dese vier schepen waren gedestineert de twee jachten ende ., mitsgaders - ende -. [20-1-1620] 20. Indigo wort geseyt ingecocht te sijn tot 16 ende 18 st. het lb. De Spaingiarden bekent gemaect de Strate la Maire, die daerdoor meynen, haeren cours te nemen tot de Philippinen, niettegenstaende het daer seer cout is, als onder de 60 graden leggende. [23-1-1620] 23. Convivium publicum collegii Indici in aula, ad quod praetor Verdoesius et pars scabinorum fuere invitati, qui lustrationibus et iuramentis militum ac nautarum excipiendis, adfuissent, cum circa februarium magistratus urbicus esse mutandus. Hic largiter habiti ex cocto ferculo miscellaneo dicto oleopodrigo, vino Rhenano et saccuro. Ex nostris absentes fuere Oetgens consul, Del Beke, Ness, Hasselaer, Oesterzee. [25-1-1620] 19
- Page 1 and 2: Aantekeningen van Arnoldus Bucheliu
- Page 3 and 4: 3r Geschiedenis van de 5v Buchel be
- Page 5 and 6: Indiën, soo vaste als eylanden aen
- Page 7 and 8: Ex libro Athanasii Kircheri, cui ti
- Page 9 and 10: Waerover ick doen op mijn beraet be
- Page 11 and 12: [10-11-1619] In novembri, na den ou
- Page 13 and 14: subject maecken dienaengaende de ov
- Page 15 and 16: orgermeester, hadde ’tselve voorg
- Page 17: 6. Egbert Jansz During, wesende gec
- Page 21 and 22: Sijn volck was ten deele seer moetw
- Page 23 and 24: Item, dat noch vijff schepen na de
- Page 25 and 26: achten, ende de andere op 10 gelijc
- Page 27 and 28: Een François presenteerden sijnen
- Page 29 and 30: De governeur Reael, sieck van het p
- Page 31 and 32: Ick vynde seecker accoord tusschen
- Page 33 and 34: Worden gecommitteert borgemeester W
- Page 35 and 36: Vlacq gecommitteert om met de instr
- Page 37 and 38: Op de verclaringe bij joffrou Anna
- Page 39 and 40: Werden goetgevonden, dat men het 47
- Page 41 and 42: Waertoe gebracht sijnde, is het see
- Page 43 and 44: Men soude oock connen versoecken, o
- Page 45 and 46: Toegeleyt voor de groote schepen, d
- Page 47 and 48: [juni 1620] In junio, den … is de
- Page 49 and 50: hondert dusent guldenstotte aequipa
- Page 51 and 52: ende - - verovert onder Sunda de
- Page 53 and 54: Hiervoor hebbe ic de situatie van h
- Page 55 and 56: ebus collocandis idoneum, vendidiss
- Page 57 and 58: goet gevonden werden. Dat het een l
- Page 59 and 60: goetgevonden, hiervan een poinct va
- Page 61 and 62: Voort voor sijnen getrouwen dienst,
- Page 63 and 64: Dat men diegeene die het fort Polew
- Page 65 and 66: was Jan Wedden, nam uuyt Hollandia
- Page 67 and 68: handelinge, die mogelick waer te be
verstaende, die bij corte wegen ende als bij compromis souden mogen uten de vordere<br />
questiën, meest bestaende in materie <strong>van</strong> liquidatie, die dagelicx in den voorseyden<br />
verlatenschap rijsende sijn, ende dat sonder appel, niettegenstaende al<br />
<br />
eenige daertoe onwillich, niet verstaen en wilden.<br />
Ende want de Compaignie daermede ten achteren is, worden voorgestelt, ofte Anthonis<br />
Rycques, gecommitteert omme die saecken te vervorderen, dit voorgestelde versoeck uuyt<br />
den naeme <strong>van</strong> de Compaignie oock soude onderteyckenen. D aerop goet gevonden is, soo de<br />
saecke ende den tijt het conden lijden, dat men hetselve de Camere <strong>van</strong> Zeelant (uuyt welck<br />
het achterwesen was spruytende) soude verwittigen, soo niet ’tselve evenwel onderteyckenen,<br />
ende daer<strong>van</strong> de voorseyde Camere scrijven.<br />
Den pensionaris Pauw meenden, dat bij compromis <strong>van</strong> alle de crediteuren sulcx spoedelicker<br />
soude connen versocht werden aen de gecommitteerde totten Hoghen Raedt <strong>van</strong> Hollant, soo<br />
aldaer geen vorder appel nochte revisie en soude wesen te verwachten. Doch, soo men<br />
meenden, dat eenige crediteuren hun niet en souden willen daertoe conformeren, verstont de<br />
voorgestelde maniere de seeckerste te sijn.<br />
Daer werden mede gevraecht, waromme de penningen bij de Compaignie pro rata uuyt het<br />
geïnde niet en werden gelicht, alleen afslaende de interesse, die met het faillissement <strong>van</strong><br />
Coniect verstaen werden te cesseren, nadien de coop waeruuyt de schult was spruytende, op<br />
dach geschiet was.<br />
[17-1-1620]<br />
17. Vergaderinge op het scrijven <strong>van</strong> de Engelsche compagnie, daerop goetgevonden, vier<br />
schepen te senden naer Engelant ende de Cabo de Bonne Esperança, om met de Engelsche in<br />
compaignie te gaen na de custe <strong>van</strong> Cormandel ende Suratte, soo verre als den tijt ende het<br />
weder sulcx wilden toelaten. Dat men yder schip mede soude geven 2 kisten met matten, die<br />
bedragen souden tesamen 60.000 gld., behalven enige andere coopmanschappen <strong>van</strong><br />
carmosie, lakenen, geschilderde lantschappen <strong>van</strong> olyverve, elephantstanden, loot, spiegel,<br />
etc. Dan, soo die de Engelsche niet en vynden ofte in meerder getal, om geen scade te lijden,<br />
dat oirbaer soude sijn, haer na Bantam te maecken. Ende soo den tijt niet te verliesen, soo<br />
men <strong>van</strong> de Capo moet varen in junio. In augusto de monsons beginnende te veranderen.<br />
Noch sijn verscheyde deliberatiën namaels daer<strong>over</strong> gehouden in de vergaderinge, mede <strong>van</strong><br />
de 17. in martio volgende. Tot dese vier schepen waren gedestineert de twee jachten <br />
ende ., mitsgaders - ende -.<br />
<br />
[20-1-1620]<br />
20. Indigo wort geseyt ingecocht te sijn tot 16 ende 18 st. het lb.<br />
De Spaingiarden bekent gemaect de Strate la Maire, die daerdoor meynen, haeren cours te<br />
nemen tot de Philippinen, niettegenstaende het daer seer cout is, als onder de 60 graden<br />
leggende.<br />
[23-1-1620]<br />
23. Convivium publicum collegii Indici in aula, ad quod praetor Verdoesius et pars<br />
scabinorum fuere invitati, qui lustrationibus et iuramentis militum ac nautarum excipiendis,<br />
adfuissent, cum circa februarium magistratus urbicus esse mutandus. Hic largiter habiti ex<br />
cocto ferculo miscellaneo dicto oleopodrigo, vino Rhenano et saccuro. Ex nostris absentes<br />
fuere Oetgens consul, Del Beke, Ness, Hasselaer, Oesterzee.<br />
[25-1-1620]<br />
19