Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA
In plaets van Coene is generael in Indiën wegen de Vereenichde Staten ende Oost-Indische Compaignie gestelt … Specx. 1631 [22-1-1631] In principio anni huius, 22. januarii, veteris styli. Accepi 210 fl. pro Helliis, nempe 17½ pro centenis. Eodem tempore reddidi ipsis ac transtuli 1200 fl., actionis Indicae, dominae Fredericae de Hel Brienen, viduae Petri Aluwini, quondam questoris impositorum Hollandiae Australis, et Christinae, ipsius sorori, pertinentis, atque ita cum ipsis omnia nostra liquidavimus, excepto quod literas 500 fl. reditus constituerint Borchartiis. Vidi tum Amsterodami privilegium, concessum Abrahamo dicto Beyerlant ac sociis, ne quis praeter illos, feles odoratos, quos civettas vocant, in hisce provinciis aleret. … Helmichii, concionatoris, munere in classe Orientalis Indiae fungentis, uxor antea sterilis, sed in ipso itinere gravida facta, unacum foetu in navi occubuisse fertur. [00-7-1631] In julio 1631. De Paraiba, in Novo Orbe, a nostris capta, fama est. At infortunium accidit Societati Indiae Orientalis, tribus navibus, onustis merce preciosa, negligentia nostrorum deperditis. Fama de Paraiba capta fefellit. [1-10-1631] In principio octobris. 6 naves, multis praetiosis onustae mercibus(?), ex India Orientali advenerunt. Septima ( -), 154 ut fertur, ad Thesalae littora naufragium passa. Plerisque tamen, tam hominibus quam mercibus servatis, 6 vel 7 tantum ex vectoribus fluctubus haustis. In his infinitus numerus aromatum, medicamentorum, droeges vocant, bissi, porcellanarum vas[arum], aliarumque rerum, ut ex indice patet. [00-11-1631] Ad X. novembris. Amsterodami vendentur, ut et sequentibus diebus, variae merces advecta ex India Orientali navibus 6, quarum nomina - -- , - .. - , Portus Delphensis, nempe: piper rotundum et oblongum, caryophylli, nuces myristicae, macis, laccae varii generis, zynsiber conditum, salpeter, bissus, percallae, benivi, adamantes, lapides bezoar, indigo. [30-10-1631] Voor een jaer in de plaets van den Amersforde- Deuverden gecomen Jacob Petit, et nisi fallor, inchoavit in octobri 30. [00-8-1632] In augusto 1632. Sijn in salvo overgecomen uuyt Oost-Indiën vijf schepen, welgelden, met speceriën, sijde, drogen, linnen ende salpeter, etc. Het cargo geëstimeert tusschen de ses à seven miljoenen. Werden noch twee ofte drie (van de voorseyde vijff) 155 verwacht. Doch verstae dat het schip , wesende het voornoempste ende rijckelicxste geladen, ontrent de Embder Zee op een santplaet soude geborsten sijn, ende misluct. Dan meenen, eenige waren gesalveert mochten wesen. Werden geëstimeert op twee miljoenen florenen weerdich. In Japan is gedaen een arrest over onse schepen ende waren, bedragende bij de dertich tonnen gouts. Quis futurus exitus eius ignoratur. 154 In de marge. 155 In de marge. 186
[01-1-1633] In’t begin van 1633. Uuytdeelinge gedaen van 12½ gld. ten hondert. Et fama est, id quotannis in principio singulorum annorum fieri debere. At mihi nihil hic metitur. Ontrent d’selve tijt, alsoe ses schepen gereet lagen, om naer Oost-Indiën te loopen, ende het jacht, geladen met admunitie, proviande ende weynich gelt, tuckten mede t’seyl te gaen, soo het onclaer was, ende het gewoonlike teycken niet en gaff, maer een ure na volchden, is ’tselve bij de Duinkerckse rovers genomen. Het eerste, soo men meent, dat in haeren handen is gevallen. Den comys hadde in Oost-Indiën bij hem een vroumensch, gehilct alhier met een mandemaecker, daer sij van gelopen was. [00-7-1633 In julio 1633. Gearriveert 7 scheepen, rijckelick geladen, meedebrengende over de seven miljoenen waren. Verstae door het scrijven Helmichii aen sijn schoonvader ende -moeder, dat hij daer weder is gehouwet aen een Dortse vrou, doch geen kinderen verwecte. Oeck dat Justus Hurnius yets op de stoel gebracht hebbende, tot bestraffinge van de overicheit aldaer, daerover gevangen was geseth, niettegenstaende sijn officie sulcx vereyschte. Is een oprecht godvruchtich jongman, die niet en ijvert, dan voor Godes eer. Maer onse tyrannocciones en meriteren sulcke personen niet, noch sulcke een ongeregelde republycq en can diergelijcke, die haer be.traffen, verdragen. Sal derhalven, als men meint, haest weder overcomen. Het vroumensch, hierboven verhaelt, dat haren man, den mandemaker, verlaten hadde, is in de wederreyse onderwege gebleven. Het hooft van die vloote was den wijncoper, in de Grauwar onder de Lijnmarckt, N. Gruyters huis- vrouwen broer, van Culemborch boortich, … van Diemen die genochsaem banqueroute ende despera t in middelen, sich onbekent naer Oost-Indiën hadde begeven. Ende daer geavanceert sijnde, ten lesten tot generael van de negotiën was geworden, genietende 1.200 gld. ter maent. Dese, om een huisfrou te trouwen, in’t vaderlant gecomen sijnde, als overste met een vlote, ende sijn getroude derwarts verreyst is. Soe onsen secretaris, … Bor, soude trouwen de dochter van Aert Pietersz Verborch, ende ick ons confrater (J.P.) 156 vraechde nae de dochter, heeft mij uuytgeleyt de saecke van Jan Jansen Caerl … ende Verborch voornoempt, vader van de bruyt, gelijck de hiervoor uuyt der participanten verhael geteeckent staet. Alsdat se, 30.000 overich hebbende, d’selve onder hun gedeelt hadden. Maer door de annotatie van Jan Caerl in sijn boeck gestelt, als hij nu overleden was, openbaer geworden sijnde, mette interesse de Compaignie goetgedaen was. Evenwel hadde deselve Verborch sich het bewynthebbersschap ontslegen, gaende wonen bij Haerlem, de andere 2 overleden sijnde. Seyde daerbij, dat hoewel ’tselve een faulte scheen te sijn, et factum vix excusabile, dat nochtans hudendaechs veel grover te wercke gegaen worden mettes lants middelen. Adeo ut Realius dixerit, hodie pecuniam publicam praedam fieri privatorum. Ende dat de Compaignie van alles voldaen was. Oeck dat de dochteren van Jan Caerl ende … daeromme niet gelaten en waren bij den pensionaris Pau ende … 156 In de marge. 187
- Page 135 and 136: Alsofte men de quaetdoenders niet e
- Page 137 and 138: De wint is tot noch contrarie, sulc
- Page 139 and 140: achtergebleven ende ontlopen. Dat o
- Page 141 and 142: In octobri. Eenige prisen becomen,
- Page 143 and 144: In’t beginsel van februario is to
- Page 145 and 146: espringende, also het te water impr
- Page 147 and 148: huyshouden. Ende sal andere ordre w
- Page 149 and 150: d’onderhoudinge van’t eerste oc
- Page 151 and 152: Ende weynich voorwart aen de noorts
- Page 153 and 154: Den XI. junii 1631. Gecomen in de g
- Page 155 and 156: een kiste sijde 24 ijsere stucken 4
- Page 157 and 158: De ordre is als voor, ende sijn ont
- Page 159 and 160: Op Sorysory sijn de helft vanouts m
- Page 161 and 162: Seyt noch, dat aldaer onder het vol
- Page 163 and 164: Namentlick, dat se haerselven ende
- Page 165 and 166: Alsoe de Ambonese kinderen tot Amer
- Page 167 and 168: Van den 15. novembris totten 15. ap
- Page 169 and 170: Het silver, verwacht uuyt Japan te
- Page 171 and 172: Dese mohumetanen in de benedenlande
- Page 173 and 174: So mijn God de Heere spaert met ges
- Page 175 and 176: Gescreven uuyt Goa, in’t jaer ons
- Page 177 and 178: Eodem tendebat Wassenburgii filius,
- Page 179 and 180: leert hadden, in Engelant, Vrancrij
- Page 181 and 182: 3.000 lb. indigo s. Gille 8.464 lb.
- Page 183 and 184: 431 sockels foli 235 picol Japons c
- Page 185: In novembri 1625. III schepen gelop
- Page 189: Oost-Indiën is van ouden tijden de
In plaets <strong>van</strong> Coene is generael in Indiën wegen de Vereenichde Staten ende Oost-Indische<br />
Compaignie gestelt … Specx.<br />
1631<br />
[22-1-1631]<br />
In principio anni huius, 22. januarii, veteris styli. Accepi 210 fl. pro Helliis, nempe 17½ pro<br />
centenis. Eodem tempore reddidi ipsis ac transtuli 1200 fl., actionis Indicae, dominae<br />
Fredericae de Hel Brienen, viduae Petri Aluwini, quondam questoris impositorum Hollandiae<br />
Australis, et Christinae, ipsius sorori, pertinentis, atque ita cum ipsis omnia nostra<br />
liquidavimus, excepto quod literas 500 fl. reditus constituerint Borchartiis.<br />
Vidi tum Amsterodami privilegium, concessum Abrahamo dicto Beyerlant ac sociis, ne quis<br />
praeter illos, feles odoratos, quos civettas vocant, in hisce provinciis aleret.<br />
<br />
… Helmichii, concionatoris, munere in classe Orientalis Indiae fungentis, uxor antea sterilis,<br />
sed in ipso itinere gravida facta, unacum foetu in navi occubuisse fertur.<br />
[00-7-1631]<br />
In julio 1631. De Paraiba, in Novo Orbe, a nostris capta, fama est. At infortunium accidit<br />
Societati Indiae Orientalis, tribus navibus, onustis merce preciosa, negligentia nostrorum<br />
deperditis.<br />
Fama de Paraiba capta fefellit.<br />
[1-10-1631]<br />
In principio octobris. 6 naves, multis praetiosis onustae mercibus(?), ex India Orientali<br />
advenerunt. Septima ( -), 154 ut fertur, ad Thesalae littora naufragium passa. Plerisque<br />
tamen, tam hominibus quam mercibus servatis, 6 vel 7 tantum ex vectoribus fluctubus haustis.<br />
In his infinitus numerus aromatum, medicamentorum, droeges vocant, bissi, porcellanarum<br />
vas[arum], aliarumque rerum, ut ex indice patet.<br />
[00-11-1631]<br />
Ad X. novembris. Amsterodami vendentur, ut et sequentibus diebus, variae merces advecta ex<br />
India Orientali navibus 6, quarum nomina - -- , -<br />
.. - , Portus Delphensis, nempe: piper rotundum et oblongum, caryophylli,<br />
nuces myristicae, macis, laccae varii generis, zynsiber conditum, salpeter, bissus, percallae,<br />
benivi, adamantes, lapides bezoar, indigo.<br />
[30-10-1631]<br />
Voor een jaer in de plaets <strong>van</strong> den Amersforde- Deuverden gecomen Jacob Petit, et nisi fallor,<br />
inchoavit in octobri 30.<br />
[00-8-1632]<br />
In augusto 1632. Sijn in salvo <strong>over</strong>gecomen uuyt Oost-Indiën vijf schepen, welgelden, met<br />
speceriën, sijde, drogen, linnen ende salpeter, etc. Het cargo geëstimeert tusschen de ses à<br />
seven miljoenen. Werden noch twee ofte drie (<strong>van</strong> de voorseyde vijff) 155 verwacht. Doch<br />
verstae dat het schip , wesende het voornoempste ende rijckelicxste geladen,<br />
ontrent de Embder Zee op een santplaet soude geborsten sijn, ende misluct. Dan meenen,<br />
eenige waren gesalveert mochten wesen. Werden geëstimeert op twee miljoenen florenen<br />
weerdich.<br />
In Japan is gedaen een arrest <strong>over</strong> onse schepen ende waren, bedragende bij de dertich tonnen<br />
gouts. Quis futurus exitus eius ignoratur.<br />
154 In de marge.<br />
155 In de marge.<br />
186
Change language