Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

31.05.2013 Views

Alsoo verscheide geruchten liepen van Dirck van Helsdingen, onlancx tot het bewintschap van de West-Indische Compaignie wegen de stat van Utrecht gecommitteert, sijn eenige gecommitteert uuyt het collegie van Amsterdam, aen de vroetschap deser stadt, die van deselve in’t poortgen sijn vereert met de stadt kannen. Dan denselven Helsdingen ontboden sijnde, soo satursdach als manendach, 17. ende 19. may bij de vroetschap, en is niet gecompareert. Quae res in posterum ipsi fidem abrogabit, nec quisquam ipsi pecuniam numerare voluerit, nisi fidem suam magistratus interposuerit. Heeft magistratus authoritate bewillicht Cornelis van Wijckersloot, omme te ontfangen van Helsdingen wegen, de resteerende payen ende penningen, volgens de calculatie bij de West- Indische rekenmeesters, die de interesse wel nau hadden getreft, ende oeck de ontfangers, voor haer overbrengen toegeleyt, uuyt der parti- cipanten beursen. Ende hebbe doen aen denselven Wijckersloot betaelt mijn vierde ende leste paye, daertoe genietende tien ten hondert. Wijckersloot, ut dicitur, is geweest met Helsdingen in communicatie, over het aen- ofte overnemen van’t bewinthebberschap, offererende 9.000 gld. Doch heeft hetselve op approbatie van het vroetschap toegeseyt Frans van de Pol, soon van Cornelis van de Pol, met goet proufijt. Doch hebbe sommighe horen doleren, dat men sulcke bewintschappen sochte te vertrouwen soo jongelieden, ende van soo weynige experience, tot disreputatie van onse stadt. Wort oeck geseyt, dat alhier weynige sijn die in de Compaignie participeren, mette somme, nodich voor een bewinthebber, alse 6.000 gld. Berctam wesende overleden, die men meenden den eenigen noch alhier te sijn, onder de borgerie ofte inwoonders alhier. Alsoe de vroetschap niet en conde resolveren over het bewinthebberschap op den soon van Poll te transporteren, heeft Helsdingen sijne actie, nu seeckere tijdinge wesende, dat Pieter Hein van Delfhaven met een goede buyt, jae veel grooter als die in der waerheyt was, op de custen van Engelant was gearriveert, ende aldaer om de swackheyt sijns volcks werden gehouden, vercocht aen Lieftinck voor … gulden. Maer Pollio groote partie maeckende, is de saecke in’t verwerre gecomen, niet connende leveren dat hij vercocht hadde. Waerover naemaels proces verresen sijnde, heeft Lieftinck, procederende tot cautie pro iudicato, Helsdingen doen halen in gijselinge in Wijck op’t Oudekerckhof. Die in februario 1629, mits leverende inventaris sijnder goederen, is ontslagen gewerden. Blijvende daerentusschen het bewinthebberschap als vacerende. [00-12-1628] Op de goede tijdinge van Piet Hein, hebben de bewinthebberen van de voorgaende conquesten uuytgescreven, den lesten decembris 1628 uuyt te deelen XV ten hondert. Die bij Pauw den participanten binnen Utrecht sijn over- getelt, ende hebben de actiën op 225 gelopen. Maer als den eersten roep cesseerden, ende den prins met sommige resolveerden tot een groote armade, tegen den uuytgaenden tijt toe te rusten, sijn de participanten buyten alle redenen, van de hoope van eenich proufijt van de groote prijse, met hare penningen vercregen, gefrustreert, ende sijn de actiën dagelicx weder aflopende. 1629 [1-2-1629] 142

In’t beginsel van februario is tot Amsterdam verclaert bij de bewinthebberen, ende uuytspraeck gedaen, dat de veroveraers boven hare ordinarise gagiën souden hebben tot buyte 16⅓ maenden. Waerover eenige qualicken gecontenteert, een tumult voor het huys hebben gemaect, de glasen insmijtende, etc. Dan, als eenige soldaten tot defentie van ’tselve werden gesonden, sijn de seditieuse paulatim verdenen, ende 2 ofte drie daervan gevangen genomen. De maniere van de veroveringe des silveren vloots van de Spaengiaers, comende van Hondures bij de Havana, wert bij Wassenaer ampel bescreven in sijn XV. deel, folf. … [00-05-1629] In mey 1629. Is uuytgescreven te deylen vijftich ten hondert, dat is een halff capitael, ten respecte van de goede veroveringhe. Ende het goet bij uuytroepe tot een groote prijse vercocht werden binnen Amsterdam. Is mede in april behouden overgecomen, Dirck Simonsz met sijne vlote, met goede cargo, als: peper, caneel, sijde ende catoene cleetgens, tabacco, hout, 20 lb. robinen, eenige schone diamanten, etc. De deylinge in halve meye ende de volgende dagen te doen, wert naerder uuytgedruct in’t bilget, te weeten: 35 van den oorloge ende vijftien uuyte comanschap. Quod studiose adiunctum, ne plura hoc anno expectent participes. [15-05-1629] Den 15. mey anno 1629, ouden stijl. Hebbe ontfangen van den bewinhebber Pauw, soo aen Indiaensche matten als rijcxdaelders, 225 gulden. Wort een goede toerustinge gedaen onder den generael Lonck, die met een goede vloote eerstdaechs sal uuytlopen. Sijnde voor weynich dagen 1.600 soldaten tot Amsterdam gemonstert. Godt geve goet succes, tot vernederinghe van de hoveerdige Spaensche concepten, ende voorgenomen monarchie. Wert geseyt, dat Pieter Henrics weinich contentements soude genomen hebben van het tractament ofte vereeringhe, aen hem gedaen over sijne reyse. Doch bij de Staten in groote estime, tot het admiraelschap van Hollant verhoocht. Heeft redenen, beneffens den loff van sijne daden, sich te vergenoegen. Den eerpenninck, bij de Staten doen slaen, verdonckeren gantsch sijnen naem, ende benemen de eere van de Compaignie, met wien de uuytreydinge is gedaen. Het misgenoegen van Petro Heynio is gecomen, referente Johanne Latio, collegii Australis assessore, quod cum ipsi electio concessa esset, eligeret, quae sibi deberentur, ex qua merce vel pecunia aut rudi argenta, prout liberet. Post factaque electione, quod videret, dat de cochenille verre liep boven den gewoonlicken prijs, ende sijn vercosen waren noch niet al en hadde doen wech halen. Wilden d’selve tegens cochenil, op sulcken prise als die metten eersten gestelt was, na hem nemen. Doch werden hegeseyt, dat hij sijne electie gedaen hadde, ende nu niet en vermochte, eenige veranderinge maecken. Ick, versocht van den meester … Versteech, die vergunt was, ex recommandatione Plosii, equo, den vereer-penning op de victoirie van den generael Heyn te maecken, hebbe een ontwerp gemaect, daerop te stellen aldus, in limbo: Incidit in casses praeda petita, Johova dirigente Auspiciis illustrissimorum et praepotentium confoederatarum Belgiae provinciarum Ordinum, ductu Petri Heinii, classis Collegii Indiae Australis 143

In’t beginsel <strong>van</strong> februario is tot Amsterdam verclaert bij de bewinthebberen, ende<br />

uuytspraeck gedaen, dat de ver<strong>over</strong>aers boven hare ordinarise gagiën souden hebben tot buyte<br />

16⅓ maenden. Waer<strong>over</strong> eenige qualicken gecontenteert, een tumult voor het huys hebben<br />

gemaect, de glasen insmijtende, etc. Dan, als eenige soldaten tot defentie <strong>van</strong> ’tselve werden<br />

gesonden, sijn de seditieuse paulatim verdenen, ende 2 ofte drie daer<strong>van</strong> ge<strong>van</strong>gen<br />

genomen.<br />

De maniere <strong>van</strong> de ver<strong>over</strong>inge des silveren vloots <strong>van</strong> de Spaengiaers, comende <strong>van</strong><br />

Hondures bij de Ha<strong>van</strong>a, wert bij Wassenaer ampel bescreven in sijn XV. deel, folf. …<br />

[00-05-1629]<br />

In mey 1629. Is uuytgescreven te deylen vijftich ten hondert, dat is een halff capitael, ten<br />

respecte <strong>van</strong> de goede ver<strong>over</strong>inghe. Ende het goet bij uuytroepe tot een groote prijse vercocht<br />

werden binnen Amsterdam.<br />

Is mede in april behouden <strong>over</strong>gecomen, Dirck Simonsz met sijne vlote, met goede cargo, als:<br />

peper, caneel, sijde ende catoene cleetgens, tabacco, hout, 20 lb. robinen, eenige schone<br />

diamanten, etc.<br />

De deylinge in halve meye ende de volgende dagen te doen, wert naerder uuytgedruct in’t<br />

bilget, te weeten: 35 <strong>van</strong> den oorloge ende vijftien uuyte comanschap. Quod studiose<br />

adiunctum, ne plura hoc anno expectent participes.<br />

[15-05-1629]<br />

Den 15. mey anno 1629, ouden stijl. Hebbe ontfangen <strong>van</strong> den bewinhebber Pauw, soo aen<br />

Indiaensche matten als rijcxdaelders, 225 gulden.<br />

Wort een goede toerustinge gedaen onder den generael Lonck, die met een goede vloote<br />

eerstdaechs sal uuytlopen. Sijnde voor weynich dagen 1.600 soldaten tot Amsterdam<br />

gemonstert. Godt geve goet succes, tot vernederinghe <strong>van</strong> de hoveerdige<br />

<br />

Spaensche concepten, ende voorgenomen monarchie.<br />

Wert geseyt, dat Pieter Henrics weinich contentements soude genomen hebben <strong>van</strong> het<br />

tractament ofte vereeringhe, aen hem gedaen <strong>over</strong> sijne reyse. Doch bij de Staten in groote<br />

estime, tot het admiraelschap <strong>van</strong> Hollant verhoocht. Heeft redenen, beneffens den loff <strong>van</strong><br />

sijne daden, sich te vergenoegen.<br />

Den eerpenninck, bij de Staten doen slaen, verdonckeren gantsch sijnen naem, ende benemen<br />

de eere <strong>van</strong> de Compaignie, met wien de uuytreydinge is gedaen. Het misgenoegen <strong>van</strong> Petro<br />

Heynio is gecomen, referente Johanne Latio, collegii Australis assessore, quod cum ipsi<br />

electio concessa esset, eligeret, quae sibi deberentur, ex qua merce vel pecunia aut rudi<br />

argenta, prout liberet. Post factaque electione, quod videret, dat de cochenille verre liep boven<br />

den gewoonlicken prijs, ende sijn vercosen waren noch niet al en hadde doen wech halen.<br />

Wilden d’selve tegens cochenil, op sulcken prise als die metten eersten gestelt was, na hem<br />

nemen. Doch werden hegeseyt, dat hij sijne electie gedaen hadde, ende nu niet en<br />

vermochte, eenige veranderinge maecken.<br />

Ick, versocht <strong>van</strong> den meester … Versteech, die vergunt was, ex recommandatione Plosii,<br />

equo, den vereer-penning op de victoirie <strong>van</strong> den generael Heyn te maecken, hebbe een<br />

ontwerp gemaect, daerop te stellen aldus, in limbo:<br />

Incidit in casses praeda petita, Johova dirigente<br />

Auspiciis illustrissimorum et<br />

praepotentium confoederatarum Belgiae provinciarum<br />

Ordinum,<br />

ductu Petri Heinii,<br />

classis Collegii Indiae Australis<br />

143

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!