Aantekeningen van Arnoldus Buchelius over zijn ... - gahetNA

- Item hoe men sal handelen mette Françoisen omme tot goede uuytcompste te comen mette
selve, d’wijle sijluden niet en souden willen terechte staen buyten haere provinciën.
- Item op het scrijvens van den ambassadeur Caron uuyt Engelant aen de Staten, vanwegen de
comminatiën des Engelschen conincx. Oft men de voorgescreven besendinge, bij den heeren
Staten geproponeert, sal volgen, ofte hoe men die best sal connen verexcuseren. Ende indien
men verstaet, d’selve niet te connen ontgaen, wie men bequaemst derwaerts sal committeren.
- Van de vordere equippaige toe te stellen, ende wat schepen in den herfst noch sullen
toegerust werden, met wat contanten ende coopmanschappen, etc.
- Item te insisteren op de belooftenisse, bij de voorgaende vergaderinge gedaen ende
solemnelicken geresolveert. Waerbij d’andere cameren beloven, die van Amsterdam te
ontlasten van de penningen, die sij boven haere quote hebben opgenomen, ende in deposito
behouden tot haeren laste.
- Vorders daerbij te senden extraicten van deselve beloftenisse, in junio ende septembri 1619
gedaen.
- Item van de overgesonden formuliere van eedt aen de andere cameren, ofte sij d’selve haere
boeckhouderen ende dienaeren affgenomen hebben, etc.
- Van de vrouwen geproponeert. Sed nihil additum.
Alsoo eenre uuyt Oostlant procuratie ende attestatie oversondt, teneynde hij mochte de gagie,
bij sijn (legitiemen) soon in Oost-Indiën verdient, ende aldaer gestorven, te mogen
consequeren, wesende ontrent 200 gld. Allegeerende, dat de moeder daervan was overleden,
ende hi denselven hadde onderhouden, etc. Vont de Compaignie haer beswaert om sulcx, quia
pater filii sui spurii, non sit legittimus heres, te doen, maer seyden, dat den versoecker mochte
sijne actie institueren, soo hij ’tselve geraden vinden soude. Sij waren geresolveert, die
penningen ad usum ius habentis te consigneren in den gerechte, daer het soude behoren.
[10-7-1621]
10. Schoonhoven seyde, mettertijt sijne actiën quijt te willen maecken, want hij sach weynich
faveurs bij de Staten-Generael, die alle de actiën van de Compaignie ten archsten duden. Ende
in de plaets sij die plachten behulpsaem te sijn, nu meer sochten te verachteren (te vynden), 104
seggende dat niet ofte weynich van deselve quam tot proufijte van de gemeene saecke.
Doch, soo men de saecke wel wil insien, is de Compaignie onse republicque ten hoochsten
oorbaer, jae nodich, ende dat sonder eenige disputen. Maer soo eenige corruptelen ofte de
trotzheyt, ofte neuswisicheyt van sommighe bewinthebberen soude moeten geculpeert
worden, en conde sulcx de geheele Compaignie niet geweten werden. Waerinne men met
redenen mochte voorsien, evenwel en soude het in soo grooten compaignie qualicken connen
wesen, dat niet temet yet geschiede, dat onorbaerlick waren. Princepalicken bestaende ten
deele uuyt mechanique ende uuyt cleyn opgecomen ende gerijcte personen, die nochtans de
saecke nu verstaende, niet sonder peryckel souden verandert worden.
Den staet van de Compaignie hier te lande is nu tot vijff tonnen gouts meer schuldich, als
uuytstaende schulden
ofte waren bevragen mogen. Waertegens te stellen sijn de goederen, met het schip -
gecomen. Ende boven alle het voorgaende staen noch de lasten van de Françoisen ende
104 Bovengeschreven (en doorgehaald?), daarna ook in de marge geschreven.
103