Zozolala 176

Bevat naast de gebruikelijke rubrieken ook interviews met Charles Burns (Black Hole, X) en Mariko en Jillian Tamaki (Skim) en een stripessay door Jeroen Jager (Kittepoes). Bevat naast de gebruikelijke rubrieken ook interviews met Charles Burns (Black Hole, X) en Mariko en Jillian Tamaki (Skim) en een stripessay door Jeroen Jager (Kittepoes).

14.05.2013 Views

Laatste Oordeel Zeker Lezen 16 Meeslepende caleidoscoop vol waanzin Stad van klei (Milan Hulsing) Uitg. Oog&Blik/De Bezige Bij; 144 p.; kleur; paperback; € 19,95 Milan Hulsing geldt al jaren als een van de grootste talenten van de Nederlandse strip. Zijn verhalenbundel Wat Fred niet wist kreeg in 2004 de Stripschapsprijs voor beste album. Hij maakte een deel voor de ter ziele gegane Pincet-reeks, schreef Operatie Hanuman voor Michiel de Jong en hield zich bezig met animatiefilms alvorens hij zijn vriendin achterna trok naar Egypte. Daar liet hij zich inspireren door de kleuren en de omgeving voor zijn nieuwste project: Stad van klei. Zonder ook maar een cent subsidie en zonder uitzicht of zijn jarenlange werk hem ooit iets oplevert aan royalty’s, maakt de eigenzinnig doorploeterende Hulsing met deze verbluffende strip alle verwachtingen waar. Stad van klei is de verstripping van een verhaal van de Egyptische Superieur collagewerk Gewelddadige gevallen (Dave McKean & Neil Gaiman) Uitg.: Nova Arte; 44 pl.; kleur; harde kaft; €12,00 In snel tempo wordt met terugwerkende kracht de Engelstalige comic-markt voor de Nederlandse striplezer ontsloten. Vooral uitgeverij De Vliegende Hollander heeft daarmee al menig stripparel vrijgegeven. Nu mengt ook de nieuwe uitgeverij Nona Arte zich in het strijdgewoel. Nona Arte wil zich vooral op het fonds van Marvel richten, maar verheugend genoeg trapt de nieuwkomer af met Gewelddadige Gevallen, een vertaling van het monumentale Violent Cases van de Britse stripkanonnen Neil Gaiman en Dave McKean. Het was in 1987 voor hen allebei hun stripdebuut. Later zouden ze nog samenwerken aan Ruis, Black Orchid en Mr. Punch. Gewelddadige gevallen is een geweldige strip. Tekst en tekeningen sluiten naadloos op elkaar aan. Schrijver Gaiman levert zijn fragmentarische jeugdherinneringen van een verteller die het uiterlijk heeft van Gaiman zelf, wat de strip een semi-autobiografisch karakter geeft. Door een armverrekking komt hij als jongen terecht bij een spraakzame osteopaat die ooit in de kringen rond Al Capone verkeerde. Maar zijn jeugdherinneringen zijn vaag. Hij probeert er achter te komen wat echt is en wat hij er later zelf bij heeft verzonnen. Net als in Gaimans latere werk – zoals Sandman – is Gewelddadige gevallen een verhaal over verhalen: in dit geval over herinneringen aan herinneringen. Het maakt de strip op een intrigerende manier schrijver Mohamed el-Bisatie: Al-Khaldiya (in het Engels verschenen als Over the bridge). Hoofdpersoon is de onaanzienlijke ambtenaar Salem, die op een enorm ministerie werkt dat de budgetten bepaalt en het geld verstrekt aan alle lokale politiekorpsen in het land. Salem bedenkt een plan om snel rijk te worden. Hij verzint een niet-bestaande stad ergens in het zuiden van Egypte en brengt die onder in het onoverzichtelijke archief van het ministerie. Elke dag verzint hij allerlei proces-verbalen die moeten worden ingeleverd door het plaatselijke korps om geld los te krijgen in de hoofdstad. Het geld steekt Salem vervolgens in eigen zak. Om zijn verzinsels zo realistisch mogelijk te maken, bouwt hij de stad volledig na in zijn woonkamer en geeft hij de politiecommissaris en de andere inwoners een gezicht. Langzaam aan beginnen de verzinsels en de realiteit in Salems hoofd echter door elkaar heen te lopen en zakt hij weg in zijn eigen moeras van leugens en waanzin. Hulsing heeft alle impressies die hij de afgelopen jaren in Caïro opdeed, verwerkt in zijn strip. In donker okergeel en grijs weet hij het Egyptische landschap en de stad tot leven te wekken. Hij beheerst vele tekentechnieken. Dit keer heeft hij gekozen voor het gebruik van verf en water en een schilderstijl die doet denken aan die van Pascal Rabaté in zijn magnum opus Ibicus, zonder daar een imitatie van te zijn. Door die semi-realistische schilderingen vol groteske poses, laat Hulsing voldoende over aan de verbeelding van de lezer om zich in het verhaal te kunnen inleven. Ook het knap geconstrueerde scenario draagt daartoe bij. Steeds meer begint de vertelling de lezer te beklemmen. Er broeit iets onder de oppervlakte van het verhaal wat je bij de strot grijpt en dat maakt dat na lezing je koffie ongemerkt koud is worden. Een knappe prestatie. Hulsing bewijst wederom dat hij niet alleen grafisch over uitzonderlijke kwaliteiten beschikt, maar ook nog eens dat hij een van de betere verhalenvertellers van Nederland is. „Ik wil iets betekenisvols maken,” zei hij ooit in een interview met ZozoLala. Dat heeft hij nu gedaan; het heet Stad van klei. Mis het niet. Hans van Soest fragmentarisch. Engeland in de jaren ‘60 en Chicago tijdens de drooglegging voor de Tweede Wereldoorlog lopen door elkaar heen. De prikbordachtige werkwijze van tekenaar/schilder/plakker McKean sluit daar werkelijk naadloos bij aan. De pagina’s van Gewelddadige Gevallen zijn een genot voor het oog. Met gebruik van elke denkbare techniek construeert McKean collages die enkel in toom worden gehouden door de verweven teksten van Gaiman. Slechts af en toe wordt het visuele bombardement onderbroken door een wat rustiger pagina. De strip verscheen in Engeland voor het eerst in 1987, maar geen moment doet het verhaal gedateerd aan. Na meer dan twintig jaar is Gewelddadige gevallen nog steeds okselfris en opwindend. De uitgeverij doet al dat moois recht met een goed verzorgde en betaalbare boekuitgave. Op al dat moois rust slechts één smetje. De degelijke, stevige kaft wordt bijeengehouden door lijm die duidelijke de weelde niet aan kan. Na een keer lezen lag bij het exemplaar van uw recensent de achterkant al helemaal los. Jef Nieuwenhuis

Stripschapprijs De Stripschapprijs 2011 gaat naar Minck Oosterveer. Hij krijgt de oeuvreprijs op de Stripdagen in maart (dit keer in Gorinchem). Oosterveer is bekend van strips als Claudia Brücken, Jack Pott, Nicky Saxx, Trunk en de nieuwe Storm. HvS Franse integralen Uitgeverij Dupuis brengt in het Frans al jaren mooi gebonden bundels uit van klassieke strips uit haar fonds. Onlangs zijn daar een aantal opmerkelijke integrale uitgaves bijgekomen, zoals de Jerry Spring-verhalen van Jijé in zwart-wit. Wie niet weet waar auteurs als Giraud, Hubinon of Follet de mosterd haalden, moet maar eens kijken naar het werk van de Europese wegbereider van de clairobscur in de strip. Ook mooi is Salvatore van Nicolas de Crécy. In het Nederlands werd de reeks over een verliefde garagehouder al na één deel gestopt. In het Frans verschenen er vier, die nu op paperback-formaat zijn gebundeld en niet in kleur zoals de oorspronkelijke albums, maar in sepia. Een andere strip die (schaam je toch Dupuis!) al na een deel werd stopgezet in het Nederlands, was Marzi van tekenares Marzena Sowa over haar jeugd in het communistische Polen. Alle in het Frans verschenen delen zijn op kleiner formaat gebundeld in een koffer inclusief dvd met daarop een documentaire van Sowa’s terugkeer in Polen een allerlei Oost-Europese tekenfilmpjes uit haar jeugd. HvS Nieuwe uitgevers Aan het eind van 2010 meldde Nona Arte zich aan het uitgeeffront. Haar eerste wapenfeit was de vertaling van Violent Cases van Gaiman en McKean (zie het Laatste Oordeel). Nova Arte wil zich echter vooral richten op vertalingen van comics uit het fonds van Marvel, vooral bundels met afgeronde verhalen. Voor 2011 belooft Nona Arte veel uitgaven, waaronder The Avengers, Frank Millers Daredevil en Kick-Ass van John Romita Jr. en Mark Millar, hier bekend van de film. Verder gaat uitgeverij Lebowski zich ook storten op strips. Aangekondigd is een vertaling van David Smalls Stitches en Gagarin van Rob van Scheers en Gustavo Garcia. JN Paul Bodoni De in Zweden woonachtige stripmaker Paul Bodoni (van het onovertroffen 2 Alfredo’s op een groene prairiewolf en Het verhaal van het verhaal en andere verhalen) was afgelopen najaar in Nederland om samen met Marcel Ruijters de Rotterdamse Laurenskerk te bemuurschilderen. Aan het eind van het jaar zakt hij opnieuw af naar onze regionen om enkele maanden deel te nemen aan een kunstproject in een GGZ-instelling in de omgeving van Utrecht. Als eerste stripmaker in een reeks van kunstenaars zal Bodoni zich als artist in residence laten inspireren door de omgeving en de daar verblijvende cliënten. De inspiratie moet zijn vertaling vinden in een strip. JN Stripsteden In eerste instantie zullen vooral cultuursociologen grijpen naar een essaybundel met Prikbord als titel Comics and the City. Urban Space in Print, Picture and Sequence. Toch zijn de overeenkomsten tussen het historische proces van verstedelijking en de opkomst van het beeldverhaal ook voor gewone stripliefhebbers interessant. De bundel biedt beschouwingen die je niet zo gauw in de geijkte stripinfomedia zult vinden: bijvoorbeeld over de vele gezichten van Batmans Gotham City, het Parijs van Jacques Tardi, het fictieve Londen in From Hell, het gebruik van clichés in 100 Bullets en het verschil tussen het Amerikaanse Duckstad en het Duitse Entenhausen. Uitg. Continuumbooks.com; $ 24.95. TD Retro Het is een en al retro in de Nederlandse strip. Na de geslaagde revitalisering van het stripblad Eppo volgde kortgeleden Por dios, een reguliere en regelmatige publicatie van oud stripmateriaal. Wellicht heeft dat de nimmer aflatende Dick Matena gemotiveerd om zijn klassieke sciencefictionstrip Virl weer nieuw leven in te blazen. Meer voor de hand liggend is dat de alom aanwezige Rob van Bavel een belangrijke rol heeft gespeeld. Op termijn zullen de nieuwe avonturen van Virl namelijk in diens blad Eppo gepubliceerd worden. Eerst rondt Matena de verstripping af van Jan Wolkers’ Kort Amerikaans en aan TheoThijssens’ Kees de jongen. JN Arcadia Over retro gesproken: uitgeverij Arcadia geeft al jaren pareltjes uit die in een ver verleden door andere uitgevers niet (in het Nederlands) zijn uitgebracht. Zoals Arkel van Marc Hardy en Stephen Desberg. Eind dit jaar verschijnt een nieuw deel van die reeks: De reizigers van de keerzijde. Het langverwachte vervolg op Estel uit 1986! Ook komt Arcadia met een nooit eerder verschenen verhaal van Johnny Paraguay van Malik: Het meisje met het witte haar. Begin jaren ’80 verschenen er twee delen bij uitgeverij Archers. Verder nog niet eerder verschenen album van Vergeten jungle (Mazel en Cauvin) en Dokter Zwitser (Wasterlain). HvS 17

Stripschapprijs<br />

De Stripschapprijs 2011 gaat naar Minck<br />

Oosterveer. Hij krijgt de oeuvreprijs op de<br />

Stripdagen in maart (dit keer in Gorinchem).<br />

Oosterveer is bekend van strips als Claudia<br />

Brücken, Jack Pott, Nicky Saxx, Trunk en de<br />

nieuwe Storm. HvS<br />

Franse integralen<br />

Uitgeverij Dupuis brengt in het Frans al jaren<br />

mooi gebonden bundels uit van klassieke<br />

strips uit haar fonds. Onlangs zijn daar een<br />

aantal opmerkelijke integrale uitgaves bijgekomen,<br />

zoals de Jerry Spring-verhalen van<br />

Jijé in zwart-wit. Wie niet weet waar auteurs<br />

als Giraud, Hubinon of Follet de mosterd haalden,<br />

moet maar eens kijken naar het werk<br />

van de Europese wegbereider van de clairobscur<br />

in de strip. Ook mooi is Salvatore van<br />

Nicolas de Crécy. In het Nederlands werd de<br />

reeks over een verliefde garagehouder al na<br />

één deel gestopt. In het Frans verschenen er<br />

vier, die nu op paperback-formaat zijn gebundeld<br />

en niet in kleur zoals de oorspronkelijke<br />

albums, maar in sepia. Een andere strip die<br />

(schaam je toch Dupuis!) al na een deel werd<br />

stopgezet in het Nederlands, was Marzi van<br />

tekenares Marzena Sowa over haar jeugd in<br />

het communistische Polen. Alle in het Frans<br />

verschenen delen zijn op kleiner formaat<br />

gebundeld in een koffer inclusief dvd met<br />

daarop een documentaire van Sowa’s terugkeer<br />

in Polen een allerlei Oost-Europese tekenfilmpjes<br />

uit haar jeugd. HvS<br />

Nieuwe uitgevers<br />

Aan het eind van 2010 meldde Nona Arte<br />

zich aan het uitgeeffront. Haar eerste wapenfeit<br />

was de vertaling van Violent Cases van<br />

Gaiman en McKean (zie het Laatste Oordeel).<br />

Nova Arte wil zich echter vooral richten op<br />

vertalingen van comics uit het fonds van<br />

Marvel, vooral bundels met afgeronde verhalen.<br />

Voor 2011 belooft Nona Arte veel uitgaven,<br />

waaronder The Avengers, Frank Millers<br />

Daredevil en Kick-Ass van John Romita Jr. en<br />

Mark Millar, hier bekend van de film. Verder<br />

gaat uitgeverij Lebowski zich ook storten<br />

op strips. Aangekondigd is een vertaling van<br />

David Smalls Stitches en Gagarin van Rob van<br />

Scheers en Gustavo Garcia. JN<br />

Paul Bodoni<br />

De in Zweden woonachtige stripmaker Paul<br />

Bodoni (van het onovertroffen 2 Alfredo’s<br />

op een groene prairiewolf en Het verhaal<br />

van het verhaal en andere verhalen) was<br />

afgelopen najaar in Nederland om samen met<br />

Marcel Ruijters de Rotterdamse Laurenskerk te<br />

bemuurschilderen. Aan het eind van het jaar<br />

zakt hij opnieuw af naar onze regionen om<br />

enkele maanden deel te nemen aan een kunstproject<br />

in een GGZ-instelling in de omgeving<br />

van Utrecht. Als eerste stripmaker in een reeks<br />

van kunstenaars zal Bodoni zich als artist in<br />

residence laten inspireren door de omgeving<br />

en de daar verblijvende cliënten. De inspiratie<br />

moet zijn vertaling vinden in een strip. JN<br />

Stripsteden<br />

In eerste instantie zullen vooral cultuursociologen<br />

grijpen naar een essaybundel met<br />

Prikbord<br />

als titel Comics and the City. Urban Space<br />

in Print, Picture and Sequence. Toch zijn de<br />

overeenkomsten tussen het historische proces<br />

van verstedelijking en de opkomst van het<br />

beeldverhaal ook voor gewone stripliefhebbers<br />

interessant. De bundel biedt beschouwingen<br />

die je niet zo gauw in de geijkte stripinfomedia<br />

zult vinden: bijvoorbeeld over de<br />

vele gezichten van Batmans Gotham City, het<br />

Parijs van Jacques Tardi, het fictieve Londen<br />

in From Hell, het gebruik van clichés in 100<br />

Bullets en het verschil tussen het Amerikaanse<br />

Duckstad en het Duitse Entenhausen. Uitg.<br />

Continuumbooks.com; $ 24.95. TD<br />

Retro<br />

Het is een en al retro in de Nederlandse strip.<br />

Na de geslaagde revitalisering van het stripblad<br />

Eppo volgde kortgeleden Por dios,<br />

een reguliere en regelmatige publicatie van<br />

oud stripmateriaal. Wellicht heeft dat de nimmer<br />

aflatende Dick Matena gemotiveerd om<br />

zijn klassieke sciencefictionstrip Virl weer<br />

nieuw leven in te blazen. Meer voor de hand<br />

liggend is dat de alom aanwezige Rob van<br />

Bavel een belangrijke rol heeft gespeeld. Op<br />

termijn zullen de nieuwe avonturen van Virl<br />

namelijk in diens blad Eppo gepubliceerd<br />

worden. Eerst rondt Matena de verstripping<br />

af van Jan Wolkers’ Kort Amerikaans en aan<br />

TheoThijssens’ Kees de jongen. JN<br />

Arcadia<br />

Over retro gesproken: uitgeverij Arcadia geeft<br />

al jaren pareltjes uit die in een ver verleden<br />

door andere uitgevers niet (in het Nederlands)<br />

zijn uitgebracht. Zoals Arkel van Marc Hardy<br />

en Stephen Desberg. Eind dit jaar verschijnt<br />

een nieuw deel van die reeks: De reizigers<br />

van de keerzijde. Het langverwachte vervolg<br />

op Estel uit 1986! Ook komt Arcadia met een<br />

nooit eerder verschenen verhaal van Johnny<br />

Paraguay van Malik: Het meisje met het<br />

witte haar. Begin jaren ’80 verschenen er<br />

twee delen bij uitgeverij Archers. Verder nog<br />

niet eerder verschenen album van Vergeten<br />

jungle (Mazel en Cauvin) en Dokter Zwitser<br />

(Wasterlain). HvS<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!