Algemene Factsheet - Haven Amsterdam

ACTSHEET Aantrekkelijke haven
Factsheet van Haven Amsterdam, nummer 3, april 2012
De haven is de belangrijkste pijler voor inkomsten en werk­
gelegenheid in de Amsterdamse metropoolregio. Toch weten
Amsterdammers weinig van wat daar allemaal gebeurt. Terwijl
het een interessant en aantrekkelijk gebied is om te werken
en er allerlei recreatiemogelijkheden zijn.
Haven en de Amsterdammers
Om de haven en de Amsterdammers dichter
bij elkaar te brengen, onderneemt Haven
Amsterdam verschillende acties:
■ Activiteiten om de Amsterdammers kennis
te laten maken met de haven en de werkgelegenheid
in de haven, zoals het uitzetten
van Havenfietsroutes, Havenrondvaarten,
de Havensafari, een Havenfotowedstrijd en
een wedstrijd voor het mooiste Havenlied ter
gelegenheid van SAIL 2010.
■ Elk jaar organiseert Haven Amsterdam de
Havenfotowedstrijd, de afgelopen jaren
samen met de kranten De Telegraaf en Sp!ts.
Vele Amsterdammers weten ieder jaar weer
de haven op een bijzondere manier in beeld
te brengen. De 20 mooiste foto’s worden
tentoongesteld.
■ Tijdens evenementen zoals Sail laat Haven
Amsterdam nadrukkelijk zien dat Amsterdam
een haven heeft en wat daar gebeurt.
■ Haven Amsterdam werkt samen met het
Scheepvaartmuseum, waar de Amsterdamse
haven een prominente plek heeft. In de
tentoonstelling Haven 24/7 laat een spectaculaire
twintig meter lange maquette zien
hoe groot het havengebied is, van IJmuiden
tot de Oranjesluizen. In een spannende container
ride kunnen bezoekers de haven zelf
beleven. Ook is te zien hoe de haven door
de eeuwen heen uitgroeide van een kleine
haven aan het IJ tot de vierde haven van
Europa.
■ Verschillende ondernemers zien de haven
als een aantrekkelijke plek voor hun bedrijf.
Zo zijn de restaurants Pont 13 en het REMeiland
neergestreken aan de Haparandadam
en zoeken steeds meer creatieve bedrijven
de kosmopolitische sfeer van Stadhaven
Minerva op.

Internationale hotspot
Dankzij de haven is Amsterdam ontstaan en groot
geworden, en dankzij Amsterdam en haar inwoners is
de haven een aantrekkelijke vestigingsplaats voor veel
bedrijven. In de Amsterdamse regio is veel technische,
maritieme en logistieke kennis aanwezig, waar havenbedrijven
dankbaar gebruik van maken. Amsterdam
staat bovendien internationaal bekend om zijn creatieve
industrie met mode-, media- en ICT-bedrijven,
reclamebureaus, ontwerpers en architecten. Deze bedrijven
voelen zich sterk aangetrokken tot Stadhaven
Minerva, een verouderd havengebied dat met succes
wordt ontwikkeld tot een kosmopolitisch bedrijvengebied
tussen de stad en de haven in. Enkele feiten over
de internationale hotspot Amsterdam:
■ Amsterdam telt 780.559 inwoners (2011).
■ Amsterdam is een multiculturele stad: er wonen 176
verschillende nationaliteiten.
■ De Amsterdamse bevolking bestaat voor 35% uit nietwesterse
allochtonen, voor 15% uit westerse allochtonen
en voor 50% uit autochtonen.
■ Amsterdam heeft 165 grachten, 1.703 bruggen en
ruim 600.000 fietsen.
■ Amsterdam is een aaneenschakeling van musea,
galeries, theaters en podia. Er zijn 55 theaters en concertzalen
met jaarlijks 16.000 concerten en theatervoorstellingen.
De tien grootste musea in Amsterdam
trekken gezamenlijk ruim 5 miljoen bezoekers per jaar.
Ruim 3 miljoen mensen maken jaarlijks een rondvaart
door de grachten.
■ Amsterdam telt in totaal 7.484 rijksmonumenten,
waarvan 6.675 in het centrum.
■ In 2011 reisden bijna 50 miljoen passagiers via
Schiphol.
■ Amsterdam hoort met in totaal 9,7 miljoen hotelovernachtingen
(2010) tot de top-10 van Europese bestemmingen.
Recreatie in de haven
■ Er zijn vier bewegwijzerde fietsroutes door het
Amster damse havengebied: de Ruigoord route (18
km), de Westhaven route (16 km), de Hemhaven route
(12 km) en de Stadhaven route (6 km). Iedere route
heeft een eigen karakter, is voorzien van informatieborden
op markante punten en geeft aan waar
onderweg mooie uitzichtpunten zijn. Meer informatie:
www.havenfietsen.nl.
■ Er zijn 15 gemarkeerde uitzichtpunten in het Amsterdamse
havengebied: Neptunushaven, Petroleumhaven,
Hempont/Zwaluwenwand, Sonthaven, Westhaven,
Ruigoord, uitkijktoren Geuzenbos, Banpaal,
Houthaven, 3 uitzichtpunten bij de Danzigerkade
(IJ, Nieuwe Houthaven, Minervahaven), Capriweg,
Stromboliweg en Siciliëweg. Meer informatie: www.
havenfietsen.nl.
■ Haven Amsterdam organiseert samen met rederij De
Nederlanden rondvaarten door de haven. Meer
informatie: www.denederlanden.com/havenrondvaartamsterdam.
■ De pannenkoekenboot vaart over het IJ, langs het
Centraal Station, de Erts- en Entrepothaven en de
Oranjesluizen (www.pannenkoekenboot.nl).
■ De Havensafari is een ontdekkingstocht per boot
door het havengebied van Amsterdam en Zaandam
gedurende een aantal maanden per jaar.
Meer informatie: www.havensafari.nl
■ Aan de Haparandadam in Stadhaven Minerva komt
een multifunctioneel cultureel podium waar kleinscha-

lige voorstellingen, modeshows en tentoonstellingen
kunnen worden gehouden.
■ Ruigoord is een oase van groen, rust en cultuur. Ruigoord
is een kunstenaarskolonie op een voormalig eiland
aan de kop van de Afrikahaven, waar alle gebouwen
en gronden een culturele bestemming hebben.
Er zijn tal van culturele projecten en programma’s en
het dorpje staat vol met kunstwerken (www.ruigoord.
nl). In het weekend is de kerk van Ruigoord geopend
voor informatie, koffie en thee.
■ Op de Spaarndammerdijk, vlak achter boezemgemaal
Halfweg, staat een banpaal uit 1624. Amsterdammers
die uit de stad waren verbannen mochten niet verder
dan deze palen de stad naderen. Dit punt biedt mooi
uitzicht op de omringende natuur en de kerk van Halfweg,
en op de industriële skyline van de haven.
■ In het Geuzenbos is, als onderdeel van de groene
inrichting van het logistieke bedrijventerrein Atlaspark,
een 3,5 kilometer lang struinpad aangelegd.
Dit pad verbindt het Geuzenbos, via de oevers van de
Zuidertocht en de Molentocht in het Atlaspark, met
het Lancaster-monument (een oorlogsmonument aan
de Molentocht dat werd geplaatst nadat de Afrikahaven
is gegraven).
Eten en drinken
Op verschillende plekken in het havengebied zijn
eet- en drinkgelegenheden:
■ In de omgeving van station Sloterdijk zijn er verschillende.
■ Gewoon René, Australiëhavenweg 112,
(www.gewoonrene.com).
■ Snackbar Hempont (open van 11.00 tot 18.00 uur,
weekend gesloten).
■ Restaurant De Knipperbol: Sierenborch 14B
(zie www.pitstopnederland.nl).
■ Camping De Houtrak, Zuiderweg
(www. droomparkspaarnwoude.nl).
■ Strand West, Stavangerweg 900, www.strand-west.nl).
■ Haparandadam (Stadhaven Minerva): restaurant Pont
13 (www.pont13.nl)
■ Haparandadam (Stadhaven Minerva): restaurant REM-
eiland (www.remeiland.com).
■ Op het Westergasfabriekterrein zijn verschillende
horecagelegenheden.
Natuur in de haven
Natuur is in het havengebied nooit ver weg. Het
grenst aan de groengebieden het Geuzenbos, de
Brettenzone, recreatiegebied Spaarnwoude en het
Westerpark. Ook in het havengebied zelf is de natuur
geen ondergeschoven kindje. Integendeel, er wordt
steeds goed gekeken hoe bedrijvigheid, havenactiviteiten
en natuur goed samengaan.
■ Op verschillende plekken in het havengebied zijn
paddenpoelen gemaakt. Een aantal is tijdelijk, om
de beschermde rugstreeppad weg te lokken van
bouwterreinen. Rugstreeppadden kunnen namelijk na
een regenbui in ondiepe plassen eieren afzetten. De
stadsecoloog vangt ze en verplaatst ze naar veilige
delen in het havengebied, zoals afwateringsgreppels
en paddenpoelen.
■ Om te voorkomen dat de oevers van de nieuwe
Madagascarhaven door golfslag van wind en schepen
worden aangetast en Ruigoord onder water zou
lopen, zijn op de oevers blokken natuursteen gestort.
Om de golven te breken is aan de zuidkant vijf meter
uit de oever een extra rug van stortsteen aangebracht.
Tussen deze rug en de oever is een stukje
rustig en ondiep water ontstaan: een paaiplaats voor
vissen.
■ Iets ten westen van de Hempont is aan het Noordzeekanaal
een zwaluwenwand. Zwaluwen nestelen hier
en vliegen en af en aan.
■ Bij de Nieuw-Zeelandweg en bij de Westpoortweg
zijn helofytenfilters, waar vervuild water van de
wegen op een natuurlijke manier in rietvelden wordt
gezuiverd. In deze waterpartijen en rietvelden zitten
veel broedvogels.
■ Langs de Molentocht heeft Haven Amsterdam, samen
met het Hoogheemraadschap van Rijnland, natuurvriendelijke
oevers aangelegd. Dit soort oevers bevorderen
de biodiversiteit van planten en dieren. De
oevers bevatten veel riet (helofyten), wat een zuiverende
werking heeft doordat het vervuilende stoffen
opneemt.
■ Het Geuzenbos is een 36 hectare groot natuurgebied
beheerd door Haven Amsterdam, pal naast het
havengebied tussen de Weth. van Essenweg, de
Groote Braak en het recreatiegebied Spaarnwoude.
Het is een ongerept struingebied voor wandelaars,
met struinpaden, een vogelkijkplatform, paddenpoelen,
stuwdammetjes en een uitkijktoren. Je kunt hier
Aantrekkelijke haven FACTSHEET

onder meer ijsvogels, blauwborsten en rugstreeppadden
tegenkomen.
■ Recreatiegebied Spaarnwoude ligt naast het havengebied
in de gemeentes Velsen, Haarlemmerliede
en Spaarnwoude en heeft een oppervlak van 3.000
hectare. Er zijn verschillende zwemplassen en wandelgebieden,
maar ook een skihelling, een klimwand en
festivals zoals Dance Valley.
■ Het Westerpark ligt vlakbij de haven in Amsterdam-
West, tussen de Spaarndammer- en Staatsliedenbuurt.
Onderdeel van het 14 hectare tellende park zijn
de historische en gerenoveerde gebouwen van het
Westergasfabriekterrein, die nu worden gebruikt door
creatieve en culturele ondernemers. Daarnaast is er
veel groen en onder andere een kinderboerderij.
■ De Brettenzone verbindt het Westerpark met het
Geuzenbos en Spaarnwoude. Tussen de westelijke
stadsdelen en Westpoort loopt hier een fietsroute
door het groen, die het mogelijk maakt om door het
groen vanuit Haarlem tot aan de Haarlemmerpoort in
Amsterdam (of vice versa) te fietsen.
■ Haven Amsterdam, Havenbedrijf Rotterdam en het
Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie
hebben afspraken gemaakt over tijdelijke natuur.
Havenbedrijven kunnen een vergunning aanvragen
om ongebruikte grond tijdelijk te laten begroeien
en deze, als de grond nodig is, weer te mogen weghalen.
Voorheen werd zulke grond regelmatig kaal
gemaaid uit vrees dat mensen de tijdelijke natuur als
permanente natuur zouden claimen. De terreinen zijn
vooral ideaal voor pioniers- en vroege soorten. Die
kunnen zich in het tijdelijke natuurgebied versterken
en van daaruit verspreiden. Op het meest noordelijke
puntje havengebied, aan het Noordzeekanaal en de
Afrikahaven, loopt sinds 2009 een proef met tijdelijke
natuur. Diverse beschermde soorten hebben zich al
in het gebied gevestigd en voortgeplant. Ook is een
aantal broedvogels gesignaleerd, zoals de veldleeuwerik,
kievit en oeverzwaluw.
■ Haven Amsterdam heeft een Generieke Ontheffing
Havengebied. Hierdoor kan Haven Amsterdam op
een zorgvuldige manier natuur verplaatsen of verwijderen.
Daar staat tegenover dat het (elders) voor
compensatie zorgt. Door deze ontheffing hoeven
bouwprojecten geen vertraging op te lopen als gevolg
van de flora en fauna.
■ Ter compensatie van de CO2-uitstoot van dienstreizen
van personeel per vliegtuig, laat Haven Amsterdam
via de stichting Trees for Travel bomen planten op
Borneo, Maleisië. In 2010 zijn er 621 bomen geplant,
in 2011 684.
■ Het Amsterdamse havengebied is volgens stadsecoloog
Martin Melchers ‘een uniek en heel rijk gebied’
als het gaat om flora en fauna en ‘een bron van
nieuwe soorten in Amsterdam’. Zie hiervoor de aparte
factsheet Flora & Fauna.
Colofon FACTSHEET is een uitgave van Haven Amsterdam
Postbus 19406, 1000 GK Amsterdam, Nederland
Tel: +31 20 523 45 60, Fax: +31 20 523 40 60
E-mail: marketing@portofamsterdam.nl, Website: www.portofamsterdam.nl
Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam.