Download Dagboek - De negentiende eeuw

heidegrond na. Aan het Loo gekomen, stapten wij aan de groote herberg af. Hier nam de
Kastelein mij ter zijde en vroeg of ik niet door de freule Schimmelpenninck geappointeerd was.
Reeds stelde ik mij voor een kind des geluks te zijn: dan ach! iedele hoop: de freules waren drie
in getal, en de jongste was ruim zeventig jaren: het was Mevrouw Serrurier met hare dochter wie
zij verwachtten, en niet mij. Hoe konde de kastelein mij voor Mevrouw Serrurier aanzien?
Na een flesch madera gedronken te hebben, wandelden wij naar het koninglijk lustslot en
bezichtigden hetzelve. De vertrekken in hetzelve zijn ruim, prachtig gemeubileerd, met damast
of laken behangen en van heerlijke spiegels en pendules voorzien. De slaapkamer der koningin
voldeed ons het best. -
Uit het paleis gingen wij naar den tuinman en zagen eerst de moestuin en broeierij, die
buiten de rasters liggen. De hoeveelheid van vreemde of bizondere gewassen was niet
aanmerkelijk.
Nu leidde men ons het heerlijke park binnen, dat tegenwoordig driehonderd tachtig
morgen binnen de rasters groot is. Eene slingerlaan door het kreupelhout bracht ons aan eene
geheel nieuw aangelegde waterpartij, uit twee in elkander loopende vijvers bestaande, door eene
cascade vereenigd en door eene andere gevormd. De boomen hier nog jong zijnde zullen bij
meerderen wasdom gedurig den ganschen aanleg in schoonheid doen winnen. Niet min voldeed
ons het groote dennebosch, waar ons de regen in eene fraaie koepel schuilen deed. Wat verder
troffen wij een gebouw aan, een Romeinschen tempel voorstellende, van ruwe dennen
saamgesteld, doch welke zookonstig gerangschikt zijn, dat men van verre een geschilderd
voorhof meent te zien. Zeer trof ons de beschouwing van het oude Loo, vergeleken met het
hedendaagsch gebouw. Heerlijke eiken en beuken overschaduwen aan den ingang van het
dennebosch de bekoorlijke waterpartij waar zich een majestueus gordijn van vloeiend kristal in
nederstort. De met spiegels en glazen deuren versierde koepel in de Oranjerie is merkwaardig:
doch de Oranjerie zelve munt minder uit, als ook de wildbaan. Twee groote herten zaten in eene
afgezonderde gaarde en smoorden in hun vet, 't geen voor zulke dieren juist de beste
hoedanigheid niet is. Hierna beklommen wij het platte dak boven op het lusthuis en vermaakten
ons met de bekoorlijke omstreken te beschouwen. -
Te drie ure in de herberg gekeerd, gebruikten wij een heerlijk middagmaal en dronken
uitmuntenden wijn, bij elke flesch beter nemende. Terugkomende sliepen wij in het rijtuig. Bij
den Heer Van Doornink aten wij 's avonds volgens de inzettingen der ouden warm brood en
haring, vermaakten ons tot twaalf ure met het zien zijner médailles en penningen, en gingen na
hem voor al zijne gedienstigheden bedankt te hebben, onze koffers pakken. -
Eer ik Overijssel verlaat voegt het mij eenige woorden te zeggen over den grooten twist
die thands deszelfs ingezetenen bezig houdt nopens de verdeeling der zoogenaamde
marktgoederen. Deze bestaan uit groote heidevelden, gezamenlijk aan de inwooners van deze of
gene plaats toebehoorend en op welke ieder dus eene gelijke aanspraak heeft. Dezelve worden
meest tot gemeenschappelijke weiden gebruikt, waar ieder der ingezetenen een of twee stuks
groot en ook hier en daar klein vee kan doen weiden. Thands echter hebben eenige der
deelhebbers op verschillende plaatsen de verdeeling gëeischt welke groote tegenstreevers
gevonden heeft. De groote landeigenaars als de Gouverneur Bentinck en anderen werken deze
verdeeling op alle wijzen tegen, oordeelende dat door het ontginnen van meer land, hunne
bezittingen minder waarden zouden krijgen ('t geen echter mijns oordeels alleen in den beginne
plaats zal hebben, daar het vruchtbaar maken van heidegronden op den duur altijd tot voordeel
verstrekken moet) de kleine boeren of arme ingezetenen vreezen dat zij bij verdeeling licht een
stuk lands zouden krijgen te ver van hun wooning verwijderd (ofschoon deze zwarigheid door