Download Dagboek - De negentiende eeuw

O! Schouwspel, vol bevalligheden!
O liefelijke schilderij!
Wie ziet U en blijft koel daarbij,
En wenscht niet ieder nieuw toneel
Te malen op het kunstpaneel
Of wel in zangen uittedrukken
De wellust die hem kwam verrukken.
Te half negen keerden wij na zeer vrolijk gereden te hebben op Vredeveld, waar wij een' glas
wijn dronken, en vol innerlijk genoegen over den aangenamen dag ons huiswaarts begevende,
betuigden, dat het tijd werd dat wij Assen verlieten, eer wij in dit tweede Capua als Hannibals
ons aan weelde en luiheid gewenden. Tot elf uren pakten wij en begaven ons toen ter rust, gereed
ons dieper in de Drentsche heiden, die alle zoo aangenaam niet zijn, te begeven.
Assen is, buiten deszelfs bekoorlijke omstreken, een allerliefst plaatsje. Dewijl er enkel
ambtenaars of winkeliers woonen, zijn bijna alle huizen fraai en met groote ruiten voorzien. Van
de eene straat tot de andere loopen hier en daar lanen met Canadaasche populieren beplant.
Overal is men met bouwen bezig, en Van Hogendorp vond sints 1819 het vlek aanmerkelijk
vergroot.
Dinsdag 1 Juli
Bij al de goedkoopte die wij in Friesland en Groningen ondervonden hadden, viel ons de
rekening van Donker nog in de hand. Voor twee goede ruime kamers betaalden wij 6 st de
persoon, het ontbijt voor beiden 14 st en alles naar rato, iets dat wij tot nog niet ondervonden
hadden. Te zeven ure verlieten wij het bevallige Assen. Langs aangename sparre- en
denneboschjens, bouw- en weilanden en schilderachtige velden wandelden wij naar Rolde. Daar
traden wij achter de kerk om het koren in, en vonden midden in hetzelve een ingevallen
Hunnebed van achttien steenen, door een eik overschaduwd. Langs een ander paadje kwamen
wij aan een tweede, waar een eik tusschen twee zware steenen opgroeide, en de overige die fraai
geplaatst en eenigzins afgezakt, doch zeer zwaar waren, van struiken en eiken overdekt waren, 't
geen een zeer pittoresk gezicht opleverde, de peneelen van een' kundigen schilder overwaardig.
Voortgegaan zijnde, dwaalden wij van 't rechte spoor en ontmoeteden over eenige heide- en
grasvelden meer honden dan menschen. Eindelijk echter vonden wij ons te tien ure in Eekst, een
gering doch teekenachtig gehucht: wij traden in eene soort van herberg, die gevuld was met
zonnewijzers en barometers, door den kastelein vervaardigd. De vrouw was jong en fraai. Na iets
gebruikt te hebben volgden wij een meisje dat ons op een' terp midden in de heide bracht. Op die
terp is een langwerpig vierkante grafkelder, van ongeveer 10 voet lengte, 5 breedte, en 4 diepte,
waarvan de muren uit 8 zware, aan den binnenkant platte steenen bestaan. Iets verder zagen wij
een groot hunnebed, waar drie steenen op zes andere rusten, en meteen elkander' ondersteunen,
terwijl vijf andere steenen er twee dragen, nog oneindig grooter dan de overige. In een dier
laatste staan vijf vingers duidelijk ingedrukt, 't geen mij zou doen vermoeden dat dezelve eens
van zachtere natuur geweest zijn en door de lucht verhard. - Verdere beschrijving van die zoo
veelvuldig beschrevene gevaartens ware overbodig. - Langs de heide kwamen wij na een half uur
gaans in het grootere en fraaie Gieten. Ook dit is met eikeboomen dicht beplant en de leeme
hutjens spiegelen zich in breede plassen. De natuur is lief en bevallig, doch nergens majestieus.
alles is bochtig, kronkelend en brokkelig: geen tak zoude een' stok van een voet lengte kunnen
opleveren; geen weg loopt een stap rechuit. - In de herberg van den schout Braams dronken wij