Download Dagboek - De negentiende eeuw

28 Augustus Des morgens te 10 ure beklommen wij den hoogen toren, die luchtig en fraai
gebouwd is en 386 trappen hoog. Heerlijk was vandaar het uitzicht over het gansche eiland de
omliggende stroomen en overzeesche kusten. Wij gebruikten er een fraaie verrekijker. Zeer
vermaakte ons ook het gewoel der aardwurmen op de markt waar het propvol van boeren was. In
de kerk zagen wij het praalgraf der Evertsen, meesterlijk uitgevoerd. De neus van den eenen was
door een Engelsch soldaat geschonden die er bijna voor doodgeslagen is. Ook zagen wij twee
gedenksteenen ter eere van Koning Willem de II de en zijn broeder den voogd Floris, aldaar
begraven, opgericht. - Te ½ 12 dronken wij koffi bij Paspoort en troffen er een tijdgenoot van
VH, den Heer J. Schoor aan die ons de komedie, een aartig zaaltje, zien liet en daarna het
Bedelaarshuis dat door collecten wordt onderhouden. Wij zagen er de menschen eten terwijl een
hunner met luider stemme en zeer duidelijk en gepast een kapittel uit den bijbel las, waarna zij
zongen. In dit gesticht wordt geweven en gesponnen. Elk die bewijzen kan dat hij de kost
verdienen mag wordt ontslagen. Het lokaal is goed en er was geen enkele zieke. Meer konden
wij van de domme Zeeuwen niet vernemen schoon de heer Schoor zelve Directeur was. Er waren
thands 75 menschen zijnde er 30 naar de O Sch. gevoerd. Vervolgens zagen wij het oud man en
vrouwenhuis waar op stadskosten behoeftigen en ouderen voor f 135 's jaars de kost en
inwooning hebben. Zij aten allen zeer smakelijk en er was weder geen zieke. Ook zagen wij
aldaar het gekkehuis. Daarna begaven wij ons naar de zalen der staten; eene derzelver prijkt met
een fraai gewerkt behangseltapijt, verscheidene zeeslagen voorstellend. Nu zagen wij de
stadsboekerij, der Staten notulen en de archiven enz. alles tot vrij hoogen ouderdom opklimmend
doch waarvan in den Franschen tijd veel verdonkerd was. Uit de menschen was weer niets te
halen. In de societeit lazen wij tot 6 ure de papieren of antwoordden op de onzin van dezen of
genen. Vervolgens reden wij met VBerlecom en Paspoort in zijne caleche naar Vlissingen, langs
een fraaien met boomen dicht beplantten weg. Merkwaardig is het fraaie dorp Souburg dat wij
doorreden. Een half uur van Vliss. is alles weiland, daar er onder het geschut niets bebouwd
worden mag. Menigte van zware batterijen, ravelijnen bastioenen en contrescharpen maken de
stad van de landzijde onneembaar. Over twee grachten van ongemeene breedte reden wij dezelve
binnen. De admiraal Gobius, waar wij aanden[lees: aandeden] [?] gaf aan Paspoort een briefje
en wij stapten aan de scheepstimmerwerf af. Hier beklommen wij twee hemelhooge kappen,
welke in elkander uitliepen. Men bouwde in ieder derzelven een linieschip van verbazende
hoogte. Het geraamte van het eene doorwandelden wij op al deszelfs verdiepingen. Zulk een
schip kost aan het land een millioens Daarna wandelden wij het groot gebouw door waar alles
getimmerd en verwerkt wordt dat van Antwerpen herwaarts gevoerd is, zagen de magazijnen,
met fraaie kolommen onderschraagd, de verwerij enz. enz. - Een zolder van wel 300 voeten lang
bedekt dit gebouw en vertoont de modellen van voor of achterstevens en van beelden enz enz.
Een beeld van Neptunus dat op een voorsteven prijken moet stond aan het eind der zaal Ik liep
tusschen deszelfs beenen door hoewel het beeld voorovergebogen stond. - Wij zagen ook de
bewaarplaats der bootjens en sloepen, de nieuwe reddingbooten, de smederijen, de werkplaats
waar eene nieuwe machine om door ijzer te boren in werking was enz. Voorts begaven wij ons
naar de tweede werf waar alles wat tot de equipagie dient vergaderd was in onderscheidene
fraaie zalen. In de eene waren kanonnen, bommen, kogels, druiventrossen enz enz zeer net
gerangschikt en maakten zelfs onderscheidene figuren uit. In anderen stonden pieken, geweeren,
sabels enterbijlen enz enz op onderscheidene wijzen gegroepeerd. Het beeld van den koning
stond aan het einde. Van hetzelve glansde een zon van bajonetten konstig gemaakt en voor
hetzelve wapperden drie vlaggen de namen van Algiers, Waterloo en Palembang dragend, terwijl
twee schotels met kogels zwart en rond als pruimen en abrikoozen er naast stonden en er alle