Download Dagboek - De negentiende eeuw

[...] het weder was nog gunstiger dan wij gedacht hadden en het gezicht der Maas bij de Grave
zeer fraai. Die oude vesting is thands zeer opmerkenswaardig voor deskundigen. Inzonderheid is
de Bosscherpoort door deszelfs grootte en bouwtrant waard de schoonste van ons land genoemd
te worden. In die stad stapten wij uit het rijtuig om het gehos en wandelden voort; de dames
hadden honger dus kocht ik broodjens en lekkers. Ze naloopende vond ik ze in de herberg, daar
zij den voerman verzocht hadden nog niet afterijden, omdat zij nog wat koffi wilden drinken. VH
en ik dronken mee. Intusschen reed de postwagen een ¼ uurs verder en wachtte ons daar, zoodat
wij in 't zweet onzes aanschijns volgen moesten. Verder gereden kwamen wij tot aan de heide en
te 11 ure aan de zoogen. Schaaiksenhoek aan, welke herberg zeer net en proper is. Daar
wandelden wij in den tuin en hadden veel vermaak tot de diligence van den Bosch kwam naar
N.[ymegen], waar Verweyde in zat die mij zeer veel verhaalde onder anderen van het feest van
L. C. waarbij hij ook in commissie geweest was. Drie uren pleisterden wij en aten zeer goed. Na
den eten klom ik een venster in, dat achter mij toeviel. Er braken zes ruiten, waarvoor ik met 24
st. vrij kwam. Van de Sch. hoek af sliepen wij beurt om beurt op mijn valies en kiel,
gearrangeerd als een hoofdkussen. Nu kwamen wij in zulk zwaar zand dat het om de wielen als
het water om een watermolen stoof tot aan het dorp Lichten, dat zeer aartig en lief gebouwd is.
Hier waren veel Bosschenaars met rijtuigs. De straatweg die reeds tot zoover loopt, opgehost[?]
zijnde kwamen wij verder. nabij den Bosch is dezelve op een dijk aangelegd met twee steenen
weeringen aan weerskanten om er niet aftevallen: want 's winters is alles om den Bosch of onder
water of niet toegankelijk door 't moeras. In DB. vond VH zijn' broeder 2e Luitt bij de Rijdende
Artillerie en verloor zijne pijpepeuter en tabaksdoos Den avond brachten wij drieën bij de
Luitenants Van Styrum door.
9 Aug 's Morgens bezochten wij het tuchthuis, een groot en trotsch gebouw met heerlijke
lokalen. De kamers waar in de boeven werken zijn aan den kant der omloopende gang met tralies
voorzien die voor schutsmuur dienen zoodat men de gang afwandelende de vertrekken van
binnen zien kan. In de fabrieken van het tuchthuis wordt veel tapijtwerk bereid, echter niet zoo
fraai als dat van Zutphen, vooral wat de helderheid der kleuren betreft. Het gebouw wordt thands
zeer vergroot. Daar het te veel regende om het kanaal naar Maastricht te gaan zien, gingen wij
een bezoek afleggen bij den adv. Lightenveld, acad vriend van VH die thands zeer veel praktijk
heeft. Hij ontfing ons zeer vriendelijk: twee uren zaten wij bij hem. Na bij de HH. VStyrum
gegeten te hebben gingen wij drieen en de eene van Styrum weer na Lightenveld te 5 ure om met
hem het kanaal te gaan zien. Het regende nog een weinig dus bleven wij eerst wat Rh.wijn
drinken. Om ½ 12 zaten wij er nog en hadden geen kanaal gezien dan hetgeen uit de flesschen
gevloeid was.
10 Aug. Toen ik te ½ 9 opstond was VH reeds als een vroom mensch naar de vroegpreek geweest
bij Ds. Sanders. Te 11 ure reed ik met hem en zijn broeder te paard door het dorp Vucht na de
hofstede van den Heer Destombes die ons met vrouw en kinderen zeer vriendelijk onthaalde. In 't
keren wou mijn paard mij foppen en omgooien; doch daar had ik even weinig lust in als om den
toren der kerk voor een tandestoker te gebruiken, hij/wij[?] keerde dus in toom[?] weer. De
plaats van Destombes is lief aangelegd, er zijn fraaie bloemen en boomen; doch vooral zijn
bosschen zijn zeer uitgestrekt.
De kerk in den Bosch, voorheen Protestantsch thands Roomsch is van bouworde na die
van Rome de schoonste, volgens de getuigenis eens Kardinaals die er 5 uren in doorbracht. Van
schilder- of beeldhouwwerk is er niets bizonders te zien. - Wij aten met de Lts van St. en Van