Les publicités crédits - Crioc
Les publicités crédits - Crioc
Les publicités crédits - Crioc
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Reclame voor verbruikskredieten<br />
Reclame voor verbruikskredieten
Inhoudstafel<br />
• Analyse van acht wettelijk verplichte vermeldingen<br />
• Analyse van de specifieke vermeldingen die bij wet opgelegd worden<br />
voor de 3 meest courante kredietvormen<br />
• Analyse van de bij wet verboden vermeldingen (3 oude en 3 nieuwe)<br />
• Inbreuken: totaal<br />
• Besluiten<br />
• Eisen<br />
2
Doelstellingen<br />
• Analyseren in welke mate de adverteerders de bestaande wettelijke voorschriften<br />
(Wet van 12 juni 1991 op het verbruikskrediet) naleven in hun<br />
reclames voor verbruikskrediet.<br />
• Aanbevelingen formuleren met het oog op het verbeteren van de consumentenbescherming<br />
als het gaat om hypothecair en verbruikskrediet.<br />
3
Methodologie<br />
• 221 advertenties voor krediet verschenen in de ongeadresseerde reclamebladen<br />
in de drie Gewesten van België.<br />
• Field : 28 februari – 8 mei 2005.<br />
• Enkel de betekenisvolle resultaten worden voorgesteld.<br />
4
Analyse van acht wettelijk verplichte vermeldingen<br />
• Elke schriftelijke reclame over verbruikskrediet moet op een leesbare, goed zichtbare en<br />
ondubbelzinnige manier een reeks elementen vermelden betreffende de adverteerder<br />
(identiteit, adres, hoedanigheid), maar ook betreffende het (of de) voorgestelde krediet(en)<br />
(vorm, toelatingsvoorwaarden, kostprijs...).<br />
• Eén verplichte vermelding wordt hier niet nader besproken omdat we er geen voorbeelden van<br />
gezien hebben:<br />
het gaat om het artikel 6 bis, dat voorziet dat een reclame voor een kredietovereenkomst die<br />
het gefinancierde goed of de gefinancierde dienst vermeldt en een GJKP van 0% opgeeft,<br />
eveneens het voordeel of de voordelen moet aanduiden waarvan de consument geniet als<br />
hij/zij contant betaalt. Meer nog: de prijs die gevraagd wordt aan de consument die op<br />
krediet betaalt, moet dezelfde zijn als wat gevraagd wordt aan de consument die contant<br />
betaalt => Geen enkele van de geanalyseerde reclames vermeldde een GJKP van 0%.<br />
• Sinds 01.01.2004 moeten de vermeldingen ook hoorbaar zijn, d.w.z. opgenomen worden in<br />
alle gesproken reclameberichten (op radio, TV).<br />
5
De verplichte vermeldingen - Adverteerder<br />
Nee Ja<br />
100%<br />
De identiteit van de adverteerder moet in de<br />
reclame vermeld worden (artikel 5 § 1- 1°)<br />
• De identiteit van de adverteerder staat op alle<br />
geanalyseerde advertenties vermeld.<br />
Basis : alle advertenties<br />
6
De verplichte vermeldingen - Adverteerder<br />
94%<br />
Nee Ja<br />
6%<br />
Het adres van de adverteerder (artikel 5 § 1-<br />
1°)<br />
• Dit adres moet volledig zijn: een telefoonnummer<br />
of een websiteadres volstaat niet.<br />
• Maar 6 op de 100 reclames vermelden het<br />
adres van de adverteerder niet of onvolledig.<br />
Basis : alle advertenties<br />
7
De verplichte vermeldingen– Adverteerder<br />
81%<br />
Nee Ja<br />
19%<br />
De hoedanigheid van de adverteerder (artikel 5<br />
§1-1°)<br />
• Het doel van deze vermelding bestaat erin de<br />
consument in staat te stellen om te weten of<br />
de advertentie uitgaat van een kredietbemiddelaarinstelling.<br />
(makelaar) of een krediet-<br />
• 1 op de 5 advertenties vermeldt de hoedanigheid<br />
van de adverteerder niet.<br />
Basis : alle advertenties<br />
8
De vermeldingen betreffende de adverteerder<br />
• De vermeldingen betreffende de identiteit en het adres van de adverteerder<br />
komen in het overgrote deel van de advertenties voor.<br />
• Aangaande de vermelding van de hoedanigheid van de adverteerder merken<br />
we op dat de adverteerder in 19% van de geanalyseerde reclames beperkt<br />
heeft tot de aanduiding van de naam van de maatschappij (meestal een PVBA)<br />
of zich voor te stellen als een specialist voor persoonlijke en/of hypothecaire<br />
leningen, zonder te preciseren of hij/zij makelaar of kredietverstrekker is.<br />
9
De verplichte vermeldingen - Kredieten<br />
89%<br />
Nee Ja<br />
11%<br />
De kredietvormen die in de reclame<br />
voorgesteld worden (artikel 5 §1- 2°)<br />
• Er bestaan verschillende kredietvormen: de<br />
kredietopening, de lening op afbetaling, de<br />
verkoop op afbetaling en leasing.<br />
• Quasi 9 op de 10 advertenties lichten toe over<br />
welke vorm van krediet ze handelen.<br />
• 1 op de 10 reclames blijft onduidelijk en heeft<br />
het over « dienstlening », « contant krediet »,<br />
« persoonlijke lening express » of nog<br />
« krediet voor alle doeleinden ».<br />
Basis : alle advertenties<br />
10
De voorgestelde kredietvormen<br />
• Elke advertentie moet verplicht de kredietvorm vermelden waar ze over<br />
handelt: wordt een kredietopening, de lening op afbetaling of de verkoop op<br />
afbetaling aangeprezen?<br />
• De advertenties die over meerdere kredietvormen handelen, zetten vaak de<br />
lening op afbetaling in de kijker.<br />
11
De verplichte vermeldingen - Kredieten<br />
Nee Ja<br />
0%<br />
100%<br />
Bijzondere voorwaarden of toekenningsbeperkingen<br />
voor het krediet, als er zijn<br />
(artikel 5 § 1- 3°)<br />
• De bijzondere voorwaarden of toekenningsbeperkingen<br />
lijken altijd goed toegelicht te<br />
worden in de advertentie (bijv.: mogelijkheid<br />
voor de eigenaars tot verlenging van de terugbetalingstermijn).<br />
• Het blijft evenwel te zien of deze voorwaarden<br />
in de praktijk worden toegepast (of niet),<br />
eventueel ook zonder dat ze in de reclame<br />
vermeld worden.<br />
Basis : alle advertenties<br />
12
De verplichte vermeldingen - Kredieten<br />
80%<br />
Nee Ja<br />
20%<br />
Vermelding van het JKP (artikel 5 § 2)<br />
• Deze vermelding is verplicht van zodra er in de<br />
advertentie een cijfer of een percentage met<br />
betrekking tot de kostprijs van het krediet<br />
wordt opgegeven.<br />
• Het JKP of Jaarlijks Kosten Percentage omvat<br />
alle lasten die aan het krediet verbonden zijn<br />
en verstrekt informatie over de totale kostprijs<br />
van een krediet.<br />
• We stellen vast dat 1 op de 5 reclames dit JKP<br />
niet of op onduidelijke wijze vermeldt (bijv.:<br />
geüpdatet JKP of 9,50 zonder verdere uitleg).<br />
Basis : alle advertenties<br />
13
Vermelding van het JKP<br />
• Die vermelding blijft het belangrijkste element als we het hebben over het<br />
informeren van de consument over de totale kostprijs van zijn/haar krediet.<br />
• Die vermelding maakt het ook mogelijk om de aanbiedingen op de kredietmarkt<br />
te vergelijken.<br />
• We zien dat het vooral de advertenties over leningen op afbetaling zijn die het<br />
JKP vermelden, meestal in de vorm van een tabel met daarin het te ontlenen<br />
bedrag, het JKP, het bedrag van de maandelijkse terugbetalingen en het<br />
aantal maandelijkse afbetalingen (looptijd).<br />
14
De verplichte vermeldingen - Kredieten<br />
Non Oui<br />
100%<br />
Als er sprake is van een voorkeur-JKP, zullen ook<br />
andere elementen vermeld moeten worden (artikel 5<br />
§2)<br />
• Als de reclame een voorkeur-JKP vermeldt,<br />
moet ook vermeld worden:<br />
1) De toekenningsvoorwaarden voor dat<br />
voorkeur-JKP;<br />
2) Het basis-JKP<br />
• Alle geanalyseerde reclames die een voorkeur-<br />
JKP vermelden, geven ook de toekenningsvoorwaarden<br />
daarvoor en het basis-JKP op.<br />
Basis : alle advertenties<br />
15
De verplichte vermeldingen - Kredieten<br />
Nee Ja<br />
100%<br />
Als het opgeven van het JKP niet mogelijk is, zal een<br />
representatief cijfervoorbeeld vermeld worden<br />
(artikel 5 § 2)<br />
• Wanneer de reclame het JKP niet vermeldt,<br />
moet de advertentie noodzakelijkerwijs een<br />
cijfervoorbeeld bevatten.<br />
• Het blijkt dat alle advertenties die het JKP niet<br />
vermelden, een cijfervoorbeeld als toelichting<br />
bij het krediet opgeven.<br />
Basis : alle advertenties<br />
16
Tekortkomingen in cijfers – De verplichte vermeldingen<br />
29%<br />
14%<br />
57%<br />
Geen tekortkoming 1 tekortkoming<br />
2 tekortkomingen<br />
Aantallen tekortkomingen met betrekking tot<br />
de verplichte vermeldingen<br />
• 3 op de 10 advertenties vertonen één<br />
tekortkoming met het oog op de verplichte<br />
vermeldingen.<br />
• 1 op de 7 reclames vertoont twee tekortkomingen.<br />
• Slechts 57% van de reclames bevatten correct<br />
alle verplichte vermeldingen.<br />
Basis : alle advertenties<br />
17
Analyse van de specifieke vermeldingen die door de wet worden<br />
opgelegd voor de 3 meest courante kredietvormen<br />
• De wet legt de aanduiding van specifieke vermeldingen op.<br />
• Die specifieke vermeldingen variëren in functie van de kredietvorm waarover<br />
de advertentie handelt: kredietopening, lening op afbetaling, verkoop op<br />
afbetaling.<br />
• Leasing werd niet speciaal geanalyseerd omdat deze kredietvorm in onbruik<br />
raakt: in 2004 vertegenwoordigde leasing nauwelijks 0,1% van de Belgische<br />
kredietmarkt.<br />
18
De specifieke vermeldingen<br />
Nee Ja<br />
91%<br />
9%<br />
Kredietopening<br />
(artikel 57)<br />
• Als een reclame voor kredietopening een<br />
intrestpercentage of enig ander cijfer vermeldt<br />
dat verwijst naar de kostprijs van het krediet,<br />
dan moet de advertentie ook het debetpercentage<br />
en de eventuele terugkerende of<br />
niet-terugkerende kosten toelichten.<br />
• 9% van de advertenties over kredietopeningen<br />
voldoen niet aan die verplichting.<br />
Basis : alle advertenties<br />
19
De specifieke vermeldingen<br />
Nee Ja<br />
3%<br />
97%<br />
Verkoop op afbetaling (artikel 40)<br />
• Elke reclame die het heeft over de prijs van een goed<br />
dat of een dienst die wordt aangeboden in het kader<br />
van een verkoop op afbetaling, moet vermelden:<br />
1) De contante prijs van het goed,<br />
2) De totale prijs op afbetaling,<br />
3) Het bedrag van het voorschot,<br />
4) Het aantal terugbetalingen, het bedrag van de<br />
terugbetalingen en de spreiding ervan.<br />
• Over het algemeen zien we maar zelden reclames die<br />
de prijs van een goed of dienst vermelden in het<br />
kader van een verkoop op afbetaling, maar waar het<br />
gebeurt doen die reclames het voor het grootste deel<br />
wel correct.<br />
Basis : alle advertenties<br />
20
De specifieke vermeldingen<br />
Nee Ja<br />
1%<br />
99%<br />
Lening op afbetaling<br />
(artikel 55)<br />
• Elke reclame voor een lening op afbetaling die<br />
verwijst naar een bepaald bedrag of naar een<br />
JKP, moet het JKP vermelden alsook de looptijd<br />
van het contract en het bedrag waarop de<br />
voorwaarden toepasbaar zijn.<br />
• 99% van de geanalyseerde reclames<br />
•<br />
respecteren dit wetsvoorschrift.<br />
Deze informatie wordt vaak geleverd in de<br />
vorm van een tabel.<br />
Basis : alle advertenties<br />
21
Tekortkomingen in cijfers – De specifieke vermeldingen<br />
13%<br />
87%<br />
Geen tekortkoming 1 tekortkoming<br />
Aantallen tekortkomingen inzake specifieke<br />
vermeldingen<br />
• Dit type tekortkomingen zien we bij de 3<br />
kredietvormen.<br />
• Het niet-vermelden komt het meest voor bij de<br />
kredietopeningen.<br />
• Bijna 9 op de 10 advertenties vertonen geen<br />
tekortkoming.<br />
• 1 op de 10 reclames heeft een tekortkoming.<br />
Basis : alle advertenties<br />
22
Analyse van de bij wet verboden vermeldingen<br />
De wet voorziet een reeks vermeldingen die niet mogen voorkomen in de reclames :<br />
• Elke verwijzing naar een erkenning of een inschrijving in een register: al wie een activiteit<br />
uitoefent als geld(voor)schieter, moet sowieso erkend worden door de Federale Overheidsdienst<br />
Economie en moet aldaar in een register ingeschreven staan voordat deze activiteiten worden<br />
gestart. De wetgever wil hiermee vermijden dat de adverteerder de indruk zou wekken dat er bij<br />
hem bijzondere garanties voor eerlijkheid en bekwaamheid geboden worden.<br />
• Alles wat, verwijzend naar het maximum JKP, de indruk wekt dat dit percentage het enige is dat<br />
toegepast mag worden: terwijl elke kredietverstrekker logischerwijs te allen tijde een aanbieding<br />
mag formuleren die onder dat maximum blijft.<br />
• Alles waarin melding wordt gemaakt van « gratis » krediet: een echt gratis krediet wordt enkel<br />
geldig aangeduid met een JKP van 0%.<br />
• Er worden nog twee andere verboden vermeldingen opgenoemd in de artikels 6 § 1 alinea 5 en<br />
6 §3. Deze gevallen kwamen evenwel niet voor in de steekproef van geanalyseerde reclames.<br />
23
Oude verboden vermeldingen<br />
• We stellen vast dat de percentages overtredingen tegen deze drie verbodsbepalingen<br />
verwaarloosbaar zijn.<br />
• Er is immers geen enkele van de geanalyseerde reclames die melding maakt<br />
van een erkenning of inschrijving, die verwijst naar een maximum JKP als enig<br />
toepasbaar percentage of die de vermelding « gratis » krediet gebruikt.<br />
24
De wet van 24/03/2003 heeft drie nieuwe verboden vormen van reclame in voege<br />
gebracht<br />
Deze drie nieuwe verbodsbepalingen zijn van kracht geworden op 01.01.2004 en zijn duidelijk bedoeld als<br />
extra middelen in de strijd tegen de overkreditering:<br />
• Reclames voor krediet waarin de consument die al met terugbetalingsproblemen kampt wordt<br />
aangespoord om zijn/haar toevlucht te nemen tot een krediet (met slogans als « zélfs voor werklozen<br />
of bestaansminimumtrekkers », « een lening of een krediet, zelfs als dat elders geweigerd<br />
werd », « zelfs als u reeds achterstallen hebt of in een geschil verwikkeld bent », « zelfs als u<br />
reeds bij de NBB geregistreerd staat ») zijn strikt verboden.<br />
• Reclame die onrechtmatig het gemak en/of de snelheid waarmee het krediet bekomen kan worden<br />
benadrukt, is verboden: wettelijke bepalingen verplichten de kredietverstrekker om zijn klanten te<br />
informeren en te adviseren. De vermelde termijnen voor het bekomen van het krediet moeten<br />
daarom realistisch en realiseerbaar zijn én de informatie- en adviesplicht moet nageleefd worden.<br />
Zijn bijgevolg ten strengste verboden: de vermeldingen « Eén telefoontje en u krijgt uw geld » of<br />
« U krijgt uw geld zonder voorafgaand onderzoek ».<br />
• Reclame die onrechtmatig aanzet tot het groeperen of centraliseren van de lopende kredieten: die<br />
a priori « geruststellende » formules zorgen in werkelijkheid vaak voor een verslechtering van de<br />
kredietlast die op de consument weegt door hun lange looptijd en de duurdere terugbetaling.<br />
25
De verboden vermeldingen<br />
78%<br />
Ja Nee<br />
22%<br />
Reclame die de consument met betalingsproblemen<br />
aanspoort om zijn/haar toevlucht te<br />
nemen tot een krediet<br />
• 1 op de 5 reclames is aansporend.<br />
• We vinden slogans die - zacht uitgedrukt -<br />
aansporend genoemd kunnen worden:<br />
« Zelfs als u afbetalingsproblemen hebt of<br />
elders reeds geweigerd werd »<br />
« Zelfs als u reeds talloze lopende kredieten<br />
hebt »<br />
« Zelfs als u onbetaalde lopende kredieten<br />
hebt »<br />
« Lening aan werklozen, zelfs als er reeds<br />
lopende kredieten zijn »<br />
Basis : alle advertenties<br />
26
De verboden vermeldingen<br />
71%<br />
Ja Nee<br />
29%<br />
Reclames die onrechtmatig de nadruk leggen<br />
op het gemak en de snelheid waarmee krediet<br />
bekomen kan worden<br />
• 1 op de 3 reclames legt onrechtmatig de<br />
nadruk op die aspecten.<br />
• Voorbeelden van teruggevonden slogans :<br />
« Eén telefoontje en u hebt uw krediet »<br />
« Het is zo gemakkelijk »<br />
« Geld op uw rekening binnen 24 uren »<br />
« Vandaag nog geld nodig? »<br />
Basis : alle advertenties<br />
27
De verboden vermeldingen<br />
79%<br />
Ja Nee<br />
21%<br />
Reclames die onrechtmatig aansporen tot het<br />
groeperen of centraliseren van lopende<br />
kredieten<br />
• 1 op de 5 reclames zet onrechtmatig aan tot<br />
het groeperen of centraliseren van de lopende<br />
kredieten.<br />
• Voorbeeld van een slogan:<br />
« Groepeer al uw kredieten in één lening op<br />
afbetaling, zelfs als u geen eigenaar bent en<br />
zelfs als het om grote bedragen gaat »<br />
Basis : alle advertenties<br />
28
Overtredingen in cijfers – De verboden vermeldingen<br />
10%<br />
26%<br />
8%<br />
56%<br />
Geen overtreding Eén overtreding<br />
Twee overtredingen Drie overtredingen<br />
Aantal inbreuken tegen de verboden<br />
vermeldingen<br />
• Quasi 5 op de 10 advertenties gebruiken een<br />
verboden vermelding.<br />
• 1 op de 4 reclames vertoont een inbreuk tegen<br />
die regel.<br />
• Bijna 1 op de 5 reclames vertoont twee of<br />
meer overtredingen.<br />
Basis : alle advertenties<br />
29
Besluit - De tekortkomingen inzake de verboden vermeldingen<br />
• We stellen een overduidelijk overwicht vast van tekortkomingen met<br />
betrekking tot de drie nieuwe verbodsbepalingen die toepasbaar zijn sinds<br />
01.01.2004.<br />
• Het duidelijk verschil tussen de twee categorieën van verbodsbepalingen kan<br />
als verklaring hebben dat de oude verbodsbepalingen beter gekend zijn door<br />
de kredietverstrekkers en bijgevolg meer nageleefd worden.<br />
• Daarenboven zijn er op grond van die 3 nieuwe verbodsbepalingen – die nog<br />
geen 2 jaar toepasbaar zijn – nog niet genoeg controles uitgevoerd en<br />
sancties uitgevaardigd kunnen worden door de bevoegde overheidsinstanties.<br />
30
Inbreuken : totaal<br />
21%<br />
2% 1%<br />
16% 24%<br />
35%<br />
Geen overtreding Eén overtreding Twee overtredingen<br />
Drie overtredingen Vier overtredingen Vijf overtredingen<br />
Aantal advertenties in overtreding<br />
• Al bij al vertonen driekwart van de advertenties<br />
minstens één inbreuk, hetzij het ontbreken van<br />
een verplichte algemene of specifieke<br />
vermelding of het gebruiken van een verboden<br />
vermelding.<br />
Basis : alle advertenties<br />
31
Conclusies<br />
• Driekwart van de advertenties vertonen minstens één overtreding.<br />
• Dat het Belgisch wetgevend arsenaal met betrekking tot de reclame voor<br />
verbruikskrediet zo uitgebreid is, komt doordat dit noodzakelijk gebleken is om<br />
zo goed mogelijk dit type reclame te omkaderen dat iets al te lichtvoetig met<br />
het probleem van een schuldenlast omsprong. Maar we moeten – jammer<br />
genoeg – vaststellen dat deze wetgeving nog maar weinig nageleefd wordt.<br />
• Met de resultaten van deze studie voor ogen kunnen we ons ook best eens<br />
vragen stellen over de risico’s die verbonden zijn aan het revolving krediet<br />
(kredietopening) en aan het hypothecair krediet.<br />
32
De kredietopeningen of het revolving krediet<br />
• De kredietopening (of het revolving krediet) is gevaarlijk voor de consument:<br />
Het aantal falende terugbetalingen in de voorbije 10 jaar is verdrievoudigd.<br />
In 2004 lagen de kredietopeningen aan de basis van meer dan 40% van het totale<br />
aantal falende contracten betreffende verbruikskredieten.<br />
Het bekomen gaat vaak te gemakkelijk en te snel. En er is een tijdsverloop tussen de<br />
toekenning van het krediet en het effectieve gebruik ervan. De financiële situatie kan<br />
grondig veranderen in die tussentijd.<br />
In de reclame zien we dat 9% van de reclames die over kredietopeningen handelen niet<br />
correct de verplichte specifieke vermeldingen opnemen.<br />
Omdat er geen vast afbetalingsplan wordt vooropgesteld, moet de consument een<br />
budget nauwgezet kunnen beheren.<br />
De toegekende reserve overschrijdt vaak de reële behoefte en vormt een verleidende<br />
factor.<br />
Op het vlak van de informatie op het moment van de betaling van de termijnen bevoordeelt de<br />
kredietgever de betaling op krediet en niet de mogelijkheid om de schuld onmiddellijk helemaal te<br />
vereffenen.<br />
33
Het hypothecair krediet en de reclame voor dit financieel<br />
product<br />
• Tal van reclames stellen voor om meerdere verbruikskredieten onder één<br />
hypothecaire lening samen te bundelen.<br />
• Door de lacunes in de wet zien we tal van misbruiken op het gebied van de<br />
reclame voor hypothecair krediet. De misbruiken die we vroeger vaststelden<br />
rond verbruikskrediet en die door deze wet met de jaren ingekaderd zijn<br />
kunnen worden, komen vandaag de dag meer voor in de hypothecair<br />
kredietsector.<br />
Tal van slogans die gebruikt worden om het hypothecair krediet aan te prijzen,<br />
zijn slogans die eenvoudigweg verboden zijn voor verbruikskredieten.<br />
Deze slogans komen voor in reclames zowel voor verbruikskrediet als voor<br />
hypothecair krediet... zonder dat de grens tussen deze twee soorten kredieten<br />
daarom altijd heel duidelijk is voor de lezer.<br />
34
Het hypothecair krediet en de reclame voor dit financieel<br />
product<br />
• Het ontbreken van een duidelijk onderscheid tussen deze twee soorten kredieten in één reclameboodschap<br />
lijkt een wezenlijke eigenschap van onrechtmatige reclame zoals bedoeld in de wet op de<br />
handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument.<br />
• Aansporing om toevlucht te nemen tot krediet wanneer de consument (nu al) niet in staat is om zijn<br />
schulden te betalen, komt veel voor :<br />
« Speciaal bij geschillen »;<br />
« Speciaal voor eigenaars in moeilijkheden »;<br />
« Eigenaars in moeilijkheden : reageer ! »;<br />
« Eigenaars in moeilijkheden, precieze en gratis analyse van uw situatie. Aankoop of nieuwe<br />
bijkomende hypothecaire lening »;<br />
« Eigenaars in moeilijkheden : wij kunnen u helpen als uw gebouw vrij is van hypothecaire lasten<br />
of bijna... »;<br />
« Eigenaars in moeilijke schoentjes: wij kunnen u helpen. Betalingsachterstallen, te zware lasten,<br />
opgezegde kredieten... ».<br />
35
Het hypothecair krediet en de reclame voor dit financieel<br />
product<br />
• Misleidende aansporing tot het groeperen of centraliseren van kredieten:<br />
« Groepeer uw kredieten door een hypothecaire lening voor alle doeleinden –<br />
geschil, deurwaardersbeslag, geweigerd bankkrediet, inkomensverlies »;<br />
« Te zware maandelijkse afbetalingen, BTW, inkomstenbelastingen, diverse<br />
schulden...: groepeer uw kredieten door een hypothecaire lening, zelfs als u in<br />
een geschil verwikkeld bent »;<br />
« Overname van dure kredieten (persoonlijke leningen, kredietkaarten ...) onder<br />
een hypothecaire lening ».<br />
36
Aanbevelingen<br />
De consument beter beschermen vereist maatregelen op meerdere niveaus:<br />
• De ontsporingen controleren en bestraffen: De controlemaatregelen uitbreiden<br />
om verbetering te brengen in onder andere de naleving van de wettelijke<br />
voorschriften die werden ingevoerd door de wet van 24/03/2003 en die van<br />
kracht geworden zijn op 01/01/2004.<br />
• Het wetgevend kader versterken<br />
De verplichting om het bedrag terug op nul te brengen toepassen voor alle<br />
kredietopeningen en redelijke termijnen vastleggen die een absoluut maximum<br />
van 5 jaar niet overschrijden.<br />
Werk starten om de wet op het hypothecair krediet te hervormen.<br />
37
Aanbeveling 1 – Evaluatie en controlemaatregelen<br />
• Vaststelling:<br />
De tekortkomingen en inbreuken hebben meestal betrekking op de recent<br />
toepasbaar geworden wettelijke maatregelen<br />
• Aanbevelingen:<br />
Regelmatige de maatregelen evalueren waarmee men de kredietreclame wil<br />
omkaderen, om de consumentenbescherming te verbeteren en de overkreditering<br />
te bestrijden<br />
Strengere maatregelen voor het toezicht door de bevoegde overheidsinstanties<br />
op de naleving van de geldende regels<br />
38
Aanbeveling 2 – Revolving krediet – verplicht terug op nul<br />
brengen<br />
• Vaststellingen:<br />
De verplichting om de waarde terug op nul te brengen (of de tellers bij een volledige terugbetaling<br />
terug op nul te zetten) werd ingevoerd door de wet van 24/03/2003 (artikel 22) en is kracht van<br />
wet geworden op 01/01/2004. Er is op heden nog geen termijn voor de toepassing ervan<br />
vastgelegd door de Koning.<br />
Die verplichting wordt opgelegd voor alle kredieten op langer dan 5 jaar en van onbepaalde duur<br />
die geen terugbetaling in kapitaal voorzien => die omstandigheden zorgen voor een<br />
betekenisvolle beperking van de efficiëntie van de maatregel want de grote meerderheid van de<br />
kredietovereenkomsten voorziet een terugbetaling in kapitaal... zij het meestal heel klein...<br />
• Aanbevelingen:<br />
die verplichting om de waarde terug op nul te zetten toepasbaar maken voor alle kredietopeningen,<br />
ongeacht hun duur of de aard van de periodieke terugbetaling;<br />
de termijn voor het terug op nul zetten vastleggen op één jaar voor alle kredieten voor bedragen<br />
van minder dan 5.000 euro;<br />
een absoluut maximum van 5 jaar vastleggen voor het op nul zetten van alle kredietopeningen voor<br />
bedragen van meer dan 5.000 euro.<br />
39
Aanbeveling 3 : Hypothecair krediet... - een werkterrein dat aangepakt<br />
moet worden<br />
• Vaststellingen:<br />
Hypothecair krediet wordt gereglementeerd door de wet van 4 augustus 1992.<br />
Deze wet maakt de volgende vermeldingen verplicht: identiteit van de<br />
hypothecaire kredietmaatschappij, identiteit van de tussenpersoon (als die er<br />
is), de rentepercentages en de toekenningsvoorwaarden voor het krediet.<br />
Deze reglementering is veel minder streng dan die voor het verbruikskrediet,<br />
toch alleszins waar het over de reclame gaat.<br />
• Aanbeveling:<br />
Gezien de vastgestelde misbruiken lijkt het hoog tijd geworden om de lacunes in<br />
de wetgeving weg te werken. Het gaat niet alleen om het zuiveren van de reclame<br />
voor hypothecair krediet, maar ook om het vermijden dat de reclames voor<br />
verbruikskrediet bezoedeld worden door de misbruiken die we zien in de sector<br />
van de reclame voor hypothecair krediet.<br />
40
Verantwoordelijke uitgever :<br />
Marc Vandercammen<br />
OIVO<br />
Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties<br />
Stichting van openbaar nut<br />
Paapsemlaan 20 - 1070 ANDERLECHT<br />
Tel. 02/547.06.11 - Fax 02/547.06.01<br />
www.oivo.be<br />
Uitgave 2005<br />
Catalogusref. : 780-05<br />
D 2005-2492-68<br />
Prijs : 41 €<br />
© OIVO - Overnames voor niet-commerciële doeleinden toegelaten mits bronvermelding<br />
41