12.05.2013 Views

Samenvatting-aardrijkskunde-hoofdstuk-1-2-en-3-landbouw-in-europa

Samenvatting-aardrijkskunde-hoofdstuk-1-2-en-3-landbouw-in-europa

Samenvatting-aardrijkskunde-hoofdstuk-1-2-en-3-landbouw-in-europa

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatt<strong>in</strong>g.nl - De site voor sam<strong>en</strong>vatt<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> meer!<br />

Vanaf jar<strong>en</strong> 60 steg<strong>en</strong> de arbeidskost<strong>en</strong> <strong>en</strong> grondprijz<strong>en</strong>. De productiviteit moest omhoog.<br />

Dit deed de specialisatie (het zich b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bedrijf of regio steeds meer toelegg<strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />

activiteit of e<strong>en</strong> beperkt aantal activiteit<strong>en</strong>, waarbij overige bezighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong>).<br />

M<strong>en</strong> k<strong>en</strong>t teg<strong>en</strong>woordig de bio-<strong>in</strong>dustrie. Door de overbemest<strong>in</strong>g ontstond verzur<strong>in</strong>g,<br />

vervuil<strong>in</strong>g van het grondwater <strong>en</strong> stankoverlast leidde de her<strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g van het<br />

zandgrondgebied.<br />

§ 2 Europa <strong>in</strong> de kou<br />

De boer<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> steeds meer concurr<strong>en</strong>tie. Lang zorgde de Europese Geme<strong>en</strong>schap ervoor<br />

dat alles eerlijk verliep. Maar veel lidstat<strong>en</strong> wild<strong>en</strong> er van af. Veel boer<strong>en</strong> staan nu <strong>in</strong> de kou.<br />

E<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de bedrijfstak<br />

Na de tweede wereldoorlog kond<strong>en</strong> veel boer<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tie aan. Met <strong>in</strong>voerrecht<strong>en</strong><br />

op <strong>landbouw</strong>product<strong>en</strong> beschermde de EG de boer<strong>en</strong>. Ze mocht<strong>en</strong> niet onder e<strong>en</strong> bepaalde<br />

prijs verkop<strong>en</strong>. Ze ded<strong>en</strong> aan protectie (de afscherm<strong>in</strong>g van nationale of <strong>in</strong>ternationale<br />

markt<strong>en</strong> door het <strong>in</strong>stell<strong>en</strong> van handelsbelemmer<strong>in</strong>g<strong>en</strong>). Dit hielp.<br />

Door de hogere productie kwam de <strong>in</strong>komst<strong>en</strong> van de boer<strong>en</strong> wel onder druk te staan.<br />

Subsidies (het door de overheid toek<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van f<strong>in</strong>anciële steun aan e<strong>en</strong> bedrijf, <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g of<br />

organisatie). De EG steld<strong>en</strong> m<strong>in</strong>imumprijz<strong>en</strong> vast voor melk <strong>en</strong> graan. Als er te veel van was<br />

dan werd dit opgekocht door de overheid, e<strong>en</strong> redelijk <strong>in</strong>kom<strong>en</strong> dus. Gevolg: meer<br />

producer<strong>en</strong>. De overheid hield dit op peil met e<strong>en</strong> productiesubsidie (het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van<br />

f<strong>in</strong>anciële steun door de overheid aan bedrijv<strong>en</strong> met het doel om de aanvang van de<br />

productie te bevorder<strong>en</strong> <strong>en</strong> of het <strong>in</strong>kom<strong>en</strong> van product<strong>en</strong> te ondersteun<strong>en</strong>). E<strong>in</strong>d jar<strong>en</strong> 70<br />

was de EG zelfvoorzi<strong>en</strong><strong>en</strong>d voor de meeste <strong>landbouw</strong>product<strong>en</strong>. Er ontstond<strong>en</strong><br />

overschott<strong>en</strong>, <strong>en</strong> deze werd<strong>en</strong> geëxporteerd door uitvoersubsidies.<br />

West-Europa was qua <strong>landbouw</strong> verbeterd. Ook de k<strong>en</strong>nis, de organisatie <strong>en</strong> de verwerk<strong>in</strong>g<br />

<strong>en</strong> verkoop van product<strong>en</strong> was verbeterd. Om de productiekost<strong>en</strong> (kost<strong>en</strong> die sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong><br />

met de <strong>in</strong>zet van productiefactor<strong>en</strong> <strong>in</strong> het productieproces), te verlag<strong>en</strong> was<br />

schaalvergrot<strong>in</strong>g nodig, dit leidde tot m<strong>in</strong>der kost<strong>en</strong> per product.<br />

Het geme<strong>en</strong>schappelijke <strong>landbouw</strong>beleid onder vuur<br />

Er kwam<strong>en</strong> steeds meer klacht<strong>en</strong> over het geme<strong>en</strong>schappelijk <strong>landbouw</strong>beleid. Dit kwam<br />

door e<strong>en</strong> aantal factor<strong>en</strong>.<br />

- door <strong>in</strong>voertariev<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> boer<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> kans op verkoop <strong>in</strong> het buit<strong>en</strong>land. Dit<br />

leidde tot dump<strong>in</strong>g. De WTO (<strong>in</strong>ternationaal vergaderplatform waar de lidstat<strong>en</strong><br />

onderl<strong>in</strong>g afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> om de wereldhandel te reguler<strong>en</strong> t<strong>en</strong> e<strong>in</strong>de de<br />

handelsbarrières te verwijder<strong>en</strong>, <strong>en</strong> die b<strong>in</strong>d<strong>en</strong>de uitsprak<strong>en</strong> doet <strong>in</strong> handelsconflict<br />

tuss<strong>en</strong> land<strong>en</strong>) is niet voor deze oneerlijke concurr<strong>en</strong>tie. Ze zijn ook niet voor<br />

vrijhandel, het bedrijv<strong>en</strong> van handel zonder bemoei<strong>en</strong>is van de overheid. Het recht<br />

van de sterkste w<strong>in</strong>t dus.<br />

- T<strong>en</strong> gevolge van ruilverkavel<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> schaalvergrot<strong>in</strong>g daalde de landschappelijke<br />

kwaliteit (de waarde die aan e<strong>en</strong> gebied wordt toegek<strong>en</strong>d op basis van natuurlijke <strong>en</strong><br />

cultuurhistorische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>) van de kle<strong>in</strong>schalige grond<strong>en</strong>.<br />

- De kost<strong>en</strong> van GLB war<strong>en</strong> te hoog, als gevolg van het kop<strong>en</strong> van de overschott<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

de exportsubsidies.<br />

http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatt<strong>in</strong>g.nl - Pag<strong>in</strong>a 2 van 11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!