Lekaanvulling en kafeteriastelsel - Landbou.com

y osse wat geen fosfor ontvang het nie. Dit kan aanvaar word dat die reaksie by laatdragtige en
lakterende koeie, weens hulle hoër fosforbehoefte, groter sou gewees het as by groeiende osse. Na
elke winterfase van die proef het al die diere fosforaanvulling (± 6 g fosfor/dier/dag) ontvang. Die
diere wat fosfor in die winter ontvang het, het binne ‘n maand hulle agterstand van 11.9 kg uitgewis
en in ‘n massatoename van 11.6 kg omgeskakel. Daarenteen kon osse wat geen fosfor in die winter
ontvang het nie, nie hulle agterstand van 21.3 kg uitwis nie en het hulle na ‘n maand in die somer
Tabel 4 Massaverskille tussen osse (18 – 30 maande ouderdom) wat fosfor in die
winter ontvang het en dié wat geen fosforaanvulling ontvang het nie (Meaker
et al., 1992)
Massaverandering (kg)
Besonderhede Winter Eerste
maand na
winter
Eerste twee
maande na
winter
Eerste drie
maande na
winter
Eerste vier
maande na
winter
Lek met fosfor – 11.9 + 11.6 + 63.4 + 88.5 + 108.2
Lek sonder fosfor – 21.3 – 1.4 + 50.4 + 79.4 + 98.8
Getal diere 247 173 99 99 99
Jare se data 3 2 1 1 1
nog steeds 1.4 kg minder as hulle beginmassa geweeg. Die verskil tussen die twee groepe (+ fosfor
vs. – fosfor) was na vier maande van somerfosforaanvulling nog steeds merkbaar (108.2 vs. 98.8 kg).
Na aanleiding van hierdie navorsing beveel Meaker tans aan dat beeste op droë winterweiding in
hierdie gebied ‘n proteïenlek plus fosfor (6 g fosfor/dier/dag) gevoer moet word.
Tabel 5 verskaf die resultate van ‘n proef oor ‘n tydperk van vyf jaar met ‘n gekombineerde somer- en
winterfosforaanvulling aan koeie op soeter grasveld op die westelike Hoëveld naby Potchefstroom op
die proefplase, Machavie en Noyons. Uit hierdie die studie blyk dit dat die groen somerveld in hierdie
gebied 'n matige fosfortekort het en dat 'n aanvulling van minimum 4 g fosfor/koei/dag in die somer
aanbeveel word met dié voorbehoud dat diere op onderhoudsvlak oorwinter word en aanvulling van
fosfor ontvang. Volgens hierdie navorsingsresultate is die beste en mees ekonomiese resultate met
daaglikse aanvulling van 5 g fosfor/dier gedurende die winter op droë weiding en 8 g/dier gedurende
die somer op groenweiding verkry (De Brouwer, 1998).
Tabel 5 Resultate van verskillende kombinasies van somer- en winteraanvulling van
fosfor (De Brouwer, 1998)
Winteraanvulling
Someraanvulling
Eindmassa Eindkondisietelling
Eindfosforinhoud*