een initiatief van: - Het Vinyl Tijdschrift

nummer 1 / 2009
introductieprijs € 1,-
een initiatief van:

Over 30 jaar op Marktplaats?
Nu bij de Thorens dealer!
Kwalitatief hoogwaardige audio producten van muziekliefhebbers, voor muziekliefhebbers.
Wetering 7 - 1261 ND Blaricum (NH) - T 035-5247075 - F 035-5247319 - M info@heijmanssoundenvision.nl

HET VINYL TIJDSCHRIFT
april 2009
een uitgave van Hifi Video Test B.V.
in samenwerking met Interludium B.V.
bezoekadres: Prinses Marielaan 8c
3743 JA BAARN
postadres: Postbus 755
3740 AT BAARN
tel.: 035 543 3520
fax: 0842 244 567
HOOFDREDACTEUR
Theo Wubbolts
MET BIJDRAGEN VAN
Fred Haanebeek
Martin van Helden
Jules Schenck de Jong
Dick Steffens
Hans Vaatstra
Theo Wubbolts
PRODUCT MANAGER
Eric Bleys
tel.: 035 543 3520
ACCOUNT MANAGER
Jules Schenck de Jong
tel.: 035 543 3528
Alle advertentiecontracten worden
afgesloten conform de Regelen
voor het Advertentiewezen gedeponeerd
bij de rechtbanken in
Nederland. Daarnaast zijn op al
onze aanbiedingen, offertes en
overeenkomsten de Algemene
Advertentievoor-waarden van
HiFiVideoTest B.V. van toepassing.
Op verzoek wordt een
exemplaar toegezonden.
VORMGEVING
Harry Gijsbers BNO, Hilversum
ILLUSTRATIE VOORZIJDE
Sophie van Mackelenbergh
DISTRIBUTIE
Betapress, Gilze
Imapress, Gilze
1ste jaargang nummer 1
© Copyright 2009
Het auteursrecht op de redactionele
inhoud van dit tijdschrift wordt voorbehouden.
Vermenigvuldiging en/of openbaarmaking
van het blad of gedeelten
daarvan op welke wijze dan ook
zonder schriftelijke toestemming van
de directie is verboden. Alhoewel de
inhoud van dit tijdschrift met uiterste
zorgvuldigheid wordt samengesteld,
is de directie niet aansprakelijk
voor eventuele (zet)fouten
en/of schade die
daarvan direct of
indirect het
gevolg zou
kunnen
zijn.
E-MAIL ADRESSEN
ebleys@hifi videotest.nl
jschenck@hifi videotest.nl
dsteffens@hifi videotest.nl
thwubbolts@hifi videotest.nl
WWW.HVT.NL
VINYL, ELPEE, LP, ZWARTE SCHIJF…
AL S H E T M A A R E E N N A A M H E E F T. HE T V E R B A A S T M I J D A T V I N Y L A A N E E N W A R E R E V I VA L
B E Z I G IS. EE N R E V I VA L D I E IN D E I N D U S T R I E Z I J N O F H A A R G E L I J K E N I E T K E N T . WA N T Z E G N O U
Z E L F, B E N T U O O I T O P E E N B O U W P L A AT S G E W E E S T W A A R V O O R D E E N E R G I E B E H O E F T E E E N
S T O O M M A C H I N E W E R D I N G E Z E T? FE I T IS E C H T E R D A T J E O P R O M M E L M A R K T E N A LT I J D W E L
M E N S E N IN D E P L A T E N B A K K E N Z I E T S N U F F E L E N, O M M E T E E N D E S K U N D O L O G I S C H E B L I K
H E T O P P E R V L A K T E B E K I J K E N O P K R A S J E S E N D E R G E L I J K E. EN IS D E P L A A T O N B E -
S C H A D I G D, D A N V E R S C H I J N T E R E E N G E L U K Z A L I G E B L I K O P H E T G E Z I C H T:
D E J A C H T T R O F E E IS B I N N E N. ZE L F M A A K IK M E O O K ‘S C H U L D I G’ A A N D I T
G E D A G E N B E N IK V O O R A L O P Z O E K N A A R O N B E K E N D E M U Z I E K. DA N IS D E
K A N S G R O O T D A T H E T E E N O N B E S C H A D I G D E E N WEINIG G E D R A A I D E S C H I J F Z A L
Z I J N… VO O R N O E M D F E I T IS D A N O O K D E R E D E N W A A R O M HVT B E S L O O T E E N
S P E C I A L E U I T G A V E T E G A A N S A M E N S T E L L E N E N U I T G E V E N O N D E R D E N A A M HE T
VI N Y L TI J D S C H R I F T, IN A C R O N I E M W E D E R O M HVT.
IN H E T L A N G E B E S T A A N V A N NE D E R L A N D S O U D S T E A U D I O T I J D S C H R I F T, V O O R
H E T E E R S T V E R S C H E N E N IN N O V E M B E R 1972, IS E R A LT I J D E E N W A R M E B E -
L A N G S T E L L I N G G E W E E S T V O O R V I N Y L. ZO S T A A T E R V A N D A A G D E D A G N O G
IN V R I J W E L E L K E U I T G A V E I E T S T E L E Z E N D A T M E T D I T O N D E R D E E L V A N D E
A U D I O-H O B B Y T E M A K E N H E E F T E N G E Z I E N D E O P L E V I N G V A N V I N Y L G A A N
W E D A A R M E E D O O R . VO O R E E R S T V E E L L E E S P L E Z I E R G E W E N S T, W A N T
O O K B I J N I E U W U I T G E B R A C H T E P L AT E N IS D E L U I S T E R V R E U G D E G R O O T ,
G E T U I G E D E Z E E E R S T E U I T G A V E V A N HE T VI N Y L TI J D S C H R I F T.
DR A A I E N M A A R !
IN D E P E R I O D E A P R I L -N O V E M B E R Z A L O P W W W .HE TVI N Y LTI J D S C H R I F T.N L H E T N O -
D I G E N I E U W S O V E R D E L A AT S T E P L AT E N R E L E A S E S, D R A A I T A F E L S , E L E M E N T E N,
T O O N A R M E N E N V E R D E R A L L E S W A T M E T A N A L O G E W E E R G AV E T E M A K E N
H E E F T, K O M E N T E S T A A N . RE A C T I E S K U N T U K W I J T V I A
I N F O@H E T V I N Y LT I J D S C H R I F T.N L
PAGINA 20
PAGINA 24
T H E O WU B B O L T S
PAGINA 5
PAGINA 6
PAGINA 9
PAGINA 10
PAGINA 13
PAGINA 14
april 2009 - het vinyl tijdschrift 3

Q UALITY SERVICE
Uniek in Nederland: CD speler upgrades met de
Creato Gold klok. Dit is de snelste op de markt
verkrijgbare klok: met een jitter van 1,6 nanosec.
Nieuw! de nieuwe indrukwekkende
Black Magic Impulse luidsprekers.
Wij zijn de best gesorteerde leverancier
van LP wasmachines.
Kom luisteren naar kwaliteitsmerken als
Rega, Acoustic Advance, Prima Luna,
Clear Audio, Goldenote v/h Bluenote.
Indianaline, Grado, Benz Micro en meer.
Wij nemen de tijd voor iedere klant,
maak daarom een afspraak.
www.qsaudio.nl. Witte vlinderweg 22c, 1521 PS
Wormerveer. tel.: 075-6403515
HVTDebutIIIEspritHi-res.pdf 15-10-2008 11:46:32
A N A L O O G
VOORSPRONG DOOR ERVARING, TECHNOLOGIE EN PRECISIE!
STATE OF THE ART IN HIGH-END HIFI
Vraag naar dealeradressen
in uw omgeving
Exclusieve import Nederland/België
Postbus 76
9230 AB Surhuisterveen
Tel/fax: 0516-57 72 36
info@sounddesign.nl
www.sounddesign.nl
BURMESTER ART OF THE EAR • ACAPELLA AUDIO ARTS • LEHMANN AUDIO • BENZ MICRO • BRINKMANN ANALOOG
1_4_SoundDesign_apr08.indd 1 11-11-2008 09:29:22

Tips en trucs van ‘pater familias’
Aalt-Jouk van den Hul
LP-liefhebbers opgelet! Als je nog ergens een draaitafel hebt
staan en er ligt ergens nog wel een pick-up element, gaat het
afspelen van de eerste plaat na de montage nog wel goed, maar
vaker zijn er allerlei niet direct herkenbare problemen.
Dat weggelegde element werd niet meer gebruikt omdat de
naald versleten was en/of de cantilever al scheef stond. Ernstiger
wordt het als één kanaal het niet meer doet. Dat is bij
MM-elementen vaak dodelijk en bij MC-elementen zeer vaak te
herstellen.
Kanaalongelijkheid
Bij MC-elementen komt wel eens kanaalongelijkheid voor. Tot 1dB gaat nog, maar
meer dan 3dB verschil wordt knap hinderlijk. Dat kanaalverschil kan door een
geroteerde spoel komen maar vaak komt ook kortsluiting tussen de wikkelingen voor.
De spoel terugzetten is makkelijk, maar sluiting is een stuk lastiger te repareren. Spoel
vervangen is dan de beste oplossing na eerst alles schoongemaakt te hebben. Vaak zijn
ijzerdeeltjes in de magneetspleet de oorzaak van deze sluiting. Dus zuinig met ijzer is
hier het credo.
Resonantie
Het grootste probleem is dat arm en element elkaar niet matchen. Dat is merkbaar in
twee uitersten:
a. De armelement resonantie ligt op 3 – 5Hz Dit duidt op een te zware arm in combinatie
met een te hoog compliant element, met andere woorden de ophanging van de
spoel is te soepel of versleten.
b. De armelement resonantie ligt rond de 15 – 20Hz En dit is juist het tegenovergestelde
effect. Te lichte arm in combinatie met een element met een veel te stugge
ophanging van de spoel (MC) of de magneet (MM).
Om deze problemen onder controle te krijgen, zie www.vandenhul.com bij FAQ ‘Phono’
de tabel waar de verhoudingen tussen massa en compliance (uitslag bij een bepaalde
kracht) in een tabel zijn weergegeven om steeds op de gewenste 10Hz uit te komen.
Het afregelen van arm/element-combinaties
Sommige deskundigen nemen daar een halve dag voor terwijl met de goede hulpmiddelen
dit in maximaal 15 minuten geklaard is. Je hebt daar zeker de overhangsjabloon
van de arm fabrikant voor nodig en een goede naaldkrachtweger. Een veerbalans
is hiervoor het beste bruikbaar, maar in het VDH-programma zit een zeer gevoelige
elektronische weegschaal.
De naaldkracht wordt ingesteld op de door de fabrikant opgeven waarde.
De antiskating hangt gedeeltelijk af van de naaldvorm en de af te tasten amplitudes.
Bijvoorbeeld bij mijn VDH – 1 naald heeft u maar 0,2 – 0,4 gram nodig terwijl bij
ronde naalden (bijv. de zeer goede Denon DL103) dezelfde waarden voor anti-skating
en naaldkracht gelden.
Van groot belang is dat de armlagers in zeer goede conditie zijn: zonder speling (te
ruim afgeregeld) of veel te strak staan (vaak al met lagerschade). Dus eerst voelen of
er speling in de lagers aanwezig is door met veel gevoel de arm naar voren en achteren
te bewegen. Ook (voorzichtig) roteren van de arm (beide richtingen) vertelt of alles
‘lekker’ zit. Lagers knappen altijd op na schoonmaken met wattenstaafje en lage druk
perslucht. Dat wattenstaafje kunt u eerst in spiritus dompelen. Geen aceton!
Draadjes
Bij veel en vooral langdurig gebruikte armen (en zonder speling) is de armbedrading
twijfelachtig van kwaliteit geworden. Intern vervangen is een kunst apart maar de
nieuwe bedrading om de arm wikkelen met een paar slagen en vastzetten met tape
werkt ook en geeft je direct informatie of het u
alle extra moeite wel waard is. Onze MCS –
150M wordt bijv. door SME al járen gebruikt als
interne bekabeling. Ook onze 501 gaat bij SME
al 27 jaar als standaard armkabel met al hun
producten mee…
Een pick-up element wordt door regelmatig spelen
zeer vaak soepeler in de ophanging. Dit heeft tot gevolg dat de armelement resonantie
zakt tot een lagere frequentie. Dus uw aanvankelijk zeer correcte 10Hz zit na een paar
honderd uur spelen op 9Hz of lager.
Massa vermindering van de headshell helpt u weer naar de 10Hz want zelf uw element
‘verbouwen’ is knap lastig.
Gebruikte platenspelers (vooral vele oudere Thorens spelers hebben hier standaard
last van) hebben een behoorlijke speling in het plateaulager. Komt door een afwezig
polijsten van de as en (bij Thorens) een zeer zure olie die etsend heeft gewerkt. Alles
schoonmaken met toilet papier en spiritus. Vervolgens weer met nieuwe olie vullen. En
niet vergeten de as zelf ook onder handen te nemen. Er is een speciale lagerolie in het
VDH-programma. Er zitten zeer kleine zirkonium kogeltjes in die helpen de te grote
ruimte op te vullen zonder dat de metalen oppervlakken elkaar nog kunnen raken.
Op volle toeren
Een goede rotatiesnelheid sjabloon is erg handig om het juiste toerental te bepalen.
Vooral als er ergens een regelaar zit om het toerental in te stellen. In het geval er niets
te vinden is dan is dit nog geen ramp.
Stel uw snaar aangedreven speler draait te snel. Dan is het vrij eenvoudig om rond de
plateauschotel een enkele laag (matte) Scotch-tape te leggen. Neemt de omtrek toe en
de draaisnelheid af. Stel dat het plateau te langzaam draait, eerst lager nakijken en
dan om de motorpoelie een laagje van dezelfde tape leggen.
Stethoscoop
Bij de motorenhandel is een goedkope stethoscoop te koop om naar motorlagers te
luisteren. Kan u vertellen of u de armvoet moet ontkoppelen van de speler en/of u het
armboard extra moet dempen. Ook hoort u of u de motor moet ontkoppelen van de
speler. Los geplaatste motoren geven aanmerkelijk lagere stoorgeluiden bij het afspelen.
Bij de betere (en daarom ook duurdere spelers) is dit probleem vaak volledig afwezig.
De ombouw van een speler is vaak nogal ‘kleurend’ als je er tegen aan tikt. Dit speelt
tijdens het afspelen ook weer mee met geluiden in de kamer die van diezelfde speler
afkomstig zijn en intern ook reeds voor enige geluiden hebben gezorgd. Afstand t.o.v. de
luidsprekers is hier erg belangrijk. Hoe groter die afstand des te beter.
Plekkie
Plaats de speler op een rotsvaste ondergrond zoals bijvoorbeeld een marmeren onderplaat
die weer op stalen veren staat. Als deze constructie op 0,5Hz resoneert, komt
er via de voet bij bijvoorbeeld 2Hz weinig of niets meer naar binnen via een externe
overdracht. Probeer ‘nat’ aftasten te vermijden. Eenmaal mee begonnen, nooit meer
opgehouden.
Voor veel meer vragen en antwoorden, andere dan hierboven gegeven, kunt u ook
nog verder studeren op www.vandenhul.com onder het hoofdstuk: Frequently Asked
Questions (FAQ) Phono. Vindt uw nog andere 250 analoge puzzels. Veel afspeel- en
luisterplezier want analoge weergave inspireert!
Met vriendelijke groet
A.J. van den Hul
-TIPS EN TRUCS-
april 2009 - het vinyl tijdschrift 5

-TEST- Pro-Ject 6.1 SB platenspeler
Spannende eenvoud en…
You look good to me!
Fred HaaneBeek
6 het vinyl tijdschrift - april 2009
Pro-Ject werd in 1990 opgericht door analoogfanaat
Heinz Lichtenegger, die het opviel dat in die tijd de
HiFi-industrie de analoge markt begon te verwaarlozen.
Een fatsoenlijke platenspeler voor een redelijke prijs
was niet meer te krijgen. Omdat Heinz sterk gelooft in analoge
muziekreproductie, begon hij Pro-Ject Audio Systems,
gezeteld in Wenen. Alle producten, elektronica, platenspelers
en accessoires worden consequent vervaardigd in de EU.
Veel productie vindt plaats in Tsjechië en Slowakije en men
is er trots op dat alle vitale onderdelen als motor, chassis, lagers
en pick-up armen in eigen beheer worden vervaardigd.
Zijn eerste platenspeler, de Pro-Ject 1, werd een legende
en een voorbeeld van goede geluidsreproductie voor een
bescheiden prijs. Vele modellen voor elk budget volgden.
Doordacht en compleet
Het samenbouwen en opstellen van de Pro-Ject 6.1 SB
platenspeler is een leuke en tegelijkertijd simpele bezigheid.
Een prima Nederlandse gebruiksaanwijzing ondersteunt je
daarbij stap voor stap. We beginnen met de basis, een rond
Soms is het uitpakken
van een testapparaat
al een feest op zich. En
dit is er weer zo eentje!
De compacte doos gaat
open en we trekken er
het chassis, subplateau,
enorm draaiplateau,
losse netvoeding,
interlink, prachtig
afgewerkte conische
voetjes en een heleboel
spannende zakjes met
onderdelen uit. En wat
vind ik onderin? Een heel
mooie zware platenpuck.
Standaard bijgeleverd!!
Fred HaaneBeek
fundament met een diameter van 285 mm. Daar schroeven
we drie in hoogte verstelbare metalen voeten onder die
inwendig geïsoleerd worden door sorbothane waardoor
de speler van zijn ondergrond wordt ontkoppeld en tevens
waterpas wordt gesteld. Omdat de voeten aan de onderzijde
conisch uitlopen in een punt, zijn tevens drie ronde metalen
plaatjes met een putje in het midden bijgevoegd om een
kwetsbare ondergrond te beschermen. Doordacht!
Uit de basis steekt een hardstalen lagerpen omhoog met een
keramische kogel. Die pen is stevig verankerd in de basis,
waarbij een gewichtige metalen plaat in het midden zorgt
voor het juiste zwaartepunt van het geheel. Rechtsachter uit
de basis steekt een platte steun waarop een massieve metalen
bus zit bevestigd met daar bovenop de arm. Onderop die
steun zit een vierkant metalen doosje waaruit twee vergulde
cinch chassisdelen steken en een aardschroef. En…nu eens
geen gemekker over een ontbrekende aansluitkabel voor
het signaal. Die zit er gewoon standaard bij en heeft keurig
vergulde cinchpluggen en een geïntegreerde aarddraad. Zo
hoort het. De 16 Volt AC synchroonmotor, gevoed uit een

500mA stekkertrafo, zit links in de voet en is geborgd met
twee transportschroeven die eruit moeten. De motor hangt
dan ontkoppeld van de basis in een rubberen elastiek. Een
effectieve houtje-touwtje constructie. Op de motor-as zit een
degelijke metalen poelie met twee schijven, de bovenste voor
331/3 en 45 toeren, de onderste voor 78. Leuk dat er ook
nog aan schellakfanaten is gedacht. De twee vinyl-snelheden
worden elektronisch gekozen met een klein drukknopje op
de speedbox (het typenummer 6.1 SB wordt nu duidelijk:
SB staat voor speed box), een paneeltje voorop de basis.
Twee ledjes geven de gekozen snelheid aan. Wil je 78 toeren
draaien, dan moet het plateau er even af en de aandrijfsnaar
om de bovenste poelie worden gelegd.
We gaan verder met de opbouw en pakken het uit acryl
vervaardigde subplateau waarin het complementaire, kloek
gedimensioneerde, gedeelte van het (geïnverteerde) bronzen
lager zit gegoten. Dit wordt voorzichtig over de stalen
lagerpen geplaatst en de aandrijfsnaar omgelegd. Dan halen
we het grote draaiplateau uit de verpakking en plaatsen dit
met de messing pasbus over de lagerdop van het subplateau.
Het draaiplateau met een hoogte van 8 cm en een diameter
van 33 cm ziet er indrukwekkend uit en doet denken aan dat
van de befaamde FatBob. Maar hier is het gedraaid uit mdf
en vervolgens matzilver gespoten. Diverse boorgaten in de
onderzijde zijn het bewijs van zeer zorgvuldig uitbalanceren
van het 4,25 kg zware geheel. Op het plateau is een gladde,
3 mm dikke, vinylmat gelijmd voor een innig contact met de
plaat dat door de al vermelde platenpuck wordt geoptimaliseerd.
Design
Daar staat ie dan. In volle glorie. Toppunt van eenvoud, met
een design waar de doelmatigheid vanaf straalt. In matzwart
met het zilvergrijze draaiplateau als eyecatcher. Ik vind hem
mooi, erg mooi. En dan heb ik het nog niet over de arm gehad
die ik zondermeer subliem vind. Die arm met een lengte
van 9” heeft een rechte, taps toelopende pook van carbonfiber,
uitmondend in een metalen headshell. Het carbonfiber
met zijn kenmerkende wafelstructuur is hoogglanzend gepolijst
waardoor de arm er gelikt uitziet. Aan de achterzijde
vind je een onberispelijk afgewerkte klassieke cardanische
ophanging met vier kogellagertjes. Het geheel is zo mooi
spelingvrij afgesteld dat als je de arm in balans zet en er even
boos naar kijkt, hij al gaat bewegen. Het contragewicht heeft
de bekende kalibreerring voor nul-instelling van de naaldkracht
in balanstoestand. Het kalibreren kan goed, 1,5 gram
laat op de naaldkrachtmeter een afwijking naar boven zien
van 0,032 en dat is heel netjes. Dwarskrachtcompensatie gaat
met het beproefde gewichtje-aan-een draadje. En natuurlijk
is er een hydraulische lift die onberispelijk zijn werk doet.
Dat de arm uitnodigt tot het monteren van uiteenlopende
elementen blijkt wel uit de mogelijkheid om VTA en azimut
heel gemakkelijk en secuur in te stellen. Het geïnverteerde
subplateaulager is niet geheel spelingvrij, waardoor je de
rand van het draaiplateau over een afstand van 0,4 mm op en
neer kunt bewegen, misschien is dit exemplarisch.
Een paar specs: toerentalafwijking ± 0,5%, toerentalfluctuaties
± 0,08%, rumbleniveau >-70dB, naalddruk instelbaar met
bijgeleverd contragewicht 10-30mN, effectieve armlengte
230 mm, overhang 18 mm. Afmetingen 170x385x330 mm,
gewicht 8 kg.
Ortofon
Acson voert naast de producten van Pro-Ject ook de befaamde
Deense Ortofon pick-up elementen en monteerde in de
testspeler een 2M Bronze moving magnet element. Met een
prijs van € 259 geen koopje, maar de keus voor dit element in
deze configuratie is wel een heel goede. Er is al een 2M Red
element verkrijgbaar voor € 75 maar dan doe je de speler te
kort. De 2M Bronze versie heeft een geoptimaliseerd engine
met gespleten poolschoenen (een Ortofon uitvinding) waardoor
een moving magnet element een bijna net zo vlakke
frequentiekarakteristiek kan hebben als een moving coil
type. Bovendien is verzilverd koperdraad toegepast rond de
poolschoenen en is de behuizing van Noryl, een combinatie
van kunststof en glas. Dit materiaal heeft een grote stijfheid
ter onderdrukking van schadelijke resonanties. De naald is
een naakte Fine Line en staat garant voor een vervormingarme
aftasting en een lage plaatslijtage. Een dure naald dus,
en dat verklaart de prijs van dit element. Prettig is de wetenschap
dat in geval van een ramp de naald probleemloos is te
vervangen. Enkele specs: output 5mV (1kHz 5cm/sec), kanaalgelijkheid
1dB bij 1kHz, kanaalscheiding 26dB bij 1kHz
en 15dB bij 15kHz. Frequentieweergave 20-29.000Hz –3dB.
Aftastvermogen bij 315Hz bij een aanbevolen naaldkracht
van 1,5gram is 80µm, de compliantie is 22µm/mN. Afsluitimpedantie
47kOhm, eigen gewicht 7,2 gram.
Meten
Benieuwd of de specs een beetje kloppen even de CBS
CTC300 meet-‘martel’-plaat opgelegd. Het opgegeven aftastvermogen
wordt niet helemaal gehaald, bij 56.5µm (+8dBd)
wordt een rafeltje hoorbaar. Dit zowel bij laterale als verticale
modulatie. Maar ik vind het een waarde die nog steeds netjes
is en wellicht neemt deze na verder inspelen nog toe. De
opgegeven compliantie van 22µm/mN (bij welke frequentie
is niet vermeld) wordt royaal overtroffen: ik kom bij 100Hz
tot 56.5µm (+8dBd) lateraal en 44.9µm (+6dBd) verticaal. De
resonantie van arm/element combinatie veroorzaakt tijdens
de lateraal afgetaste sweep een piekje rond de 85Hz en verticaal
tussen 70-80Hz in de weergave.
april 2009 - het vinyl tijdschrift 7

8 het vinyl tijdschrift - april 2009
Draaien
De eerste platen die ik beluisterde klonken afstandelijk
en plat. Het zou net zo goed kunnen gaan om een foute
CD-speler uit de jaren ‘80. Het element maar eens onder de
stylus-loep bekeken en dat zag er nagelnieuw uit. Dus inspelen
met een waardeloze lp en de eierwekker op 20 minuten.
Na een dag heb je er, na veel heen en weer lopen om de arm
weer aan het begin te zetten, dan wel zo’n 10 uur opzitten.
Dat hielp! Nu zit er opeens wel leven in de gigantische
scheursax van Hans Dulfer op de Van den Hul LP ‘A Tribute
to Analog’. En ook Lils Mackintosh klinkt lekker los en met
een geloofwaardige stage. Ik luister de lp helemaal uit en
geniet van de muziek. Na een dag en vele platen later is de
Ortofon al lekker los en hoor je veel detail, een goede plaatsing
en veel rust in de weergave. Van Linn kreeg ik een fraai
album met een audiofiele persing van de Messiah toegezonden.
De Dublin versie uit 1742, gespeeld door het Dunedin
Consort & Players. (Linn Records CKH312). Nu had ik deze
al op SACD dus het was extra spannend om te horen wat de
lp er van maakte. En dan zit je toch weer met open mond te
luisteren! Wat een sfeer en betrokkenheid. Een fijne structuur
in zowel orkest, solisten en koor. Geen nare vervorming
in stemmen, een mooie akoestiek en een fatsoenlijke
ruimtelijke informatie. Wellicht zal een stukken prijziger MC
element hier nog winst kunnen boeken, maar wat de Ortofon
presteert is klasse. Een goede vriend doneerde mij een originele
Amerikaanse persing op Verve van The Oscar Peterson
Trio, ‘We get Requests’. Een plaat die ook in Nederland in
menige platenkast aanwezig is. Dik genieten van het intro
van ‘You look good to me’, met de gestreken bas van Ray
Brown en het subtiele pianospel van Peterson. Het slagwerk
van Ed Thigpen op rechts in een prima stage met de nodige
diepte. Verderop gaat Brown met een geplukte bas helemaal
de diepte in en dat klinkt stevig, kernachtig en volbloedig.
Niks op aan te merken. En wat te zeggen van de puntgave
Amerikaanse persing van ‘Paul Simon, Still Crazy after all
these Years’, die ik bij de kringloop scoorde. Na een OkkiNokki
reinigingsbeurt als nieuw en stukken beter dan de
Nederlandse(?) persing die ik had. Een veel beter laag, veel
minder vervorming en meer detail. De titelsong met een mix
van een band met synthesizer en een strijkorkest erachter
wordt goed neergezet en je hoort feilloos hoe alles in 1975 inelkaargestoken
is. Ruimte, detaillering, lekkere klank, het is
er allemaal. In ‘My Little Town’ hoor je de complexe dub van
Simon’s stem, telkens iets anders in de breedte neergezet.
Kortom, de Pro-Ject/Ortofon-combinatie reproduceert het
probleemloos.
Conclusie
Ben je een beetje uitgekeken op je misschien al 30 jaar oude
en krakkemikkig wordende platenspeler, dan is de Pro-Ject
6.1SB een heel serieuze kandidaat in je set.
Zoals gezegd ziet hij er fraai uit en de gehoormatige prestaties
zijn erg goed. De combinatie met de Ortofon 2M Bronze
is een heel goede en zondermeer aan te raden. De arm is van
een zodanige klasse dat je er ook een duurdere exoot in kunt
hangen. En dat is een compliment voor een speler van € 749
(zonder element). Van harte aanbevolen.
Importeur: Acson, Mijdrecht. Tel.: 0297-284695
Info: www.project-audio.com en www.ortofon.com

Musical Fidelity V-LPS phono stage
MM, MC, phono stage…
hoe los je dat op?
Deze V-LPS, deel uitmakend van een serie ‘losse
kastjes’*, is bedoeld voor die consument die – en
terecht – nog graag met vinyl in de weer is. Als
de versterker geen ingang heeft voor de pick-up (draaitafel
of platenspeler) dan moet je of een andere versterker kopen,
en dat is duur, of je toevlucht zoeken in een van de losse pickupversterkers
die er op de markt zijn.
De Engelse fabrikant Musical Fidelity maakt er een die ook
nog eens een betaalbaar prijskaartje heeft zeker gezien de
prestaties. Want bedenk dat het minuscule signaaltje dat uit
de groef komt tot één miljoen keer versterkt dient te worden
voor het je trommelvlies bereikt. Een beetje vervorming uit
de groef wordt derhalve ‘pijn aan je oren’! Het is dus zaak dat
als je draaitafel een goede element/arm-combinatie heeft dat
signaal goed te versterken.
Musical Fidelity V-LPS
Deze phonotrap is geschikt voor elementen met MM of MC
specifieke afgiftespanning. Even bijpraten: MM staat voor
moving magnet. Dit type element geeft een paar millivolt
af als het door de groef in beweging wordt gezet. Aan het
eind van de cantilever – het staafje waarop aan de voorzijde
de naaldtip is gemonteerd – zit een magneetje dat tussen
vier kleine spoeltjes een stroompje opwekt. MC staat voor
moving coil, en dat houdt in dat een spoeltje tussen vier magneetjes
beweegt, met nóg minder spanningsafgifte. In beide
gevallen moet de spanning op zogenaamd lijnniveau worden
gebracht. Het niveau dat gelijk is aan dat van de tuner, CDspeler
of andere bron, alvorens de eindversterker aan de slag
gaat om de ‘lui’dspreker aan het werk te zetten.
De V-LPS kan dus beide typen element bedienen. Het
-TEST-
In de tijd dat versterkers nog een pick-upingang
hadden, was je aangewezen op de geleverde
kwaliteit van die ingang. Je kon wel een losse
phono-stage (of phono-voortrap of pre-pre
of pick-upvoorversterker genoemd) kopen,
maar die waren prijzig. Als je versterker geen
pu-ingang heeft, moet je een pu-versterker
hebben om naar vinyl te kunnen luisteren. Nu
is er een V-LPS van Musical Fidelity die een
buitengewoon mooi alternatief biedt.
aansluiten is heel eenvoudig: aan de ene kant stop je de rode
en witte tulpstekker van de draaitafel in of de MM of de MC
ingang, het aardedraadje onder de aardschroefklem (groen),
je selecteert met de drukschakelaar MM of MC en aan de
andere kant verbindt je middels een cinch- of RCA-kabel
(interlink) de V-LPS met je versterker. De ingang die je hiervoor
neemt is de AUX. Als laatste plug je de losse voeding in
het apparaat en kun je van je elpee genieten.
Luisteren en conclusie
Op mijn werkkamer thuis staat een Kenwood KD-5100 draaitafel
met Clearaudio ‘Sigma’ MC-element normaliter te spelen
op een QUAD 66 voortrap met daarin een MC-print. Ik
denk dat deze apparatuur als boven-modaal aangemerkt kan
worden Met de V-LPS hoor ik weinig of geen verschil wat
me tot de conclusie brengt dat het destijds QUAD is gelukt
een prima phono-ingang te leveren of dat Musical Fidelity
een losse phono-trap weet te bouwen die als boven-modaal
aangemerkt kan worden! Of je verbetert met de V-LPS de
weergave van je pick-up als de versterker
al een pick-upingang van middelmatige
kwaliteit heeft òf je moet hem gewoon
hebben omdat het anders niet gaat…
Met deze V-LPS van Musical Fidelity doe
je een heel goede keuze.
Ga in geval van twijfel over je element
dan wel pick-up naar een vakman/audiospecialist
met nevenstaande specs,
opdat je alleen als alles goed op elkaar
afgestemd is je ten volle van je muziek
kunt genieten. En dáár gaat het toch om?
Theo wubboLTS
Technische specificaties MM MC
ingangsimpedantie 47kOhm 100Ohm
ingangsgevoeligheid 3,5mV 450µV
totale harmonische vervorming 0,01% 0,01%
signaal/ruis afstand > 80dB > 70dB
*HVT heeft in de januari-uitgave aandacht besteed aan
de ‘V-CAN’, een hoofdtelefoonversterker van Musical
Fidelity (zie HVT/1, pagina 71).
Prijs V-LPS € 125
Voor meer informatie www.viertron.nl
april 2009 - het vinyl tijdschrift 9

-TEST- Denon DP-300F platenspeler
Vinyl blijkt tòch
een blijvertje
In het begin van het CD-tijdperk waren er velen die het maar niks
vonden en hun kostbare vinylverzameling bleven koesteren. Nu waren
die eerste CD’s gemiddeld genomen niet van de huidige, veel betere
kwaliteit. Na de verbeteringen met hele mooie D/A en A/D converters,
sterk verbeterde editing en mastering software en CD-spelers van
hoge kwaliteit wilde het grote publiek echter niets meer van dat gekras
met een naald op een plaat weten. Het vinyl ging de deur uit, of naar
de zolder.
10 het vinyl tijdschrift - april 2009
Maar zoals bekend is in het vinylkamp de techniek
ook doorgegaan, vooral omdat neodynium
magneten een drastische gewichtsverlaging
van pickup elementen mogelijk maakte. Daarmee hebben
die anti-stemmers uit de beginperiode van de CD een soort
gelijk gekregen. Zij waren, lijkt het, de pioniers voor een
weer later opkomende en thans niet meer weg te denken
groep vinylfanatici, die ervoor heeft gezorgd dat de woorden
‘analoog’ en ‘vinyl’ een soort aureool van topkwaliteit kregen.
Aan mij is die escalatie tussen echte digifreaks en de vinyl-/
analoogvereerders een beetje voorbij gegaan. Niet dat ik de
voor- en nadelen van beide ontken, of er niet naar streef om
beide technieken kwalitatief goed in huis te hebben. Nee,
voor mij staat een aanstekelijke prestatie van de muzikanten,
Hans Vaatstra
een akoestisch goed geslaagde opname en een zorgvuldig afgewerkte
schijf, in dié volgorde, voorop. Of die schijf dan van
vinyl of polycarbonaat (de grondstof voor CD) is gemaakt,
maakt mij, even afgezien van het bedieningsgemak en de
dynamische ruimte van de CD, niet zo veel uit.
Het blijkt dat er inmiddels zeer velen zijn die er ook zo over
zijn gaan denken. Er is dan ook alweer geruime tijd een
markt voor ‘state of the art’ redelijk geprijsde platenspelers
en toebehoren van goede kwaliteit. Naast een aantal merken
dat zich daar al een aantal jaren mee bezig houdt is nu ook
Denon zich aan het profileren. Op het gebied van hoogwaardige
pickup elementen is dit merk zijn, van oudsher al
prominente, plaats blijven innemen. Aan hun instapmodel
platenspeler, de DP-27 van rond € 150, is nu een behoorlijk
uitgebreider speler toegevoegd, de DP-300F voor ruim € 300.
Dat is nog altijd geen extreme prijsklasse te noemen.
Toegerust voor deze tijd
Het eerste wat aan deze speler opvalt is de ingebouwde
voorversterker voor MM- of high output MC-elementen. Dat
vind ik een goede zet van Denon want een phono voortrap
is nog maar op heel weinig versterkers aan te treffen, en dat
zijn dan meestal de flink boven modaal geprijsde. En waarom
zou je de velen, die zich nu weer terecht tot de LP voelen
aangetrokken, lastig vallen met de noodzaak om een losse
voorversterker aan te schaffen?

Verder is deze DP-300F een goed en stil werkende automaat
die zichzelf uitschakelt. Prettig als je even wegloopt of
gewoon vergeet dat je een plaat had opgezet. De werking
van die automaat is volgens een al lang bestaand en
beproefd ontwerp. Zelf heb ik jaren geleden en
jarenlang een Marantz platenspeler gehad die vrijwel
precies zoals deze is opgebouwd (doet het bij
een kennis overigens nog steeds goed!). Bij deze
Denon is de behuizing en vooral de arm echter robuuster en
degelijker uitgevoerd. Het basisframe is van MDF en mooi
glanzend metallic gespoten. Aan de binnenkant daarvan
is het hele mechaniek bevestigd. De kunststof bodem is
verzwaard met een dikke plaat aluminium. Bovenop zit een
mooi doorzichtig, rookkleurig stofkap/deksel dat minutieus
is afgewerkt, o.a. met geraffineerde, verzonken bevestigde,
hoekjes van neoprene. Die beschermen de mooie metallic
lak en vangen te hard dichtklappen van het deksel netjes op.
Dat is niet overbodig want ook het deksel is redelijk zwaar
en stevig uitgevoerd. Het plateau is eenvoudig maar goed
gelagerd en uitgevoerd in persgiet aluminium. Of moet ik
zeggen: persgegoten? Hoe dan ook, het is niet te licht of te
zwaar en non ferro. Dat in tegenstelling tot simpelweg een
stalen plateau wat in deze prijsklasse nog wel wil voorkomen.
Zo niet bij Denon natuurlijk, want dat zou toepassing van hun
eigen prachtige MC elementen onmogelijk maken vanwege
de aantrekking door het relatief sterke magneetje dat in MC
elementen wordt gebruikt.
Standaard wordt deze DP300F geleverd met een zeer
behoorlijk MM element. Maar de prima gelagerde arm
met instelbare dwarsdrukcompensatie (!) en dat aluminium
plateau geven de mogelijkheid om een MC element toe te
passen. Zelf adviseert Denon deze upgrading met hun high
output DL160 element. Dat is logisch omdat dat goed aansluit
op de ingebouwde voorversterker. Ik ken dat element
overigens goed, omdat ik het jarenlang met veel luistergenot
heb gebruikt.
De luisterproef
Ik koos hiervoor de volgende LP’s uit mijn redelijk goed
geconserveerde vinylverzameling:
EMI/Dacapo C 047-01 148 (opname 1927, mooi verdoekt
op LP in 1960 of zo), Cortot, Thibaud en Casals: Schubert,
pianotrio nr.1 D. 898;
Roulette SR52074 (1961), Louis Armstrong & Duke Ellington:
het nummer Duke’s Place;
Philips 838 601 VY (vóór 1970?), Residentieorkest olv Willem
van Otterloo: Berlioz Symphonie Phantastique;
Decca SXL 6447 (1970), Wiener Philharmoniker olv H.
Schmidt-Issersted: Symfonie 7 Beethoven;
Concord Jazz CJ-18 (1976): L.A.4, de nummers Dindi en
St.Thomas;
Philips 9500 157 (1976): Quartetto Italiano, Haydn strijkkwartet
‘Emperor’.
Ik heb de gegevens van deze LP’s uitgebreid vermeld omdat
ze zowel technisch als muzikaal, voor mij althans, een aantal
van de zeer vele hoogtepunten betreffen uit de periode 1960
– 1980 van de langspeelplaat.
Na een avondje genieten kan ik kort over de Denon DP300F
zijn: Deze redelijk geprijsde, degelijke en probleemloze
platenspeler liet in standaarduitvoering alle muzikale bijzonderheden
en technische hoogstandjes horen waardoor deze
platen zo goed in mijn geheugen zijn gebleven en ik er nog
zo vaak op teruggrijp.
Alles was er weer: de wonderlijke klank van dat beroemde
trio uit 1927, de onvervormde hoge s-klanken van de stem
van Armstrong en keiharde pianoaanslagen van Ellington,
de prachtige uitvoering door Van Otterloo van die bekende
Symphonie Fantastique, het ‘paukachtige’ drumwerk van de
slagwerker Shelly Manne in St.Thomas en het onvergetelijke
orgelachtige geluid van het Quartetto Italiano.
Na deze ervaring kan ik de DP-300F in standaarduitvoering
voluit aanbevelen, maar de echte klapper zit hem denk ik
in de mogelijkheid tot upgrading met het Denon DL160
element voor € 159. Ik ben ervan overtuigd dat dan voor die
ongeveer € 500 een platenspeler te voorschijn komt waarvan
de ‘High Enders’, zoals ik ze graag mag noemen – nee, dat
is géén Schots runderras – aardig zenuwachtig kunnen
worden.
Voor meer informatie www.lookenlisten.nl
april 2009 - het vinyl tijdschrift 11

T +32 (0)14 43 53 12 . info@symphonyaudioimport.com
www.symphonyaudioimport.com
...Was de CD al geweldig
op dit platte stukje vinyl weet je
helemaal niet wat je hoort, Super!
[Dick Steffens]
180gr. vinyl gatefold LTD edition
www.turtlerecords.com
Nu 25,- euro
www.turtlerecords.com
consumentenadviesprijs
hvt_Ortofon_M_Mtotaal.pdf 09-10-2008 09:21:32

SOS voor LP
Na de reclame (in het computerblad PCM)
gelezen te hebben van Magix ‘Red uw
LP’s’, dacht ik, dat is het! Ik heb nog veel
LP’s, waarvan het fijn zou zijn, als ze op een
makkelijke manier op een CD gebrand kunnen
worden of geladen in een MP3 speler. Maar
Magix kan nog meer. Ook cassettebandjes kan
je binnen halen en daarna verbeteren.
Na het uitpakken van de doos is het
installeren van de software een fluitje
van een cent. Het aansluiten van de
apparatuur is al even gemakkelijk. Het enige
minpuntje is, dat de PA-005-USB zich als
afspeelapparaat installeert in plaats van je geluidskaart,
zodat je geen geluid meer hebt.
Maar even bij de ‘START’-knop-configuratiegeluiden
en audioapparaten, naar het tabblad
AUDIO gaan en bij ‘standaard apparaat’ je
geluidskaart selecteren-toepassen en klaar is
kees.
Als je het apparaat via de USB kabel aan je
PC aansluit kun je al opnemen. De handleiding
is daarin eenduidig en duidelijk en mocht
je méér willen weten is er op de CD-ROM
nog een zeer uitgebreide in pdf. Het fijne van
Magix is, dat er ook nog een behoorlijk aantal
mogelijkheden zijn, waarmee je o.a. tikken,
krassen en ruis van zowel LP’s als cassettebandjes
kunt verwijderen. Je tikt het maar
even aan en het gebeurt.
Praktijk
Na een opname gaat het verwijderen van
Magix elpee en cassette editprogramma
tikken enz. met de knop ‘cleaning’ en automatisch
instellen erg gemakkelijk. Je kunt
ook kiezen om alles zelf te doen. De knop
‘mastering’ is een geweldige. Hier kun je heel
erg veel verbeteren aan het geluid en dus ook
van oude cassette bandjes. Ze klinken weer
als nieuw. Het opnemen van LP’s zowel van
cassettes gaat vrijwel het zelfde. Bij cassettes
is de functie ‘de-hisser’ erg belangrijk en
‘de-noiser’ om de ruis van een bandje weg te
filteren.
In het kort gezegd is “Red uw LP’s” een fijn
programma voor mensen met weinig kennis
van dit soort zaken, maar ook voor de gevorderden.
En echte aanrader en ook nog voor
een leuke prijs. Onmisbaar voor de vinylliefhebber.
Voor meer informatie www.magix.nl
-TEST-
Martin van Helden
Martin van Helden
april 2009 - het vinyl tijdschrift 13

-TEST- Lenco L78
Volwaardige instapper!
Zal ik u eerst iets over doelgroepen vertellen? Om preciezer
te zijn over de vier doelgroepen die er zijn in platen-,
of zo u wilt, in vinylminnend Nederland?
Allereerst zijn er enorme aantallen mensen die nog steeds een rijtje of doosje
platen op zolder hebben staan maar er niets mee doen of deden. Daarnaast is
er flinke groep welke het leuk vind om actief plaatjes te draaien en rommelmarkten
en kringloopwinkels afstruinen om voor weinig met tweedehands
lp’s in Albert Heijn tassen huiswaarts te keren. Dan zijn er ook de liefhebbers
van goed geluid die op nieuwe, vaak dure platenspelers gewichtig nieuw vinyl
afspelen. De kleinste en laatste groep wordt gevormd door de verzamelaars
van exclusief vinyl die voor veel geld zeldzaam oud vinyl inkopen.
Het verhaal over deze Lenco L78 is vooral bedoeld voor de eerste en tweede
groep. Lenco verwacht de 1,5 miljoenste platenspeler met USB (sedert 1997)
te produceren. De marketinggedachte hierachter is simpel en doeltreffend.
Stel dat er in tien tot twintig procent van alle huishoudens nog vergeten vinyl
op zolder stof loopt te vergaren. De bijbehorende verstofte platenspeler is
vaak al uit beeld verdwenen. Verkocht op een Koninginnedag, aan straat
gezet of even vergeten en inmiddels defect op diezelfde zolder. Stel dat er dan
een platenspeler op de markt verschijnt voor minder dan honderd euro waarmee
je je eigen Top 2000 gevoel kunt creëren en die ook nog eens voorzien is
van een USB uitgang zodat je de restanten van je losbandige leven tussen je
iTunes aankopen kunt knallen. Nou, dan doe je dat toch?
Aldus geschiedde en in vrijwel iedere winkel zijn platenspelers dan ook
terug te vinden en worden in enorme aantallen verkocht. In veel gevallen
is het Lenco, vandaar dat miljoen. Kortom, een dikke hit waar Alle Dertien
14 het vinyl tijdschrift - april 2009
JuLes schenck de Jomg
Goed niet aan kan tippen. Een nieuwe naald in een oud element kost vaak
al meer en voor dit geld krijg je een complete platenspeler. Onvoorstelbaar
dat het kan! De vraag is natuurlijk wat je krijgt en of het weinige geld geen
weggegooid geld is. Op dit moment staat de Lenco al weer een paar weken
op de redactie te glimmen en we hebben zelf de draad weer opgepakt om de
pareltjes in de bescheiden HVT vinyl collectie af te spelen. Op het oog ziet
de Lenco er duurder uit dan de werkelijke kosten, maar dat is natuurlijk ook
niet al te moeilijk. Een kunststof kast met afgeronde voor- en achterkant is
voorzien is van een eveneens afgeronde stofkap. Keurig. De kunststof behuizing
herbergt, net als vroeger, een eenvoudig 4-polig synchroonmotertje
welke middels een snaar het plateau aandrijft. Het gaat om een halfautomaat
die aan het eind de arm weer terugbrengt naar de armsteun. Deze arm is
ook het toonbeeld van eenvoud aangezien er niets aan afgesteld kan en hoeft
te worden. Bij Lenco is al nagedacht over het ideale afspeelgewicht voor het
voorgemonteerde element dus u kunt direct aan de slag.
Ondanks de lage investering hebben we kritisch en serieus naar deze speler
gekeken. De speler heeft eerst twee dagen gedraaid met een stroboscoopschijf
erop om het loopgedrag over een langere periode te kunnen beoordelen.
Daarnaast werden via de Clearaudio testplaat de aftastkwaliteiten
bekeken en uiteraard werd er ook geluisterd.
Deze Lenco geeft je wat je kunt verwachten en eigenlijk nog wel meer dan
dat. Echt positief vielen ons de geluidskwaliteit en de kwaliteit van de armlift
op terwijl de overige kwaliteiten een voldoende als rapportcijfer scoorden.
Bijkomend, en beslist niet te onderschatten voordeel, is dat je deze Lenco
direct op de AUX-ingang van je versterker kunt gaan aansluiten, aangezien
de phonovoortrap is ingebouwd. Met de L78 kun je met plezier je plaatjes
draaien hiervoor deze Lenco is derhalve een prima instrument.

10CC
The Original Soundtrack
BJÖRK
Debut
CAT STEVENS
Tea For The Tillerman
DIRE STRAITS
Brothers In Arms
ERIC CLAPTON
Slowhand
GUNS N' ROSES
Use Your Illusion II
..............................................................................................................................
180 Gram Vinyl Remastered
..................................................................................................................
+ MP3 Download
..................................................................................................................
ABBA
The Album
BLIND FAITH
Blind Faith
CAT STEVENS
Teaser & The Firecat
DEF LEPPARD
Hysteria
ERIC CLAPTON
461 Ocean Boulevard
JAMES BROWN
Live At The Apollo Part 1
AEROSMITH
Pump
BOB MARLEY &
THE WAILERS - Burnin’
CREAM
Disraeli Gears
ELTON JOHN
Goodbye Yellow Brick ...
ERYKAH BADU
Baduizm
JIMI HENDRIX
Axis Bold As Love
ALLMAN BRO THERS BAND
Live At Fillmore East
BOB MARLEY &
THE WAILERS - Live!
CREEDENCE CLEARWATER
REVIVAL - Cosmo's Factory
ELTON JOHN
The Captain And The Kid
GUNS N' ROSES
Appetite For Destruction
JIMMY CLIFF
The Harder They Come
AMY WINEHOUSE
Frank
CAT STEVENS
Mona Bone Jakon
DEREK & THE DOMINOS
Layla And Other Assorted ... Love
EMINEM
The Marshall Mathers LP
GUNS N' ROSES
Use Your Illusion I
JOHN COLTRANE
A Love Supreme

JOHN MAYALL & THE BLUES
BREAKERS WITH ERIC CLAPTON
NIRVANA
MTV Unplugged
STEELY DAN
Gaucho
SUPERTRAMP
Breakfast In America
THE POLICE
Synchronicity
THIN LIZZY
Black Rose
KISS
Alive!
NIRVANA
Nevermind
STEVIE WONDER
Innervisions
SUPERTRAMP
Crime Of The Century
THE POLICE
Zenyatta Mondatta
TRAFFIC
John Barleycorn Must Die
MARVIN GAYE
I Want You
PETER FRAMPTON
Frampton Comes Alive!
STEVIE WONDER
Music Of My Mind
THE CURE
The Head On The Door
THE TEMPTATIONS
Cloud Nine
VAN MORRISON
It's Too Late To Stop Now
MARVIN GAYE
What's Going On
RYAN ADAMS
Gold
STEVIE WONDER
Songs In The Key Of Life
THE JAM
All Mod Cons
THE VELVET UNDERGROUND
The Velvet Underground & Nico
VAN MORRISON
Tupelo Honey
MOTÖRHEAD
Ace Of Spades
STEELY DAN
Aja
STING
The Dream Of The Blue Turtles
THE POLICE
Outlandos D'amour
THE WHO
Who’s Next
SOUNDTRACK
Pulp Fiction

OOK OP VINYL VERKRIJGBAAR
50 CENT: BEFORE I SELF DESTRUCT - RYAN ADAMS: EASY TIGER - RYAN ADAMS: EVERYBODY KNOWS - APOCALYPTICA: PLAYS METALLICA BY
FOUR CELLO - ARCADE FIRE: NEON BIBLE - ERYKAH BADU: NEW AMERYKAH PART ONE (4TH WORLD WAR) - JOAN BAEZ: DIAMONDS AND
RUST - BECK: SEA CHANGE - RYAN BINGHAM: MESCALITO - BJORK: HOMOGENIC - BLACK EYED PEAS: MONKEY BUSINESS - BLACK SABBATH:
PARANOID - MARY J. BLIGE: THE BREAKTHROUGH - THE BRONX: THE BRONX - IAN BROWN: THE WORLD IS YOURS - JAMES BROWN: IN THE
JUNGLE GROOVE - HAYES CARLL: TROUBLE IN MIND - JOHNNY CASH: AMERICAN V: A HUNDRED HIGHWAYS - JOHNNY CASH: THE MAN
COMES AROUND - CHILDREN OF BODOM: BLOODDRUNK - COMMON: FINDING FOREVER - COMMON: UNIVERSAL MIND CONTROL - MATT
COSTA: UNFAMILIAR FACES - ELVIS COSTELLO: MOMOFUKU - RANDY CRAWFORD & JOE SAMPLE: NO REGRETS - CREAM: WHEELS OF FIRE -
JAMIE CULLUM: CATCHING TALES - THE CURE: 4:13 DREAM - THE CURE: SEVENTEEN SECONDS - THE CURE: STANDING ON A BEACH -
THE SINGLES - DEF LEPPARD: PYROMANIA - DIO: HOLY DIVER - DIRE STRAITS: PRIVATE INVESTIGATIONS, THE BEST OF - DJ CLUE:
THE PROFESSIONAL 3 - DJ SHADOW: EXCESSIVE EPHEMERA - DR.DRE: 2001 - DUFFY: ROCKFERRY - THE EAGLES: LONG ROAD OUT OF EDEN
- KATHLEEN EDWARDS: ASKING FOR FLOWERS - EXTINCE: TOCH? - FEIST: THE REMINDER - JOHN FOGERTY: REVIVAL - FOUR TOPS: REACH
OUT - DONAVON FRANKENREITER: PASS IT AROUND - FREE: FIRE AND WATER - G.LOVE & SPECIAL SAUCE: SUPERHERO BROTHER - THE GAME:
DOCTOR’S ADVOCATE - MELODY GARDOT: MY ONE AND ONLY THRILL - MARVIN GAYE & TAMMI TERRELL: UNITED - THE GRASCALS: KEEP ON
WALKIN’ - HERBIE HANCOCK: RIVER, THE JONI LETTERS - HERBIE HANCOCK: THEN AND NOW,THE DEFINITIVE - P.J.HARVEY: THE PEEL
SESSIONS 1991 – 2004 - P.J.HARVEY: TO BRING YOU MY LOVE - P.J.HARVEY: WHITE CHALK – H BLOCKX: NO EXCUSES - JIMI HENDRIX:
ARE YOU EXPERIENCED - JIMI HENDRIX: ELECTRIC LADYLAND - JIMI HENDRIX: LIVE AT BERKELEY- JIMI HENDRIX: LIVE AT MONTEREY- JAMES
HUNTER: THE HARD WAY - THE JACKSON 5: ABC - THE JAM: IN THE CITY - RICK JAMES: STREET SONGS - JAY-Z: AMERICAN GANGSTER -
SHOOTER JENNINGS: THE WOLF - JACK JOHNSON: BRUSHFIRE FAIRYTALES - JACK JOHNSON: IN BETWEEN DREAMS - JACK JOHNSON: ON
& ON - JACK JOHNSON: SLEEP THROUGH THE STATIC - JUANES: LA VIDA ES UN RATICO - KEANE: UNDER THE IRON SEA - THE KILLERS: DAY
& AGE - THE KILLERS: SAWDUST - B.B. KING: LIVE AT THE REGAL - B.B. KING: ONE KIND FAVOR - THE KINKS: A SOAP OPERA - THE KINKS:
EVERYBODY’S IN SHOWBIZ - THE KINKS: GIVE THE PEOPLE WHAT THEY WANT - THE KINKS: LOW BUDGET - THE KINKS: MISFITS - THE KINKS:
MUSWELL HILLBILLIES - THE KINKS: ONE FOR THE ROAD - THE KINKS: PRESERVATION ACT 1 - THE KINKS: PRESERVATION ACT 2 - THE KINKS:
SCHOOLBOYS IN DISGRACE - THE KINKS: SLEEPWALKER - THE KINKS: STATE OF CONFUSION - THE KINKS: WORD OF MOUTH - MARK
KNOPFLER: KILL TO GET CRIMSON - DIANA KRALL: QUIET NIGHTS - DIANA KRALL: THE GIRL IN THE OTHER ROOM - DIANA KRALL: THE VERY
BEST OF DIANA KRALL - LADYHAWKE: LADYHAWKE - JOE BLACK LEWIS & THE HONEYBEARS: TELL ‘EM WHAT YOUR NAME IS! - LUDACRIS:
RELEASE THERAPY - LUDACRIS: THEATER OF THE MIND - LYNYRD SKYNYRD: SECOND HELPING - MANDO DIAO: GIVE ME FIRE - BOB MARLEY:
BURNIN’ - BOB MARLEY: KAYA - BOB MARLEY: LEGEND - BOB MARLEY: RASTAMAN VIBRATION - BOB MARLEY & THE WAILERS: EXODUS 30TH
ANNIVERSARY EDIITON - BOB MARLEY & THE WAILERS: NATTY DREAD - BOB MARLEY & THE WAILERS: REBEL MUSIC - JOHN MAYALL: BLUES
FROM LAUREL CANYON - SERGIO MENDES: TIMELESS - METALLICA: AND JUSTICE FOR ALL - METALLICA: DEATH MAGNETIC - METALLICA: KILL
EM ALL - METALLICA: MASTER OF PUPPETS - METALLICA: METALLICA - METALLICA: RIDE THE LIGHTNING - THE MOODY BLUES: IN SEARCH OF
THE LOST CHORD - THE MOODY BLUES: ON THE THRESHOLD OF A DREAM - VAN MORRISON: PAY THE DEVIL - MORRISSEY: GREATEST HITS -
MORRISSEY: YEARS OF REFUSAL - MOS DEF: TRUE MAGIC - MOTORHEAD: NO SLEEP ‘TIL HAMMERSMITH - NANA MOUSKOURI: NANA
MOUSKOURI IN NEW YORK - WILIE NELSON: MOMENT OF FOREVER - WILIE NELSON: SONGBIRD - WILIE NELSON / MERLE HAGGARD / RAY
PRICE: LAST OF THE BREED - THE NEW YORK DOLLS: THE NEW YORK DOLLS - NINE INCH NAILS: Y34RZ3R0R3MIX3D - NIRVANA: IN UTERO
- OST: GET RICH OR DIE TRYIN’ - OST: O BROTHER,WHERE ART THOU? - OTEP: THE ASCENSION - ROBERT PLANT & ALISON KRAUSS: RAISING
SAND - THE POLICE: CERTIFIABLE - THE POLICE: REGGATTA DE BLANC - PORTISHEAD: DUMMY - PORTISHEAD: ROSELAND NYC LIVE -
PORTISHEAD: THIRD - SMOKEY ROBINSON: A QUIET STORM - DIANA ROSS: DIANA ROSS - ROGUE WAVE: ASLEEP AT HEAVEN’S GATE - THE
ROLLING STONES: AFTERMATH - THE ROLLING STONES: BEGGAR’S BANQUET - THE ROLLING STONES: BETWEEN THE BUTTONS - THE ROLLING
STONES: BIG HITS - THE ROLLING STONES: ENGLAND’S NEWEST HITMAKERS - THE ROLLING STONES: GET YER YA YAS OUT - THE ROLLING
STONES: HOT ROCKS 1964-1971 - THE ROLLING STONES: LET IT BLEED - THE ROLLING STONES: METAMORPHOSIS - THE ROLLING STONES:
OUT OF OUR HEADS - THE ROLLING STONES: ROLLED GOLD + - THE ROLLING STONES: THEIR SATANIC MAJESTIES.. - THE ROOTS: RISING
DOWN - SAINT ETIENNE: LONDON CONVERSATIONS - BOZ SCAGGS: SPEAK LOW - SCISSOR SISTERS: TA DAH - JOHN SCOFIELD: PIETY STREET
- THE SMITHEREENS: B-SIDES THE BEATLES/MEET THE SMITHEREENS - SNOOP DOGG: EGO TRIPPIN’ - SONIC YOUTH: GOO - SOUNDGARDEN:
BADMOTORFINGER – VARIOUS ARTISTS: SPIN THE BOTTLE,TRIBUTE TO KISS - STRAIGHT LINE STITCH: WHEN SKIES WASH ASHORE - THE
SUPREMES: I HEAR A SYMPHONY - THIN LIZZY: JAILBREAK - TOOTS & THE MAYTALS: FUNKY KINGSTON - TRAFFIC: THE LOW SPARK OF
HIGH-HEELED BOYS - VARIOUS ARTISTS: TWISTED FOREVER, TWISTED SISTER TRIBUTE - U2: BOY - U2: OCTOBER - U2: RATTLE AND HUM - U2:
U218 SINGLES - U2: UNDER A BLOOD RED SKY - U2: WAR - URIAH HEEP: WAKE THE SLEEPER - VARIOUS ARTISTS: VERVE REMIXED 4 - VENOM:
HELL - SCOTT WALKER: SCOTT 4 - WEEZER: PINKERTON - WEEZER: WEEZER (BLUE ALBUM) - WEEZER: WEEZER(RED ALBUM) - PAUL WELLER:
PAUL WELLER AT THE BBC - KANYE WEST: 808S & HEARTBREAK - WHISKEYTOWN: STRANGERS ALMANAC - THE WHO: QUADROPHENIA - THE
WHO: THE WHO BY NUMBERS - THE WHO: THE WHO SELL OUT - LUCINDA WILLIAMS: LITTLE HONEY - AMY WINEHOUSE: BACK TO BLACK -
LIZZ WRIGHT: THE ORCHARD - YOUNG BUCK: BUCK THE WORLD

DICk SteffenS
Clearaudio Innovation en Matrix
-Achtergrond-
Alleen het beste is goed genoeg
Een door Peter Suchy vanaf de oprichting van de Clearaudio fabriek gehanteerde filosofie die nog steeds geldt en die
steeds opnieuw weer wordt toegepast. Dat houdt tevens in dat de fabrikant zich nimmer als trendvolger, maar altijd als
trendsetter gedraagt. Altijd wordt er weer gezocht naar het creëren van nieuwe standaards.
Sinds 1978, het jaar van de echte ‘breakthrough’ weet men dit al vol te
houden. Begonnen met moving-coil elementen werd het producten pakket
langzamerhand uitgebreid met een complete range High-End producten.
Met klasse-A versterkers, connectoren, kabels, audio-racks, phono voorversterkers
en natuurlijk draaitafels, toonarmen en elementen heeft men, op
speakers na alle noodzakelijk ingrediënten voor weergave op uitzonderlijk
niveau van analoge muziek in huis. Het zal u daarom niet verwonderen dat
Clearaudio zelfs in eigen beheer ‘vinyl’ uitbrengt. Van gerenommeerde platenmaatschappijen
als Deutsche Grammophon, Warner en Decca kreeg men
uitgave rechten van uitstekende LP’s die na een Clearaudio mastering nog
eens voor verbetering vatbaar bleken.
Inmiddels dertig jaar later en met distributie in meer dan zeventig landen
heeft Peter Suchy een stapje terug gedaan en het bedrijf min of meer
verdeeld over de handen van zijn kinderen Robert, Patrick en Veronika.
Waarschijnlijk met de paplepel ingegoten, hebben ze in ieder geval wezenlijke
zaken als liefde voor muziek, het streven naar perfectie en de drang dingen
op de juiste manier te doen met elkaar gemeen. Van belang daarbij is ook dat
vrijwel alle onderdelen in eigen beheer en met hun eigen productie- methodes
in de fabriek te Erlangen, Duitsland, gemaakt worden. Dit wordt zelfs
doorgetrokken naar hun meettechnieken en meetapparatuur. Onafhankelijk
zijn van anderen is noodzakelijk om kwaliteit te garanderen die ver boven het
gemiddelde ligt.
Laatste ontwikkeling is de schitterende Innovation draaitafel. Deze platenspeler
wordt gezien als de nieuwe standaard op het gebied van High-End
analoog weergave. De Innovation komt met een compleet vernieuwde OSC
(Optical Speed Control). OSC bevat een infrarood sensor die zorgt voor een
ongeëvenaarde gelijkloop. In combinatie met een subchassis van edelstaal
en ultra massief plateau wisten de Clearaudio technici het beste nog beter te
maken.
Het plateau is vervaardigd van een materiaalsoort dat de naam Delrin heeft
meegekregen, een materiaal dat door zijn enorme stijfheid een uitermate
rustig en breed stereobeeld neerzet, met dien verstande dat rustig hier niet
betekent dat het geluid saai wordt. Integendeel, het klinkt wellicht als een
contradictie, maar alles wordt levendiger en het live gevoel wordt hierdoor
toch wel heel dicht benaderd.
Moet je nu om van goede muziek weergave te kunnen genieten maar
doorsparen tot dat je het lieve sommetje van zo’n tien mille bij elkaar hebt?
Welnee, je koopt al een heel behoorlijke draaitafel vanaf zo’n € 500. Per slot
van rekening gaat het om de muziek die er op afgespeeld wordt. Het is een
cliché, maar een Bentley rijdt nu eenmaal ook beter dan de meeste andere
auto’s. Zo is dat ook bij deze Innovation. Kun je het betalen, heb je er tien
mille voor over en wil je alles, dan is de Innovation uw apparaat! Zelfs het design
dwingt bewondering af. In Duitsland werd de ‘pick-up’ onlangs bekroond
met een Red Dot award. In HVT kunt u hiervan binnenkort een uitgebreide
test verwachten.
Toch wil ik nog één product specifiek benoemen: de Matrix platenreinigers.
Iedereen heeft wel LP’s die vuil zijn en tikken en spetteren. Voor niet al te
veel geld koop je een ‘wasmachine’ die wonderen kan verrichten. Na een
wasbeurt en bij ernstige vervuiling twee wasbeurten weet je niet wat je hoort.
Platen klinken als nieuw of misschien zelfs nog wel beter dan nieuw omdat ze
door de behandeling ook nog eens antistatisch zijn.
Voor meer informatie www.audioclassics.nl / www.clearaudio.de
april 2009 - het vinyl tijdschrift 19

Back to Black
Zeg het voorzichtig! Vinyl viert haar zestig jarige verjaardag. Vóór 1950
spraken we over schellak platen, wasrollen en cilinders. Tijdens de jaren
zestig en zeventig kregen we een tussenfase met het tapedeck, 8-track, de
Sony Elcaset en het redelijk succesvolle cassettedeck. Toch hebben deze
formaten de LP nooit kunnen verdrijven. Immers de naar kwaliteit verlangende
consument had verdraaid goed in de gaten dat weergave door middel
van een goede draaitafel met een arm en element van gelijkwaardige
kwaliteit, altijd te preveren is boven op een bandje gekopieerde muziek.
Begin tachtiger jaren was ie daar dan eindelijk: De CD! De vervanger van de
LP had alleen maar voordelen. Kunt u zich de reclameslogans herinneren?
Het formaat is digitaal, heeft geen last meer met spetters en tikken, geen
Nelson, Haggard &
Price
Last of the breed
Genre: Country
Label: Universal
Sound: *****
Persing: 180 gram
Ofschoon ze alle drie reeds lang
geleden de ‘legende’ status al hadden
bereikt maakten ze nog nooit
gedrieën een plaat. Van het trio is internationaal
gezien Willie Nelson het
meest gelauwerd hoewel je daarmee
Merle Haggard en Ray Price meteen
tekort doet. Op twee LP’s, opgenomen
in 2007, verwennen de oude
meesters je met voornamelijk traditionele
countrysongs met af en toe
een klein uitstapje naar wat meer
hedendaags. Daarbij worden ze bijgestaan
door een keur aan artiesten
waarvan Kris Kristofferson, Vince
Gil en de Jordanaires het meest
aansprekend zijn. Ondanks de leeftijden
lijken hun stemmen absoluut
niet aan veroudering onderhevig. Dit
mag je niet missen.
20 het vinyl tijdschrift - april 2009
Cream
Wheels of fi re
Genre: Pop/Blues
Label: Universal
Sound: ***
Persing: 180 gram
Niet van Cream gehoord? Dan
is het vrijwel zeker dat je tot een
jonge generatie behoort. Immers
Cream was de band van bassist
Jack Bruce, drummer Ginger Baker
én Eric Clapton. Elke rechtgeaarde
muziekliefhebber zal toch van Eric
Clapton gehoord hebben. Wheels
of fi re is een legendarisch album
geworden met nummers als White
Room, Born under a bad Sign en
Crossroads maken wat bij je los.
De twee LP’s zitten verpakt in een
prachtige hoes. Dit is was mensen
willen. Een fabelachtig live album!
last van krassen, voortreffelijke dynamiek, ongevoelig voor vieze vingers
en vuil. Conclusie: Het summum op het gebied van geluidsweergave was
daar! Het succes van de CD werd al snel duidelijk. Omzetten waren sky
high. Toch waren er sceptici - ook wel audiofi elen genoemd en gespeend
van realiteitszin - die onder andere vonden dat het geluid plat en kil was.
Ook het kleine plasticdoosje met een klein booklet kon niet tippen aan de
ouderwetse platenhoes. Een gedachte die zeker niet irreëel was. Tot enkele
jaren geleden. De Blokkers, V&D’s, Offi ce Centre’s en drogisterijketens
boden ineens draaitafels met USB uitgangen aan. En zie daar: Vinyl beleeft
nu een echte revival. Black is Back!
Mensen ontdekken hun vergeten LP-collectie op zolder en sluiten hun oude
Soundtrack
O Brother where art thou
Genre: Bluegrass
Label: Mercury
Sound: ***
Persing: Standaard
Maakt de fi lm de muziek of maakt
de muziek de fi lm? Misschien is het
wel de combinatie die het zo goed
maakt. ‘O Brother where art thou’
verhaalt de ontsnapping van drie
gevangenen die op zoek gaan naar
een verstopte buit. De fantastische
soundtrack maakt het kijken tot
een waar feest. Grootse muziek van
Gospel tot Bluegrass, vervat op 2
LP’s, uitgevoerd door onder andere
Alison Krauss, Gillian Welch en good
old Emmylou Harris. Het is een
heerlijk klinkende, warme opname.
Een beetje jammer is dat er geen
180 gram vinyl is gebruikt, maar dat
is muggenziften.
Van Morrison
It’s too late to stop now
Genre: Pop
Label: Polydor
Sound: ****
Persing: 180 gram
Zomer 1973. Van Morrison geeft
concerten in Los Angeles en Londen
en laat daarbij gelukkig recorders
meelopen. Hoewel hij al weer heel
wat jaren geleden zijn band Them
heeft opgeblazen, verloochent hij
tijdens deze optredens zijn afkomst
niet. En waarom zou hij ook? Nummers
als Gloria, Here comes the
Night en Bring it on Home hebben
hem naam en faam gebracht en zijn
nog steeds geweldig om naar te
luisteren. Dat dit niet de enige hoogtepunten
zijn, mag duidelijk zijn. Het
dubbel album is van uitzonderlijk
niveau. Wat een sfeer!

draaitafel weer aan. Velen besluiten zelfs tot aanschaf van een nieuwe kwaliteitsdraaitafel
bij een erkende audiospeciaalzaak en komen later thuis tot
de conclusie dat die audiofi elen toch niet zo gek waren. Heerlijk toch om te
weten dat er bij een bepaalde passage een tikje komt? En dan die prachtige
hoes van Pink Floyd, Beatles, Cream of Moody Blues in je handen tijdens
het luisteren. Als dat niet sexy is. Evenals de gestegen erkopen in analoge
hardware, zijn ook de vinylomzetten met dikke stip gestegen. Vrijwel
alle maatschappijen brengen hun titels, dus óók de nieuwe op het zwarte
goud uit. Universal Music kondigde onlangs de (re-)release van maar liefst
tachtig titels aan. De oude gemastered met hedendaagse techniek en vaak
op 180 grams persingen. Als extraatje bevat elk album een voucher die het
Robert Plant & Alison
Krauss
Raising Sand
Genre: Folk
Label: Rounder
Sound: *****
Persing: 180 gram
Dat Led Zeppelin zanger Robert
Plant nog steeds een uitstekende
stem heeft, bewees hij na vele jaren
nog eens tijdens het reünieconcert
vorig jaar. Van zijn veelzijdigheid
geeft hij onmiskenbaar blijk op
Raising Sand. Samen met countryvocalist
Alison Krauss leverde
hij een prachtig album af. Totaal
anders dan dat we van hem gewend
zijn, maar daarom niet minder goed
en boeiend. Soms is het zelfs wat
mysterieus. Begeleid door een
fantastisch stel topmuzikanten is
het genieten van de eerste tot de
laatste track. En ja hoor, als je je er
voor openstelt, kun je toch af en toe
Zeppelin invloeden waarnemen. De
opname is ongeloofl ijk helder, gedetailleerd
en voorzien van een prima
fundament in het laag.
Blind Faith
Blind Faith
Genre: Pop/Blues
Label: RSO Records
Sound: ****
Persing: 180 gram
Blind Faith was bij oprichting in
1969 voorbestemd om tot de
grootste bands aller tijden te gaan
horen. Eric Clapton, Ginger Baker,
Stevie Winwood en Rick Grech
zouden hier garant voor staan. Niets
wbleek minder waar. Helaas was de
band geen lang leven beschoren.
De band trad slechts één keer in
Engeland op en ging direct daarna
op tournee door Amerika. Na afl oop
hiervan in september 1969 gingen
de bandleden ieder hun eigen weg,
waarbij die van Clapton muzikaal
gezien de meest succesvolle bleek.
Hoewel ook Winwood en Baker
daarna stevig aan de weg timmerden.
Steve Grech bracht slechts één
album onder zijn naam uit. Op 17
maart 1990 overleed hij op 43 jarige
leeftijd. Blind Faith is een tijdloos
album vol met hoogtepunten. En de
nieuwe 180 grams persing is super!
de koper mogelijk maakt je favoriete songs naar de MP3-speler te downloaden.
Hoogste tijd om verleden en heden te omarmen met de blik in de
toekomst gericht. Om u alvast een beetje wegwijs te maken in het aanbod
van Universal’s Back to Black aanbod, hieronder een aantal HetVinylTijdschrift
aanraders.
Als draaitafel werd een Clearaudio ‘Champion’ gebruikt met een Van den
Hul gemodifi ceerd Kiseki ‘Blue’ element. Een niet onbelangrijke plaats in de
set up werd ingenomen door Clearaudio ‘Smart Matrix’ platenwasmachine.
Met behulp van dit accessoire geef je een serieuze upgrade aan je LP. Tikken
en spetters worden beduidend minder of verdwijnen zelfs geheel.
The Eagles
Long road out of Eden
Genre: Pop
Label: Universal
Sound: *****
Persing: 180 gram vinyl
Zo’n kleine vier jaar geleden had
ik ter gelegenheid van de release
van ‘The last farewell tour I’ een
interview met Timoty B. Schmit.
De titel was voor velen aanleiding
te denken dat het snel afgelopen
was met de band. Timothy moest
daar om lachen want de titel bood
namelijk ook de gelegenheid om er
een twee, drie of vier bij te maken.
Er kwam een opvolger, maar geen
nummer 2. Het werd Long road out
of Eden, een echt Eagles album
maar met prachtige nieuwe songs.
Ongetwijfeld zullen ze tijdens hun
concert in Nederland hier het nodige
van spelen. Ik ga zeker proberen
hiervoor kaarten te krijgen want The
Eagles zijn nu eenmaal groots.
Pink Floyd
The Dark Side of the
Genre: Pop
Label: EMI
Sound: *****
Persing: 180 gram
Door velen beschouwd als het
beste Floyd album en niet onterecht
natuurlijk want wie, fan of geen fan,
kent nummers als Money, Time en
The great gig in the sky. Leuk is dat
de originele stickers, posters en een
nieuwe poster ter gelegenheid van
het feit dat het dertig jaar geleden is
dat het album van de persen kwam,
zijn bijgevoegd. Het maakt zo’n
special edition wel af, hoewel het
merendeel van de fans deze affi ches
wel niet meer op zijn slaapkamer
op zal hangen. Als collectors item
zijn ze wellicht toch interessant.
Uiteindelijke gaat het natuurlijk om
de muziek. Welnu, deze heeft geen
toelichting meer nodig. Het album
hoort zonder meer in het klassieke
rijtje met albums als Sgt. Pepper,
Hotel California en Question of
Balance.
april 2009 - het vinyl tijdschrift 21
to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back to Black
Back

Back to Black
Venice
Amsterdam
Genre: Vocale popmuziek
Label: Turtle Records
Sound: *****
Persing: 180 gram
Dat de Amerikaanse groep Venice in
Europa en met name Nederland bij
het grote publiek niet beter gewaardeerd
wordt is onbegrijpelijk. Zeker,
ze hebben ook wel succes in Amerika
gehad, maar een grote doorbraak
aldaar is tot op heden uitgebleven.
Merkwaardig, want wereldgroepen
als Crosby, Stills, Nash en The Eagles
maakten gebruik van hun vocale
kwaliteiten. En deze kwaliteiten hebben
de broers en neven in overvloed.
Onmiskenbaar hoor je de Westcoast
invloeden, niet verwonderlijk want de
Lennon’s zijn afkomstig uit Los Angeles
en hebben hun naam ontleend
aan Venice Beach. En ja, ze schijnen
verre familie van John Lennon te zijn.
Was de CD al geweldig, op dit platte
stukje vinyl weet je helemaal niet wat
je hoort. Super!
22 het vinyl tijdschrift - april 2009
David Garrett
Virtuoso
Genre: Klassiek
Label: Clearaudio
Sound: *****
Persing: 180 gram
Het audiofi ele label Clearaudio is bij
velen onbekend en dat is niet zo verwonderlijk
want veel eigen producties
hebben ze nooit gemaakt. Hetgeen
ze uitgebracht hebben, zijn geremasterde
en dus verbeterde versies van
opnamen gemaakt door bekende
platenlabels als Warner, DG, Philips en
Decca. Top labels waarvan dus bleek
dat zelfs die opnamen nog verbeterd
kunnen worden. Uiteraard zoekt men
bij die labels naar de juweeltjes die
deze maatschappijen op de ‘planken’
hebben liggen. En een juweeltje krijgt
u met dit album in handen. Het is min
of meer klassieke muziek met een
integer, modern tintje. Hoogtepunten
van het album zijn voor mij de Carmen
Fantasie, waarbij Garrett wordt bijgestaan
door niemand minder dan Paco
Peña, Duelling Banjo’s en Paganini’s
Rhapsody. Maar houdt u van meer
ingetogen muziek, geen probleem
ook hierin is voorzien. Kortom het is
eigenlijk een album vol hoogtepunten.
Wel had ik toen ik het vinyl zo uit de
hoes op de speler legde wat last van
spettertjes en tikken. Na een wasbeurt
op mijn Smart Matrix waren die verdwenen.
Vinylliefhebber, zo’n apparaat
is de investering meer dan waard!
Queen + Paul Rogers
The Cosmos Rocks
Genre: Pop
Label: Parlophone
Sound: ****
Persing: 180 gram
Zoals ook wel te verwachten viel,
waren de kritieken niet van de lucht
toen de samenwerking tussen
de overgebleven bandleden van
Queen en Paul Rogers bekend
werd gemaakt. Natuurlijk, Freddie
Mercury valt niet te vervangen. Zijn
performance en stemgeluid zijn toch
wezenlijk anders dan die van Paul
Rogers. Juist daarom is volgens
Brian May ook de keuze op Rogers
gevallen. Er moet niet vergeleken
worden met het oude Queen. Het
leven gaat door, ook zonder Freddie
Mercury. Sceptici, koester daarom
de herinnering aan het oude en
waardeer het nieuwe. Dit album
verdient het. Het is voorzien van
stevige rock maar ook van idyllische
ballades.
A tribute to Analog
Genre: Jazz
Label: Van den Hul
Sound: ****
Persing: 150 gram
Dat het gewicht van een LP niet
altijd van doorslaggevende kwaliteit
is, bewijst Aalt Jouk van den Hul.
Als trouwens er één verstand heeft
van analoge weergave is hij het
wel. Immers, wie kent zijn wereldberoemde
elementen en kabels
niet? Met de release van A tribute
tot Analog, brengt ook Van den
Hul zoals zoveel fabrikanten van
kwaliteit audio- en videoapparatuur
weer eens een eigen muzikale
productie uit. Je kunt met dit album
je stereo apparatuur danig op de
proef stellen. Toch is het zeker geen
test plaat, maar gewoon een heerlijk
muzikaal jazz-album met artiesten
als Beets Brothers, Lils Mackintosh
en niemand minder dan Hans Dulfer.
Nummers als Body and Soul, A
foggy Day en How high the Moon
zullen de jazzliefhebber zeker aanspreken.
En als u geen liefhebber
van jazz bent maar toch eens wat
anders wilt proberen, ga dan voor
zeker en koop gewoon dit album.
Het is een risicoloze maar zeker
geen saaie LP.

Guns ‘n Roses
Use your illusion 1 & 2
Genre: Pop
Label: Geffen
Sound: ****
Persing: 180 gram
Zonder twijfel mag Guns n’ Roses tot de
categorie stevige rockbands gerekend
worden. Opvallend is dat dit soort bands
uiteindelijk in hun repertoire toch ook
balladachtige songs opnemen die vervolgens
een klassieker worden. Denk daarbij
aan Child in time, Stairway to heaven,
Love hurts en zo zijn er nog genoeg op te
noemen. Onsterfelijk is deze muziek. Elk
jaar zie je deze nummers weer hoog genoteerd
staan in de Toplijsten aller tijden.
Met November Rain heeft ook Guns n’
Roses al weer lang geleden zijn onvergankelijkheid
binnengehaald. Fraai zijn
ook de binnenhoezen met songteksten.
En last but not least, stevige rock kan ook
heel mooi opgenomen zijn. November
Rain staat op de tweede LP van Illusion
nummer 1. Dit is dan ook mijn favoriete
album, maar als je liefhebber bent, schaf
je toch alle twee aan.
The Beatles
Titel: Love
Genre: Pop
Label: Apple
Sound: *****
Persing: 180 gram
In 2003 kwam de directeur van
Cirque du Soleil op het idee om in
zijn organisatie iets te gaan doen met
Beatles muziek. Uiteindelijk kreeg hij
de neuzen van Paul McCartney, Ringo
Starr, Yoko Ono en Olivia Harrison in
één richting. Er zou een show rond
om het Beatles muziekgebouw gaan
worden, maar daarvoor diende wel
alles ge-remixed te worden. Een giga
project dat voor rekening kwam van
George Martin en zijn zoon Giles.
Was er aanvankelijk nog de nodige
scepsis, gaande weg sloeg dit om
in positivisme. Starr en McCartney
alsmede vrouwen van George Harrison
en John Lennon werden steeds
enthousiaster. En het eindresultaat
mag er zijn. Een geweldige show die
alweer zo’n kleine drie jaar in Las
Vegas draait vergezeld van geweldige
surround Beatles muziek. Het
Mirage theater werd speciaal hiervoor
omgebouwd. In de rugleuning van
elke stoel zitten surround speakers.
Als u in Amerika bent en ook nog
in de buurt van Las Vegas, probeer
dan echt kaartjes voor deze show te
krijgen want die is onvergetelijk. Lukt
het niet om naar Vegas af te reizen,
‘behelp’ u dan met deze sublieme LP!
De nieuwe vinyl top vijftig
Deze top 50 is door Het Vinyl Tijdschrift samen gesteld
op basis van recent uitgebrachte LP’s. Deze zijn via de
vakhandel en internet verkrijgbaar.
U2 No line on the horizon Island
Robert Plant / Alison Kraus Raising sand Rounder
Cream Wheels of fi re Polydor
Coldplay Viva la vida Parlophone
Pink Floyd The dark side of the moon EMI
The Beatles Love -Cirque du soleil versie- EMI
Amy Winehouse Back to black Island
Van Morrison It’s too late to stop now Exile
Miles Davis Kind of blue -special edition- CBS Legacy
Eric Clapton 461 Ocean Boulevard Polydor
Nelson / Haggard / Price Last of the breed Losthighw.
The Eagles Long road out of Eden Universal
Stevie Wonder Songs in the key of life Motown
Guns N’ Roses Use your Illusion I Geffen
The Rolling Stones Get yer ya yas out ABKCO
Bon Jovi Slippery when wet Mercury
David Garrett Virtuoso Clearaudio
The Who Quadrophenia Polydor
Blind Faith Blind Faith RSO
London Philharmonic Orchestra Diabolus in Musica -Paganini- Clearaudio
The Golden Earrings Just earrings Polydor
Queen + Paul Rogers The cosmos rocks Parlophone
Mary J. Blige The Breakthrough Geffen
Boudewijn de Groot Voor de overlevenden Mercury
Venice Amsterdam Turtle rec.
Dire Straits Brothers in arms Mercury
Jimi Hendrix Are you experienced MCA
Duffy Rockferry A&M rec.
Beasty Boys Paul’s Boutique B.B. records
O Brother where art thou Soundtrack Lost Highw.
Metallica Ride the lightning Universal
Brian Wilson That lucky old sun Capitol
Beets/Mackintosh/Dulfer A tribute to Analog v.d.Hul rec.
Cuby + Blizzards Desolation Hunter rec.
Creedence Clearwater Revival Pendulum Fantasy
Tchaikovsky Pianoconcert nr.1 Clearaudio
Bob Marley & The Wailers Exodus Island
Eric Clapton Slowhand Polydor
Joe Cocker Mad Dogs & Englishmen A&M
Supertramp Crime of the Century A&M
Sting The dream of the blue turtles A&M
Bruce Springsteen Working on a dream Columbia
Leonard Cohen Songs of Leonard Cohen Sundazed
Santana Acapulco Sunrise Pazzazz
Sonny Rollins What’s new Verve
Neil Young Live at Canterbury house 1968 Warner
Cat Stevens Tea for the Tillerman Universal
The Police Zenyattà Mondatta A&M
Freddie Hubbard Sky dive CTI
Dvorak Aus der neuen Welt Clearaudio
april 2009 - het vinyl tijdschrift 23

-TEST- Cambridge Audio platenspeler TT50 en phonoamp Azur 540P
Dansen met de TT50
Mijn vader zei vroeger regelmatig: “Je kunt best lekker dansen, ook al is het dan
niet met de bruid”. Die opmerking, als ik weer eens te hoge eisen stelde als het
om stoffelijke zaken ging, kwam bovendrijven toen ik de Cambridge Audio TT50
installeerde.
Fred HAAnebeek Als je naar de geschiedenis kijkt van de amusementselektronica
dan is het een komen en gaan van systemen en technologieën,
ten faveure van nieuwe en meestal betere. De wasrol en Blue
schroeven te verwijderen – het draaiplateau op
het subplateau plaatsen, het contragewicht op de
arm schuiven en afregelen op 2 gram, de dwars-
Amberol van Thomas Alfa Edison werden verdrongen door de gramdrukcompensatie op 2 zetten, de 16 volt voeding
mofoonplaat van Emile Berliner, al gauw gestandaardiseerd tot 78-toeren inpluggen en… hé, waar is het aansluitsnoer op
schellakplaat die het ruim 50 jaar volhield als muziekdrager.
de versterker?
De overigens uitermate duidelijke, in Neder-
Even iets recht zetten, er zijn nooit ‘bakelieten’ platen geperst, zoals landse taal gestelde gebruiksaanwijzing deelt
soms te lezen valt. Begin jaren ’50 begon het vinyltijdperk, de drager ons mede dat wij daar zelf voor moeten zorgen.
werd eind van dat decennium al stereo en was, totdat de CD-speler Het aardkabeltje zit er wel bij maar als we
betaalbaar werd, de norm. Daarna ging het pijlsnel bergafwaarts en echt haast hebben, en dat hebben we want we
werd massaal het zilverkleurige schijfje aangeschaft met aanvankelijk willen zo snel mogelijk die al 20 jaar niet meer
oude wijn in nieuwe zakken. Iedereen blij. Nou, iedereen… Er waren gedraaide lievelingsplaat horen, plukken we dan
fundamentalisten die zelfs beweerden dat de analoge ELPEE veel beter maar een kabeltje van de cassetterecorder (als
klonk dan dat digitale schijfje. Het waren roependen in de woestijn, we die nog hebben) tevoorschijn en sluiten het
zeker de eerste 10 jaar na de introductie van de CD. Het valt nog te be- op de vergulde cinch chassisdelen van de speler
zien wat er de oorzaak van is dat een ouder en eigenlijk al afgeschreven aan en de andere kant op de versterker. Dat is
medium de laatste jaren weer helemaal terug is. Is het ingegeven door jammer want zo’n touwtje heeft een veel te hoge
nostalgie van een generatie die de ELPEE nooit heeft meegemaakt? Is capaciteit en is er ook nooit voor ontworpen om
het de fraaie hoes die toch echt veel meer en leukere visuele informatie signalen van een pick-up te moeten transpor-
geeft? Is het de magie van het opleggen van de plaat, het schoonmaken teren. Ik denk dat de doelgroep die de TT50
met de platenborstel en het laten zakken van de naald in de groef? Is het aanschaft niet onverwijld naar de HiFi-boer
omdat je ziet wat er gebeurt? Of zou het komen omdat de ELPEE toch snelt om een phono interlink te scoren voor
echt beter klinkt…
pakweg 50 à100 eurie en het dus maar houdt
bij voornoemd touwtje. Wellicht een kans voor
Cambridge Audio. Bijna plug & play dus, maar
net niet helemaal.
24 het vinyl tijdschrift - april 2009
Enfin, de platenspeler werd weer hot en de HiFi-wereld werd verrijkt
met mooie en kostbare creaties die doorgaans ook uitstekend klinken.
Een van die platenspelers is de Cambridge Audio TT50, die in samenwerking
met Pro-Ject is ontwikkeld. Een speler van 599 euro, compleet
met Audio Technica AT95E moving magnet element. Zelfs de aloude en
o zo handige transparante stofkap is bij de prijs inbegrepen.
Plug & play
Als je de platenspeler uit de doos haalt en op zijn plek zet, hoef je
maar een paar handelingen te verrichten. De platte aandrijfsnaar om
subplateau en motorpoelie leggen – niet vergeten de motortransport-
Pianolak
Wat je krijgt voor de investering van 600 euro?
Een beslist oogstrelende platenspeler, uitgevoerd
in hoogglans zwarte pianolak. De basis
bestaat uit 30mm dik mdf en meet 415x118x320
mm exclusief de stofkap. Onder de speler vind
je vier, redelijk soepele, rubber voeten. Dit is
de enig aanwezige vering. De aandrijving wordt

verzorgd door een 16 volt AC synchroonmotor, gevoed uit een aparte
stopcontacttrafo. Het torretje zit opgehangen in een rubberen snaar die
op vier punten aan het mdf chassis is bevestigd. Het is een beetje een
‘houtje-touwtje’ constructie maar het isoleert motortrillingen in ieder
geval effectief van de basis. Op de motor-as zit een echte aluminium
poelie (geen aandrukrol, zoals in de gebruiksaanwijzing wordt gemeld)
met twee trappen waarom de platte snaar kan worden gelegd om 45
of 33 1/3 plateauomwentelingen per minuut te krijgen. Om de snaar
hierbij niet aan te raken met smoezelige vingertjes wordt een handig
plastic haakje meegeleverd. Met een schakelaar linksonder op de basis
wordt de motor ingeschakeld. De platte snaar brengt het plateau snel en
zonder slippen in beweging.
We gaan naar de arm. Het contragewicht wordt achterop de arm geprikt
en door verdraaien ervan wordt de arm in balans gebracht en de ring
met gewichtsverdeling van 0-3,5 gram op 0 gezet. Daarna verdraai je
het geheel totdat 2 gram tegenover het streepje staat, de waarde die de
AT95E nodig heeft. Beproefd en simpel. Om de arm in balans te brengen
moet het contragewicht zo ver naar achteren worden geschroefd
dat het er bijna afvalt. Ook teruggedraaid tot de 2 gram instelling zit
hij nog erg ver achterop en dus ver van het draaipunt. De magnetische
dwarskrachtcompensatie werkt geheel wrijvingsloos en lijkt als twee
druppels water op het systeem dat Thorens al in de jaren ‘70 op de TD-
160 gebruikte. Je kunt slechtere leermeesters hebben. De al genoemde
armlift is simpel en doeltreffend. De armhoogte is niet instelbaar, wel
kan de hele pook vanuit de armbasis worden verdraaid om het azimut
van het element op de plaat optimaal in te stellen. Als je een ander
element in wilt bouwen dan geeft de gebruiksaanwijzing daar duidelijke
aanwijzingen voor alsmede een bruibaar schabloon voor instelling van
de fouthoek. Prima.
Terug naar toen
Helaas hebben geïntegreerde versterkers tegenwoordig vaker niet dan
wel een pick-up ingang en moeten we in dat geval het signaal van MM
of MC element doormiddel van een phonovoorversterker op lijnniveau
brengen. Cambridge Audio voegde hiervoor de Azur 540P phonotrap bij
de platenspeler. De 540P is alleen geschikt voor MM elementen en kost
€ 89. De schakeling is verregaand discreet en
zit in een mooi metalen kastje met subtiel blauw
ledje voorop. De 12 volt stekervoeding wordt
achterop ingeplugd en hier vind je ook de netjes
vergulde chassisdelen voor in- en uitgaande
signalen alsmede een aardpunt. Als je in de
toekomst met een MC element aan de gang
gaat is het beter om voor de Azur 640P (€ 150)
te kiezen, die zowel MM als MC versterking
heeft. De prestaties van de 540P zijn uitstekend,
geen waarneembare ruis en vervorming en een
hoge mate van muzikaliteit, ruimtelijkheid en
een stevige ‘drive’. Voor 90 euro weet ik zo gauw
geen betere keus.
Voor wie?
Een herintreder met een berg elpee’s op zolder
die zijn pick-up al lang geleden vaarwel heeft
gezegd, doet hier goede zaken. Is je huidige platenspeler
aftands en het element gaar, ook dan is
de TT50 een prima overweging. Laat je budget
het toe, ga dan voor een speler met een goed moving
coil element en de onvermijdelijk duurdere
MC-phonotrap als je huidige versterker die niet
heeft. Het is allemaal een kwestie van geld waar
je voor kiest. Maar, en dat blijft onverlet, met
deze platenspeler is het lekker dansen, sorry,
afspelen van je gekoesterde zwarte goud.
Voor meer informatie www.dimex.nl
april 2009 - het vinyl tijdschrift 25

-RepoRtage-
Goldring 2100 Goldring 2300 Goldring 2400 Goldring 2500 Goldring G1042 Goldring Eroica LX
De diamantbeurs
Moeilijk om een naald in de hooiberg te vinden? Voor Tonar
International al een halve eeuw geen probleem!
Jules schenck de Jong
26 het vinyl tijdschrift - april 2009
Er zijn een paar bedrijven in Nederland waar je een
boek over zou kunnen schrijven. Ik doel hier niet
op de economische grootgewichten, maar juist op
de bedrijven die zich op geheel andere wijze onderscheiden
vanwege hun ambacht of bijzondere collectie. Tonar International
is zo’n bedrijf. Sinds 1954 vormen grammofoonnaalden,
pick-up elementen en aanverwante accessoires de core
business van dit in Amersfoort gevestigde bedrijf. Hiermee
is Tonar al meer dan een halve eeuw een vertrouwd merk
op het gebied van HiFi. Voor zowel gevestigde DJ-namen,
particuliere vinyl liefhebbers en bakelieten 78-toeren platennostalgie
is dit hét adres om in tijden van iPods en CDs nog
aan die ene specifieke naald te komen. Voor HVT sprak ik
met Glenn Libgott, directeur van dit toonaangevende bedrijf.
Tonar
Op mijn eigen platenspeler speel ik mijn favoriete platen al
jaren af met een Nagaoka element. Zo langzaamaan begon ik
me echter wat zorgen te maken over de naaldslijtage. Eerlijk
gezegd dacht ik niet dat ik voor dit 20 jaar oude element nog
een vervangingsnaald zou kunnen vinden, maar niets bleek
minder waar. Ik herinnerde mij toevallig nog een doosje
van een vervangingsnaald voor een Sony-element dat ik bij
het opruimen laatst tegenkwam. Het kenmerkende gouden
kaartje dat hierin zat was van ‘Tonar’, het bekende merk bij
eenieder die vroeger weleens in een platenwinkel of elektronicazaak
kwam. Na een kwestie van ‘googelen’ werd dit
voor mij een hernieuwde kennismaking met dit bedrijf. Even
bellen met Tonar leerde mij dat de prijs van mijn Nagaokaelement
na terugrekenen in guldens zelfs nauwelijks hoger
bleek te zijn dan die van vóór het Eurotijdperk. Dat maakt
nieuwsgierig. Op dus naar Amersfoort, want daar is het
bedrijf nu gevestigd. In een modern kantoorpand is Tonar als
vanouds nog altijd leverancier van audio, HiFi en video accessoires.
Tevens is zij importeur van B-Tech ophangsystemen
voor LCD en Plasmaschermen, Grado high-end hoofdtelefoons
en Audio Technica platenspelers. Belangrijker voor U
echter is dat het bedrijf nog steeds trouw is gebleven aan de
oorsprong van het bedrijf, namelijk grammofoonnaalden en
pick-up elementen in de ruimste zin des woords. Voor vrijwel
alle platenspelers en jukeboxen kan Tonar nog naalden en
vaak ook de elementen leveren, zodat het nostalgische
geluid van deze spelers niet verloren hoeft te gaan.
Retro
Vooral in deze tijd waarin vintage en retro weer helemaal hot
zijn en oude tijden doen herleven, halen mensen hun platenspeler
van zolder om de hits van vroeger te beluisteren.
Helaas wordt dit plezier al gauw ontnomen wanneer de naald
of het element versleten blijkt te zijn. Onnodig belanden zo
vele spelers op de schroothoop of op Marktplaats.nl, terwijl
deze defecte elementen makkelijk door Tonar kunnen worden
vervangen. “Wij hebben vrijwel alles op voorraad”, aldus
Libgott, “zelfs zogenaamde merk of systeemelementen zoals
die van Bang en Olufsen.” Ook de Philips steekelementen
en schuifjes van de minder dure pick-ups zijn nog gewoon
te verkrijgen. En over de prijs gesproken; een vervangingsnaald
passend voor de Shure V15–III komt bijvoorbeeld op
een krappe 40 euro. Niet duur. Het spreekt voor zich dat er
geen tweede bedrijf is te vinden met dit uitgebreide leveringsprogramma.
“Ons programma”, aldus Libgott, “omvat
zo’n 1200 elementen en 1500 naalden.”
Accessoires
In het leveringspakket van Tonar zitten ook nog alle denkbare
accessoires voor alles wat met onderhoud en gebruiksgemak
te maken heeft van platenspelers en grammofoonplaten.
Denk bijvoorbeeld aan de Tonar Nostatic koolstofborstel,
de Nostatic meelooparm, de Nagaoka reinigingsvloeistof
voor naalden, de anti-statische binnenhoezen, een heuse,
betaalbare platenwasmachine van Knosti, de Disco Antistat,
waterpasjes, Shure naalddrukwegers, anti-statische matten,
natuurlijk de oude bekende Nagaoka rolling cleaner platenreiniger
van siliconen rubber die een aantal jaren geleden
weer in productie is genomen en ook sinds kort high-end
toonarmen! Inderdaad, naast versleten naalden en elementen
is ook de platenspeler-arm na verloop van tijd gevoelig voor
schade, wat vooral voor de duurdere spelers zonde is. Gelukkig
zijn hiervoor bij Tonar vervangings-armen te krijgen. Ook
wat betreft de vervanging van de snaar bij snaar aangedreven
platenspelers biedt Tonar soelaas. Het bedrijf heeft de meest
voorkomende types op voorraad. Kies hierbij wel zoveel mogelijk
voor een originele snaar of een snaar die specifiek voor
dat type bedoeld is. Vooral bij platte (Thorens) snaren is dat
zeer belangrijk. Hierbij gaat het specifiek om de breedte en
dikte van de snaar die niet mogen afwijken van het origineel.

Grado Reference Platinum Nagaoka MP-100 Nagaoka MP-110 Nagaoka MP-150 Nagaoka MP-200 Nagaoka MP-300
Anders is het wisselen van de snelheid alsnog niet mogelijk.
Het mechaniek die de snaar op de motorpulley verplaatst, kan
bij een onjuist vervaardigde snaar zijn werk niet doen en zal
de snaar een kwartslag doen draaien, maar niet verplaatsen.
Grammofoonnaalden en elementen
Ooit, om preciezer te zijn meer dan vijftig jaar geleden, is het
bedrijf onder de naam Archer international (“oh ja!”) gestart
met de verkoop van vervangingsnaalden voor de elementen
van toen. De vervangingsnaald was toen nog niet gevat in
het makkelijke schuifhoudertje welke we kennen van de MD
(Magneto-Dynamische) elementen van nu. Nee, er moest geduldig
gepriegeld worden om dat voor de bakker te krijgen.
Deze naalden zijn overigens (ook) nog steeds te koop. Net
zoals 98% van alle naalden voor kristal, keramische en MD
elementen. Onvoorstelbaar dat het kan, maar het gebeurt.
Sterker nog, je kunt zelfs Shibata-type vervangingsnaalden
bestellen voor elementen die van oorspong alleen met een
eenvoudige ronde naald of hoogstens een elliptische naald te
verkrijgen waren. Voor de jukebox-verzamelaar zijn bij Tonar
de meeste naalden en een groot aantal complete elementen
nog steeds verkrijgbaar.
Wanneer en wat vervangen?
Voor de gemiddelde platenspelergebruiker is het niet altijd
éénvoudig om in te schatten wanneer en welk onderdeel van
een platenspeler dient te worden vervangen. Glenn Libgott
heeft gelukkig enige tips.
Allereerst het element en de naald. “Naaldslijtage is onder
een eenvoudige microscoop al redelijk zichtbaar. Toch kan
het geen kwaad om een geoefend oog te laten kijken. Voor
een element is dat lastiger te zien en zul je op het gehoor af
moeten gaan. Elementen zijn vooral gevoelig voor vocht en
condens op zolder en in kelders. Bij twijfel kun je dan beter
tot vervanging over gaan. Vooral de goedkopere elementen
van de massa spelers zijn vaak geen partij voor een hedendaags
instap-element van bijvoorbeeld Goldring, Grado en
Nagaoka.” Daarnaast verdient het plateaulager aandacht.
“Vaak is de olie voor de broodnodige smering veranderd in
een taaie, zeperige substantie. Soms is de olie ook gewoon
verdwenen. Probeer zoveel mogelijk de oude olie te verwijderen.
Ga zeker niet in de weer met naaimachineolie of
slaolie. In ons programma verkopen wij ondermeer de olie
van Quality Service als gedegen oplossing.”
“Kijk ook kritisch naar de mat op het draaiplateau. Ook deze
kan weleens verhard zijn of nog erger, vervormd. Vervanging
is dan de enige juiste optie.” Tonar levert een eenvoudige
oplossing, de Nostatic Mat of van Nagaoka een bijzonder
fraai gehard glazen draaitafel mat - staat niet alleen gelikt,
maar klinkt ook nog veel beter.
State of the art innovaties
Naast het feit dat Tonar voor vrijwel elke platenspeler of
jukebox een originele of vervangende naald kan leveren,
staat het bedrijf niet stil. Met behulp van nieuwe innovaties
wordt getracht de geluidskwaliteit zelfs te verbeteren. Toen
Nagaoka een paar jaar geleden de nieuwe “state of the art”
Nagaoka MP-100 serie elementen lanceerde kreeg Libgott
een idee dat in de praktijk ook blijkt te werken. Tonar liet,
passend voor deze nieuwe Nagaoka elementen een hele set
naalden maken voor het afspelen van de oude bakelieten
78-toeren platen (o.a. voor mono: 1.0 mil (mil = 1/1000ste van
een Inch) en voor 78-toeren: 2.0, 2.5, 3.0, 3.5 en 4.0 mil). Bij
78 toeren platen komt het namelijk vaak voor dat de slijtage
zich in een specifiek gedeelte van de groefwand-hoogte
bevindt. Dit komt doordat de bakelieten platen in het begin
zijn afgespeeld met stalen naalden en met een naalddruk van
zelfs 50 to 100 gram(!) is in de groef vaak veel- en onherstelbare
schade ontstaan die de oorzaak is van het typerende
‘78 toeren geluid’. Door een dunnere- of dikkere naald toe te
passen krijg je de mogelijkheid om de groef dieper of hoger
af te tasten, op plaatsen waar de groef minder beschadigd is
waardoor de kwaliteitsweergave dramatisch kan verbeteren.
Een simpele oplossing, waarmee een probleem van veel
bakeliet-liefhebbers wordt verholpen.”
Disc-Jockey’s
Ook voor de DJ’s levert Tonar alle bekende merken DJ
elementen en accessoires. Onder haar eigen brandname
ontwikkelde Tonar zelfs een toonaangevende geel en rose
gekleurde collectie elementen zoals de populaire Tonar
Banana, de Diabolic en de Birdie-DJ, die in het clubcircuit
een grote populariteit genieten.
Up-to-date
Thans is Tonar, zoals gezegd, eveneens importeur van ondermeer
B-Tech ophangsystemen, Grado high-end hoofdtelefoons
en Audio Technica platenspelers. Met deze uitbreidingen
van het assortiment gaat Tonar niet alleen met haar tijd
mee, maar brengt zij ook de geluidskwaliteit naar een hoger
niveau. Een absolute must voor muziekprofessionals, maar
ook ideaal om thuis het gevoel te krijgen een concert in de
huiskamer te beleven.
Hiermee blijft niet alleen Tonar, maar ook U en Uw platenspeler
in de 21e eeuw up-to-date, zodat U nog lang van Uw favoriete
platen kunt genieten en Uw liefhebberij voor muziek
kunt delen. Ik vind het een vondst dat ik ook mijn naald in de
hooiberg bij Tonar heb weten te vinden.
Keep ‘m spinning!
april 2009 - het vinyl tijdschrift 27

Nagaoka MP-500
Tonar Vinyline MC-MM voorversterker Tonar Vinyline MC-MM voorversterker Nagaoka GL-602 Crystal Mat
Nagaoka BN-7B schroefsetje voor elementen Nagaoka DC-203 Recopak platen reinigingssysteem Tonar DÇMag cassette type electronic demagnitizer
Tonar Cross-Balls waterpas Tonar Nostatic Brush Koolstofborstel Nagaoka AM-800 MKII Head and Capstan cleaner
Nagaoka AM-801 naald reinigings vloeistof Tonar Classic brush fluweel Shure SFG-2 naalddruk weger
28 het vinyl tijdschrift - april 2009
Grado Statement Platinum Teppaz Jupiter Jukebox Tonar Banana Grado Reference Platinum

Tonar vervangingselementen assortiment Tonar vervangingsnaalden assortiment
Knosti Disco-Antistat Platenwasmachine Instelsjabloon AT-607 naaldreinigings vloeistof
Goldring Koolstof-fluweel platenborstel Tonar Koolstof naalden reinigingsborstel Nagaoka Rolling Cleaner - siliconen platenreiniger
Tonar TopQ High-End SME-type headshell Tonar Nostatic Arm meelooparm Tonar zwanehals lamp tafelmodel
Tonar SME type Shell Tonar Aandrukgewcht 760 gram
Nagaoka 78 toeren naalden voor MP-100 serie met
verschillende tipafronding
Goldring platenhoezen papier-plastic
april 2009 - het vinyl tijdschrift 29

Groovy!
Gisteren las ik dat we in 2008 weer meer zijn gaan kopen via internet.
Ook zien we een verschuiving naar steeds duurdere artikelen. Hieruit
blijkt dat het vertrouwen in de webwinkel groeit.
Jules schenck de Jong Aan het begin van deze eeuw was ik op een bijeenkomst
waar marketing meneren met zelfstrijkende
overhemden ons vertelden dat een webwinkel
product is welke je moet ondergaan. Dat heeft voor klanten
veel bijkomende voordelen. Hier is geen sprake van een
webwinkel waar moeilijk contact mee te krijgen is. Je kunt er
in Nederland nooit het succes van Amerikaanse webwin- ook gewoon langs en weet dus waar je koopt en wat je koopt.
kels (Amazon) zou kunnen evenaren. De reden klonk zeer Daarnaast heeft vinylvinyl ook veel op voorraad terwijl som-
plausibel; in Nederland wonen we met z’n allen op een kluit mige webwinkels pas gaan bestellen als een artikel verkocht
en niemand woont te ver van een winkel, terwijl in Amerika is. Het spreekt voor zich dat het aanbod van vinylvinyl.nl voor
de grote afstand tot een winkel wel een belemmering vormt. een belangrijk bestaat uit… vinyl. Vooral Pop, Jazz en Blues
Daarnaast zijn we in Holland veel te nuchter en willen we
onze aankoop direct hebben. Ook schenen wij het leuk te
zijn over vertegenwoordigt in het ruime aanbod.
vinden om (fun) te shoppen in de fysieke winkels. Ik kon me Maar er is meer, veel meer. Zoals platenspelers. In het
dat toen helemaal voorstellen en knikte driftig mee met de assortiment bevinden zich spelers van Clearaudio, Origin,
retail goeroe die onder luid applaus het podium verliet. Deze Transrotor, VPI en Pro-Ject, oftewel in iedere prijsklasse
ziener leek aanvankelijk gelijk te krijgen.
een aantrekkelijk aanbod. Ook is welhaast ieder denkbaar
accessoire leverbaar. Van platenwasser tot naalddrukweger,
Totale onzin! Maar dat weten we nu. Bij mij kwam de twijfel van vervangingsnaald tot Icon buizenversterkers. Allemaal
al na een aantal maanden toen de eigenaar van een tweede- via een druk op de knop te bestellen. Daarnaast is vinylvinyl.
hands horlogewinkel in de Utrechtse Straat (Bob’s in A’dam) nl ook beslist voordelig te noemen. De Okki Nokki pla-
mij vertelde dat hij stopte, om virtueel door te gaan op intertenwasser die ik overal tegenkom voor 395 euro staat hier
net. De reden was simpel. In de Utrechtse straat kwamen aangeboden voor 327 euro. Heeft u nog een Staton 681 triple
op een drukke zaterdagdag 100 mensen zijn winkel binnen E element? De naald (inclusief het bekende borsteltje) komt
terwijl op een drukke internetdag 10 keer zoveel bezoekers op 34 euro! Qua navigatie, zoeken en bestellen kunnen veel
zich vergaapten aan de klassieke Rolexen, Longines en webwinkels nog wat leren van vinylvinyl.nl. Het zit allemaal
Omega’s. De omzet ging met een factor 20 omhoog. Vooral even makkelijk en logisch in elkaar, zodat je net als vroeger
Amerikanen, Engelsen en Duitsers wisten de winkel te in de virtuele platenbakken kunt snuffelen en makkelijk
vinden. Daarnaast kreeg hij de beschikking over een vracht terug kunt in de menu’s.
aan marketinginformatie waar hij de inkoop op kon afstem- Als je al iets mist is het de virtuele mogelijkheid om in een
men. De meest bekeken horloges waren immers ook de best doorrookt hok genaamd luistercabine de nieuwste van te be-
verkochte. Simpel.
luisteren. Wel is een waarschuwing op zijn plaats, blijft goed
rechts in uw scherm naar uw winkelwagen kijken want voor-
Experience
al het snuffelen in de virtuele platenbakken maakt hebberig
Zo is vinylvinyl.nl een aantal jaren geleden ook ontstaan maar en voor je het weet, puilt je winkelwagen uit. Iedere klant die
met een groot verschil. De oorspronkelijke winkel kennen voor meer dan 100 euro bestelt, kan de voortreffelijke Shure
we als Rik Stoet Audio en is wel gewoon naast de webwinkel naalddrukweger erbij bestellen voor slechts 17 euro in plaats
blijven bestaan omdat audio nu eenmaal een experience van 34 euro. Een hele dikke aanrader. Vinylvinyl.nl
30 het vinyl tijdschrift - april 2009

Spelers om mee te spelen?
Voor de verzamelaar?
Toegegeven, als je de Transrotor draaitafels bekijkt zie je begerenswaardige verzamelobjecten. Toch is dat niet
de essentie van een Transrotor. Wij maken met precisie en ziel de mooiste platenspelers om naar te luisteren.
Het kijkplezier komt toch echt op de tweede plaats. Laat u niet afleiden door de verbluffende looks maar laat u
verleiden door de muziek. Neem de proef op de som en bezoek de Transrotor dealer. Voor alle informatie kunt
u terecht op www.monitoraudio.nl
Voor de muziekliefhebber!

WERELDRECORD
gelijkloop!
Made in Germany
Loopwerk Innovation
De nieuw ontwikkelde OSC motorregeling (optical speed control) garandeert buitengewone gelijkloopeigenschappen bij
het Innovation loopwerk. De Innovation beschikt over de nieuwe en uiterst stille gelijkstroommotor en het door Clearaudio
gepatenteerde CMB magneetlager voor wrijvingsloze loop van het plateau.
De enige maat is in de maat. Clearaudio!
info@audioclassics.nl - www.audioclassics.nl - +31 (0)10 4654833
info@technologydistribution.be - www.technologydistribution.be - +32 (0)3 2163934
www.clearaudio.de
www.analogshop.de