Stadspromotie monumenten - Vitruvius

VOOrWOOrD
Feest: 20 jaar
Open monumentendag
Op zaterdag 9 september vieren
wij al weer de twintigste aflevering
van de Open Monumentendag,
een evenement dat zich nog
steeds in een groeiende
belangstelling van een breed
publiek mag verheugen. Ieder jaar
worden de bezoekers bij een vast
aantal monumenten geteld en het
is tekenend voor het draagvlak
van deze dag dat het aantal
deelnemers nog steeds toeneemt.
Een jubileum nodigt uit tot een
korte terugblik.
De eerste jaren werden de routebeschrijvingen op
tamelijk eenvoudige wijze uitgebracht als aparte
aflevering van het Nieuwsblad Monumentenzorg
en Archeologie. Het eerste jaar kregen de bezoekers
aan een monument, als namen zij deel aan
een elfstedentocht, een monumentaal stempel op
een speciale kaart. Het bleek voor sommige bezoekers
een uitdaging de route zo snel mogelijk, in
een enkel geval zelfs per bromfiets, af te leggen.
Binnen een half uur werd de eerste volle stempelkaart
aan het organisatiecomité overhandigd.
Vanaf 1998 werd in een speciale aflevering van
het Amersfoort Magazine aandacht besteed aan de
Open Monumentendag. In nauwe samenwerking
met het gemeentelijk bureau Monumentenzorg zag
Uitgeverij Educom kans inmiddels al weer negen
bijzonder aantrekkelijk vormgegeven afleveringen
samen te stellen. Veel onderwerpen passeerden in
de afgelopen twintig jaren de revue, zoals blijkt uit
onderstaand overzicht.
1987 Binnenstadsroute met stempelkaart
1988 Archeologie
1989 Jonge monumenten
1990 Binnenstadsroute in combinatie met
kunstevenement ‘Beeld in omloop’
amersfoort
magazine ornamenten
1991 Monumenten op steiger
1992 Monumenten en muziek
1993 Monumenten en groen
1994 Monumenten op niveau
1995 Vestingstad
1996 Torens en klokken
1997 Monumenten en muziek
1998 Natuursteen
1999 Jonge monumenten en
monumentaal groen
2000 Monumentaal water
2001 Stadsherstel
2002 Amersfoort Orgelstad
2003 Boerderijen
2004 Amersfoort vestingstad
2005 Kerken en kloosters
Ik vind het bijzonder dat in de afgelopen jaren de aandacht
steeds op een ander thema kon worden gericht.
Soms volgde Amersfoort hierbij het landelijke thema,
maar soms ging het plaatselijke Comité haar eigen
weg. Van begin af aan speelde muziek een belangrijke
rol op deze dag; de eerste jaren vaak in de vorm van
orgelmuziek, maar de zeer gelukkige combinatie met
de Dag voor de Amateurkunst bood alle mogelijkheid
ook dit onderdeel te verbreden en te verdiepen.
Feest van de herkenning: ornamenten
Het Landelijke Comité Open Monumentendag
heeft dit jaar, met het oog op het twintigjarig
Tekst door Ruud Luchtenveld Wethouder Monumentenzorg en
Archeologie / Voorzitter Comité Open Monumentendag Amersfoort
bestaan gekozen voor het thema ‘Feest’. In veel
plaatsen zal dan ook aandacht worden besteed aan
theaters, bioscopen, uitgaansgelegenheden en feestelijke
activiteiten zoals kermis en jaarmarkten.
Omdat Amersfoort in 2009 haar 750-jarig bestaan
viert, komt dit thema voor onze stad eigenlijk te
vroeg. Het gemeentebestuur heeft zich daarop tot
het landelijk Comité gericht met het verzoek om in
dat jaar de opening van de landelijke dag te mogen
organiseren. Inmiddels heeft het college hierop
een positief antwoord ontvangen. Vandaar dat het
plaatselijke comité dit jaar het kruit nog droog heeft
gehouden en heeft gezocht naar een andere passende
invulling.
Onder het motto ‘Feest der herkenning!
Ornamenten, een lust voor het oog’ wordt de
aandacht dit jaar gericht op het ornament, dat het
stadsbeeld door de eeuwen heen zo’n feestelijk aanzien
heeft gegeven.
Dit thema is Amersfoort op het lijf geschreven. Veel
inwoners van onze stad herinneren zich ongetwijfeld
nog de spraakmakende serie ‘Stad in Detail’.
Tussen 1988 en 1993 besteedde journalist Dirk-Jan
Stip in de Amersfoortse Courant regelmatig aandacht
aan een opmerkelijk detail. De lezer werd
daarbij uitgedaagd de plaats van het detail thuis te
brengen. In een volgende aflevering werd de oplossing
gegeven. Soms werd de lezer zelfs om hulp
gevraagd, zodat met zijn kennis nog openstaande
vragen konden worden beantwoord. In vijf jaar zijn
5