Stadspromotie monumenten - Vitruvius

Stadsring 248, een weelderig Jugendstilornament
als vulling van een boog uit de renaissance.
17 Museum Jacobs van den Hof,
Zuidsingel 14
Museum Jacobs van den Hof is een particulier
museum met een eigen collectie van circa 80 werken
van Gijs Jacobs van den Hof. Het museum verzorgt
ook andere tentoonstellingen.
18 Muziekschool,
ingang Muurhuizen 1-3
Deze twee muurhuizen zijn beide middeleeuws van
signatuur. Dit is onder meer te zien aan de dikke
muren met groot formaat baksteen en aan de
zware balken. Beide huizen zijn in de 18de eeuw
ingrijpend verbouwd. De toegangshal vanuit de
tuin, met de rode Öland-vloer en de betimmeringen
dateren uit die periode. Op de verdieping, in
een van de leskamers, verdient de middeleeuwse
muurafwerking, gepleisterde namaakbakstenen
tegen écht metselwerk, uw aandacht! In de kantoorvertrekken
bevinden zich bovendien houten
consoles met middeleeuwse peerkralen,
Renaissance voluten en een Renaissance draagbalk
(latei) met het jaarcijfer 1561.
Tijdens de dag is in dit monument regelmatig muziek
te beluisteren. Zie hiervoor het programma op pagina's
8 en 9.
Muurhuizen 23, geglazuurde baksteen en tegels
met Jugendstilmotieven. De gekoppelde boogjes
vonden hun inspiratie in de Romaanse bouwwijze,
hier steunend op een neogotische waterlijst.
Vergelijk Langestraat 36.
32
Foto: Brand Overeem/Amersfoortse Courant
amersfoort
magazine ornamenten
In de kademuren van de
Korte- en Langegracht is
in de afgelopen jaren
een dertiental waterspuwers
aangebracht met
voorstellingen die naar
de historie van een nabij
gelegen plek verwijzen,
zoals een zingende
Rabbi in de directe omgeving van de synagoge.
19 Synagoge, Drieringensteeg 2, vanaf
13.00 open!
Vanaf 1655 werden ook de joden in Amersfoort toegelaten.
Zij hielden hun bijeenkomsten bij mensen
thuis. In 1725 verwierf men een stuk grond op de
hoek van de Kortegracht en de Drieringensteeg. In
1726 werd de synagoge gebouwd, georiënteerd op
het zuidoosten, d.w.z. gericht op Jeruzalem.
Al in 1734 werd het gebouw als te klein ervaren,
maar het duurde tot 1842 tot een uitbreiding kon
worden gerealiseerd naar ontwerp van stadsarchitect
B. Ruitenberg. Op verzoek van het bestuur van
de joodse gemeente nam hij de synagoge in Kleef
als voorbeeld. Het bestaande gebouw werd aan de
kant van de Muurhuizen verlengd, de gevel werd
als het ware dóór de tuinmuur heen geschoven.
In de architectuur werden klassieke elementen
afgewisseld met spitsboogvensters. In 1927 ontwierp
architect H. Elte een nieuw interieur, dat in
de oorlog met uitzondering van de Heilige Arke
geheel verloren is gegaan. In september 1945 vond
de heropening plaats en twee jaar later werd het
gebouw met het interieur gerestaureerd. Ook in
1973 en 1981 vonden ingrijpende herstellingen
plaats.
Kortegracht 24,
composiet kapiteel
met ‘eigen’
uigangspunten.
Kortegracht 10,
snijwerk boven het
paneel van de voordeur,
stijl Lodewijk
XVI met bloemen
en ranken, acanthusblad
met een
vaas en ringen waardoor een windsel is getrokken.
Kortegracht 10, scherp gestoken levensboom in het
bovenlicht, Lodewijk XVI met acanthus, palmtakken
en rozetten. Het middenelement wordt
bekroond door een sparappel.
20 Mondriaanhuis,
Kortegracht 11
In 1869 werd het woonhuis 9a verbouwd tot
school. Op 7 maart 1872 werd de befaamde schilder
Pieter Cornelis Mondriaan, zoon van de hoofdonderwijzer,
geboren op Kortegracht 11. In 1890
werd het woonhuis nummer 11 ook verbouwd tot
school, die toen bestond uit zes lokalen en een
bewaarschool.
21 Evangelisch Lutherse Kerk,
Langestraat 61
Op de plaats van de tegenwoordige Lutherse Kerk
stond in de Middeleeuwen de Heilige Geestkapel.
Het gebouw werd in 1686 door het stadsbestuur
ter beschikking gesteld aan de Lutherse gemeente,
toen ‘de gemeente, toegedaan de onveranderde
Augsburgse Confessie’ geheten. Al spoedig waren
uitgebreide herstellingen noodzakelijk. In 1825
helde de toren bedenkelijk over en waren ingrijpende
voorzieningen nodig. In 1837 werd het pand
door waarnemend-stadsarchitect B. Ruitenberg
nagenoeg geheel vernieuwd. In de Langestraat
manifesteert de voorgevel zich vooral in klassieke
vormen. Het basement met de diepe voegen
draagt een hoofdgestel met vier, nauwelijks uit het
muurvlak naar voren komende pilasters, Ionische
kapitelen, opnieuw een hoofdgestel en een fronton.